ბიზანტია VII-XII ს-ში და ხატმებრძოლეობა Flashcards

1
Q

რა ხდება მე-6 საუკუნის მეორე ნახევარში, იმპერატორი იუსტინიანეს გარდაცვალების შემდეგ?

A

პროვინციებში სეპარატიზმია, დ.ქ-ში ერთმანეთს ებრძვიან პოლიტიკური პარტიები და ხაზინა ცარიელია-ცუდი ვითარებაა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

როდის დაიწყო ირან-ბიზანტიის ომი და ვინ ისარგებლა ამით?

A

572 წ დაირღვა 562 წ დადებული ზავი და ომი განახლდა, ამით ისარგებლეს ქართლში გურგენმა და სომხეთში ვარდან მამიკონიანმა, აუჯანყდნენ ირანს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

როდის დასრულდა ირან-ბიზანტიის ომი და რა შედეგით?

A

ირან-ბიზანტიის ომი დასრულდა 591წ ზავით, შაჰის ტახტზე ასვლაში ხოსრო მეორე ფარვიზს დაეხმარა ბიზანტიის კეისარი მავრიკი, სანაცვლოდ მას გადასცა ქართლი და სომხეთი.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

რა სარგებელს ღებულობს ზავის პირობებით ქართლი, სომხეთი და ალბანეთი?

A

ღებულობს გარკვეულ დამოუკიდებლობას, სომხეთში ინიშნება მარზპანი და იშხანი, ხოლო ქართლში ადგილობრივი ერისთავები-ერისმთავრად ირჩევენ გურგენს,ვისაც ბიზანტიის იმპერატორმა უბოძა კურაპალატობა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

ვინ იყვნენ გურგენის მემკვიდრეები?

A

სტეფანოზ პატრიკიოსი, ადარნასე ვიპატოსი

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

ვინ დაამარცხა კეისარი მავრიკი?

A

ასისთავმა ფოკამ 602 წ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ჰერეკლე კეისარის წლები?

A

610-641

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

რატომ დაიწყო ხოსრო მეორემ ბიზანტიის წინააღმდეგ ომი?

A

გამოესარჩლა მავრიკს და 604 წ დაიწყო ომი, სადაც თავდაპირველად უპირატესობას ფლობდა ირანი.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

რომელი ტერიტორიები დაიპყრო ხოსრო მეორემ?

A

იერუსალიმი,სირია,ფინიკია,სომხეთი,კაპადოკია, პალესტინა და ეგვიპტე.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ვინ დანიშნა ხოსრო მეორემ 614 წ ქართლის ერისმთავრად?

A

ვარსამუსე

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ვინ ჩამოაგდო უზურპატორი ფოკა და ვინ აიყვანეს ბიზანტიის ტახტზე?

A

სენატმა და აიყვანეს აფრიკის ყოფილი მმართველი ჰერაკლე 610-641 წწ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

როდის და ვისი დახმარებით შეუტია ჰერაკლემ მოწინააღმდეგეს?

A

622 წ ხაზარების ხაკანის ჯიბღუს დახმარებით

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

627 წ რომელი წარუმატებელი ლაშქრობა განახორციელა ბიზანტიამ და ხაზარებმა

A

ვერ აიღეს თბილისი

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

რომელი ქვეყანა დაიპრეს სპარსელებმა?

A

ეგვიპტე

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ნინევიასთან და ქტესიფონთან გამარჯვების წლები?

A

ნინევია - 627
ქტესიფონი - 628

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

რა მოიმოქმედა ჰერეკლემ ნინევსა და ქტესიფონზე გამარჯვებების შემდეგ?

A

ჰერეკლემ აიძულა სპარსელებს დათანხმებულიყვნენ მათთვის დამამცირებელ ზავს და წმინდა ჯვარი იერუსალიმში დააბრუნა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

ჰერეკლეს მმართველობის დროს რომელი ხალხები მოექცნენ ქრისტიანობაზე?

A

სლავი ხალხები - სერბები და ხორვატები.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

ვის ვერ გაუწიეს ასპარეზი დასუსტებულმა სპარსეთმა და ბიზანტიამ?

A

არაბებს

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

სად შეიჭრნენ ხაზარები და ბიზანტიელები თავდაპირველად?

A

სამხრეთ კავკასიაში.

20
Q

სად გამოემართა ჰერეკლე 627 წელს ნინევის დაპყრობის შემდეგ?

A

კვლავ თბილისში - ამჯერად წარმატებულად.

21
Q

სად გადაიტანეს სპარსელებმა წმინდა ჯვარი?

A

სატახტო დედაქალაქ ქტესიფონში.

22
Q

რამ შეუწყო ხელი ბიზანტიის გამარჯვებას

A

ხოსრო მეორე მოკვდა, ტახტზე ავიდა კავადი, 628 წ დაიდო ზავი, თბილისი დაეცა ჯიბღუსთან

23
Q

ვინ დანიშნა ბიზანტიამ სამხრეთ კავკასიაში მმართველად

A

ადარნასე ერისმთავარი(დიოფიზიტი)

24
Q

რა მოიმოქმედა ბიზანტიამ ეგრისში?

