ürolojik aciller Flashcards

1
Q

hemoglobe nedir

A

Üst üriner sistem ,mesane veya prostattan
oluşan kanamalar bazen o kadar şiddetli olur ki
mesane çıkımı bloke olur ve tüm mesane pıhtı
ile dolar.(Hemoglobe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

HEMATÜRİ Ürolojik nonglomerüler nedenler:

A

renal ve ürotelyal tümörler , prostat kanseri, benign
prostat hiperplazisi, travma,üriner sistem taşları,
idrar yolu enfeksiyonu.

Hematüri genelde sirküler eritrositlerden oluşur
proteinüri ve silindirler yoktur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

HEMATÜRİ Başvuruda:

A

Hematüri

Anemi

İdrar retansiyonu , kolik ağrı (pıhtı retansiyonuna
bağlı)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

HEMATÜRİ Değerlendirme:

A

Fizik Muayene

Tetkik :

İdrar kültürü ve sitolojisi

Üriner Ultrasonografi

Sistoskopi

İntravenöz Pyelografi , Bilgisayarlı Tomografi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hematüri tdvi

A

Tedavi; (Hemoglobe için)

3 yollu çok delikli sonda takılır.Serum
Fizyolojik ile irrigasyon ve aspirasyon

Sistoskopi yapılıp kanama odakları
koterize edilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

RENAL KOLİK

A

En sık acil ürolojik neden

İdrar akımının taş,kan pıhtısı veya dökülmüş
papillalar tarafından kısmi veya tam obstrüksiyonu
ile oluşan şiddetli dayanılmaz ağrıdır

Proksimal üreter düzeyinde ağrı flank bölgedeyken
taş distale ilerledikçe ağrı karın ön duvarına doğru
yayılıp üreter alt ucuna ulaştığında erkeklerde aynı
taraf testise, kadında ise labium’a vurur.
Üreterovezikal bileşkeye ulaştığında sistitizm
semptomları tabloya eklenir

Bulantı ve kusma eşlik edebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

RENAL KOLİK

Ayırıcı Tanıda;

A

Abdominal aort anevrizması

Pnömoni

Miyokard infarktüsü

Over patolojileri

Akut apandisit

Testikülar torsiyon

Inflamatuar barsak hast. (Crohn’s, ulseratif kolitis)

Divertikülit

Ektopik gebelik

Peptik ülser

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

RENAL KOLİK

Değerlendirme

A

Anamnez

Fizik Muayene: Hasta rahat pozisyon bulmak
için sürekli yer değiştirmek ister.

+/- Ateş

Gebelik testi

Tam İdrar Tahlili

Görüntüleme Yöntemleri :

Direk Üriner Sistem Grafisi

Abdominal Ultrasonografi

Bilgisayarlı Tomografi

IVP ‘ye göre:

Daha yüksek spesifite (95%) ve sensivite
(97%) üreter taşı tanısında

Taş dışı yan ağrı nedenlerini gösterebilir

Kontrast kullanmaya gerek yoktur

Birkaç dakikada yapılabilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

RENAL KOLİK

Tedavi:Farmakolojik

A

Analjezik

Nonsteroid antienflamatuarlar

Antispazmodik

+/- Opiat (pethidine veya morphine).

Hidrasyon

<5mm taşlar hidrasyon ve medikal tedavi ile
%90 spontan düşer(4 hafta içerisinde)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

RENAL KOLİK

Tedavi:

A

Medikal tedaviye yanıtsız ağrı

Persistan ateş

Renal fonksiyonun bozulması (soliter böbrek,
bilateral üreter taşı)

Geçici olarak obstruksiyonun giderilmesi:

Double J stent veya perkütan nefrostomi tüpü

Taşa yönelik tedaviler:

ESWL

PCNL

Üreterorenoskopi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Yan ağrısı- Üriner Sistemde Taş Var

  • Ağrı yok
  • Ateş yok
  • Kreatinin normal
  • Aceleye gerek yok
A

Yan ağrısı- Üriner Sistemde Taş Yok

• Ateş
– biyokimya, hemogram kontrolü
– Piyelonefrit gibi tedavi et
– Üriner USG

• Ateş yok, hematüri var
– Renal kolik gibi tedavi et

• Hematüri yok
– Ürolojik hastalıklar dışı hastalıkları düşün
• Akut abdomen
• Divertikül
• Penkreatit…
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

renal kolik

A

En sık neden taştır.
Proksimal üreter düzeyinde ağrı flank bölgedeyken taş distale ilerledikçe ağrı karın ön duvarına doğru yayılıp üreter alt ucuna ulaştığında erkeklerde aynı taraf testise, kadında ise labium’a vurur.U-V bileşkeye ulaştığında sistitizm semptomları tabloya eklenir.FM: -Kolik tarzında böğür ağrısı -Abdominal distansiyon ve ileus -Ateş,HT,taşikardi -Defans ve rebound yokluğu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ANÜRİ VE OLİGÜRİ

