Steden en burgers - 3 Flashcards
Hoe kwamen de Nederlanden onder Habsburgse handen?
In 1477 trouwde Maria van Bourgondië met Maximiliaan van Habsburg. Zo kwamen de Zuidelijke gewesten en Holland en Zeeland in Habsburgs bezit. Door vererving en verovering kwamen in 1543 alle andere Noordelijke gewesten onder het gezag van Karel V.
Welke maatregelen nam Karel V om zijn centralisatiepolitiek uit te voeren?
Hij stelde collaterale raden in:
- Raad van State (12 hoge edelen, buitenlandse zaken en oorlog/defensie)
- Raad van Financiën (3 hoge edelen)
- Geheime Raad (beroepsambtenaren en rechtsgeleerden, belangrijkste raad; juridisch toezicht en binnenlands beleid)
En hij benoemde een landvoogd(es)
Waardoor kwamen de Habsburgers in conflict met de stedelijke bevolking van de Lage Landen?
- (centralisatie)politiek: de zelfstandigheid vd steden werd beperkt
- economie: er kwam een hoge belastingdruk door veel nieuwe accijns en de handelspositie van de LL verslechterde
- religie: Habsburgers waren streng katholiek en vervolgden protestanten
Wat hielden de Bloedplakkaten in?
In 1550 vaardigde Karel V twee nieuwe plakkaten uit die strenger waren dan voorheen. Het drukken, schrijven, verspreiden en bezitten van ketterse boeken en prenten, het bijwonen van ketterse bijeenkomsten, het prediken v/h protestantisme en het huisvesten van ketters werd met de doodstraf en het in beslag nemen van alle goederen beantwoord.
Waardoor verschoof het economisch zwaartepunt van de zuidelijke naar de noordelijke Nederlanden?
In 1585 sloten de Hollanders en Zeeuwen de Schelde af na de herovering van Antwerpen door Parma (de val van Antwerpen). Er konden geen zeeschepen meer naar Antwerpen varen en de stad verloor haar functie als stapelmarkt. Veel kapitaalkrachtige inwoners, wetenschappers en ondernemers vertrokken naar Holland.
In welke vijf fases verliep de stichting van de Republiek der Verenigde Nederlanden?
- 1579: Unie van Utrecht, een verbond tussen de opstandige gewesten (reactie op Unie v Atrecht)
- 1580: Willem van Oranje wordt vogelvrij verklaard door Filips II
- 1581: Plakkaat van Verlatinghe, Filips II wordt afgezet
- 1588: stichting Republiek der Verenigde Nederlanden (noodgreep, niemand wilde/durfde koning te zijn)
- 1648: Vrede van Munster, de Republiek werd internationaal erkend
Wat is het Plakkaat van Verlatinghe en welk gevolg had het voor de gewesten?
In 1581 verklaarden de opstandige gewesten dat zij het recht hadden om een vorst die zich als tiran gedroeg te vervangen. Filips II werd afgezet. Zo kwam er een definitieve scheiding tussen de opstandige gewesten en de gewesten die Filips als vorst bleven erkennen.
Wat en wanneer was het Twaalfjarig Bestand?
Van 1609 tot 1621 was er een periode zonder gevechtshandelingen tussen Spanje en de Republiek.
Leg uit hoe de veroordeling van Johan van Oldenbarnevelt leidde tot het einde van het Twaalfjarig Bestand.
JvO was raadspensionaris van Holland. Hij had het bestand gesloten, vooral omdat het gunstig was voor de economie. Na een machtsstrijd/conflict over politieke en godsdienstige zaken beschuldigde stadhouder Maurits, die veel invloed had verloren, JvO van hoogverraad. JvO werd ter dood veroordeeld en Maurits kreeg zo weer macht. De strijd tegen Spanje werd hervat.
Wat zijn de generaliteitslanden?
Frederik Hendrik, broer van Maurits, veroverde Noord-Brabant en delen van Limburg en Zeeuws-Vlaanderen bij het grondgebied v/d Republiek. Deze werden bestuurd door de Staten-Generaal.