A

მე-7 საუკუნის შუა ხანებში გააუქმა მეფობა

25
Q

მე-7 ს ნის შუა ხანებიდან ვინ არის ბიზანტიის ეკლესიის ერთადერთი მეთაური

A

კონსტანტინოპოლის პატრიარქი

26
Q

რა ადმინისტრაციული რეფორმა გაატარა ჰერაკლემ

A

ბიზანტია დაყო 8 თემად, სათავეში სტრატეგოსები

27
Q

რომელი ედიქტი გამოსცა ჰერაკლემ

A

რომელი ედიქტი გამოსცა ჰერაკლემ

28
Q

რა დააბრუნა ჰერაკლემ იერუსალიმში

A

წმინდა ჯვარი

29
Q

ისაუბრე სომხ-საქ სქიზმაზე

A

506 წ ირანის გავლენით ტარდება სომხეთის დ.ქ დვინში საეკლესიო კრება, სადაც ირანი აიძულებს ალბანეთს, სომხეთს და ქართლს მონოფიზიტობის მიღებას, მიიღებს მხოლოდ სომხეთი, რაც 608 წ იწვევს განხეთქილებას სომხეთისა და ქართლის ეკლესიებს შორის

30
Q

როდის და საიდან დაიწყო ხატმებრძოლეობის პროცესი

A

VII ს. ბიზანტია

31
Q

ხატმებრძოლეობის მიზეზები 3 ?

A
  1. იმპერატორი ვერ ეგუებოდა მონასტრული ცხოვრების ასეთ სიძლიერეს
  2. სახელმწიფოს ახალ-ახალი მიწის რესურსები ჭირდებოდა
  3. ხალხი ხატების იმედზე იყო და ჯარში აღარ მიდიოდა ქვეყნის დასაცავად
32
Q

რა იყო “პავლიკიანობა”

A

ამ მოძღვრების მიმდევრებს სურდათ დაბრუნებულიყვნენ თავდაპირველ სამოციქულო პერიოდში როცა არ არსებობდა სასულიერო იერარქია და ისინი უარყოფდნენ ხატების თაყვანისცემას

33
Q
A
33
Q
A
34
Q

რა იყო ხატმებრძოლეობის დაწყების მიზეზი იმათთვის ვინც ეწინააღმდეგებოდა ხატების თაყვანისცემას?

A

იმპერატორსა და ფეიდალურ ელიტას ქონდათ სურვილი შეემცირებინათ სასულიერო ფენის გავლენა,რომელიც მიწის ფონდს მთლიანად აკონტროლებდა და გათავისუფლებულები იყვნენ გადასახადებისგან,მათ სურდათ მიწის ნაკვეთების საზღვრო ოლქებში მეომრებისთვის დაერიგებინათ რათ მათ მოტივაციას მისცემდა

34
Q

რა იყო ხატმებრძოლეობის კონფლიქტში იმ ნაწილის არგუმენტი თუ რატომ არ უნდა შეწყვეტილიყო ხატების თაყვანისცემა?

A

ბიზანტიაში თუ ხატების თაყვანიცემა აიკრძალებოდა იუდეველები ქრისტიანები და მუსლიმები უფრო და უფრო დაუახლოვდებოდნენ ერთმანეთს

34
Q

რომელი იმპერატორები უჭერდნენ მხარს ხატმებრძოლეობას?

A

ლეონ III; კონსტანტინე V

34
Q

ლეონ III ბიზანტიის იმპერატორის წლები?

A

717-741.

35
Q

როდის შეიცვალა ბიზანტიაში ხატმებრძოლეობის პოლიტიკა და როგორ?

A

VIII ს-ის 80-90-იან წლებში დედოფალი ირინეს დროს, მან მოიწვია ნამდვილ VII საეკლესიო კრება ნიკეაში 786 წ. და დაიგმო ხატმებრძოლეობა

35
Q

რა გააკეთა კონსტანტინე V-მ ?

A

მოიწვია VII საეკლესიო კრება (754 წ.) რომელმაც ხატმებრძოლეობას დაუჭირა მხარი

35
Q

რა რეფორმა გაატარა ლეონ III-მ?

A

რომის პაპს ჩამოართვა სიცილიისა და სამხრეთ იტალიის საეკლესიო მიწები

36
Q

რომელმა პაპმა არ დაუჭირა ხატმებრძოლეობას მხარი და რა ქნა?

A

პაპმა გრიგოლ III-მ დაწყევლა ხატმებრძოლეები და იმპერატორი

37
Q

ვინ განაახლა ხატმებრძოლეობა IX ს-ის 30-იან წლებში და როგორ დასრულდა ეს?

A

იმპერატორმა თეოფილემ მაგრამ მისმა მეუღლემ, თეოროდორამ აღადგინა ხატების თაყვანისცემა

37
Q

როდის იქნა მოწვეული 7 საეკლესიო კრება და რა მოხდა?

A

787წ ნიკეაში, სადაც ხატმებრძოლობა საბოლოოდ დაიგმო

38
Q

როდის და როგორ დასრულდა ხატმებრძოლეობა?

A

787 წ ბიზანტიის დედოფალმა ირინემ მოიწვია მეშვიდე მსოფლიო საეკლესიო კრება და დაგმო ხატმებრძოლეობა

39
Q

როდის იჩენს ისევ თავს ხატმებრძოლეობა დასრულების შემდეგ?

A

მე-9 ს ნ-ში კონსტატინოპოლის პატრიარქის იოანე გრამატიკოსის გავლენით, თეოფილე ანახილებს,თუმცა მისი გარდაცვალების შემდეგ მისივე ცოლი თეოდორა წყვეტს, შემდეგ მცირედ მე-11 სნში ცდილობს ალექსი პირველი კომნენოსი განახლებას