SR hoorcollege slides

Question 1

burgerlijke vordering voor de strafrechter

Answer 1

heeft geen ander wettelijk doel dan de herstel van de door het misdrijf veroorzaakte privaatrechtleijke schade. Een louter belang bij de bestraffing is onvoldoende om zijn burgerlijke partijstelling op te steunen.
□ Kan strekken tot teruggave en of schadevergoeding

Question 2

teruggave

Answer 2

doelt op het herstel in natura van de schade die het misdrijf veroorzaakte. Kan louter gaan om het teruggeven van geoderen die aan de eigenaar werden ontnomen, in handen van gerecht zijn gekomen en bijgevold niet moeten worden verbeurdverklaard. Kan ook verwijzen naar alle maatregelen die ervoor zorgen dat de materiele gevolgen van een misdrijf verdwijnen. Men beoogt het eherstel van de feitelijke toestand zoals die bestond voor het misdrijf werd gepleegd.

Question 3

burgerlijke vordering is onderworpen aan algemene voorwaarden van rechgtsvordering bepaald in art 17 ger W dat toepasselijk is in strafzaken:

Answer 3

hoedanigheid, belang

Question 4

hoedanigheid

Answer 4

wijst op het verband dat moet bestaan tussen mateirele procespartij en het voorwerp van de eis. Art 3 VtSv dat bepaalt dat de rechtsvordering tot herstel van de scahde door een misdrijf veroorzaakt behoort aan het die de schade hebben geleden (slachotffer

Question 5

belang

Answer 5

ieder materieel of moreel voordeel dat e peroson die de vordering instelt mag verwachten en dat zijn huidige rechtstoestand kan wijxigen of verbeteren

Question 6

burgerlijke vordering is onderworpen aan specifieke voorwaarden van rechgtsvordering

Answer 6

ontvankelijkheid, Geen brugerlijke vordering hangende voor de brugerlijke revhter?
Beweren benadeeld te zijn:

Question 7

Strafrechter moet overgaan naar 5voudige controle van het plausibel karatker van de bewerking van de kandidaat burgerlijke paritj:

Answer 7

1. De beweerde schade moet reeel zijn
   2. Bewering moet betrekking hebben op een schade die de kandiaat burgelrijke partij zelf persoonlijk heeft geleden . Kan ook aantasting goede naam of reputatie zijn
   3. De beweerde schade moet zijn veroorzaakt door het misdrijf dat het voorwerp uitmaakt van de strafvordering
   4. De strafrechter is bevoegd om schadevergeoding toe te kennen
   De benadeeld vraagt de vergeoding van de schade. Benadeelde kan geen afstand doen van zijn vraag tot vergeoding

Question 8

opsporingsonderzoek

Answer 8

art 28bis §1 Sv
○ PK kan zelf mbt de misdrijven die tot zin bevoegdheid behroen aanvullende info winnenn om het gevolg te boordelen dat aan de zaak moet worden gegeven.
§ Art 47 en 64 Sv
○ Tijdens opsoringsonderzoek zijn dwangmaatregelen of schendingen van idnividuele rechten en virjehden in beginsel onmogelijk art 28bis §3 Sv
§ Enkel mogelijk wnnr de wet dit toelaat bijv
□ Bij heterdaad
§ Mini instructie
○ Inbeslagnemening is mogelijk bij opsporingsonderozke
○ Onderzoeksmaatregelen mogen niet aan journalisen en redactiemedewerkers gedeeld worden

Question 9

• Verantwoordelijkehid en rol vna OM in opsporingsonderzoek

Answer 9

○ Leiding en gezag van procereur des konings. Hij draagt hiervoor de verantwoordelijkhied. Leden van OM hebben dus dubbele functie. Enerzijds zijn zij als magistraat belast met de oefenning van de strafvordering anderzijds hebben zij deh hoedanigheid van hogere officier van gerechtelijke politie

Question 10

proactieve recherche

Answer 10

de mogelijkehid voor politieidensten om los van het onderozke naar een reeds gepleegd ocncreet strafbaar fiet, info te verzamelen die van nut zou kunnen blijken in latere concrete strafonderzoeken

Question 11

De mini-instructie

Answer 11

maakt het toestaan en uitvoeren van dwangmaatregelen door de onderzoeksrechter mogelijk binnen het opsporingsonderzoek. De mini-instructie is geregeld in artikel 28septies van het Wetboek van Strafvordering

Question 12

Facutlief evocatierecht

Answer 12

om de autonomie en de zeggenschap van de onderzoeksrechter te onderstrepen bij onderzoeken waar bepaalde dwangmaatregelen aan de orde zijn, heeft de wetgever aan de onderzoeksrechter een facultatief evocatierecht toegekend.

Question 13

gerechtelijk onderzoek

Answer 13

art 55 Sv gerechtelijk onderzoek als het geheel van handelingen die ertoe strekken de daders van misdrijven op te sporen, te bewijzen te verzamelen en de maatregelen te nemen ide de rechtscolleges in staat moeten stellen met kennis van zaken uitspraak te doen
® Geen sprake van opsporen van misdrijven in vegelijking met opsporingsonderzoek

Question 14

onderozeksrechter

Answer 14

heeft als taak leiden zoektocht naar de waarheid. heeft recht en plicht om alle onderzoeksverrichtingen uit te voeren, die kunnen bijdragentot het ontdekken van de ware toedracht van de onderzochte feiten. Oordeelt of het noodzakelijk is dwang te gebruiken of inbreuk te maken op indiviudele rechten en vrijheden.

Question 15

wie kan onderzoeksmaatregelen bevelen aan de onderzoeksrechter?

Answer 15

enkel KI. niet PK/BP/verdachte

Question 16

waar is de onderzoeksrechter bevoegd voor

Answer 16

voor alle misdaden en wanbedrijven. Geldt dus ook voor de wanbedrijven die tot de bevoegdheid vd politierechtbank behroen. Eveneens voor overtredingen die samenhangen met misdaden of wanbedrijven die bij hem aanhangig zijn

Question 17

terrirotirale bevoegdheid van onderz rechter heeft 3 alternatieve aankopingspunten

Answer 17

62bis Sv

Question 18

voeging

Answer 18

wanneer OM reeds een ger onderzoek vorderde, kan benadeelde zich voor deze feiten bij de onderzoeksrechter BP stellen bij wijze van . initiatief voegt dan enkel de burgerlijke vordering to aan de reeds aanhangige strafvordering

Question 19

◊ OR kan zichzelf adieren (aanhangig)maken op twee manieren:

Answer 19

1. Geval van betrapping op heterdaad van een misdaad of wanbedrijf
   Kader van art 28septies Sv de mini instructie

Question 20

onmiddelijke afsluiting van onderzoek

Answer 20

enkel mogelijk wanneer het ger ond “volledig” is, dit is wanneer de procedure in staat is om het voorwerp uit te maken van een beslissing van het onderzoeksgerecht hetzij over de feiten zelf hetzij over de bevoegdheid hetzij over een onontvankelijkskwestie. Mogelijk wanneer:

Question 21

afsluiting onderozek mogelijk wanneer

Answer 21

i. Wanneer de aangebrachte feiten, zelfs indien zij bewezen zijn, onder geen strafrechtelijke kwalificatie kunnen worden gebracht.
ii. Kan gebeuren dat onderzoeksrechter een onontvankelijkehids grond van de strafvordering opmerkt waardoor de feiten niet (bijv bij een beslissende verschoningsgrond) of niet meer (vrejaring of overlijden verdachte) vatbaar zijn voor vervolging

iii. Zaak kan eveneens onmiddellijk voor raadkamer worden gebracht wanneerh bij een urgerlijke partijstelling een onontvankelijkehidsgrond met betrekking tot de burgerlijke vordering bestaat en het OM zelf geen onderzoek heeft gevorderd. De BP is dan immers enige en noodzakleijk efundament van het bestaan vd SV