A

24 saatlik idrar miktarının 400 ml’nin altında olmasına oligüri;
100ml’nin altında olmasına anüri denir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Klinikte anürinin en sık nedeni akut üriner retansiyondur

A

Ani olarak ağrılı idrar yapamama
Artmış mesane basıncı;mesane çıkım tıkanıklığı

Düşük mesane basıncı,detrusor kasılma bozukluğu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

üriner retansiyon nedenleri

A

Nedenleri :

 Erkek:
Benign prostat hiperplazisi 
Prostat kanseri
Üretra darlığı
Prostatik abse
 Kadın: 
Pelvik prolapsus (sistosel, rektosel, uterin)
Üretra darlığı
Üretral divertikül 
 ‘stres’ inkontinans cerrahisi sonrası 
Pelvik kitleler ( over kitleleri)

Erkek ve Kadın
Hematüri nedeniyle pıhtı retansiyonu
İlaçlar
Ağrı
Sakral sinir hasarı veya kompresyonu (cauda equina kompresyonu)
Radikal pelvik cerrahi
Pelvis fraktürü nedeniyle üretra rüptürü
Nörotropik viruslerin duyusal dorsal ganglion kökünü tutması S2–S4 (herpes simplex veya zoster);
Multipl sklerozis
Transvers myelitis
Diabetik sistopati

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

üriner retansiyon tdvi

A

Erken :
Üretral kateterizasyon(Akut Prostatit hariç)
Suprapubik kateter
(kateterin ara ara klemplenerek 50-100 ml yavaş şekilde boşaltılması(Hematura exvacuola)
Geç :
Altta yatan nedenin tedavisi

Retansiyon – Kateterizasyon
• Hemen uygula
• Uretral kateter 14/16 F
• Rezidüel idrar miktarını kaydet
• Kateterizasyon başarısız ise konsültasyon
• 15 F suprapubik kateterizasyon
17
Q

AKUT SKROTUM

A
Hemen değerlendirmeyle ayrıcı tanılar ve potansiyel eksplorasyon gerektiren acil durumdur
Spermatik Kord Torsiyonu
Appendiks Testis ve Epididim Torsiyonu
Epididimit,Epididimoorşit
İnguinal Herni
Hidrosel
Travma
Testis Tümörü
Varikosel
Spermatose
18
Q

TESTİS TORSİYONU

A

spermatik kordun tunika vajinalise yapıştığı noktanın distalinde torsiyone olmasıdır
İrreversibl iskemi 4 saat içinde başlar
Testisin kurtarılması ↓ torsiyon süresi ↑
Tunika vajinalisin korda proximalden yapışması
Kremasterik kasların spazmı
Gubernakulum testisin uzun veya kısa olması
Travma

Akut başlayan skrotal ağrı , şişlik , bulantı , kusma

Kremaster refleksi yoktur

Skrotumun eritemli ve ödemli olması

İpsilateral alt kadranda karın ağrısı

Prehn belirtisi;elevasyon ile ağrı azalmaz
Skrotum tabanında torsiyona bağlı olarak çekilme olması

Prehn belirtisi: Skrotum elevasyonu ile ağrının torsiyonda değişmemesi, epididimitte azalması

Renkli Doppler Ultrasonografi:
Anatomiyi ve kan akımının olup olmadığını ortaya koyar.

Sensitivite: 88.9% spesifite 98.8%

Radyolog ?

Radionüklid görüntüleme :

Testiküler kan akımını değerlendirir

Pozitif Prediktif Değer 75%, sensitivite 90%, spesifite 89%.

