V4: Endogene en exogene krachten - vulkanisme + aardbevingen

Question 1

geologische tijdschaal

Answer 1

Een samenvatting van de 4,6 miljard jaar durende geschiedenis van de aarde.

Question 2

lithosfeer

Answer 2

De vaste buitenkant van de aarde (buitenste laag van de aardmantel + aardkorst) die is opgebouwd uit platen die ten opzichte van elkaar bewegen.

Question 3

asthenosfeer

Answer 3

Het plastische gedeelte van de aardmantel onder de lithosfeer.

Question 4

convectiestromen

Answer 4

De stroming van taai vloeibaar gesteente in de asthenosfeer, die verantwoordelijk is voor de platentektoniek.

Question 5

platentektoniek

Answer 5

Het bewegen van de continenten, de platen, onder invloed van convectiestromen.

Question 6

divergente plaatgrens

Answer 6

Grens tussen twee uit elkaar bewegende platen boven een opstijgende convectiestroom.

Question 7

(mid)oceanische rug

Answer 7

Een langgerekt gebergte met vulkanen langs de grens van twee divergerende platen op de bodem van de oceaan.

Question 8

convergente plaatgrens

Answer 8

Grens tussen twee naar elkaar toe bewegende platen.

Question 9

subductie

Answer 9

Wanneer de zwaardere oceanische plaat, door de dalende convectiestroom, onder de lichtere continentale plaat zakt.

Question 10

diepzeetrog

Answer 10

Een langgerekte diepte in de oceaan, parallel aan de convergente plaatgrens.

Question 11

transforme plaatgrens

Answer 11

Grens tussen twee platen die langs elkaar bewegen.

Question 11

vulkanisme

Answer 11

Een verzamelnaam voor alle verschijnselen (gas, stoom, stenen, lava, vuur) die te maken hebben met de nabijheid van magma aan het aardoppervlak.

Question 12

effusieve erupties

Answer 12

Relatief rustige uitbarsting die veroorzaakt wordt door relatief vloeibaar magma en weinig gasdruk.

Question 13

explosieve erupties

Answer 13

Heftige uitbarsting die wordt veroorzaakt door taai stroperig magma en een hoge gasdruk.

Question 14

pyroklastica

Answer 14

Een verzamelnaam voor al het losse (vloeibare of vaste) materiaal dat door een vulkaan wordt uitgestoten.

Question 15

schildvulkaan

Answer 15

Brede vulkanen met een flauwe helling die ontstaan bij een effusieve eruptie.

Question 16

stratovulkaan

Answer 16

Een kegelvormige vulkaan met vrij steile hellingen die ontstaat bij een explosieve eruptie.

Question 17

caldera

Answer 17

Komvormige diepte die ontstaat wanneer, na een explosieve eruptie, de geleegde magmakamer instort. Een caldera kan ook ontstaan doordat de top van de vulkaan door de eruptie is weggeblazen.

Question 18

hotspot

Answer 18

Plek op de aardkorst boven een vanaf de onderzijde van de aardmantel geïsoleerde kolom opstijgend heet gesteente.

Question 19

gebergtevorming

Answer 19

Een convergerende plaatbeweging zorgt voor horizontale en verticale druk op een stuk aardkorst dat vervolgens opgeheven wordt.

Question 20

plooiingsgebergte

Answer 20

Opgeheven, geplooide stukken aardkorst die ontstaan bij een convergerende plaatbeweging.

Question 21

slenken

Answer 21

Vaak langgerekte stukken aardkorst die langs breuken naar beneden zakken.

Question 22

horsten

Answer 22

Vaak langgerekte stukken aardkorst langs breuken die tussen twee slenken liggen en niet zakken.

Question 23

breukgebergte

Answer 23

Een opheffing van de aardkorst langs breuken, boven een opstijgende convectiestroom.

Question 24

aardbeving

Answer 24

Ontstaat langs plaatgrenzen doordat platen tegen elkaar blijven drukken totdat de spanning te groot wordt en de platen met een schok losschieten.

Question 25

schaal van Mercalli

Answer 25

Een schaal die het effect van een aardbeving weergeeft door te kijken naar de intensiteit van de schade aan mensen en gebouwen.

Question 26

tsunami

Answer 26

Enorme vloedgolf die ontstaat doordat een aardbeving op de zeebodem (een zeebeving) de bovenliggende waterkolom verticaal verplaatst.