Question 22

saisine onderzoeksrechter mbt personen

Answer 22

® Onderzoek kan worden bepaald tegen personen of tegen onbekenden. Hij gaat onderozeken of en door wie de feiten zijn gepleegd. OR kan deze dan in verdenking stellen. Onderzoek loopt in beginsel tegen alle evt daders en medeplichtigen van het feit

Question 23

saisine mbt feiten onderzoeksrechter

Answer 23

® OR is geaidieerd voor die feiten die zijn aangegeven in de akte van aanhangigmaking (vordering BP of OM). Hij mag niet zelf op zelfstandige wijze het ger ond uitbreidnen tot andere fieten dan deze vemrel din de akten van aanhangigmaking, zelfs niet wanneer hij van oordeel is dat de geviseerde fieten samenhangend kunnen zijn met de aangeduide feiten. Dat is aan de feitenrechter.
◊ Wanneer hij nieuwe feiten ontdekt -> PK art 56 §1 lid 3 en 6 Sv

Question 24

inverdenkinggestelden:

Answer 24

personen die de onderzoeksrechter zelf uitdrukkelijk in verdenking stede.

Question 25

® Geheim: 3 redenen wrm onderzoek geheim moet blijven:

Answer 25

i) Bevordert afwezigheid van druk en van tussenkomst van de publieke opinie op het onderzoekswerk en de onpartijdigheid en onafhankelijkehid van de magistraten ii) Behoedt de verdachte voor een nefaste publiciteit iii) Belet het dat het publiek een bepaalde sensatiezucht ontwikkelt

Question 26

procereul des konings

Answer 26

verantwoordelijk voor uitoefening van strafvordering

Question 27

niet-contradictoir onderzoeksfase

Answer 27

Geen debat en geen (of heel beperkte) deelneming van verdachte OM of OR voert onderzoek Privépartijen kunnen zich niet verzetten tegen bepaalde onderzoeksdaden (maar uitz.)

Question 28

heterdaad

Answer 28

art 41 lid 1 Sv. geval waarin misdrijf is ontdekt terwijl het gepleegd wordt of terstond nadat het gepleegd is. Betekent: misdrijf moet nog actueel zij en dat de tijd die tusssen het begaan van het misdrijf en de onderzoeksdaden zijn niet langer is dan noodzakelijk om het stellen van deze ondererzoeksdaden toe te laten. De heterdaad blijft dus voortbestaan gedurende de tijd die redelijkerwijze nodig is om het optreden van een bevoegd officier mogeliijk te maken

Question 29

"openbaar geroep

Answer 29

de omgeving (bijv ded dader heeft zien weglopen) een bepaald persoon onmiddellijk na het misdrijf beschuldigt.

Question 30

§ Openbare geruchten:

Answer 30

slechts vage verdachtmakingen inhouden Algemene bkendehid: algemene optie is omtrent de schuld van e

Question 31

Algemene bkendehid

Answer 31

algemene optie is omtrent de schuld van een bepaald persoon een zekere tijd na het msidrjf

Question 32

Procesverbaal

Answer 32

officiele akte van een wettelijke bevoegrde officier of agent van gerechtelijke politie die strekt tot het beewijs van een misdrijf en ofwel de vaststelling van bepaalde feiten ofwel de verklaringen van bepaalde personen met evt aanvullende inlichtingen ne met begrip van de gedane opsporingen, inhoudt.

Question 33

salduz rechtspraak

Answer 33

in 2008 EHRM in het arrest salduz t Tukrije werd uitdrukkelijk gezgd dat het recht op een eerlijk proces (art 6 EVRM) onder bepaalde omstandigheden het recht inhoudt op bijstand van een advocaat bij het politieverhoor. In 2011 heeft belgische wetgever uitiendelijk de mensenrechtelijke verplichitng tot bijstand van een advo bij politieverhoor die voortvloeit uit salduz rechtspraak van ehrm opgenomen in wettelijke regeling. Is in werking getreden in 2012.

Question 34

Sanctionering art 47bis §6 9 Sv. De wettelijke snactie in dat artikel heeft op 3 wijzen een beperkt toepassingsgebied:

Answer 34

1. De sanctie heeft enkel betrekking op de situatie waarin een verdachte i sondervraagd zonder voorafgaand vertrouwelijk overleg of de verieste bijstand van een advo of wnnr de verdahte niet in kennis is gesteld van zin recht op bijstand van een advo. Sanctie heeft geen betrekking op overige verplichtingen die het art oplegt. 2. Sanctie is beperkt tot de persoon die de verklaringen zonder consultatie of bijstand van advo heeft afgelegd. Er zal dus een onderscheid moeten worden gemaakt naargelang de verklaringen als bewijs worden gebruikt tegen de persoon die de verklaringen heeft afgelegd dan wel tegen andere personen (mededaders, medeplichtigen) 3. De sanctie uit art .. Sluit alleen uit dat een veroordeling zou zijn gegrond op verklaringen die zijn afgelegd zonder bijstand van een advo. Uit rechtspraak van het Hof van Cassatie volgt dat d eonderzoeksgerehcten verklaringen vna een verdachte afgelegd zonder voorafgaand overleg met advo of bijstand advo tijdens verhoor, niet kunnen nietig verklaren. Het artikel voorziet immers niet in een nietigheidssanctie en de betrouwbaarheid van het bewijs kan niet door de onderzoeksgerehcten worden onderzocht. Gebuik verklaring tegen verhoorde persoon: krachtens art 47bis §6 Sv verklaringen die zonder bijstand van advo werden afgelegd geheel niet mogen worden gebruikt. Een gebruik als steunbewijs is volgens deze bepaling ook niet mogelijk

Question 35

een persoon die is gearresteered zla in 4 gevallen toch kuynnen worden ondervraagd zonder bijstand van een advocaat:

Answer 35

i) Verhoor kan beginnen wanneer er twee uur na de verwittiging van de advocaat nog geen vertrouwelijk gesprek heeft plaatsgevonden. De advocaat kan zich later bij de ondervraging voegen ii) Het verhoor in geval van overmacht starten nadat de betrokkene nogmaals is gewezen op zijn rechten iii) Een meerderjarige verdachte in een schriftelijke verklaring afstand doen van zijn recht op een voorafgaand vertrouwelijk gesprek met een advo en of aanwezigheid van een advo tijdens het verhoor Procereur of de gelaste onderzoeksrehcter in het licht van de bijzondere omstandigheden van de zaak en voor zover er dwingende redenen zijn, afwijkingen toestaan van het recht op een voorafgaand vertrouwelijk gesprek met een advocaat en of het recht op aanwezigheid van een advo tijdens het verhoor. Moet gebeuren met gemotiveerde beslissing

Question 36

Een persoon die wordt verhoogd krijgt meer rechten naargelang zijn hoedanigheid (verdacht of niet verdacht), de ernst van het feit waarover hij als verdachte wordt verhoord (misdrijf waarop al dan niet een vrijheidssstraf staat) en de toestand waarin hij zich bevindt (al dan niet van zijn vrijheid beroofd). Op basis hiervan worden 4 categroeien met bijbehorende rechten:

Answer 36

1. Rechten van personen aan wie geen msidrijf wordt ten laste gelegd (getuigen benadeelden aangevers en slachtoffers die worden verhoord in het raam van een vooronderzoek in strafzaken 2. De rechten van verdachten die niet van hun vrijheid zijn benomen en worden verhoord over feitne di ehen ten laste kunnen worden gelegd en een misdrijf betreffen waarop geen vrijheidsstraf kan worden opgelegd 3. Rechten van verdachten die niet van hun vrijheid zijn benomen en worden verhoord over feiten die hen ten laste kunnen owrden gelegd en een misdrijf betreffen waarvoor een vrijdheidsstraf kan worden opgelegd 4. De rechten van verdachten die van hun vrijheid zijn benomen en worden verhoord aangaande feiten die hen ten laste kunnen worden gelegd