Skrotumda hiperemide yanlış değerlendirme

19
Q

testis torsiyonu tdvi

A

Rafeden median veya transvers insizyon
Etkilenen taraf önce değerlendirilmeli
Kord detorsiyone edilmeli.
Sınırları canlı gözlenen testise sıcak tampon uygulanır tekrar değerlendirilir
Nekrotik testis çıkarılmalı
Testis korunacaksa dartos poşuna fikse edilmeli
Karşı testis de fikse edilmeli

20
Q

EPİDİDİMOORŞİT

A

Prezentasyon:
Skrotal şişlik, eritem ve ağrı
Dizüri ve ateş sıktır

Fizik Muayene :
Lokalize epididimal hassasiyet ve şişlik, masif şişmiş hemiskrotum
Kremaster refleksi vardır

İdrar:
Piyüri, bakteriüri, pozitif idrar kültürü(Gram-negatif bakteri) .

Yaklaşım:
Yatak istirahati 1 - 3 gün

Skrotal elevasyon (suspansuvar külot)

Parenteral antibiyotik ,antienflamatuar

Üretral kataterizasyondan kaçınılmalı

21
Q

PRİAPİZM

A

Cinsel isteğin eşlik etmediği 4 saatten uzun persistan ereksiyon hali
iskemik (veno-okluziv, düşük akım) (daha sık)
Hematolojik hastalıklar,korpora kavernozanın malign infiltrasyonu veya ilaçlar.
Ağrılı

noniskemik (arteryel, yüksek akım )
Arteriovenöz fistül perineal travma nedeniyle
Ağrısız

Nedenleri:
Primer (İdiopatik) : 30%- 50%
Sekonder:
İlaçlar
Travma
Nörolojik
Hematolojik hastalıklar
Tümörler
Her iki kavernoz cisimden kan gazı,

düşük-akım (koyu kan; pH <7.25 (asidoz); pO2 <30mmHg (hipoksi); pCO2 >60mmHg (hiperkapni)

yüksek-akım (açık kırmızı , kan arteryel benzeri oda ısısında; pH = 7.4; pO2 >90mmHg; pCO2 <40mmHg)

Tedavi:
Priapizm çeşidine bağlı
Konservatif tedavi ilk olarak denenmeli
Medikal (alfa adrenerjikler)
Cerrahi (korporokavernozal şant)
Altta yatan nedenin tedavisi
→→ Tüm hastalar impotans gelişebilmesi nedeniyle uyarılmalıdır.
22
Q

PARAFİMOZİS

A

Aşırı dar prepusyumun glans penisin arkasında glanuler sulkusa çekilmesi, şaftı sıkıştırabilir ve ödeme yol açabilir.

Sıkışan halkadan distalinin perfüzyonu bozulur nekroz riski yaratır.

Sıkıştıran halkanın dorsal insizyonu

Sünnet derhal uygulanabilir ya da ikinci bir seansa bırakılabilir

23
Q

FOURNİER GANGRENİ

A

Damar yolu açılıp sıvı resusitasyonu

Ampirik geniş spektrumlu antibiyotik,analjezik

Erken debridman

Hiperbarik Oksijen Tedavisi

24
Q

KATATER İLE İLGİLİ PROBLEMLER

A

Kateter tıkanabilir
Balon inmeyebilir
Kateter yanından idrar gelebilir

Tıkalı kateter
– Kateteri değiştir

Balon inmiyor
– Balon şişirme yolunu sakın kesme
– Konsultasyon iste

Kateter yanından idrar geliyor
– Antikolinerjik başlanabilir

25
Q

RENAL TRAVMA

A

Böbrekler genellikle travmadan korunur

Ciddi travmalarda renal hasar oluşur

Künt ve penetran travmaların %8-10’ unda

Mekanizma ve neden:

Künt
direkt darbe veya aselerasyon/ deselerasyon (trafik kazaları,yüksekten düşme)

Penetran
Delici alet, ateşli silah, iyatrojenik, örn., perkutan nefrolitotomi (PCNL)

Renal Görüntüleme Endikasyonları:
Makroskopik hematüri

Penetran göğüs, yan ve abdominal yaralar

Mikroskopik [>5 eritrosit her büyük büyütme alanında] veya hipotansiyon (Sistolik kan basıncı <90mmHg )

Hızlı aselerasyon veya deselerasyon
Renal Ultrasonografi:
Avantajları:
Retroperitoneal hematomu gösterir
Doppler ile renal damar akımlarına bakılır
Dezavantajları:
Parenkim defektini , toplayıcı sistem yaralanmasını veya idrar ekstravazasyonu geç evreye kadar göremeyebilir .
Kontrastlı Bilgisayarlı Tomografi:
Tercihen
Doğru ve hızlı diğer abdominal organları da gösterir

Eksplorasyon:
Derece 5 renal hasar

Hemodinamik instabilite(persistan kanama,taşikardi,hipotansiyon)

