Studietaak 4 Flashcards
Wat zijn volgens Lakatos de overeenkomsten tussen de visie van Popper en Kuhn?
-> Lakatos probeert een brug te slaan tussen de visie van Popper en Kuhn; hij brengt ook verbeterpunten aan.
- Popper en Kuhn zetten zich beide af tegen de inductivistische benadering van de logisch positivisten.
- Popper en Kuhn verkondigen beide een theorie gedreven (ipv data gedreven) ideaal van wetenschap.
- Popper en Kuhn veronderstellen beide theoriegeladenheid van observaties.
Wat is een verschil tussen Laktos en Kuhn?
Lakatos zet zich af tegen het idee dat wetenschappers het juiste nieuwe paradigma kiezen bij een paradigmaverschuiving-> Lakatos vindt dit een als een irrationele, sociale basis en als een bedreiging voor de wetenschap.
Wat is een verschil tussen Lakatos en Popper?
Lakatos weegt minder zwaar aan het falsificatieproces.
Heuristiek
Methodologische regels voor onderzoeksprogramma’s: welke richting onderzoek op moet gaan.
Onderzoeksprogramma
Lakatos
Een aantal samenhangeden theoretische en methodologische aannamen die de wetenschappelijke agenda bepalen.
-> bepaling van wat en hoe.
-> een onderzoeksprogramma heeft een vaste, harde kern en een rand van hulphypothesen.
Vaste harde kern van een onderzoeksprogramma
De fundamentele uitgangspunten die de basis vormen van het onderzoeksprogramma.
Hulphypothesen
De hulphypothesen kunnen aangepast en aangevuld worden om afwijkende observaties (anomalieën) te verklaren.
Negatieve heuristiek
Wetenschappers mogen de harde kern niet verwerpen van het onderzoeksprogramma.
Positieve heuristiek
Het aanbrengen van veranderingen in de hulphypothesen (en hoe), zodat de harde kern beschermd blijft.
Wat bepaalt volgens Lakatos of een onderzoeksprogramma wetenschap (ipv pseudowetenschap)?
Als een onderzoeksprogramma zich ontwikkelt over de tijd.
Hoe vindt er volgens Lakatos ontwikkeling plaats in de wetenschap?
Door wijzigingen aan te brengen in de beschermgordel van het onderzoeksprogramma (de hulphypothesen), waardoor het onderzoeksprogramma weer in overeenstemming is met de afwijkende observaties.
-> Een onderzoeksprogramma bestaat uit een aantal opeenvolgende theorieën met en vaste harde kern, die door aanpassingen van hulphypothesen in de beschermgordel steeds verder worden gefinetuned.
problem-shift
Een wijziging in de beschermgordel van het onderzoeksprogramma-> wijzigingen of toevoegingen van hulptheorieën/ hulphypothesen in de beschermgordel (positieve heuristiek).
Porgressief onderzoeksprogramma
Wanneer een problem-shift:
1. Theoretische progressie boekt, doordat ze nieuwe, onverwachte feiten voorspelt.
- Empirische progressie boekt, doordat ze empirisch bewijs levert voor de voorspellingen.
-> In ieder geval theoretische progressie is een vereiste voor Lakatos.
Degeneratief onderzoeksprogramma
Wanneer een onderzoeksprogramma na meerdere problem-shifts geen theoretische of empirische progressie heeft geboekt. Het voorspelt geen nieuwe feiten, maar loopt acht de feiten aan. Een onderzoeksprogramma dat alsmaar ad-hoc hypothesen moet verzinnen om de harde kern te beschermen degenereert dus langzaam tot pseudowetenschap.
Ad-hoc aanpassingen
Elke aanpassing is slechts een lapmiddel om de theorie weer kloppend te krijgen met de observaties, zodat de harde kern van de theorie niet gefalsifieerd hoeft te worden.
-> voorbeeld: marxisme.