Question 37

inverdenkingstelling

Answer 37

Onderzoeksrechter gaat over tot inverdenkingsstelling van leke persoon tegen wie ernstige aanwijzingen van schuld bestaan art 61bis Sv

Question 38

getuige heeft geen zwijgrecht tenzij

Answer 38

uitzonderingen: journalisten mbt hun bronnen, personen gehouden door beroepsgeheim en de getuige die door een verklaring aft e leggen zichzelf aan vervolging zou blootstellen)

Question 39

getuigenverhoor

Answer 39

: art 71-86quinquies en 510-517 Sv behandelen getuigenverhoor uitvoerig. OR kan elke persoon ondervragen wie hij wil omtrent misdrijf of omstandigheden. getuige moet de waarheid zeggen. Meot eed afleggen, verplicht verklaring af te leggen, geen zwijgrecht (met 3 uitzonderingen)

Question 40

verhoor midnerjarigen en kwetsbare meerderjarigen

Answer 40

art 91bis Sv als zij getuige of slachtoffer zijn. Kwetsbare toestand van meerderjarige kan gevolg zijn van leeftijd zwangerschap ziekte of lichamelijk of geestelijk gebrek of onvolwaardigheid

Question 41

polygraaftest

Answer 41

art 112duodecies Sv bevat welttelijke regeling. PK of onderzoeksrechter kan voorstellen aan getuigen verdachte fo slachtoffer om polygraaftest te doen. Geberud op vrijwillige basis. Wanneer tijdens of naar analeiidng van poly spontaan wordt ovegegaan tot bekentenissen wordt d eptest stopgezet en gaat men over tot regulier verhoor.

Question 42

Anonieme getuigengetuige

Answer 42

is een persoon die, in beginsel onder ede, t.o.v. een rechter een verklaring aflegt, en wiens identiteit de onderzoeksrechter of de vonnisrechter geheimhoudt. De anonieme getuige is te onderscheiden van de infiltrant of tipgever.

Question 43

Plaatsbezoek:

Answer 43

artikel 62 Sv. Na aangifte van een eventueel misdrijf kunnen naargelang het geval van de onderzoeksrechter, de procureurs des Konings en/of de politiediensten ter plaatse gaan om daar een onderzoek te verrichten en om alle nuttige vaststelling te doen. Aan een o0nderzoek ter plaatse zijn geen beperking verbonden, op de voorwaarde dat het uitgevoerd wordt op een openbare plaats. Dat wil zeggen, plaatsen die vanuit hun aard voor iedereen toegankelijk zijn

Question 44

Inkijkoperatie

Answer 44

De procureur des Konings kan de politiediensten machtigen om te allen tijde, buiten medeweten van de eigenaar of rechthebbende, of zonder hun toestemming, een private plaats te betreden. Artikel 46quinquinces bevat een limitatieve met redenen waarom een de procureur des konings een inkijkoperatie kan vorderen. Hierbij moet wel aan een aantal voorwaarden voldaan zijn

Question 45

Huiszoeking

Answer 45

De huiszoeking is een onderzoeksmaatregel die en inbreuk uitmaakt op de onschendbaarheid van de woning en op het recht van het eerbiedigen van het privéleven. In dat opzicht kan slechts een inbreuk hierop plaatvinden in die gevallen, die de wet of het decreet bepaalt in de vorm van zijn voorschrift. De wettelijke basis hiervoor ligt in artikel 36 en 37 3n 87-90 Sv.

Question 46

Wat gebeurt er moet de in beslag genomen goederen

Answer 46

- Bewaring ter griffie/ ter plaatse - Vermogensbestanddelen: kennisgeving aan het COIV - Evt. vervreemding (art. 28octies en 61sexies Sv.) - Opheffing van het beslag en teruggave (art. 28sexies en 61quater Sv.) - Verbeurdverklaring/ teruggave - Terbeschikkingstelling aan de politie

Question 47

De directeur bepaalt de termijn en alle inbeslaggenomen vermogensbestandsdelen komen hiervoor in aanmerking mits aan twee vereisten is voldaan

Answer 47

Het vermogensbestandsdeel moet eigendom zijn van de verdachte of de inverdenkinggestelde of dat de eigenaar niet binnen een redelijk termijn kan worden geïdentificeerd of bereikt o Ten tweede moet het vermogensbestandsdeel in beslag zijn genomen tijdens een opsporings- of gerechtelijk onderzoek naar strafbare feiten die zijn gepleegd in het kader van een criminele organisatie

Question 48

De directeur bepaalt de termijn en alle inbeslaggenomen vermogensbestandsdelen komen hiervoor in aanmerking mits aan twee vereisten is voldaan

Answer 48

Het vermogensbestandsdeel moet eigendom zijn van de verdachte of de inverdenkinggestelde of dat de eigenaar niet binnen een redelijk termijn kan worden geïdentificeerd of bereikt o Ten tweede moet het vermogensbestandsdeel in beslag zijn genomen tijdens een opsporings- of gerechtelijk onderzoek naar strafbare feiten die zijn gepleegd in het kader van een criminele organisatie

Question 49

vernietiging

Answer 49

De procureur des Konings kan met een gemotiveerd bevel inbeslaggenomen goederen die vatbaar zijn voor de verbeurdverkalring laten vernietigen in elk stadium van de strafprocedure. Tijdens een gerechtelijk onderzoek is de instemming van de onderzoeksrechter vereist. Goederen die uit hun aard gevaarlijk zijn, die niet meer in omloop mogen komen of waarvan de bewaring buitensporig duur is, komen in aanmerking voor vernietiging

Question 50

De bevoegdheid kan uitgebreid worden naar strafzaken op basis van artikel 2 Ger.W. ten slotte is het in uitzonderlijke gevallen mogelijk dat een niet geregistreerd deskundige optreedt, dit is het geval: -

Answer 50

In spoedeisende gevallen - Wanneer er geen gerechtsdeskundige beschikbaar is met de vereiste deskundigheid of specialisatie - Wanneer het nationaal register geen gerechtsdeskundige bevat die beschikt over de nodig deskundigheid en specialisatie - Wanneer het gaat om een coördinerende deskundige die niet is opgenomen in het register toch optreden als gerechtsdeskundige voor de hem toegewezen opdracht

Question 51

Opsporingsonderzoek:

Answer 51

algemeen beginsel Hoewel er geen wettekst is die de mogelijkheid voorziet, is het algemeen aanvaard da de procureur des Konings, tijdens het opsporingsonderzoek, omtrent een tot zijn bevoegdheid behorende aangelegenheid, beroep kan doen op een man van het vak. Het gaat hier enkel om het inwinnen van informatie niet om een deskundigonderzoek in de strikte zin van het woord. Het is echter een ander geval wanneer de dader op heterdaad werd betrapt. Op basis van artikel 43-44bis en 49 Sv kunnen de procureur des Konings en zijn hulpofficieren bij heterdaad een deskundige aanstellen. Hier zo een licht onderzoek wel kunnen op basis van artikel 44bis inzake bloedmonsters.

Question 52

Gerechtelijk onderzoek:

Answer 52

zwakke wettelijke basis in 43-44 Sv De onderzoeksrechter beslist onaantastbaar in feite of hij een deskundigenonderzoek beveelt. De onderzoeksrechter moet zich bij zijn keuze wel richten op jet nationaal register. Daarnaast geldt er een bijzondere regeling voor wat betreft het verrichten van gerechtelijke expertises op het gebied van de boekhoudige organisatie van de onderneming en de desbetreffende analyse.

