VOW's en CGO's Week 7 Flashcards

1
Q

onderdelen urinewegstelsel

A

nieren, ureteren, blaas en urethra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

uit welke structuur ontwikkelen de nieren en ureteren

A

differentiatie van intermediare mesoderm tot mesonephros (oernier, tijdelijke nier)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wat ontstaat uit de oernieren (mesonephros)

A

links en rechts de gangen van Wolff

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hoe ontstaat de definitieve nier

A

het metanephros (definitieve nier) ontstaat uit d ureterknopjes (uretric buds) en het daar omheen liggende mesenchyme (metanephric mesoderm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

waaruit ontstaat de blaas en urethra, en wat ontwikkeld uit dit nog meer?

A

vanuit de urogenitale sinus, die is ontstaan uit de allantois. Uit de urogenitale sinus ontstaan bij de mannelijke ontwikkeling ook de prostaat en bij vrouwelijke ontwikkeling, in plaats van de prostaat, de para-urethrale
klieren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

welke structuur ontstaan op/naast de mesonephros

A

De ductus mesonephricus (buis van Wolff): Deze buis is de afvoergang van de mesonephros en speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van de mannelijke geslachtsorganen (zoals de epididymis, ductus deferens en vesiculae seminales).
De metanephros (definitieve nier): Dit is de structuur die uiteindelijk de volwassen nieren vormt. De metanephros ontwikkelt zich uit het ureterknopje (ureteric bud) en het metanefrisch mesenchym, en begint te functioneren in de foetale periode.
De gang van Müller (ductus paramesonephricus): Dit is een structuur die ontstaat naast de mesonephros en bij vrouwen de basis vormt voor de ontwikkeling van de eileiders, baarmoeder en het bovenste deel van de vagina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

juist/onjuist: De metanephros ontstaat uit de mesonephros.

A

Onjuist.
De metanephros ontstaat niet uit de mesonephros, maar uit een aparte structuur: het ureterknopje (ureteric bud) dat ingroeit in het metanefrisch mesenchym. De mesonephros verdwijnt grotendeels na zijn tijdelijke functie als embryonale nier.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

juist/onjuist: De buis van Wolff is de afvoergang van de mesonephros.

A

De ductus mesonephricus (buis van Wolff) voert de urine van de mesonephros af naar de cloaca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

juist/onjusit: De gang van Wolff heeft al een functie voordat de geslachtsdifferentiatie start.

A

De ductus mesonephricus speelt al een rol als afvoergang van de mesonephros voordat de geslachtsdifferentiatie begint. Later speelt deze structuur een rol in de ontwikkeling van de mannelijke geslachtsorganen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Tijdens de late ontwikkeling van de nieren, lijken ze “op te stijgen”. hoe komt dit

A

groei en veranderingen in positie van het lichaam
Beginpositie: De metanephros (definitieve nier) ontstaat in het bekkengebied, dicht bij de sacrale regio.
Differentiële groei: Tijdens de embryonale ontwikkeling groeit het lichaam, en met name de lumbale regio, sneller dan de sacrale regio. Hierdoor lijkt het alsof de nieren omhoog bewegen, maar eigenlijk blijven ze op hun plaats terwijl het omliggende weefsel zich anders ontwikkelt.
Vorming van nieuwe bloedvaten: Terwijl de nieren “opstijgen”, verplaatsen ze zich van de oorspronkelijke sacrale bloedtoevoer naar een lumbale bloedtoevoer. Ze worden opnieuw gevasculariseerd door successief hogere takken van de aorta totdat ze hun definitieve positie bereiken.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

waar ontstaan de primordiale geslachtcellen?

