Velferðartækni í heimahjúkrun - 20.ágúst

Question 1

Hvað er velferðartækni ?

Answer 1

Velferðartækni er tækni sem bætir líf þeirra sem hana nota - eykur öryggi og eflir virkni, þátttöku og sjálfstæði. Er talin létta undir með sveitarfélögum við að styðja einstaklinga til sjálfstæðrar búsetu

Á AK eru t.d notaðir ipadar á hjúkrunarheimilum svo einstaklingar geti haft samband við fjölskyldur eða farið í leiki

Question 2

Aukin notkun tækni hefur sýnt hvað ?

Answer 2

• Miklvægur þáttur í tilraunum stjórnvalda til að draga úr kostnaði við heimaþjónustu er að auka notkun tækni og fjarþjónustu
• tæknin er oft álitin köld og ópersónuleg, en persónuleg samskipti í tíma og rúmi eru álitin hlýt - þessi skilningur hefu rþó breyst efttir því sem tækninni fleygir fram
• nú um stundir er hvatt til þróunar á gervigreind í velferðarþjónustu
• reynslan hefur sýnt að tækni getur haft marga kosti í för með sér, en rannsakendur vara við einföldum skilningi á hagnýtingu hennar

Question 3

Svið tæknivæðingar - notendur og aðstandendur, hvað nota þau tæknina í ?

Answer 3

• Samskipti
• öryggi (eftirlit)
• Virkni (gera fólki kleift að framkvæma sjálft)
• Efla sjálfstæði
• stuðningur við daglegt líf
• stuðningur við aðstandendur

Question 4

Svið tæknivæðingar - starfsfólk, hvað nota þau tæknina í ?

Answer 4

• skipulagning og samhæfing starfa
• sameiginleg skráning og rafrænn aðgangur að upplýsingum um notendur
• tengsl við notendur og umönnunaraðila

Question 5

Hvernig er tæknin notuð til samskipta ? hvaða tæki eru notuð ?

Answer 5

• Miðlun upplýsinga og leiðbeininga, fjarheilbrigðisþjónusta er mikilvæg
• Ráðgjöf og leiðbeining milli starfsmanna, dæmi : myndir sendar í sára miðstöðina
• félagslegur og tilfinningalegur stuðningur
• skemmtun - afþreying

Tæki sem eru notuð
- símar, tölvur og myndavélar - tengsl í tíma en ekki í rúmi
- gírafinn ? eh tæki á hjólum held eg’

Question 6

Hverjir eru kostir þess að nota tæknina til samskipta ?

Answer 6

• stuðla að tengslum
• auka aðgengi að ráðgjöf og stuðningi
• efla samskipti milli hópa (t.d sjúklinga, aðstandenda og fagmanna)
• auka aðgengi að upplýsingum

Question 7

Hvaða tækni er hægt að nota til að efla öryggi ?

Answer 7

• Eftirlit: öryggishnappur. Lykiltækni til að bregðast við föllum. Vinna starfsfólks við að tryggja notkun er margþætt
• Eftirlit: myndavélar, GPS - kóðar
• Skynjarar: í húsgögnun og veggjum viðvörunarkerfi, nema t.d hita, reyk eða bregðast við föllum (Qumea)
• Sjálfvirkir lyfjaskammtarar - áminning - sms ef einstaklingur tekur ekki lyf
• Snjallásar: app þar sem heimahjúkrun hefur aðgang og geta opnað og læst hurðum á heimili fólks
• Tæki sem vakta breytingar á líkamsstarfsem it.d bs-mælingar og insúlíndælur
• Tæki sem fylgjast með áhrifum meðferðar og geta jafnvel breytt meðferð eftir þörfum

Question 8

Nefndu dæmi um tækni tengda virkni

Answer 8

• Tæki til hreyfingar (mobility), stuðningur, hjólastólar
• Tæki til að auðvelda eldhússtörfin, hnífar með breyttu handfangi
• Tæki sem bæta fyrir skerta skynjun, gleraugu, stækkunargler og heyrnatæki
• Tæki sem auðvelda og leiðbeina við hreyfingu
• Tæki sem leiðbeina (byggt á hljóði, ljósi eða hreyfingu)
• Staðsetningartæki fyrir hluti eða fólk
• Vitræn þjálfun og aðstoð - minnisþjálfun, skipulag og öryggi
• Fjarstýrðir hurða- og gluggaopnarar

Question 9

Nefndu dæmi um tækni sem bætir almenna líðan ?