Question 53

Principieel niet-contradictoir:

Answer 53

de verdachte is niet aanwezig bij het onderzoek van de deskundige. Het onderzoek kan daarentegen wel contradictoir worden gemaakt door de magistraat wanneer het ervan overtuigd is dat dit het vermoeden van onschuld of de efficiëntie van het onderzoek niet aantast

Question 54

DNA-onderzoek - Opsporingsonderzoek

Answer 54

De procureur des Konings kan in het kader van een opsporingsonderzoek laten overgaan tot een vergelijkend DNA-onderzoek. Dit onderzoek heeft tot doel de DNA-profielen van aangetroffen of afgenomen menselijk celmateriaal te vergelijken, om bij een misdrijf betrokken personen direct of indirect te identificeren, met het oog op het opheffen van de vermoedens die rusten op andere personen of om hun onschuld te bewijzen (artikel 3 DNA-wet).

Question 55

Gerechtelijk onderzoek DNA

Answer 55

Op grond van artikels 90undecies en 90duodecies Sv kan de onderzoeksrechter de afname van menselijk celmateriaal van een persoon bevelen met het oog op een vergelijken DNA-onderzoek, indien het feit waarvoor hij gevat is, een strafbaar feit is waarvoor een gevangenisstraf van minimum 5 jaar staat. Dit onderzoek heeft tot doel de DNA-profielen van aangetroffen of afgenomen menselijk celmateriaal te vergelijken, om bij een misdrijf betrokken personen direct of indirect te identificeren, met het oog op het opheffen van de vermoedens die rusten op andere personen of om hun onschuld te bewijzen.

Question 56

DNA Voorafgaande aanwijzingen

Answer 56

t.a.v. de verdachte moet de onderzoeksrechter beschikken over aanwijzingen van schuld bij het plegen van feiten waarbij de onderzoeksrechter geadieerd is. De onderzoeksrechter is bijgevolg niet bevoegd tot de afname van celmateriaal bij de persoon ten aanzien van bewijzen voor gelijkaardige feiten. Een afname bij niet-verdachten is enkel mogelijk indien de onderzoeksrechter over aanwijzingen beschikt dat de betrokkenen een directe band heeft met het gerechtelijk onderzoek

Question 57

DNA Bevel van onderzoeksrechter

Answer 57

De onderzoeksrechter kan deze maatregel enkel bevelen bij een met reden omklede beschikking, die hij mededeelt aan de procureur des Konings.

Question 58

DNA Uitvoering van de maatregel

Answer 58

De onderzoeksrechter vordert een officier van de gerechtelijke politie, hulpofficier van de procureur des Konings of een arts om een hoeveelheid wangslijmvlies of haarwortels af te nemen. Voor het afnemen van bloed kan de onderzoeksrechter enkel een arts vorderen (90undecies paragraaf 2 lid 1-2 en paragraaf 3 Sv). De toestemming van de betrokkene is niet vereist voor de uitvoering van de maatregel.

Question 59

Snelle bewaring van gegevens: artikels 39 ter en 39quater Sv

Answer 59

De snelle bewaring is een maatregel die snel gegevens moet worden om de gegevens in de schoot zelf van de persoon zelf die zich onder ze houdt ter bewaring om te voorkomen dat ze beschadigd raken of verloren gaan. In sommige gevallen kunnen de gegevens beter bewaard blijven dan in een databeslag of huiszoeking. De snelle bewaring onderscheidt zich dus van de inbeslagname omdat de gegevens niet aan de speurders worden overgegeven

Question 60

Registratie of lokalisering van elektronische communicatie:

Answer 60

artikel 88bis Sv Deze maatregel laat toe de nummers van de telefoontoestellen van waaruit verbindingen werden of worden gemaakt met een bepaald telefoontoestel, en ook van telefoontoestellen die vanuit een bepaald toestel werden of worden opgeroepen. Ook de bestemming of oorsprong van de gesprekken of berichten kunnen aan de hand van deze bevoegdheid worden gelokaliseerd (artikel 88bis paragraaf 1 lid 1 Sv).

Question 61

Materieel strafrecht

Answer 61

De rechtsnormen die bepalen wie, waarvoor, wanneer strafbaar is en waarom en welke sancties opgelegd kunnen worden “Wat men niet mag” (let op: soms wat men niet mag weigeren te doen)

Question 62

Formeel strafrecht

Answer 62

De regels aangaande het verloop van het strafproces Strafprocedure, strafvordering, strafrechtspleging, tenuitvoerlegging, rechtshulp “Wat er moet gedaan worden als er een misdrijf is gepleegd”

Question 63

Materieel strafrecht

Answer 63

Wat moet strafbaar zijn? (wat wordt verboden?) Misdrijven Wie moet gestraft worden? Misdadigers (alleen mensen?) Wanneer moet iemand gestraft worden voor iets wat strafbaar is? Voorwaarden voor individuele aansprakelijkheid & strafrechtelijke sancties Moeilijkste vraag: Wat zou strafrecht moeten doen?

Question 64

Preventie van laakbare gedragingen

Answer 64

Positieve: voorkomen dat daders/criminelen wederom in de fout gaan Negatieve: voorkomen dat mensen (alle burgers) in de fout gaan

Question 65

Modern Strafrecht – Verlichting

Answer 65

Montesquieu, Voltaire, Bentham, Feuerbach, Beccaria … Rationaliseren Wat is de grondslag van het recht op straffen? Humaniseren (menselijker maken) Vermijd willekeur

Question 66

Oorsprong van ‘klassieke school’ van strafrechtsdenken:

Answer 66

homo economicus met vrije wil Strafrecht als ultima ratio (het laatste middel) – utilitarisme Repressieve functie - beperkt tot schending van essentiële goederen (vb. leven, eigendom …) Aandacht voor “criminele feiten” (meer dan voor dadersc)

Question 67

Verklaring van de rechten van de mens en de burger (26 Augustus 1789)

Answer 67

Artikel 5 - Schade De wet heeft slechts het recht handelingen te verbieden, die schadelijk zijn voor de maatschappij Artikel 7 – Legaliteit I Niemand kan beschuldigd, aangehouden of gevangen worden dan in bij de wet bepaalde gevallen en in de vormen, die zij heeft voorgeschreven (+ verbod op willekeur) Artikel 8 – Legaliteit II & proport. straf De wet kan slechts strikte en weliswaar noodzakelijke straffen opleggen, en niemand kan gestraft worden dan door een wet die is vastgesteld en uitgevaardigd voorafgaand aan het delict en op wettige wijze toegepast Artikel 9 - Vermoeden van onschuld

Question 68

Napoleontische tijd Frans wetboek 1810

Answer 68

Blijft trouw aan sommige beginselen van de Verlichting (vb. legaliteit) maar uitbreiding van misdrijven tegen de veiligheid en het politieke regime (absoluut regime)

Question 69

Belgische onafhankelijkheid (1830)

Answer 69

Franse Code pénal 1810 van toepassing Art. 139 G.W. 1831 “binnen de kortst mogelijke tijd” Nieuw Strafwetboek 1867 op basis van Franse wetboek heersend klassieke strafrechtsdenken Vele nieuwe wetten Invoering van bepalingen beïnvloed door de theorie van het nieuwe sociaal verweer (d.w.z. bescherming van de maatschappij tegen ‘gevaarlijke’ personen)

Question 70

Strafrecht dient om maatschappij te beschermen Preventieve functie

Answer 70

Aandacht voor de oorzaken van criminaliteit Maatschappelijke oorzaken en biologische oorzaken Aandacht voor de misdadigers (ook potentiële misdadigers), meer dan voor de criminele feiten