A

(germ cells) ontstaan in het dooierzakepitheel rond de allontois. de geslachtcellen migreren dan naar de gonaden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

beschrijf de migratieroute van de primordiale esclachtcellen naar de genitale plooi

A
  • oorsprong in de dooierzak (extra-embryonale mesoderm vd dooierzak, dichtbij allantois)
  • migratie via de dorsale darmwand
  • invasie van intermediare mesoderm (hier ontstaan de genitale plooien, aan mediale zijde van mesonephros)
  • genitale plooi (opgenomen in de gonadale anlage, voorlopers van de testes of ovaria)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

waarom worden de gnangen van wolf de mesonephric ducts genoemd

A

Deze structuren ontstaan direct uit het mesonephros, de tweede en tijdelijke nierstructuur van het embryo. De buizen functioneren aanvankelijk als de afvoergang voor de mesonephros, vandaar de naam mesonephric ducts. Later spelen deze buizen een cruciale rol in de vorming van de mannelijke geslachtsorganen (zoals epididymis, vas deferens en zaadblaasjes).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

waarom worden de gangen van Müller paramesonephric ducts genoemd?

A

Deze ontstaan als een nieuwe structuur naast (para) de mesonephros, onafhankelijk van de mesonephric ducts. Deze buizen ontwikkelen zich later tot de vrouwelijke geslachtsorganen (eileiders, baarmoeder, en bovenste deel van de vagina) indien het embryo vrouwelijk is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

wat zijn de eerste testis-specifieke cellen en wat beïnvloed dit

A

Sertoli cellen zijn de eerste testis-specifieke cellen die ontstaan onder
invloed van de activatie van SRY, zij vormen de buisvorminge structuren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wat vormt zich tussen de sertoli cellen en wat doen ze

A

De Leydig cellen vormen zich kort na de Sertoli cellen, tussen de testisbuisjes. Dit zijn de steroidproducerende cellen
van de testis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

waarin ontwikkelen de gang van Wolff in

A

ductuli efferentes
(Epidydimides), ductus deferens (zaadleider), en vesica seminalis (zaadblaas).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

hoe worden de gangen van Wolff met de testes verbonden? waar dient dit voor?

A

Verbinden met de testis: De epitheliale koorden in de gonaden (die zich ontwikkelen tot de testisstrengen en later tot tubuli seminiferi) staan in verbinding met kleine kanaaltjes, de tubuli mesonephrici (mesonefrische kanaaltjes). Deze kanaaltjes verbinden de gangen van Wolff met de testis onder invloed van testosteron
Definitieve functie: Door deze verbinding worden de zaadcellen, die in de testis worden geproduceerd, via de epididymis en vas deferens naar de urethra getransporteerd voor uitstoot tijdens ejaculatie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

rudimentaire overblijvselen van de ganger van Müller bij testisdeterminantie + functie

A

Appendix testis: Dit is een klein, rudimentair restant van de bovenkant van de Müllerbuis, dat zich bevindt op de bovenpool van de testis.

Functie: Het is niet-functioneel, maar kan in zeldzame gevallen klinische betekenis hebben als het bijvoorbeeld aanleiding geeft tot een torsie (appendix torsion), wat pijnklachten kan veroorzaken.
Utriculus prostaticus: Dit is een kleine uitstulping in de prostaat, die het overblijfsel is van de caudale delen van de Müllerbuis.

Functie: Ook dit is niet-functioneel en speelt geen actieve rol in het volwassen mannelijk lichaam.
De restanten van de gangen van Müller blijven dus wel bestaan, maar hun functies zijn verloren gegaan tijdens de ontwikkeling, omdat het mannelijke geslachtshormoon anti-Müller hormoon (AMH), geproduceerd door de Sertolicellen, de Müllerbuizen grotendeels doet degenereren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

wat ontstaat uit de gangen van muller

A

Uit de gangen van Müller ontstaan de tuba uterina (eileiders), de uterus
(baarmoeder) en een deel van de vagina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wat gebeurt er met de gangen van Wolff na ovariumontwikkeling?

A

Bij ovariumontwikkeling (vrouwelijke geslachtsdifferentiatie) degenereren de gangen van Wolff grotendeels omdat er geen testosteron wordt geproduceerd. Zonder testosteron krijgen de gangen van Wolff geen signalen om verder te ontwikkelen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

welk proces is verstoord bij uterus bicornis? kan deze afwijking in de 12e week na conceptie ontstaan?

