W2 HC.3 Moeder en kind unit (inleiding MBU/ infant mental health)

Question 1

Feiten zwangerschapspsychiatrie

Answer 1

• Meeste psychiatrische stoornissen debuteren bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd
• Groot deel van zwangerschappen is ongepland bij patiënten met psychiatrische stoornis
• Zwangerschap beschermt niet tegen ontstaan van psychiatrische stoornis
• 48% vd patiënten met een ernstige psychiatrische stoornis heeft kinderen
• Postpartum hebben vrouwen een verhoogde kwetsbaarheid voor ontwikkelen van een psychiatrische stoornis
• Postpartum hebben vrouwen een verhoogd risico op verergering of terugkeer van een al bestaande psychiatrische stoornis
• Psychiatrische opname komt bij vrouwen vaker voor postpartum dan op enig ander moment in hun leven.

Question 2

Feiten over de moeder-kind relatie bij psychopathologie vd moeder.

Answer 2

• Ernstige psychopathologie bij moeder: verstoort moeder-kind relatie
• Behandeling psychiatrische stoornis van moeder: verbetert niet per se de moeder-kind relatie
• Verstoorde moeder-kind interactie: kan negatieve gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het kind (cognitief, emotioneel, sociaal)

-> Vroegtijdige interventie en behandeling voor ouderschap en gezonde hechtingsrelatie noodzakelijk

Question 3

Psychofarmaca rondom zwangerschap; risico’s en voordelen voor moeder en baby:

Answer 3

Risico’s:
- Teratogeniteit (aanlegstoornis bij kind door de medicijnen)
- Neonatale toxiciteit en onthouding
- Effecten op lange termijn
- Kans op schuldgevoel bij problemen kind
- Bij sommige medicijnen géén borstvoeding!

Voordelen:
- Onbehandelde psychiatrische stoornis: effect op geboortegewicht en tijdstip
- Schade van stress op foetus
- Beïnvloeding moeder-kind relatie

Question 4

Centrum zwangerschapsspsychiatrie Erasmus MC

Answer 4

• Kliniek (eerste moeder-baby unit in NL)
• Polikliniek
  !!!!!!!!!!!

Question 5

Doel Moeder-baby unit (MBU) Erasmus MC

Answer 5

• Behandeling psychiatrische stoornis moeder
• Optimaliseren vd moeder-kind relatie
• Moeder na herstel in staat om adequaat voor kind te zorgen

Question 6

Babykamer

Answer 6

• Bereikbaar vanuit gesloten en open unit vd afdeling
• Ingericht voor verblijf en verzorging van 5 baby’s
• Moeder door verpleging en babyverzorgende ondersteund in zorg: moeder verzorgt baby zoveel als verantwoord is
  !!!!!!

Question 7

Wat doen we?

Answer 7

• Behandeling psychiatrische stoornis moeder
• Specifieke therapieën om de relatie tussen moeder en kind te optimaliseren:
  -> Babymassage
  -> Moeder-kind therapie
  -> Video-interventie begeleiding
• !!!!!!!!!!!!!

Question 8

Verschijnselen postpartum psychose
onset oha 2 weken postpartym
incidentie: o,25-0,50/1000 bevallingen

Answer 8

Vroeg: slaapstoornissen, onrust, prikkelbaarheid, opgewonden of juist sombere stemming, verhoogde spraakzaamheid, achterdocht

Na enkele dagen: verwardheid, kenmerken van manier of depressie, wanen, hallucinaties, het gevoel het contact met zichzelf en/of omgeving kwijt te zijn, gedachten aan zelfdoding of de baby iets aan te doen

Question 9

Fenotype karakterikstieken

Answer 9

Meest voorkomende symptomen:
- Prikkelbaarheid
- Stoornis in het inhoudelijk denken
- Angst

• Suicidale en infanticide ideatie in resp. 19% en 8%
• Wannen en hallucinaties vaak een negatieve inhoud

Drie symptoomprofielen
- Manisch (34%): manische symptomen en agitatie
- Depressief (41%): depressieve symptomen en angst
- Atypisch (25%): bewustzijnsstoornissen en !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Question 10

Behandeling postpartum psychose

Answer 10

Stap 1: Benzodiazepine (slapen)
Stap 2: Benzodiazepine + antipsychoticum
Stap 3: Benzodiazepine + antipsychoticum + lithium

Voorzichtig met antidepressiva

Question 11

Onderverdeling first onset postpartum psychose

Answer 11

Episodes outside the postpartum: bipolar disorder (
Episodes
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Question 12

