Varken Flashcards
Geur
Zeer goed
Ontwikkelt vroeg (pasgeboren biggen)
Individuele herkenning
Gapen i.p.v. flehmen
Berengeur
Hypothalamus: GnRH Hypofyse: LH en FSH Leydigcellen: Androstenon Bloedbaan Speeksel Vet Urine > Urinegeur
Smaak
5 typen papillen
Zoete smaakstoffen in voer bij spenen
Prenatale blootstelling > vermindering neofobie en stress spenen
Gehoor
42 Hz - 40 kHz
Aversie plotse harde geluiden
Vocalisaties
Squeal Scream Bark Knarsetanden Croak Knorren
Squeal
Gil
Opwinding
Scream
Schreeuw/krijs
Pijn
Bark
Gevaar
Verrassing
Spel
Disciplineren
Knarsetanden
Chronische pijn
Stereotypie?
Croak
Biggen na zogen en bij hereniging met zeug
Knorren
Ontspannen
Opwinding
Contact call
Melkvrijstelling
1 big naar kop zeug
Uiermassage door biggen
Speciale grunt
Na 20 seconden melkejectie
Zicht
Minder ontwikkeld
Minder belangrijk
Kleur
Dichromaat
Blauw, groen-geel
Lichte > donkere plaatsen
Lichaamstaal
Bang: oren in nek
Lager in rang: kop afbuigen, staart laten hangen
Houding van de staart
Krul = vrolijk
Kwispelen
Hangend: ziekte in groep, voorspeller staartbijten
Thermoregulatie
Lastig zelf te regelen
Zoelen
Liggen en rollen in modder Schuren en wrijven Ethological need Meestal vanaf 20 graden Daling temperatuur Lichaamsverzorging
Sociale structuur vrijlevende varkens
Matriarchaal
Familiegroepen: 2-5 zeugen + jaarlingen + biggen
Dominantiehiërarchie
Dominantie
Zeug > jaarling > big
Beer tijdens seizoen (tijdelijk)
Territorium
Niet territoriaal
Gemeenschappelijke nestplaats en mestzones
Leefgebieden overlappen: intolerant
Sociaal gedrag gedomesticeerde varkens
Minder stabiele dominantierelaties
Agressie
> Voedsel
> Mengen groep
Activiteitsgebied gedomesticeerde varkens
Rustplaatsen
Excretieplaatsen
Foerageergebieden
Agnostisch gedrag
Offensief
> Headknocking
> Duwen
> Bijten nek en oren
Defensief
> Anti-parallel staan
> Voorhand wegdraaien
> Vluchten
Tepelrangorde
Onmiddellijk na geboorte
Vechten tot stabiel is
Voorkeur voorste tepels
Dominantie bij spenen
1-2 uur na mengen: veel vechten tot 48 uur: hiërarchie ligt min of meer vast > Ongelijke gewichten > Pre-mixing > Verrijking > Vluchtmogelijkheden > Feromonen
Dominantie zeugen
Stabieler dan bij vleesvarkens
Agressie bij
> Beperkt voeder
> Mengen groepen/introductie
Dominantie zeugen verminderen
Vlucht- en verstopmogelijkheden
Groepen weinig mengen
Voedersystemen
Selectie tegen agressiviteit
Voortplanting vrijlevend
Geslachtrijp 1,5 jaar Beer bij familiegroep Dracht 119 dagen Zeug weg om nest te bouwen 1 worp/jaar
Stadia na geboorte vrijlevend
Dag 1-3: zeug en biggen in nest
Dag 3-6: biggen in nest, zeug foerageert in de buurt
Dag 7: heraansluiting
> Biggen volgen zeug voor 2 weken
Maternaal gedrag
Dag voor werpen actief
Stappen en nest bouwen
Kraamhokken: omgericht gedrag
Direct na geboorte
Big zoekt onmiddellijk speen
Zeug passief om biggen niet te verwonden
Elke 50 minuten zogen
Herkenning door zeug binnen 1 dag
Spenen biggen
Wild: 4 maanden
Bedrijf: 3-5 weken
> Speen diarree
Spel = welzijnsindicator
Voeding
Snelle groei en grote melkproductie
Niet kauwen/foerageren
Hoog in energie
Drinken
Bij 20 graden: 0,1 liter per kg lichaamsgewicht per dag
Bij 30 graden: behoefte stijgt tot 70%
Excretiegedrag
Afgelegen excretieplaats
Beschut
Urineren soms op andere plaats
Minder beschut
Rusten
Optimale temperatuur Geen tocht Rustig Comfortabel Even veel tijd als actief
Lichaamsverzorging
Zoelen
Likken
Schuren
Krabben (beperkt)
Prikkelarme situatie
Afwijkend agressief gedrag
Verhoogde onrust
Minder nestbouw
Positieve emoties
Spel
Kwispelstaarten
Blaffen
Negatieve emoties
Freezing Vluchtpogingen Defecaties Urineren Oren naar achteren Positieveranderingen oor Staart laag Hoge vocalisaties
Ziekte en stress
Beven Slaperig Passief Apathisch Verminderde voeropname Braken
Grimas big
Oorpositie
Wang strak trekken
Neus opgebogen
Ogen dicht ‘knijpen’
Abnormaal gedrag
Staartbijten: omgericht gedrag foerageren/wroeten
Buikwoelen
Ritmisch masseren van de buik van ander varken
Te vroeg gespeend?
Stereotiep gedrag
Stangbijten
Loos kauwen
Tandenknarsen
Oplossingen abnormaal gedrag
Stro (loos kauwen)
Ketting
Verrijking (staartbijten)
Verrijkend materiaal
Eetbaar Geurig Kauwbaar Vervormbaar Afbreekbaar > Wekelijks wisselen
Voorbeelden verrijkend materiaal
Mand met hooi
Knabbelpaal
Juten zak
Huisvesting drachtige zeugen
Voederbeperking
Stabiele groepen
Aandachtspunten kraamstal
Temperatuursturing
Biggensterfte
Big voorbereiden op spenen
Alternatieven kraamstal
- Aangepaste kooien (breder)
- Individuele hokken (geen kooi)
- Groepshokken
- Buiten