ürolojik aciller Flashcards
hemoglobe nedir
Üst üriner sistem ,mesane veya prostattan
oluşan kanamalar bazen o kadar şiddetli olur ki
mesane çıkımı bloke olur ve tüm mesane pıhtı
ile dolar.(Hemoglobe)
HEMATÜRİ Ürolojik nonglomerüler nedenler:
renal ve ürotelyal tümörler , prostat kanseri, benign
prostat hiperplazisi, travma,üriner sistem taşları,
idrar yolu enfeksiyonu.
Hematüri genelde sirküler eritrositlerden oluşur
proteinüri ve silindirler yoktur
HEMATÜRİ Başvuruda:
Hematüri
Anemi
İdrar retansiyonu , kolik ağrı (pıhtı retansiyonuna
bağlı)
HEMATÜRİ Değerlendirme:
Fizik Muayene
Tetkik :
İdrar kültürü ve sitolojisi
Üriner Ultrasonografi
Sistoskopi
İntravenöz Pyelografi , Bilgisayarlı Tomografi
hematüri tdvi
Tedavi; (Hemoglobe için)
3 yollu çok delikli sonda takılır.Serum
Fizyolojik ile irrigasyon ve aspirasyon
Sistoskopi yapılıp kanama odakları
koterize edilir
RENAL KOLİK
En sık acil ürolojik neden
İdrar akımının taş,kan pıhtısı veya dökülmüş
papillalar tarafından kısmi veya tam obstrüksiyonu
ile oluşan şiddetli dayanılmaz ağrıdır
Proksimal üreter düzeyinde ağrı flank bölgedeyken
taş distale ilerledikçe ağrı karın ön duvarına doğru
yayılıp üreter alt ucuna ulaştığında erkeklerde aynı
taraf testise, kadında ise labium’a vurur.
Üreterovezikal bileşkeye ulaştığında sistitizm
semptomları tabloya eklenir
Bulantı ve kusma eşlik edebilir
RENAL KOLİK
Ayırıcı Tanıda;
Abdominal aort anevrizması
Pnömoni
Miyokard infarktüsü
Over patolojileri
Akut apandisit
Testikülar torsiyon
Inflamatuar barsak hast. (Crohn’s, ulseratif kolitis)
Divertikülit
Ektopik gebelik
Peptik ülser
RENAL KOLİK
Değerlendirme
Anamnez
Fizik Muayene: Hasta rahat pozisyon bulmak
için sürekli yer değiştirmek ister.
+/- Ateş
Gebelik testi
Tam İdrar Tahlili
Görüntüleme Yöntemleri :
Direk Üriner Sistem Grafisi
Abdominal Ultrasonografi
Bilgisayarlı Tomografi
IVP ‘ye göre:
Daha yüksek spesifite (95%) ve sensivite
(97%) üreter taşı tanısında
Taş dışı yan ağrı nedenlerini gösterebilir
Kontrast kullanmaya gerek yoktur
Birkaç dakikada yapılabilir
RENAL KOLİK
Tedavi:Farmakolojik
Analjezik
Nonsteroid antienflamatuarlar
Antispazmodik
+/- Opiat (pethidine veya morphine).
Hidrasyon
<5mm taşlar hidrasyon ve medikal tedavi ile
%90 spontan düşer(4 hafta içerisinde)
RENAL KOLİK
Tedavi:
Medikal tedaviye yanıtsız ağrı
Persistan ateş
Renal fonksiyonun bozulması (soliter böbrek,
bilateral üreter taşı)
Geçici olarak obstruksiyonun giderilmesi:
Double J stent veya perkütan nefrostomi tüpü
Taşa yönelik tedaviler:
ESWL
PCNL
Üreterorenoskopi
Yan ağrısı- Üriner Sistemde Taş Var
- Ağrı yok
- Ateş yok
- Kreatinin normal
- Aceleye gerek yok
Yan ağrısı- Üriner Sistemde Taş Yok
• Ateş
– biyokimya, hemogram kontrolü
– Piyelonefrit gibi tedavi et
– Üriner USG
• Ateş yok, hematüri var
– Renal kolik gibi tedavi et
• Hematüri yok – Ürolojik hastalıklar dışı hastalıkları düşün • Akut abdomen • Divertikül • Penkreatit…
renal kolik
En sık neden taştır.
