Transfuzjologia Flashcards

1
Q

U kogo rozważyć przetoczenie KKCz?

A

Utrata 20% krwi krążącej (ok. 1000ml u dorosłego)
Hgb <6g/dl (>2mż)
‣ 1-2dż <13g/dl
‣ 3dż-2tż <11g/dl
‣ 3-4tż <9g/dl
‣ 2mż <7g/dl
Choroba niedokrwienna serca, PNS, niewydolność tętnic mózgu (>70% zwężenia szyjnej): <8g/dl
Hgb <10g/dl + kliniczne objawy niedokrwistości: tachykardia, kwasica, spadek SatO2, spadek ciśnienia, zmiany niedokrwienne w EKG, duszność, osłabienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hemoglobina po krwawieniu

A

pomiar nie będzie wiarygodny
przesunięcie płynów z komórek do naczyń ma miejsce po 30-60 minutach, samo krwawienie nie obniża Hb, dopiero wyrównanie objętości krwi krążącej.
(Nie zawsze można czekać oczywiście, wtedy wyrównanie wolemii i toczenie KKCz to priorytet)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Niedokrwistość w hipowolemii

A

pomiar średnio wiarygodny

trzeba wyrównać wolemię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kto może przetaczać preparaty krwiopochodne?

A

Lekarz po kursie i upoważniona przez niego, przeszkolona pielęgniarka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kaniula odpowiednia do przetaczania?

A

14-18G

optymalnie dla dorosłego: zielony (18G), biały (17G)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Prędkość przepywu przez wenflony?

A

pomarańczowy (14G): 270ml/min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Badania zgodności krwi

A

próba krzyżowa: 30-60min

oznaczenie przeciwciał: 30-45min, a później swoistość - znacznie wydłuża oczekiwanie na KKCz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jak długo jest ważna próba zgodności krwi?

A

48h
ze względów medycznych można wydłużyć ten czas do 7 dni, jeśli w tym czasie krew nie była przetaczana, a pacjentka nie była w ciąży w ostatnich 3 miesiącach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Oczekiwanie na krew

A

około 60min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Krew bez dodatkowych badań, kiedy transfuzja potrzebna na cito?

A

KKCz 0 RhD-

u kobiet w wieku reprodukcyjnym KKCz 0 RhD- K-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czas przetoczenia

A

KKCz w <4h

KKP i FFP <30min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Obserwacja pacjenta podczas przetoczenia

A

Pierwsze 15 minut krytyczne. Objawy niepożądane: spadek CTK, dreszcze, wysypka, duszność, gorączka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Obserwacja po transfuzji

A

12h - nie opuszcza wtedy szpitala

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zmiana parametrów morfologii po przetoczeniu

A

Po 24h Hb ↑ o 1g/dl i Ht ↑ o 3-4%
Nie badać wcześniej - część erytrocytów ulegnie hemolizie i wynik przed upływem doby jest niemiarodajny (fałszywie wyższy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Pacjenci w immunosupresji, noworodki

A

ryzyko ciężkiego zapalenia płuc o etiologii CMV (50% dawców jest CMV+); przetaczać uKKCz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

W uKKCz są usunięte

A

leukocyty i większość płytek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Komu uKKCz?

A
obecność p/ciał anty-HLA
wielokrotni biorcy
osoby po przeszczepieniu
osoby w immunosupresji
transfuzja wewnątrzmaciczna
noworodki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Płukany KKCz

A

Krwinki zawieszone w 0,9%NaCl, osocze usunięte

↓ ryzyko reakcji nadwrażliwości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Komu płukany KKCz?

A
TRALI w historii
Historia reakcji nadwrażliwości po przetoczeniu
Niedobór IgA (↑reakcji nadwrażliwości)
Po przeszczepieniu szpiku
Osoba otrzymująca krew niezgodną AB0
Małopłytkowość poprzetoczeniowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

NKKCz

A
napromieniowany KKCz (dawka 30Gy)
hamuje zdolność proliferacji przetaczanych limfocytów T, reszta leukocytów bez zmian
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

NKKCz - zastosowanie

A
mniejsze ryzyko reakcji GvHD
obniżona odporność
chłoniak Hodgkina
leczeni analogami puryn
transfuzja między członkami rodziny I i II stopień
22
Q

Kwas traneksamowy - działanie

A

hamuje fibrynolizę - koniecznie podawać PRZED przetoczeniem FFP, fibrynogenu, krioprecypitatu, inaczej
1g i.v. w 100ml 0,9%NaCl w 10min -> 1g w 8h

23
Q

Jeśli nie możesz czekać na FFP

A

podaj PPC (koncentrat kompleksu protrombiny)

24
Q

Dawka fibrynogenu

A

2g i.v. lub krioprecypitat 12-20j. (podnosi fibrynogen o 1g/l)

25
Q

czynnik VII i antytrombina III

A

podawać w ostateczności

26
Q

Wartości laboratoryjne do których dąży się w opanowywaniu ostrego krwotoku

A

PLT >50tys/ul (>100tys/ul przy krwawieniu do OUN)
INR, APTT <1,5 ggn
fibrynogen >2,5g/l

27
Q

Definicja masywnego krwotoku

A

Utrata 100% krwi krążącej (ok 5l) w 24h
Utrata 50% krwi krążącej w 3h
Utrata >150ml/min w 20min
Utrata >1,5ml/kg/min w 20min

28
Q

Ryzyko przy przetaczaniu dużej ilości KKCz?