Question 71

Formeel SR – Strafvordering

Answer 71

Was/is er een misdrijf? Wie heeft het gepleegd? ontdekken van misdrijf (opsporen) onderzoeken (of het mogelijk is dat er een misdrijf was) beoordelen van zaak veroordelen/vrijspreken (schuldig/onschuldig bevinden) Welke straf zou opgelegd moeten worden? veroordelen van misdadiger

Question 72

Types van procedure

Answer 72

Uitkomst van afweging tussen tegenovergestelde belangen = variabel (tijd, plaats, onderliggende waarden & normen) Meest bekende classificatie: tegenstelling tussen accusatoire procedure en inquisitoire procedure

Question 73

Accusatoir:

Answer 73

geschil tussen twee partijen op gelijke voet Aanklager (slachtoffer) v. beklaagde rechter als scheidsrechter (geen actieve rol) openbare, tegensprekelijke en mondelinge procedure Bv. VS, VK

Question 74

Inquisitoir:

Answer 74

geheime, niet-tegensprekelijke en schriftelijke procedure geen gelijkheid tussen partijen actieve rechter

Question 75

Doel strafprocedure

Answer 75

Misdrijven en daders opsporen Waarheid vinden Rechten van individu waarborgen SPR: Gebruik van macht en ingrijpende maatregelen (bv. arrestatie, huiszoekingen …) door Staat toegelaten vorm van ingrijpen Noodzaak fundamentele rechten (van verdachte/beklaagde/beschuldigde en van derden) te beschermen Strafvordering: beschermende functie

Question 76

Complementaire wetten wetten

Answer 76

Wetten die niet in Boek I van het Strafwetboek staan, maar …       die er logisch en integraal deel van uitmaken Die soms ook specifieke regels inhouden (afwijking van algemeen deel: Boek I Strafwetboek)

Question 77

rechtshulp

Answer 77

Belgische autoriteiten bevoegd om procedurele handelingen te nemen alleen binnen het grondgebied van België Bv. geen beslag in Frankrijk door BE autoriteiten, geen huiszoeking in Nederland door BE autoriteiten … Dus: mogelijk om dader buitenlands misdrijf te straffen, maar onmogelijk om procedurele handeling in het buitenland te voeren

Question 78

Primaire rechtshulp:

Answer 78

=zaak overdragen van ene staat naar een andere (nieuw forum)

Question 79

Secundaire rechtshulp:

Answer 79

uitvoering van procedurele handelingen: Uitlevering (overdragen van verdachten/beklaagden/veroordeelden) Kleine rechtshulp (interstatelijke strafprocessuele bijstand)

Question 80

Internationaal strafrecht, Veroordeeld door

Answer 80

Internationale misdrijven (bv. genocide, misdrijven tegen de mensheid) Nationale gerechtshoven Internationale gerechtshoven

Question 81

europese dimensie

Answer 81

Europees strafrecht? Nee (in de zin van Europese handhaving van strafrecht) Maar Europese invloed! EVRM/EHRM: beginselen (en toepassing van algemene beginselen – grote invloed door uitspraken) EU: beginselen + bepalingen Lissabon Verdrag + Handvest Grondrechten EU Art. 83 VWEU: richtlijnen over harmonisatie van bepaalde misdrijven (verschil tussen § 1 en § 2) Art. 82 VWEU: richtlijnen over harmonisatie van bepaalde aspecten van de procedure en rechtshulp

Question 82

Wat is het verschil tussen strafrecht en andere rechtsgebieden? Wat is kenmerkend voor strafrecht?

Answer 82

Het gaat om de verhouding tussen overheid en burgers Civiel (‘burgerlijk’) recht: verhouding tussen burgers Het gaat om straffen – strafrechtelijke sancties Het gaat om sterkere waarborgen Wat is de relatie met andere rechtstakken? Integratiefunctie???

Question 83

Relatieve autonomie

Answer 83

Strafrecht eigen functie, begrippen, interpretatieregels en vooral eigen logica

Question 84

Functionele autonomie SR

Answer 84

SR bevat ook eigen gedragsnormen, los van andere rechtstakken SR eigen finaliteit - meer dan enkel handhaving van andere rechtstakken Schending SR-regels = schending rechtsordening SR handhaving ≠ burgerrechtelijke handhaving stigma – impact soms is de betrokkenheid bij een misdrijf al een straf

Question 85

Conceptuele autonomie SR

Answer 85

Begrippen, definities en instellingen uit andere rechtstakken niet noodzakelijk zelfde betekenis Interpretatie afhankelijk van rechtsgoederen die door misdrijven beschermd worden Aparte definities in strafwet en belang rechtspraak Uitzondering: art. 16 V.T.Sv. : Misdrijf verband met uitvoering contract waarvan bestaan ontkend of uitlegging betwist wordt Regels burgerlijk recht van toepassing op strafrechter

Question 86

Autonomie SPR t.a.v. gerechtelijk recht

Answer 86

Art. 2 Gerechtelijk Wetboek (Ger.W.): Ger.W. toepasselijk op alle procedures, behalve wanneer geregeld door niet uitdrukkelijk opgeheven wetsbepalingen of door onverenigbare rechtsbeginselen Dus: Ger.W. = aanvullend Sv. gaat voor tenzij lacunes/geen regeling Maar let op: bepaalde regels Ger.W. zijn niet te verzoenen met beginselen strafrechts(pleging)  => niet toepassen Bv. art. 736 Ger.W.(mededeling stukken aan tegenpartij) ↔ zwijgrecht

Question 87

Strafrecht = publiekrecht

Answer 87

Verhouding individu (of rechtspersoon) & Staat Strafwetten = openbare orde Handeling van Staat tegen individu Ook verhouding beklaagde-slachtoffer publieke dimensie Bv. toestemming slachtoffer sluit misdrijf niet uit Maar kan ook burgerlijke component hebben: Burgerrechtelijke procedure binnen strafprocedure voor schadevergoeding

Question 88

Algemeen SR

Answer 88

= Boek I Strafwetboek (bv. legaliteit, bepalingen over straffen en straftoemeting, poging, deelneming, herhaling, samenloop …) + complementaire wetten (buiten Sw.)

Question 89

Bijzonder SR

Answer 89

= Boek II Strafwetboek + bijzondere strafwetten (buiten Sw.) Bv. drugswet, verkeersstrafrecht, fiscaal strafrecht …

Question 90

Artikel 100 Sw.: Bij gebreke van andersluidende bepalingen in bijzondere wetten en verordeningen, worden de bepalingen van het eerste boek van dit wetboek toegepast op de misdrijven die bij die wetten en verordeningen strafbaar zijn gesteld, met uitzondering van hoofdstuk VII […] en van artikel 85. 3 uitzonderingen

Answer 90

Andersluidende bepalingen (lex specialis) Hfdstk VII Boek I Sw. (= deelneming aan misdaad/wanbedrijf) Artikel 85 Sw. (= verzachtende omstandigheden bij wanbedrijven)

Question 91

Hoofdstraffen

Answer 91

Zelfstandig, kunnen zonder enige andere straf worden opgelegd. Geen twee hoofdstraffen (verbod hoofdstraffen te cumuleren, art. 7 Sw.)

