W2 HC.4 Sociale psychiatrie Flashcards
Wat is sociale psychiatrie?
Definitie: De sociale psychiatrie houdt zich bezig met de wisselwerking tussen psychiatrie en samenleving -> ‘De psychiatrie buiten de muren’
- Patiënt
- Visie
- Zorg
Doelgroep
- Chronisch psychiatrische patienten
- Acute ernstige psychopathologie
Multiple criple:
- Psychiatrie (psychose, depressie)
- Verslaving
- !!!!!!!!!
Bijzondere kenmerken doelgroep
De moeilijke mensen:
- Daklozen
- Zorgmijders
- Drug gebruikers en alcoholisten
- Criminelen
Problemen op alle levensgebieden
Migranten en vluchtelingen
Problemen op alle levensgebieden
- Psychiatrie: GGz
- Verslaving: verslavingszorg
- Verstandelijke handicap: verstandelijke hand zorg
- Somatische problemen: huisarts en ziekenhuis
- Zelfverzorging: thuishulp
- Wonen: woningbouwvereniging, BW’s
- Geld: bank, schuldsanering
- Geweld, overlast: politie, justitie
- Werk: UVW
- Familie, kinderen
!!!!!!!!!
Voorbeelden van GGZ behandeling en zorg
- Intramurale zorg
- Outreachende zorg
- Acute zorg
- Gedwongen zorg
- Bemoeizorg
- Intensieve thuiszorg
- Rehabilitatietraject
Enkele thema’s
- Empowerment
- Patiëntenrechten
- Discriminatie en stigmatisatie
Maar ook: - Behandeling van ernstige chronische psychopathologie
- Het voorkómen van ernstige psychopathologie
- Terugkeer naar ‘het gewone leven’ (herstel/rehabilitatie)
- Maatschappelijke risicofactoren
- Continuïteit van langdurige zorg
- Geweld en slachtofferschap
Hoezo bemoeizorg/ outreachende zorg?
Patiënten met ernstige psychiatrische stoornissen vragen niet altijd zelf om behandeling -> dit komt door de ziekte (bv dementie) Het gaat om patiënten met:
-> Psychotische stoornissen, waaronder schizofrenie (horen stemmen, achtervolgd voelen)
-> Bipolaire- of stemmingsstoornissen: voelen zich onkwetsbaar, geven te veel geld uit.
Bij 50-75% vd patiënten bestaat er een gebrek aan ziektebesef
Motivatie paradox
Klassiek: symptomen nemen toe -> distress neemt toe -> motivatie neemt toe
Motivatie paradox: symptomen nemen toe -> ziekte besef, inzicht, hersenfuncties nemen af -> motivatie neemt af
Van laag naar hoog: bemoeizorg, drang, dwang
Vormen van beïnvloeden waarbij gepoogd wordt iemand iets te laten ondergaan of te doen -> Keuzevrijheid toenemend ingeperkt
- Bemoeizorg: vooral motiveren en verleiden
- Drang: keuzevrijheid belemmerd
- Dwang: geen alternatieven meer
FACT: integrale bemoeizorg?
- Specialisten in het FACT-team: psychiatrie, verslaving en somatiek
- Regelt samen met de daartoe bevoegde instanties: de huisvesting, het geld en dagbesteding
- Outreachend, kleinschalig, flexibel, langdurig
- Voorkomt uitval van patiënten
- Effecten goed onderzocht
Drang
Voorbeelden:
- Uitkering/huis na deelname aan behandeling
- Strafvermindering na deelname aan behandeling
- Voorwaardelijke machtiging (Rechtelijke machtiging: RM)
- Drang veel toegepast: ongeveer 40-50% vd patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen
- Effecten grotendeels onbekend: tegenstrijdige resultaten twee RCT’s outpatient commitment mbt heropnames en recidief gevaar.
Wettelijke criteria dwang:
- Er is sprake van (acuut) gevaar of ernstig nadeel
- De oorzaak is een psychiatrische aandoening
- Er is geen alternatieve oplossing meer denkbaar
- De patiënt is niet bereid mee te werken
- Er is geen minimum leeftijd
Spoed -> Crisismaatregel
Geen spoed -> Zorgmachtiging
In de wet: gevaar of nadeel
Volgens de wet kan gevaar voor zichzelf bestaan uit het gevaar dat betrokkene:
- zichzelf van het leven zal beroven of zichzelf ernstig letsel zal toebrengen
- zichzelf in ernstige mate zal verwaarlozen
- met hinderlijk gedrag de agressie van anderen zal oproepen
!!!!!!!!!
Oorzaken stijgen dwangopnames
Patiënt: demografische ontwikkelingen: vergrijzing, meer migranten of vluchtelingen
Zorg: meer ‘verwarde personen’ t.g.v. bezuinigingen, meer bemoeizorg: we zitten er bovenop
Visie: toenemende maatschappelijke druk op psychiaters (meer aandacht voor overlast en veiligheid), veranderende opvattingen onder psychiaters, rechters (meer ‘parens patriae’ principe tegenover het recht op autonomie vd patiënt), veranderingen in de toepassing van de
gevaarscriteria: meer toepassing van
gevaarscriteria zoals maatschappelijke teloorgang
en zelfverwaarlozing, we registreren meer.
Samenvatting
- Veel patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen zoeken niet zelf hulp
- Bemoeizorg vaak noodzakelijk
- Hulp nodig op alle terreinen, niet alleen psychiatrie
- Nu wel sterke stijging dwang
- Meer vroege preventie nodig