Perirenal hematomun genişlemesi

Pulsatil perirenal hematom

26
Q

ÜRETERAL TRAVMA

A

Üreterler travmalardan çevreleyen kemik yapılar,kaslar ve diğer organlar tarafından korunur
Nedenleri :
Eksternal Travma
İnternal Travma

Eksternal Travma:

Nadir

Şiddetli kuvvet gerektirir

Künt veya penetran

İnternal Travma
Nadir ama external travmadan daha sık
Cerrahi:
Histerektomi,ooferektomi,kolon,rektum cerrahisi
Üreteroskopi
Sezaryan
Aortoiliak greft cerrahisi,
Laparoskopik girişimler, 
Ortopedik cerrahiler
anı:
İntraoperatif:
Geç:
1. İleus:Peritoneal kavitde idrar
2. Postoperatif uzamış ateş ve sepsis
3. Drenden uzamış drenaj 
4. Üreter ligasyonunda yan ağrısı
5. Ürinoma nedeniyle abdominal kitle
27
Q

MESANE TRAVMASI

A

ndnlr
İatrojenik
Transüretral rezeksiyon mesane tümörü (TUR-T)
Sistoskopik mesane biyopsisi
Transüretral rezeksiyon prostat (TUR-P)
Sezaryan
Total kalça protezi(çok nadir)
Penetran travmalar
Künt pelvik travma, pelvik fraktur nedeniyle
Spontan rüptür mesane augmentasyonu sonrası

Prezentasyon:
Genelde intraoperatif fark edilir
Klasik semptom triadı mesane yaralanmasını düşündürür
suprapubik ağrı ve hassasiyet, idrar yapmada zorluk ya da yapamama ve hematüri

Yaklaşım:
Ekstraperitoneal 
 Mesane drenajı 
 Açık tamir 
İntraperitoneal :
 Açık tamir…?
 spontan iyileşme nadir
 genelde geniş defekt.
 peritonite neden olabilir
28
Q

ÜRETRA YARALANMALARI

A

ANTERIOR ÜRETRA YARALANMALARI
Etioloji:
Ata biner tarzdaki düşmeler
İatrojenik:Üretral kateterizasyon
Sistoskopi
Üretral dilatasyon vb.
Tipleri:Komplet,inkomplet ve kontüzyon olarak üçe ayrılır.
Semptomlar:Üretroraji,perine ,skrotum ve peniste şişlik,ağrı
ve ekimoz.Bu şikayetler idrar yaparken artar.Azar azar idrar yapar veya hiç yapamaz.
Tanı:Yukarıdaki semptomların varlığında tanı üretrografi ile konur.
Ayırıcı Tanı:Post.üretra rüptürü
Komplikasyonlar:Üretra darlığı(Prognoz iyidir,internal üretrotomi ile tedavi edilir.)
Tedavi:
*Kontüzyon da tedavi genellikle gerekmez ancak üretroraji masifse ve durmuyorsa sonda takılarak 1 hafta beklenir ve antibiyotik başlanır,penil kompresyon yapılır.
*İnkomplet rüptür;Sistostomi konur,7-10 gün sonra üretrografi çekilir.
*Komplet;Sistostomi konur,hematom boşaltılır,21.gün üretrografi çekilir,gerekirse 15 gün daha beklenebilir.

29
Q

penil frktr

A

Penisin bükülmesiyle korpus kavernozumun bükülerek tunika albuginea’nın yırtılmasıdır.

Kan ,yırtılan kısımdan Buck’s fasyası içine yayılarak hematom oluşturur.

Bu hematom Colles fasyasının sınırlandıması ile skrotuma ve penis üzerinden suprapubik bölgeye yayılır.

Penis sağlam kavernöz kısma doğru eğilmiştir,ağrı,şişme ve ekimoz vardır

sonda takma sakın!!!!!

30
Q

TESTİS TRAVMASI

A

Kontüzyonlarda tunika albuginea sağlamdır, testis ve tunika albuginea altında hematom mevcuttur.
Testis ağrılı ve büyümüştür.Tunika vajinalisin iki yaprağı arasında reaksiyoner sıvı(hidrosel) ve kan (Hematosel)toplanır.
Tedavide skrotal elevasyon,yatak istirahati,antibiyotik ve
analjezik+buz tatbiki yapılır

Testis laserasyonlarında tedavi cerrahidir.Testis ileri derecede parçalanmamış ise tunika albuginea dikilir.

Testis ileri derecede harap olmuş ise orşiektomi yapılır.