Proksimal üreter düzeyinde ağrı flank bölgedeyken taş distale ilerledikçe ağrı karın ön duvarına doğru yayılıp üreter alt ucuna ulaştığında erkeklerde aynı taraf testise, kadında ise labium’a vurur.U-V bileşkeye ulaştığında sistitizm semptomları tabloya eklenir.FM: -Kolik tarzında böğür ağrısı -Abdominal distansiyon ve ileus -Ateş,HT,taşikardi -Defans ve rebound yokluğu
ANÜRİ VE OLİGÜRİ
24 saatlik idrar miktarının 400 ml’nin altında olmasına oligüri;
100ml’nin altında olmasına anüri denir.
Klinikte anürinin en sık nedeni akut üriner retansiyondur
Ani olarak ağrılı idrar yapamama
Artmış mesane basıncı;mesane çıkım tıkanıklığı
Düşük mesane basıncı,detrusor kasılma bozukluğu
üriner retansiyon nedenleri
Nedenleri :
Erkek: Benign prostat hiperplazisi Prostat kanseri Üretra darlığı Prostatik abse Kadın: Pelvik prolapsus (sistosel, rektosel, uterin) Üretra darlığı Üretral divertikül ‘stres’ inkontinans cerrahisi sonrası Pelvik kitleler ( over kitleleri)
Erkek ve Kadın
Hematüri nedeniyle pıhtı retansiyonu
İlaçlar
Ağrı
Sakral sinir hasarı veya kompresyonu (cauda equina kompresyonu)
Radikal pelvik cerrahi
Pelvis fraktürü nedeniyle üretra rüptürü
Nörotropik viruslerin duyusal dorsal ganglion kökünü tutması S2–S4 (herpes simplex veya zoster);
Multipl sklerozis
Transvers myelitis
Diabetik sistopati
üriner retansiyon tdvi
Erken :
Üretral kateterizasyon(Akut Prostatit hariç)
Suprapubik kateter
(kateterin ara ara klemplenerek 50-100 ml yavaş şekilde boşaltılması(Hematura exvacuola)
Geç :
Altta yatan nedenin tedavisi
Retansiyon – Kateterizasyon • Hemen uygula • Uretral kateter 14/16 F • Rezidüel idrar miktarını kaydet • Kateterizasyon başarısız ise konsültasyon • 15 F suprapubik kateterizasyon
AKUT SKROTUM
Hemen değerlendirmeyle ayrıcı tanılar ve potansiyel eksplorasyon gerektiren acil durumdur Spermatik Kord Torsiyonu Appendiks Testis ve Epididim Torsiyonu Epididimit,Epididimoorşit İnguinal Herni Hidrosel Travma Testis Tümörü Varikosel Spermatose
TESTİS TORSİYONU
spermatik kordun tunika vajinalise yapıştığı noktanın distalinde torsiyone olmasıdır
İrreversibl iskemi 4 saat içinde başlar
Testisin kurtarılması ↓ torsiyon süresi ↑
Tunika vajinalisin korda proximalden yapışması
Kremasterik kasların spazmı
Gubernakulum testisin uzun veya kısa olması
Travma
Akut başlayan skrotal ağrı , şişlik , bulantı , kusma
Kremaster refleksi yoktur
Skrotumun eritemli ve ödemli olması
İpsilateral alt kadranda karın ağrısı
Prehn belirtisi;elevasyon ile ağrı azalmaz
Skrotum tabanında torsiyona bağlı olarak çekilme olması
Prehn belirtisi: Skrotum elevasyonu ile ağrının torsiyonda değişmemesi, epididimitte azalması
Renkli Doppler Ultrasonografi:
Anatomiyi ve kan akımının olup olmadığını ortaya koyar.