A

Een uterus bicornis ontstaat wanneer de twee gangen van Müller (paramesonephric ducts) niet volledig fuseren tijdens de ontwikkeling. Normaal gesproken fuseren de gangen van Müller om één enkele baarmoederholte te vormen. Bij een uterus bicornis blijft deze fusie onvolledig, wat resulteert in twee afzonderlijke baarmoederholtes die vaak met een gemeenschappelijke baarmoederhals verbonden zijn
Nee. De oorzaak van een uterus bicornis ligt vóór de 12de week, omdat de fusie van de Müllerbuizen voltooid moet zijn tegen het einde van de 12de week

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

omschrijving delen van uitwenidge genitaalstelsel in indifferente stadium

A

In het indifferente stadium, tot ongeveer week 7 van de embryonale ontwikkeling, zijn de uitwendige genitaliën bij zowel mannen als vrouwen gelijk en bestaan ze uit de volgende structuren:

Genitale tuberkel: Een verhevenheid in het midden, boven de cloacale membraan.

Dit vormt de basis voor het ontstaan van de penis of clitoris.
Urogenitale plooien (of genitale plooien): Twee langwerpige plooien aan weerszijden van de urogenitale opening.

Deze ontwikkelen zich later tot de schacht van de penis bij mannen of de binnenste schaamlippen (labia minora) bij vrouwen.
Labioscrotale zwellingen (of genitale zwellingen): Twee grotere plooien die zich lateraal van de urogenitale plooien bevinden.

Deze ontwikkelen zich tot het scrotum bij mannen of de buitenste schaamlippen (labia majora) bij vrouwen.
Cloacale membraan: Dit membraan bevindt zich tussen de urogenitale plooien en bedekt de opening van de cloaca.

Het splitst zich later in de urogenitale opening en de anale opening.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

welke delen van het mannelijk uitwenidg geslacht ontstaat uit de uitwendig genitaalstelsel in het indifferente stadium?

A

Mannelijk uitwendige geslachtsdelen:
Genitale tuberkel → Glans penis.
Urogenitale plooien → Schacht van de penis (fusie van de plooien vormt de urethra).
Labioscrotale zwellingen → Scrotum (de zwellingen fuseren in het midden).
Cloacale membraan → Opening van de urethra en anus (na splitsing van de cloaca).

25
Q

welke delen van het vrouwelijk uitwendig geslacht ontstaat uit de uitwendig genitaalstelsel in het indifferente stadium?

A

Genitale tuberkel → Clitoris.
Urogenitale plooien → Labia minora (deze blijven apart en fuseren niet).
Labioscrotale zwellingen → Labia majora (blijven eveneens gescheiden).
Cloacale membraan → Opening van de urethra, vagina en anus (na splitsing van de cloaca).

26
Q

wanneer is de seksuele differentiatie van het externe genitaal in het embryo voltooid?

A

Rond week 10-12 zijn de mannelijke en vrouwelijke genitaliën voldoende ontwikkeld om macroscopisch onderscheid te maken.

27
Q

hoe heet de plek op de X- en Y- chromosoom waar ze kunnen recombineren?

A

PAR: pseudo autosomale regio’s

28
Q

Wat leidde ertoe dat er verlies was van DNA op het Y-chromosoom

A

Evolutie van SRY uit SOX3 leidde tot mannelijkheid, er was dan minder recombinatie met het proto-X en dus verwerving van meer mutaties en dus nog minder recombinatie.

29
Q

wat doet de aanwezigheid van het SRY-gen tijdens de embryonale ontwikkeling

A

De aanwezigheid van SRY tijdens de embryonale ontwikkeling leidt tot activatie van zijn doelwitgen SOX9, wat een positieve terugkoppelingslus met FGF9 activeert.