A

Zatrucie cytrynianem - częściej przy niewydolnej wątrobie, hiperkaliemia, hipokalcemia (cytrynian łączy się z Ca2++) - objawi się spadkiem ciśnienia, ale nie upośledzi krzepnięcia

29
Q

Niedokrwistość w chorobie nowotworowej

A

UPOŚLEDZA WRAŻLIWOŚĆ GUZA NA RADIOTERAPIĘ
obniża jakość życia
opóźnia/uniemożliwia prowadzenie chemioterapii
zwiększa śmiertelność

30
Q

Przetaczanie w chorobie nowotworowej

A

krótszy czas przeżycia całkowitego
wyższe ryzyko zakażenia
nasilenie częstości nawrotów

31
Q

Lepszy niż przetaczanie wybór w chorobie nowotworowej?

A

suplementacja Fe, witamin z grupy B, leczenie EPO - stosować u pacjentów, którzy mają objawową niedokrwistość <10g/dl w czasie chemioterapii

32
Q

Jaki preparat KKCz w chorobie nowotworowej?

A
  1. Brak dowodów na wyższość uKKCz, ale stosować, jeśli podejrzewamy konieczność wielokrotnych transfuzji u pacjenta.
  2. NKKCz - leczeni analogami puryn i osoby z chłoniakiem Hodgkina
33
Q

TRALI - najczęściej po przetoczeniu…

A

FFP

34
Q

TRALI

A

Śmiertelność 6% - najczęstsza przyczyna śmierci po przetoczeniu.
Częściej, jeśli dawcą była kobieta :o
Duszność do 6h od przetoczenia
W RTG matowe szkło, podobne do ARDS
Jeśli przeżyje, objawy cofają się do tygodnia
W przyszłości uKKCz lub płukane KKCz (brak dowodów)

35
Q

Śmiertelna reakcja hemolityczna

A

1/mln przetoczeń

36
Q

Poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna

A

Niezgodność AB0
Przerwać przetoczenie, toczyć krystaloidy, utrzymywać odpowiednie ciśnienie krwi (noradrenalina z wyboru)
Jeśli AKI - dializuj

37
Q

Przeniesienie zakażenia z dawcy na biorcę

A

HBV 1/220tys

HCV i HIV 1/1,6mln

38
Q

Opóźniona reakcja hemolityczna

A

2-21dni po przetoczeniu

Powód: niezgodność antygenowa Kidd i Rh

39
Q

Najczęstsze przyczyny śmierci po przetoczeniu

A
  1. TRALI
  2. anafilaksja i hemoliza niezwiązana z układem AB0
  3. zakażenie bakteryjne
  4. ostra reakcja hemolityczna
40
Q

W temperaturze pokojowej przechowuje się

A

KKP - w niskich temperaturach straciłyby funkcję!
Płytki z koncentratu krwi pełnej (przechowywanie 2-6*C) NIE będą brały udziału w hemostazie
KKP: zdatność do użycia: 5 dni od pobrania, chyba że badanie bakteriologiczne (-)

41
Q

KKP zlewany

A

połączenie płytek od 4-6 dawców

42
Q

P/wskazania do przetoczenia KKP

A

HIT, HELLP, TTP, małopłytkowość poprzetoczeniowa, pierwotna małopłytkowość immunologiczna, HUS

43
Q

1j. KKP podnosi PLT o

A

5000-10000 (ale jest to zmienne)

44
Q

1j. terapeutyczna KKP to

A

5 j. KKP

45
Q

Najpoważniejsze powikłanie przetoczenia KKP

A

zakażenie bakteryjne, jest znacznie częstsze niż w przetaczaniu innych preparatów krwiopochodnych

46
Q

Po 5 dniach KKP

A

rutynowo badany posiew - jeśli (-), można przydatność przedłużyć do 7 dni

47
Q

TRALI - częstość po preparatach

A
  1. FFP
  2. KKCz
  3. KKP
48
Q

FFP: temperatura a przydatność

A

-18 do -25*C: 3 miesiące

49
Q

Kiedy FFP można podać?

A

ok. 16 tygodni po pobraniu

W tym czasie bada się dawcę ponownie, aby wykluczyć okienko serologiczne zakażen HBV, HCV i HIV

50
Q

Powikłania po przetoczeniu KKP w stosunku do tych po KKP

A

częściej występuje TRALI

rzadziej występują zakażenia HIV, HCV, HBV

51
Q

Przydatność KKCz

A

42 dni dzięki środkom konserwującym

52
Q

Przetaczanie FFP należy rozpocząć najpóźniej po przetoczeniu

A

4-6j. KKCz