Question 92

Bijkomende straffen

Answer 92

Samen met hoofdstraffen

Question 93

Misdaden (criminele zaken): straffen

Answer 93

Opsluiting (levenslang of tijdelijk) Hechtenis (levenslang of tijdelijk)

Question 94

Correctionele en politiezaken: straffen

Answer 94

Gevangenisstraf Werkstraf Elektronisch toezicht (ET) en autonome probatiestraf (APS)

Question 95

Bijkomende straffen (in criminele en correctionele zaken):

Answer 95

Ontzetting van bepaalde politieke en burgelijke rechten Terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank

Question 96

Bijkomende straffen (in criminele, correctionele en politiezaken):

Answer 96

Geldboete Bijzondere verbeurdverklaring

Question 97

Misdrijf =

Answer 97

een gedraging gesanctioneerd door de wet met sancties die formeel tot het strafrechtelijk gebied behoren  - formeel (nationaal) criterium

Question 98

een gedraging gesanctioneerd met sancties andere dan strafrechtelijke sancties wanneer

Answer 98

de sanctie een reactie is t.a.v. het laakbare gedrag de sanctie zo repressief is als een strafrechtelijke sanctie (bv. boete voor hetzelfde of groter aantal) - inhoudelijk Europees criterium

Question 99

legaliteitsbeginsel

Answer 99

Geen misdrijf, geen straf zonder wettelijke bepaling Wortels in Verlichting (klassieke school) Logica: vermijd willekeur (rechtsbeschermingsbeginsel/rechtszekerheid) door wetgever democratische beslissing over wat strafbaar is genomen door representatieve instellingen (lex parlamentaria) door rechter geen straf(vordering) zonder wettelijke bepaling die vóór de gedraging bestond duidelijke bepaling (lex certa) strikte plicht om wet toe te passen = “juge bouche de la loi”

Question 100

geen crime zonder...

Answer 100

lege scripta – schriftelijke wettelijke bepaling lege praevia – op voorhand wettelijke bepaling lege stricta (of certa) – heldere/duidelijke wettelijke bepaling (precisiegebod) lege parlamentaria – parlementaire (of equivalente) wettelijke bepaling

Question 101

legaliteit opgenomen in verschillende bronnen

Answer 101

Opgenomen in verschillende bronnen 1) Internationale bronnen Artikel 15 IVBPR (Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten) Artikel 7 EVRM (Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens) Artikel 49 HGEU (Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie 2) Belgische bronnen Artikel 12 lid 2 en artikel 14 Grondwet (GW) Artikel 2 Strafwetboek (Sw.)

Question 102

Legaliteit in formeel strafrecht (betekenis 1)

Answer 102

SPR pleegt inbreuk op fundamentele rechten (bv. huiszoeking, voorlopige hechtenis) Legaliteitsbeginsel SPR (1) = geen schending van fundamentele rechten zonder wettelijke bepalingen Vergelijkbaar met SR … maar … zelfde logica? SPR: verschillende structuur, verschillende functie SR: bepaalt wat verboden is - ubi lex tacuit noluit – als de wet zwijgt, wil het niet SPR: bepaalt de opeenvolging van stappen die moeten gezet worden om misdrijven vast te stellen moeilijk een perfecte en foutloze procedure op voorhand te voorzien – dus meer interpretatiemarge

Question 103

bronnen van SR

Answer 103

Geen misdrijf/straf zonder wettelijke bepaling – Welke wet? Internationale verdragen Federale bronnen Grondwet (GW) Wetten Bv. Strafwetboek (Sw.) & Wetboek van Strafvordering (Sv.) Complementaire wetten (SR & SPR) Uitvoeringswetgeving Koninklijk Besluit (KB) & Ministerieel Besluit (MB) Regionale bronnen Lokale bronnen Rechtspraak?

Answer 104

EVRM (Raad van Europa) andere verdragen raad van europa, VN-Pact inzake Burgerrechten en Politieke Rechten Europees Verdrag (Europese UnieSchengen Verdrag (23 EU-lidstaten + 4 niet-EU-lidstaten)

Question 105

Schengen Verdrag (23 EU-lidstaten + 4 niet-EU-lidstaten)

Answer 105

Geen supranationale bepaling die op zich een daad strafbaar maakt op nationaal niveau (nationale implementatie nog nodig) wel mogelijk directe werking van regels die de interpretatie van strafwetten beïnvloeden mogelijk ook bindend effect tegenover wetgever om strabaarstelling van bepalde gedragingen in te voeren

Question 106

Europees Verdrag (Europese Unie)

Answer 106

Verdrag van Lissabon Pijlers afgeschaft Relevante bronnen: (EU) Verordeningen + Richtlijnen Art. 83 VWEU: richtlijnen over harmonisatie van bepaalde misdrijven (verschil tussen § 1 en § 2) Art. 82 VWEU: richtlijnen over harmonisatie van bepaalde aspecten van de procedure en rechtshulp

Question 107

EVRM (Raad van Europa)

Answer 107

Art. 7 – Legaliteitsbeginsel Art. 2 – Recht op leven Art. 3 – Verbod op foltering Art. 4 – Verbod op slavernij Art. 5 – Recht op vrijheid Art. 8 – Recht op privacy Art. 6 – Recht op eerlijk proces

Question 108

Grondwet

Answer 108

omvat geen bepaling die de strafbaarstelling van een daad expliciet stelt Dwz. geen misdrijf in grondwet Wel regels over de invoering/toepassing van wetten die de strafbaarstelling van een daad stellen (zoals Strafwetboek)

Question 109

behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere inbreuken door een decreet kunnen worden gesteld.” “bijzondere inbreuken”

Answer 109

misdrijven die gerelateerd zijn aan de bevoegdheden van de Gemeenschappen en de Gewesten, m.a.w. aan schendingen van hun decretale voorschriften

Question 110

Strafwetgever Gemeenschappen en Gewesten

Answer 110

Decreten en ordonnanties (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) Eigen inbreuken ~ handhaving van decreten/ordonnanties Beperkte invloed op SPR toekennen hoedanigheid agent of officier van gerechtelijke politie aan regionale ambtenaren; bewijswaarde van pv’s;  sommige gevallen van huiszoekingen

Question 111

Lokale strafwetgever (provincies en gemeenten)

Answer 111

Wetten in materiële zin indien algemene draagwijdte Maar veel aandacht voor GAS-boetes = administratiefrechtelijk  Alternatief voor SR 

Question 112

Hiërarchie der normen

Answer 112

Grondwet & internationale verdragen , Wetten, decreten en ordonnanties (formele wetten) , Koninklijke besluiten en besluiten van de Gemeenschaps- en gewestregeringen Ministeriële besluiten Lokale regelgeving

Question 113

Legaliteitscontrole Hoven/rechtbanken: toepassing geldigheid SR wet Toetsing van formele wetten aan hogere normen Rechtstreeks door hoven en rechtbanken?

Answer 113

Nee, voor controle over overeenstemming formele wetten of decreten met GW Ja, voor internationale bepalingen met directe werking (GW) Ja, in geval van toepassing EU-recht: prejudiciële vragen aan Europese Hof van Justitie (bindend inter partes) GwH (in geval van prejudiciële vragen of beroepen tot vernietiging) Toetsing aan bepaalde bepalingen van GW (o.a. Titel II = art. 8-32) Vernietiging (bindend erga omnes) Beslissingen over prejudiciële vragen van lagere hoven en rechtbanken (bindend voor elk rechtscollege in dezelfde zaak) Toetsing van materiële wetten die geen formele wetten zijn Art. 159 GW: wettigheidstoezicht door hoven en rechtbanken

Question 114

Interpretatie = betekenis aan bepaling geven 3 bronnen van interpretatie:

Answer 114

Wetgever (art. 84 en 133 GW) Authentieke bindend voor iedereen (inbegrepen rechters) kan ook door latere interpretatieve wet of uitleggingswet Contextuele Jurisprudentiële – hoven en rechtbanken Doctrinale – rechtsleer

Question 115

Jurisprudentiële interpretatie Geen wettelijke bron!