30
Q

Wat proces activeert FGF9

A

Dit proces zorgt ervoor dat in de vroeg embryonale fase de potentiële gonaden, zich differentiëren tot testes, die vervolgens verschillende hormonen beginnen te produceren, zoals AMH, Insulin-like factor 3 (INSL3) en Testosteron

31
Q

Waar zorgt het hormoon AMH voor

A

AMH zorgt ervoor dat de gangen van Müller in regressie gaan,

32
Q

waar zorgt het hormoon Testosteron voor

A

testosteron nodig is om de gangen van Wolff te behouden.

33
Q

hoe ontstaat dihyrdotestosteron en wat doet het

A

Testosteron wordt voor een deel omgezet naar in dihydrotestosteron (DHT), wat essentieel is voor de groei van de penis, haargroei (in de baard, oksels), stemverlaging, spierontwikkeling, enzovoort.
DHT is essentieel voor tweede fase van indaling van de testes in het scrotum.

34
Q

wat doet Insulin-like factor 3

A

Insulin-like factor 3 is nodig voor de eerste fase van indaling van de testes binnen het lichaam.

35
Q

waar zorgt de afwezigheid van het SRY-gen in XX-vrouwelijke embryo’s voor?

A

de afwezigheid van SRY tot de ontwikkeling van vrouwelijke gonaden. De eierstokken produceren geen of nauwelijks AMH en zeer weinig testosteron, waardoor de gangen van Wolff verdwijnen en de gangen van Müller zich ontwikkelen tot de eileiders, baarmoeder en binnenste deel van de vagina

36
Q

Waardoor wordt de SOX9-FGF9-route onderdrukt en waar zorgt dit voor?

A

Ook vindt er een belangrijke expressie plaats van WNT en RSPO1, die de SOX9-FGF9-route onderdrukken, waardoor transdifferentiatie van de eierstok naar testis wordt verhinderd

37
Q

beschrijving CAIS

A

Deze personen ontwikkelen dan het compleet androgeen ongevoeligheidssyndroom (CAIS). Hun lichaam reageert niet op de hoge testosteronspiegels die door de testes worden geproduceerd. Dit betekent dat er geen vorming is van een penis of okselbeharing. Bij deze meisjes produceren de testes echter wel AMH, wat ervoor zorgt dat de gangen van Müller verdwijnen. Omdat ze ongevoelig zijn voor testosteron, verdwijnen ook de gangen van Wolff en ontwikkelen ze zich niet verder. Deze vrouwen hebben dus geen eierstokken, geen baarmoeder en niet het binnenste deel van de vagina.

38
Q

kenmerken hormooneigenschappen testosteron

A
  • kan door celmembraan
  • de receptor werkt als transcriptiefactor
  • steroid
39
Q

kenmerken hormooneigenschappen AMH

A
  • werkt via een membraanreceptor
  • eiwit
  • kinases spelen een rol bij de signaaltransductie
40
Q

welke ontwikkelingen motiveert het hormoon foetaal testosteron/DHT

A

penis ontwikkeling
mannelijke hersenontwikkeling

41
Q

welke ontwikkelingen motiveert het hormoon puberteit testosteron/DHT

A

acne en zweetgeur
tegengestelde werking ten opzichte van oestrogeen
stemverlaging en baardgroei
oksel- en schaambeharing
spermatogenese
extra spierontwikkeling

42
Q

welke ontwikkelingen motiveert het hormoon foetaal AMH

A

vernietigt de gangen van müller

43
Q

welke ontwikkelingen motiveert het hormoon puberteit oestrogeen

A

borstontwikkeling
rijping baarmoederwand
botdichtheid
vrouwelijke vet verdeling

44
Q

begrip puberteit

A

de rijping van de hypothalamus-hypofyse-geslachtsklieren-as die resulteert in groei en ontwikkeling van de geslachtsorganen en leidt tot het vermogen om zich voort te planten: puberteit is de laatste fase van de centrale ontwikkeling van de hypothalamus-hypofyse-as.