Sensitivite: 88.9% spesifite 98.8%
Radyolog ?
Radionüklid görüntüleme :
Testiküler kan akımını değerlendirir
Pozitif Prediktif Değer 75%, sensitivite 90%, spesifite 89%.
Skrotumda hiperemide yanlış değerlendirme
testis torsiyonu tdvi
Rafeden median veya transvers insizyon
Etkilenen taraf önce değerlendirilmeli
Kord detorsiyone edilmeli.
Sınırları canlı gözlenen testise sıcak tampon uygulanır tekrar değerlendirilir
Nekrotik testis çıkarılmalı
Testis korunacaksa dartos poşuna fikse edilmeli
Karşı testis de fikse edilmeli
EPİDİDİMOORŞİT
Prezentasyon:
Skrotal şişlik, eritem ve ağrı
Dizüri ve ateş sıktır
Fizik Muayene :
Lokalize epididimal hassasiyet ve şişlik, masif şişmiş hemiskrotum
Kremaster refleksi vardır
İdrar:
Piyüri, bakteriüri, pozitif idrar kültürü(Gram-negatif bakteri) .
Yaklaşım:
Yatak istirahati 1 - 3 gün
Skrotal elevasyon (suspansuvar külot)
Parenteral antibiyotik ,antienflamatuar
Üretral kataterizasyondan kaçınılmalı
PRİAPİZM
Cinsel isteğin eşlik etmediği 4 saatten uzun persistan ereksiyon hali
iskemik (veno-okluziv, düşük akım) (daha sık)
Hematolojik hastalıklar,korpora kavernozanın malign infiltrasyonu veya ilaçlar.
Ağrılı
noniskemik (arteryel, yüksek akım )
Arteriovenöz fistül perineal travma nedeniyle
Ağrısız
Nedenleri: Primer (İdiopatik) : 30%- 50% Sekonder: İlaçlar Travma Nörolojik Hematolojik hastalıklar Tümörler Her iki kavernoz cisimden kan gazı,
düşük-akım (koyu kan; pH <7.25 (asidoz); pO2 <30mmHg (hipoksi); pCO2 >60mmHg (hiperkapni)
yüksek-akım (açık kırmızı , kan arteryel benzeri oda ısısında; pH = 7.4; pO2 >90mmHg; pCO2 <40mmHg)
Tedavi: Priapizm çeşidine bağlı Konservatif tedavi ilk olarak denenmeli Medikal (alfa adrenerjikler) Cerrahi (korporokavernozal şant) Altta yatan nedenin tedavisi →→ Tüm hastalar impotans gelişebilmesi nedeniyle uyarılmalıdır.
PARAFİMOZİS
Aşırı dar prepusyumun glans penisin arkasında glanuler sulkusa çekilmesi, şaftı sıkıştırabilir ve ödeme yol açabilir.
Sıkışan halkadan distalinin perfüzyonu bozulur nekroz riski yaratır.
Sıkıştıran halkanın dorsal insizyonu
Sünnet derhal uygulanabilir ya da ikinci bir seansa bırakılabilir
FOURNİER GANGRENİ
Damar yolu açılıp sıvı resusitasyonu
Ampirik geniş spektrumlu antibiyotik,analjezik
Erken debridman
Hiperbarik Oksijen Tedavisi
KATATER İLE İLGİLİ PROBLEMLER
Kateter tıkanabilir
Balon inmeyebilir
Kateter yanından idrar gelebilir
Tıkalı kateter
– Kateteri değiştir
Balon inmiyor
– Balon şişirme yolunu sakın kesme
– Konsultasyon iste
Kateter yanından idrar geliyor
– Antikolinerjik başlanabilir