Answer 9

• leikir, áhugahópar, leiktæki - simulators
• þjarkar eða róbotar, vélmenni eða véldýr
• vélmenni sem veita umönnun
• Selurinn - Paro, smáhundar
• Pepper, aldrað fólk sem býr hiema myndar oft sterk tengsl við hluti m.a dúkkur sem bregðast við snertingu

Question 10

Nefndu dæmi um tækni sem miðar að því að efla sjálfstæði

Answer 10

• öll tækni sem gerir einstaklingum kleift að stýra lífi sínu eflir sjálfstæði
• tækni sem hjálpar til við daglegt líf eflir sjálfstæði
• hjálpartæki eins og lyftarar fyrir umönnunaraðila styðja við sjálfstæða búsetu
• fjölmörg smáforrit hafa verið þróuð til að hjálpa fólki með daglegt líf, á minning, leiðbeining og hvatning, leiðbeiningar settar inn í mp3 spilara.
• Hjálpartæki, til að auðvelda eldamennsku, þrífa og taka til, salerni með skol- og þurrkbúnaði
• tæki sem aðstoða við lyfjatöku
• tæki sem aðstoða við hreyfingu - stuðningsstöng, hækkun á wc

Question 11

Hverjir eru kostir og gallar velferðartækni ?

Answer 11

• Getur hjálpað fólki til að búa lengur á eigin heimilum
• eykur aðgnag að heilbrigðisþjónust (td þeirra sem búa í dreifbýli og fólks með skerta hreyfigetu)
• tvíeggja sverð - hjálpar til að búa heima en setur mikla ábyrgð á heimilismenn og veitir aðgang að einkalífi fólks
• sumum finnst þeir vera þrælar tækninnar
• fólk ræður ekki við tæknina og verður ,,frústerað’’
• Hjfr hafa oft áhyggjur af aukinni tæknivæðingu, finnst hún vera köld og ónæm fyrir breytingum á líðan fólks
• Tæknin hefur haft marga kosti í för með sér. Hún stuðlar að sveigjanleika, aðgengi og eykur tengsl

Question 12

Hvernig skilur fólk, notendur og starfsfólk, velferðartækni og hvernig nýtir það hana samkvæmt norku rannsókninni eftir Stokke ?

Answer 12

• í rannsókninni leitast höfundur ivð að skilja hvernig þátttakendur í aðstæðum skilja notagildi og möguleika velferðartækni, í þessu tilviki öryggishnapps
• höfundur bendir á að tækni er flókin og að fólk nýtir han á ólíkan hátt. Ekki er hægt að nota hugmyndina um að stinga í samband og að þá rúlli allt
• hvernig nýta notendur tæknina í sínu lífi til að auka öryggi og vellíðan ? þetta breytist samfara breyttri færni
• mikilvægt er að huga að samþættingu tækninnar við aðstandendur og opinbera þjónustu

Question 13

Rannsóknir um afstöðu eldra fólks til velferðartækni, um hvað snýst það ?

Answer 13

• Á heimilum eldra fólks er tæknin notuð í auknum mæli tlað er um - smart homes - tengd við miðstöð’ sem býður upp a samskipti, eftirlit, öryggiseftirlit
• markmið með rannsókn Ghorayeb ofl var að skoða afstöðu eldra fólks til eftirlitkerfis á heimilum þeirra
• fram kom að afstaða þeirra sem höfðu reynslu af búa við tæknina var bæði jákvæðari en hinna sem höfðu ekki slíka reynslu og jafnframt kom fram að afstaða þeirra varð jákvæðari samfar aukinni reynslu
• helstu áhyggjru tengdust því að tæknin var of sýnileg og jafnframt vantaði á traust í garð þeirra sem unnu með tæknina

Question 14

Rannsóknir á afstöðu starfsfólks til velferðartækni, um hvað snýst það ?

Answer 14

• í þessari rannsókn var afstaða starfsfólk velferðarþjónustu til innleiðingar á velferðartækni könnuð
• starfsfólk í Svíþjóð taldi tæknina vera heppilegri til að miðla upplýingum og skipuleggja verkefni en fyrri aðferðir þar sem teymisstjóri skipuleggur vinnuna
• innleiðingu nýrrar tækni, er oft mótmælt, ekki var taln nógu sterk vísindaleg rök fyrir hagnýtingunni og efasemdri komu fram um gagnsemi
• bent var á mismunum milli sveitarfélaga þar sem sameiginleg markmið og áætlanir um innleiðingu skorti
• oft skortir fé til innleiðingar