Vangoitsenhoven - Calciumbalans

Question 1

Welke 3 hormonen beïnvloeden het meest de geïoniseerde calcium concentratie

Answer 1

• Parathyroid hormoon
• 1,25-dihydroxyvitamine D
• Calcitonine

Question 2

Met welke ionen bestaan er interacties met calcium?

Answer 2

• Magnesium
• Fosfaat

Question 3

Uit wat bestaat de organische matrix van bot of osteoïd?

Answer 3

• Collageen type I
• Proteoglycanen
• Aantal specifieke proteïnen bv.: osteocalcine

Question 4

Inorganische fase van bot bestaat vnl uit…

Answer 4

Hydroxyapatiet

Question 5

Pyrofosfaat (PPi)

Answer 5

Inhibitor van mineralisatie

Question 6

Osteoblasten

Answer 6

= botvormende cellen van mesenchymale oorsprong

• Tijdens botvorming omzetten naar osteocyten
• Rijk aan alkalische fosfatasen

Question 7

Alkalische fosfatasen

Answer 7

Spelen een rol in de mineralisatie van bot door hun vermogen om inhibitors van mineralasatie te hydrolyseren (PPi)

Question 8

Osteoclasten

Answer 8

= multinucleaire cellen verantwoordelijk voor botafbraak °hematopoietische cellen ( verwant aan fagocyten-systeem)

• rijk aan zure fosfatasen ( nrml niet in bloed)

Question 9

Wat remt de osteoclastische activiteit?

Answer 9

Estrogenen en calcitonine

Question 10

PTH stimuleert…

Answer 10

Zowel osteoblasten als osteoclasten afhankelijk van wijze van toediening

Question 11

Parathyroidhormoon of parathormoon

Answer 11

• Linaeir polypeptide, gesecreteerd door parathyroïden
• Snel afgebroken in circulatie in 2 fragmenten waarvan COOH-terminale heeft langste half leven

Target: nier, bot, indirect de darm

Secretie: gecontroleerd door de tweewaardige kationen Ca en Mg

Question 12

Effect van PTH op de nier

Answer 12

• Verminderde tubulaire reabsorptie van fosfaat (TRP)
• Vermeerderde reabsorptie van Ca in het distale nefron
• Toegenomen 1alfa-hydroxylase activiteit

Question 13

Effect van PTH op skelet

Answer 13

=> Versnelde bot turn-over

• Intermittente toediening => stimuleren botaanmaak
• Continue hoge concentraties => botafbraak

Verhoogde bot turn-over gaat gepaard met gestegen alkalische fosfatasen

Question 14

Effect van PTH op darm

Answer 14

=> Verhoogt opname van calcium op een indirecte wijze nl door toename van 1,25-dihydroxyvitamine D

Question 15

Vitamine D

Answer 15

°huid via precursor 7-dehydrocholesterol oiv UV stralen

• Opname via voeding ( Verstoord: te kort aan galzouten of steotorree)
• gebonden in het plasma met specifiek transporteiwit (DBP)
• opslag in vet en spierweefsel
• functie thv darm, nier, bot
• functie: zorgen voor correcte serum calcium

Question 16

Functie van vitamine D thv darm

Answer 16

• Opname van calcium en fosfaat

Question 17

Functie van vitamine D thv nier

Answer 17

Reabsorptie van calcium in het distale nefron

Question 18

Functie van vitamine D thv bot

Answer 18

• Botresorptie stimuleren
• Botmineralisatie inhiberen
• Zorgen voor noodzakelijke botresorptie oiv PTH

Question 19

Calcitonine

Answer 19

• polypeptide, gesecreteerd door de parafolliculaire cellen van de schildklier
• Verlaagt calciemie en fosfatemie door inhiberend effect op botresorptie
• Verhoogt renale excretie van calcium en fosfaat
• fysiologische rol bij volwassen is onbekend

Question 20

FGF23

Answer 20

= fibroblast Growth Factor 23

• belangrijk fosfaatregulerend hormoon
• geen rechtstreeks effect op de calciumspiegel
• gesecreteerd door osteocyten als reactie op hyperfosfatemie
• toename van renale fosfaatexcretie door expressie Na/fosfaat cotransporters
• inhibeert renale hydroxylatie van 1,25-(OH)2-D
• verminderde fosfaatabsorptie door de darm

Question 21

Oorzaken van hypocalcemie

Answer 21

• Chronische nierinsufficiëntie
• Malabsorptie thv darm
• hypoparathyroïdie
• Varia ( infuus met calciumcomplexerende middelen, acute pancreatitis, maligne tumoren en osteoblastische metastasen, medullair schilkliercarcinoom)

Question 22

Symptomen van hypocalcemie

Answer 22

• Verhoogde neuromusculaire excitabiliteit
• Metastatische verkalkingen
• Aplasie of hypoplasie van de tanden
• Pyschische en neurologische stoornissen
• Afwijkingen van het beenderstelsel

Question 23

Hypercalcemie met verhoogde PTH

Answer 23

• Primaire hyperparathyrödie: adenoom, hyperplasie of carcinoom van parathyroïden
• Secundaire hyperparathyroïdie: chronische stimulatie, overshooting

Question 24

Hypercalcemie met lage of normale PTH

Answer 24

• Tumoren
• Overmaat aan vitamine D ( exogeen of endogeen)
• Disuse osteoporosis
• Hyperthyrodie
• Farmaca bv.: thiazide

Question 25

Symptomen van hypercalcemie

Answer 25

• Afname van neuromusculaire excitabiliteit
• Polyurie en dorst
• Metastatische verkalkingen
• Pyschische afwijkingen: bewustzijnsverlies, verwardheid, hallucinatie, coma

Question 26

Behandeling van hypercalcemie

Answer 26

Oorzakelijk

Symptomatisch:

1. Stimuleren van calciumexcretie
2. Sequestreren van calcium => orale IV toediening van fosfaat
3. Verminderen van de calcium inname ( bij verhoogde gastro-intestinale absorptie)
4. Calcitonine
5. Glucocorticoiden
6. Mobilisatie
7. Biphosphonaten
8. Hemodialyse

Question 27

Behandeling van hypocalcemie

Answer 27

Oorzakelijk

Symptomatisch
1. Toediening van calcium (traag IV bij neuromusculaire stoornissen, onder de vorm van melk, preorale preparaten)
2. Vitamine D
3.Bestrijden van hyperfosfatemie ( restrictie via dieet, fosfaat complexerende stoffen)