Vorm en grootte van het hoofd Flashcards
Noem de verschillende botstukken waaruit de schedel is opgebouwd?
os frontale, os sfenoïdale, os temporale, os pariëtale, os occipitale
Noem de verschillende schedelnaden?
sutura metopica, sutura coronalis, sutura sagitalis, sutura lamdoidea
Wanneer sluit kleine fontanel?
2-3 maanden
Wanneer sluit grote fontanel?
1-2 jaar
Wanneer sluiten de schedelnaden vliezig?
2 jaar
Wanneer sluiten de schedelnaden benig?
ong. 10 jaar
Definitie microcefalie?
Hoofdomtrek < p3
Oorzaken microcefalie?
o Genetisch (vb mutaties in ASPM, WDR62, …)
o Congenitale infectie (vb cCMV, cToxoplasma)
o Aanlegstoornis van de hersenen, zoals een lissencefalie (genetisch)
o Stofwisselingsziekten
Wat zijn de risico’s van microcefalie?
verstandelijke beperking en epilepsie
Definitie macrocefalie?
Hoofdomtrek > p97
Frequente oorzaken van macrocefalie?
o Hydrocefalie
o Toegenomen vocht in de subarachnoïdale ruimte
o Megalencefalie (grote hersenen)
o Verdikking schedelbotten
definitie craniosynostose?
Het vroegtijdig sluiten van één of meerdere schedelnaden
Hoe kan men neurale buis defecten vermijden?
Door inname van foliumzuursupplementen pre- en periconceptueel
Definitei anencefalie?
Niet of amper aangelegde grote en kleine hersenen
–> niet levensvatbaar
Definitie spina bifida?
onvolledige sluiting van de ruggenwervels en membraan rond het ruggenmerg
3 vormen van spina bifida?
- Spina bifida occulta
- Meningocoele
- Meningomyelocoele
Met welke andere afwijking is spina bifida aperta geassocieerd
chiari II malformati
Definitie chiari II malformatie?
misvorming van fossa posteriori waarbij onderste gedeelte van kleine hersenen niet meer in schedel liggen maar reikt tot in mergkanaal –> gevolg is obstructie van CSV
Definitie spina bifida occulta
Gespleten processus spinosus
Huid gesloten maar vaak beharing of dimple
Definitie hydrocefalie?
In brede betekenis is dit een toestand waarbij er een te grote hoeveelheid cerebrospinaal vocht (CSV) in de ventriculaire en subarachnoïdale ruimten aanwezig is
Welke plexus vormt het CSV?
De plexus choriodeus
Oorzaken van hydrocefalie?
Niet-communicerend/obstructief:
o Aquaduct-stenose (soms al antenataal gediagnosticeerd)
o Meestal congenitaal en sporadisch, soms X gebonden, maar kan ook verworven zijn (postinfectieus)
o Atresie uitstroom foramen 4de ventrikel
o Chiari II malformatie
o Na intraventriculaire bloeding (prematuur)
o Intracraniële infectie: toxoplasmose, meningitis
o Tumor (fossa posterior), vasculaire malformatie
Communicerend/resorptiestoornis
Subarachnoïdale bloeding
TBC-meningitis
Kliniek van hydrocefalie?
o Gebombeerde fontanel
o Te snelle toename van de hoofdomtrek
- Kind kan hoofd moeilijk rechtop houden (bobbing head)
o Papiloedeem en/of opticusatrofie
Tekens van hersenprikkeling / intracraniële overdruka
Welke zijn de tekens van herseninklemming?
wijde lichtstijve pupil, bewustzijnsdaling, coma, opisthotonus, nekstijfheid, ademhalingsstoornissen
Diagnose hydrocefalie?
Transfontanel echografie bij pasgeborenen en zuigelingen
MRI hersenen met aquaduct flow meting
Behandeling van hydrocefalie?
= afhankelijk van onderliggende oorzaak
- Ventriculo-peritoneale drainage
- Ventriculostomie
Wat is belangrijk om na te vragen bij klachten van hoofdpijn?
Hoofdpijnkarakteristieken: o Duur en frequentie o Sinds wanneer? o Kwaliteit o Lokalisatie o Tijdstip van de dag o Geassocieerde symptomen (braken, fotofobie) - Uitlokkende factoren en verbeterende factoren (rust?) - Persoonlijke en familiale antecedenten - Schoolsituatie/thuissituatie - Karakter van het kind
Bijkomend onderzoek bij hoofdpijn?
= afhankelijk van anamnese en KO
o Oogonderzoek (oogfundus, refractie, oogmotiliteit)
o MRI-hersenen
o Bloeddruk steeds nemen
o Catecholamines in urine (bij verdenking feochromocytoom)
o EEG
Oorzaken van hoofdpijn bij kinderen?
Migraine
Clusterhoofdpijn
Niet-migraineuze vasculaire hoofdpijn
Acute spanningshoofdpijn
Chronische spanningshoofdpijn
Hoofdpijn met oftalmologische problemen
Hoofdpijn met neus- keel- en oorinfecties
Hoofdpijn met gestegen intracraniële druk: Pseudotumor cerebri, Hersentumor, Hydrocefalie
Wat is de meest frequente oorzaak van hoofdpijn bij kinderen?
Chronische spanningshoofdpijn
Wat zijn de criteria voor het stellen van de diagnose van migraine bij kinderen?
o Paroxysomale hoofdpijn o Vrije intervals o + 2 van de volgende criteria Unilaterale hoofdpijn Nausea Visuele aura Familiegeschiedenis van hoofdpijn (90 %) o Prodromaal Irritabiliteit Geeuwen Raar gevoel
Wat is de frequentie van migraine?
1-4x/maand
Behandeling migraine bij kinderen?
o Geruststelling o Acute aanvallen Rust Paracetamol of NSAID o Profylaxie Propranolol start 1 mg/kg/dag in 3x te verhogen naar 2 mg/kg/dag in 3x Topiramate
Behandeling van spanningshoofdpijn bij kinderen?
- Aanleren relaxatie oefeningen
- Psychologische begeleiding
- Oorzaak opsporen (relationeel ouders, pesten op school…)
Wat zijn tekens van hoofdpijn door gestegen intracraniêle druk?
o Vaak irritabel
o Minder eten
o Gedragsverandering
o Hoofdpijn verhoogt ‘s morgens bij het opstaan
o Hoofdpijn verhoogt met hoesten en niezen
o Vaak ook ochtendbraken en nachtelijke pijn
o In sommige gevallen toenemende schedelomtrek
–> Hier is verder neuro-radiologisch onderzoek noodzakelijk
Wanneer gaan we zeker beeldvorming doen bij kinderen met hoofdpijn?
Chronisch progressief karakter van de hoofdpijn
Leeftijd jonger dan 4 jaar
Acute thunderclap hoofdpijn (bloeding)
Focale neurologische tekens
Aanwezigheid van VP-shunt
Nachtelijke hoofdpijn en bij wakker worden
Ochtendbraken