Peripartum depressie karakteristieken

Answer 12

• Sombere stemming
• Verminderde interesse/plezier in activitetiten
• Verandering van gewicht/eetlust
• Insomnie/hypersomnie
• Psychomotore agitatie of remming
• Verminderde energie/vermoeidheid
• Gevoelens van waardeloosheid/schuldgevoelens
• Verminderd vermogen tot nadenken/concentreren/beslissen
• Suïcidale gedachten/plannen

Question 13

Kenmerken peripartum depressie

Answer 13

• Symptomen vergelijkbaar met ‘gewone depressie’
• Andere ‘kleur’: mn insufficientiegevoelens als (aanstaande) moeder en schuldgeboelens richting kind
• Prevalentie: 5-15%

Zwangerschap specifieke aandachtspunten:
- Overlap met zwangerschapsklachten
- Verhoogde incidentie na bevalling (postnatale depressie)
- Onbehandelde depressie is geassocieerd (mn ernst) met laag geboorte gewicht/ vroeggeboorte
- Bedreigde moeder-kind relatie

Question 14

Infant mental health

Answer 14

• Infant: kinderen onder 3jr (tegenwoordig <6jr)
• Mental: sociale, emotionele en cognitieve domeinen vd ontwikkeling
• Health: welzijn van jonge kinderen en hun ouders

Question 15

Doel IMH (infant mental health)

Answer 15

• Bevorderen kwaliteit van ouder-kindrelatie om de ontwikkeling van het jonge opgroeiende kind te optimaliseren
• Richt zich op het sociale en emotionele welzijn van jonge kinderen binnen de context waarin voor hen gezorgd wordt
• Waarbij de focus ligt op het opdoen van nieuwe positieve ervaringen in de ouder-kind relatie ??!!!

Question 16

Emotionele behoeften van een kind

Answer 16

• Bescherming
• Veilige en voorspelbare basis met een gehechtheidsfiguur (veilige gehechtheid)
• Liefde, zorg en voeding
• Empathie, acceptatie, validatie en waardering
• Realistische grenzen en sturing 9Praktisch, sociaal en emotioneel)
• Spontaniteit en speelsheid

Question 17

Wat is gehechtheid:
Aangeboren vaardigheid, iedereen kan zich hechten aan een ander. De kwaliteit vd gehechtheidsrelatie verschilt. Gehechtheidsrelatie wordt geactiveerd bij ziekte, stress, pijn, vermoeidheid en is bedoeld om te overleven. De gehechtheidsbehoeften van ALLE kinderen zijn:

Answer 17

• Bescherming: fysieke veiligheid en leren wat veilig is en wat niet
• Stressregulatie: pathologische veiligheid en van co-regulatie naar regulatie
• Sociaal leren: wie ben ik, hoe zitten anderen in elkaar en hoe verhoud ik me tot anderen

Question 18

Gehechtheidssysteem en care-giving systeem

Answer 18

• Bij gehechtheidsbehoeften/ -signalen van het kind, slaat het CARE-GIVING systeem vd ouder aan
• Het care-giving systeem (o.a. aangevoerd door oxytocine) maakt dat het kind in zijn gehechtheidsbehoeften voorzien wordt
• De ouder en kind dansen op deze manier een gehechtsheidspatroon. Dit patroon kan in kwaliteit verschillen.

Question 19

Invloed van psychiatrie op ouder-kind interactie

Answer 19

• Patiënte met postpartum psychose in acute fase: ‘dit is mijn kind niet, jullie hebben haar verwisseld’
• Patiënte met een postpartum depressie in herstel fase: ‘zie je wel je kijkt niet naar me, je wilt mij niet als moeder’ of ‘mijn kind lacht alleen naar mijn partner, ik ben niet nodig’
• Patiënte met persoonlijkheidsproblematiek: ‘irritant zeg die bewegingen in mijn buik’ of ‘ga maar weer janken hoor, alleen om mij dwars te zitten’

Question 20

Wat doet een IHM therapeut?

Answer 20

!!!!!!!!!!!

Question 21

Interventies bij een IHM-behandeling

Answer 21

• Kennismaking/vertrouwensband opbouwen
• Gesprekken met ouder(s) over het ouderschap
• Babymassage
• Geboorteverhaal
• Video begeleiding
• Psycho-educatie over: hechting/ontwikkeling baby/huilen/slapen enz.
• In het hier en nu stilstaan bij contact tussen ouder en kind

Question 22

Sensitiviteit bevorderen

Answer 22

!!!!

Question 23

Wat als moeder niet reageert op signalen

Question 24

Ghosts in the nursery

Answer 24

Een vervelend gevoel dat voorkomt uit een vervelend gevoel vanuit eerdere ervaringen, denk aan:
- Eigen geschiedenis vader/moeder
- Onverwerkt trauma