45
Q

Welk hormoon wordt start het begin van de puberteit, welke hormonen wakkert dit aan en wat stimuleren deze?

A
  • gonadotropine-releasing hormone (GnRH).
  • het niveau van de hypofyse, waar het de productie en afgifte van de gonadotropines luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH)
  • de groei en productie van hormonen en andere factoren in de eierstokken en de testikels.
46
Q

welke stof blijkt GnRH afgave te verminderen?

A

GABA (gamma-amino butyric acid)

47
Q

rol leptine en puberteit

A

Leptine, een afgeleide van adipocyten, speelt een rol in de puberteitsontwikkeling door de hersenen te informeren over perifere energievoorraden. Hierdoor wordt GnRH vrijgegeven uit de hersenen. Leptine oefent zijn effecten uit via NPY-neuronen.

48
Q

welke product en receptor zijn belangrijke onderdelen van de regulatie van voortplanting?

A

Kisspeptine (een product van het Kiss1-gen) en de receptor (GPR54 of Kiss1r) blijken belangrijke spelers te zijn in de regulering van de voortplanting.

49
Q

Waar bevinden de neuronen die Kiss1/kisspeptin tot expressie brengen?

A

Neuronen die Kiss1/kisspeptin tot expressie brengen, bevinden zich in afzonderlijke kernen in de hypothalamus en in andere hersengebieden bij veel gewervelde dieren.

50
Q

functie kisspeptin-neuronen voor GnRH-neuronen

A

Kisspeptin-neuronen kunnen fungeren als centrale processors voor het doorgeven van signalen van de periferie naar GnRH-neuronen.
Kisspeptin-neuronen innerveren en stimuleren rechtstreeks GnRH-neuronen. GnRH-neuronen vormen het laatste gemeenschappelijke pad waarmee de hersenen de voortplanting reguleren.

51
Q

welke co-transmitters en receptoren brengt kisspeptin-neuronen tot expressie

A
  • dynorfine (cotransmitter)
  • neurokinine B (cotransmitter)
  • oestrogeenreceptor
  • androgeenreceptor
52
Q

Bij wie zijn de GnRH-spiegels van LH en FSH hoger: mannelijke of vrouwelijke feuteussen?

A

vrouwelijk, en ook eerder: 22-25 weken zwangerschap
mannelijk is tussen 34-38 weken zwangerschap

53
Q

reden daling gonadotrofinespiegels tweede helft van zwangerschap

A

de ontwikkeling van negatieve feedback op geslachtshormonen en van de ontwikkeling van remmende invloeden op GnRH-neuronen

54
Q

wanneer vindt de eerste ovulatie plaats

A

na een LH-piek als gevolg van positieve feedback op oestrogenen.

55
Q

uit welke 4 cellijnen bestaat ongedifferentieerd gonadaal weefsel

A
  • ondersteundende cellen die zich ontwikkelen tot sertoli-cellen
  • leydigcellen
  • bindweefselcellen
  • kiemcellen
56
Q

verklaring eerder beginnen puberteit

A

De goede levensomstandigheden tijdens het laatste tijdperk lijken verantwoordelijk te zijn voor deze positieve trend. Echter, zoals blijkt uit een recent overzicht, is er bewijs dat de positieve seculiere trend in de afgelopen 50 jaar in de periode van de menarche lijkt te zijn gestopt.

57
Q

verklaring leeftijd waarop borstontwikkeling is gedaald (jonger borstontwikkeling hebben)

A

Verklaringen die in de literatuur worden gegeven zijn de associatie met obesitas, verstorende chemicaliën en stress.

58
Q

kenmerkend prematuur adrenerg

A

gekenmerkt door een vroege ontwikkeling van schaamhaar, met weinig of geen toename in groeisnelheid en zonder progressieve botrijping. Vroege schaamhaargroei kan een geïsoleerde gebeurtenis zijn of kan gepaard gaan met toegenomen zweet en lichaamsgeur, acne, okselhaar en/of vette huid.