Answer 115

Wel grote invloed Hof van Cassatie zorgt voor eenheid in toepassing van het recht Prejudiciële vragen Voorrangbeginsel EU-recht

Question 116

Doctrinale interpretatie

Answer 116

Niet bindend, mogelijks wel invloed

Question 117

Interpretatiemethoden

Answer 117

Traditionele regel: indien wet duidelijk, geen interpretatie nodig Interpretatio non fit in claris Rechter gebonden door wet motiveringsplicht (art. 149 GW) Probleem: wet kan niet altijd perfect duidelijk zijn (zonder schending lex certa-vereiste) Hoe mag strafrechter dan interpreteren? 

Question 118

interpretatie methoden Toegelaten:

Answer 118

Taalkundige interpretatie: gewone taal tenzij specifieke definitie Teleologische interpretatie: wat bedoelde de wetgever? Progressieve of evolutieve interpretatie Bv. drukpersmisdrijf via internet? Vraag: voorzienbaar?

Question 119

interpretatiemethoden Niet toegelaten:

Answer 119

Wél in zijn/haar voordeel ~ rechtsbescherming! Restrictieve interpretatie? Discussie Analogie?

Question 120

analogie

Answer 120

Lacune/leemte in de wet Toepassing van andere wet op vergelijkbare gevallen die door wetgever niet geviseerd waren

Question 121

ANALOGISCHE INTERPRETATIE IN NADEEL VERDACHTE

Answer 121

absoluut verbod = grens die evolutieve en teleologische interpretatie niet mogen overschrijden Analogie in voordeel verdachte? JA

Question 122

interpretatiemethoden

Answer 122

Traditionele regel: indien wet duidelijk, geen interpretatie nodig Interpretatio non fit in claris Rechter gebonden door wet motiveringsplicht (art. 149 GW) Probleem: wet kan niet altijd perfect duidelijk zijn (zonder schending lex certa-vereiste) Hoe mag strafrechter dan interpreteren?  Belangrijk: voorzienbaar? (inschatting burger – kenbaarheid?) In dubio pro reo? Niets te maken met duidelijkheid wet, enkel met schuld van beklaagde

Question 123

toegelaten interpretatiemethoden

Answer 123

Taalkundige interpretatie: gewone taal tenzij specifieke definitie Teleologische interpretatie: wat bedoelde de wetgever? Progressieve of evolutieve interpretatie Bv. drukpersmisdrijf via internet? Vraag: voorzienbaar? Uitbreiding van strafwet, rechtersrecht (Ancien Régime, willekeur)

Question 124

niet toegelaten interpretatiemethoden

Answer 124

Wél in zijn/haar voordeel ~ rechtsbescherming! Restrictieve interpretatie? Discussie Analogie?

Question 125

lex praevia

Answer 125

Schriftelijke wet die vóór het feit bestaat Wat als er een verandering is? Mildere wet (lichtere straf) van toepassing Wat als het misdrijf afgeschaft wordt? Geen straf (maar straf blijft als definitieve beslissing al genomen is) Uitzonderingen: o.a. interpretatieve wetten; strafprocedure

Question 126

Schriftelijke wet die vóór het feit bestaat Nieuwe strafwet na feit

Answer 126

Niet strafbaar – verbod retroactieve toepassing

Question 127

Afschaffing wet na feit

Answer 127

Niet strafbaar maar let op: straf blijft als definitieve beslissing al genomen is

Question 128

Verandering wet na feit Mildere wet of strengere wet? (zwaardere of lichtere straf?)

Answer 128

Strengere wet niet retroactief Mildere wet moet retroactief toepassen (art. 2, lid 2 Sw.) Uitzonderingen: o.a. interpretatieve wetten; strafprocedure

Question 129

Constitutieve bestanddelen

Answer 129

componenten van delictsomschrijving of van wettelijke incriminatie van een specifiek misdrijf (‘DNA’ van een misdrijf) Delictstypische kenmerken Bv. diefstal (art. 461, lid 1 Sw.) wegneming; andermans goed; bedrieglijk opzet. Minimumbewijslast (OM moet aanwezigheid van die elementen aantonen)

Question 130

Algemene of constitutieve elementen =

Answer 130

materieelrechtelijke voorwaarden die aan alle misdrijven gemeen zijn, ongeacht de specificiteit van het delict Rechtsgrond voor bestraffing

Question 131

Traditionele constructie: materieel element v. moreel element Verschillende constructies: tweedelige, driedelige, vierdelige constructie Vierdelige constructie (< Leuvense school):

Answer 131

Delictstypiciteit (nullum crimen sine lege) Wederrechtelijkheid (nullum crimen sine iniuria) Schuld (nullum crimen sine culpa) Strafwaardigheid (nullum crimen sine poena)

Question 132

intedlingen misdrijven

Answer 132

algemene indeleing, grondwettelijke indeling, indeling volgens beschermde voorwaarden, indeling volgens de uitvoeringswijze

Question 133

Algemene indeling:

Answer 133

Misdaden, wanbedrijven, overtredingen

Question 134

Grondwettelijke indeling:

Answer 134

Gemeenrechtelijke misdrijven, politieke misdrijven, drukpersmisdrijven

Question 135

Indeling volgens beschermde waarden (of rechtsgoederen)

Answer 135

Bv. Boek II Sw., fiscale misdrijven, economische misdrijven ..

Question 136

Indeling volgens de uitvoeringswijze

Answer 136

handeigns en verzuimmisdrijven

Question 137

deifnitie misdrijf (supra)

Answer 137

* Zie art. 216novies Sv. en art. 2 wet 4 oktober 1867 **Voor sommige wanbedrijven, zie: art. 137 & 138 Sv. Gedraging waaraan door de wet een straf als gevolg is vastgeknoopt (strafwaardige gedraging)

Question 138

denaturatie (of ontaarding)

Answer 138

Aard van misdrijf kan veranderen tijdens strafprocedure Waarom? Aannemen van verzachtende omstandigheden (VO) Strafverminderende verschoningsgrond (VSG) correctionalisatie // Onderzoeksgerechten (raadkamer en kamer van inbeschuldigingstelling) kunnen beslissen om misdrijf te denatureren Via aanname van verzachtende omstandigheden of strafverminderende VSG (Wet VO 1867) Correctionalisatie: misdaad → wanbedrijf (enkel met – soms hoge – correctionele straffen strafbaar) → Corr. Rb. Opgelet: potpourri II gedeeltelijk vernietigd door GwH 21/12/2017 (zie supra)! Contraventionalisatie: wanbedrijf → overtreding (enkel met politiestraffen strafbaar) → Pol.Rb. Denaturatie heeft terugwerkende kracht (impact op verjaringstermijn)! contraventionalisatie

Question 139

correctionalisatie

Answer 139

Ontaarding misdaad in wanbedrijf

Question 140

contraventionalisatie

Answer 140

Ontaarding wanbedrijf in overtreding

Question 141

gw specifieke misdrijven

Answer 141

drukspersmidrijven, drukpersmisdrijven

Question 142

speciaal regime specifieke misdrijven gw

Answer 142

Speciaal regime Art. 150 GW: recht op jury ongeacht type misdrijf Behoudens voor drukpersmisdrijven die door racisme of xenofobie ingegeven zijn Art. 148 GW: uitzondering openbare karakter van terechtzitting Maar geen uitzonderingen op openbaarheid van uitspraak over vonnis (art. 149 GW) Andere speciale regels Bv. Afwijking regels deelneming voor drukpersmisdrijven - cascade systeem Bv. verschillen in toepasbare straffen

Question 143

delictstypiciteit

Answer 143

Het geheel van de voor een specifiek misdrijf typische voorwaarden Typisch = door de wet omschreven Objectieve bestanddelen (typisch feit = typisch gedrag, typisch gevolg) Subjectieve bestanddelen (vereist opzet / vereiste onachtzaamheid) Consequentie van legaliteitsbeginsel Dubbele functie van typiciteit

Question 144

Dubbele functie van typiciteit

Answer 144

Rechtspolitieke beschermingsfunctie: Crimineel-politieke waarschuwingsfunctie:

Question 145

Rechtspolitieke beschermingsfunctie:

Answer 145

garantie tegen willekeurig overheidsoptreden

Question 146

Crimineel-politieke waarschuwingsfunctie:

Answer 146

ontrading van delictueel gedrag

Question 147

Objectieve bestanddelen

Answer 147

Descriptief, normatief, daad- of daderbetrokken

Question 148

Subjectieve bestanddelen

Answer 148

Psychische ingesteldheid of voorstellingswereld van de dader

Question 149

Procedurele uitvloeisels

Answer 149

bewijslast, motiversingsplicht, feit en kwalificiatie, bevoegdheid van rechters

Question 150

Bewijslast

Answer 150

Alle typische bestanddelen van misdrijf moeten door OM (aanklager) bewezen worden Vermoeden van onschuld: bewijslast voor OM Indien geen bewijzen  geen veroordeling (geen bewijslast tegen beklaagde)

Question 151

Motiveringsplicht

Answer 151

Alle typische bestanddelen moeten door rechter uitgelegd worden in beslissing (in geval van veroordeling)

Question 152

Feit en kwalificatie

Answer 152

Typische omschrijving van feit = basis voor juridische kwalificatie Iura novit curia (rechter beslist over juiste kwalificatie van feiten)

Question 153

gedrag

Answer 153

= manier waarop iemand zich gedraagt Uitwendig waarneembare, menselijke of als dusdanig gekwalificeerde gedraging, die de objectieve delictsinhoud van een wettelijke delictsomschrijving vervult: een verboden of geboden gedraging, of het veroorzaken van een gevolg Uitwendig waarneembare gedraging Geen voornemens Geen opiniestrafrecht Cogitationis poenam nemo patitur Misdrijf ≠ Zonde

Question 154

gedrag in de wetteksten voorbeelden

Answer 154

Art. 461 Sw. – diefstal “Hij die een zaak die hem niet toebehoort, bedrieglijk wegneemt, is schuldig aan diefstal” Art. 468 Sw. – diefstal door middel van geweld/bedreiging “Hij die een diefstal pleegt door middel van geweld of bedreiging word gestraft …” Art. 470 Sw. – afpersing “… hij die met behulp van geweld of bedreiging afperst, hetzij gelden, waarden, roerende voorwerpen, schuldbrieven, biljetten, promessen, kwijtingen, hetzij de ondertekening of de afgifte van enig stuk dat een verbintenis, beschikking of schuldbevrijding inhoudt of teweegbrengt” Art. 491 Sw. – misbruik van vertrouwen Art. 496 Sw. – oplichting

Question 155

voorbeelden van misdrijf dat uit een bezig bestaat

Answer 155

Art. 505 Sw. (heling en witwasmisdrijven): “Met gevangenisstraf van vijftien dagen tot vijf jaar en met geldboete van zesentwintig € tot honderdduizend € of met een van die straffen alleen worden gestraft: 1° […]; 2° zij die zaken bedoeld in artikel 42, 3° [vermogensvoordeel van ander misdrijf], […] bezitten, bewaren of beheren, ofschoon zij op het ogenblik van de aanvang van deze handelingen, de oorsprong van die zaken kenden of moesten kennen” - Bezit van zaken strafbaar? (drugs, wapens – ook geld?)

Question 156

menselijk gedrag

Answer 156

Mensen (= natuurlijke personen) verwezenlijken het gedrag Bedrijven? Rechtspersoon? 1. Oorspronkelijk: Societas delinquere non potest = onmogelijk RP kan geen handeling uitvoeren (alleen mensen) Sommige misdrijven worden gepleegd in het belang/     volgens het beleid van de RP 2. Nuancering: Societas delinquere potest sed puniri non potest Onmogelijk om RP gevangen te zetten 3. Verdere evolutie Societas delinquere et puniri potest  Art. 5 Sw. Kunnen strafbare feiten plegen + gestraft worden

Question 157

twee types typische criminele feiten

Answer 157

gedragsmisdrijven, gevolgsmisdrijven

Question 158

Gedragingsmisdrijven

Answer 158

slechts gedrag

Question 159

Gevolgmisdrijven

Answer 159

Gedrag dat een (verboden) gevolg veroorzaakt Link tussen gedrag en gevolg nodig: causaliteitsverband 2 types van gevolg:

Question 160

Gedrag dat een (verboden) gevolg veroorzaakt Link tussen gedrag en gevolg nodig: causaliteitsverband 2 types van gevolg:

Answer 160

Materiële delictsomschrijvingen b) Door het gevolg gekwalificeerde misdrijven

Question 161

Materiële delictsomschrijvingen

Answer 161

Gevolg = constitutief bestanddeel van het misdrijf bv. onopzettelijk doden (art. 419 Sw.)

Question 162

b) Door het gevolg gekwalificeerde misdrijven

Answer 162

Gevolg = verzwarende omstandigheid bv. opzettelijke slagen en verwondingen met de dood tot gevolg: art. 401 Sw. (≠ doodslag: art. 393 Sw.) Lakmoestest: bestaat misdrijf wel of niet zonder gevolg?

Question 163

andere vormen van gedrag

Answer 163

vereniging en criminele eorganisatie art 322 Sw en 324 SW

Question 164

causaliteitsverband

Answer 164

Oorzakelijk verband tussen gedraging en gevolg: hoe kunnen we het vaststellen? Bv. verwonden van een man met gipsverband – huisarts opent gipsverband met daarvoor niet-geschikte schaar: wat is de oorzaak van infectie en weefselversterf van het onderhuidse weefsel? Bv. asbest in bedrijfsgebouw: oorzaak van kanker van werknemers? Geen specifiek causaliteitsbegrip voor SR! soms theorieën geïmporteerd uit burgerlijk recht Verschillende theorieën: Equivalentieleer (met of zonder nuancering) Adequatieleer Leer van efficiënte oorzaak/oorzaken

Question 165

Equivalentieleer of conditio sine qua non, dubbele stelling

Answer 165

a) Oorzaken zijn alle antecedenten zonder dewelke het gevolg niet was gebeurd b) Alle antecedenten zijn gelijk, equivalent Gedachte-experiment (ex post) met mentale verwijdering van antecedent(en): had het gevolg, zoals het in concreto is gebeurd, nog steeds kunnen gebeuren? Neen?  dan is gedraging/onthouding een conditio sine qua non (noodzakelijke voorwaarde)  dus oorzakelijk verband tussen gedraging en gevolg Ja?  dan geen conditio sine qua non en geen verband

Question 166

kritiek op equivalentieleer

Answer 166

Heel uitgebreide causaliteitsketen Logisch probleem: elk antecedent heeft een antecedent zonder hetwelke het nooit had kunnen gebeuren Wat met tussenkomende factoren? Bv. fout of voorbestemdheid van slachtoffer, toedoen van derde, toeval: allemaal even belangrijk? Onbillijke theorie bij gevolgen die wel noodzakelijk, maar niet normaal/voorzienbaar zijn Voorstanders: gaat enkel over objectieve delictstypiciteit, daarnaast nog vereiste van subjectieve delictstypiciteit (gevaarlijke redenering)

Question 167

causaliteitsleer

Answer 167

Zelfde gedachte-experiment als equivalentieleer = oorzaak van gevolg: alleen antecedenten die niet weggedacht kunnen worden zonder dat het gevolg wegvalt Was het gevolg waarschijnlijk? (of normaal gevolg?)

Question 168

adequatieleer en leer van efficiente oorzaak

Answer 168

Ex ante-prognose (op het moment van het feit) objectieve getuige Leer efficiënte oorzaak: Was het gevolg voorzienbaar?

Question 169

zekerheid van oorzakelijk verband

Answer 169

Hoe zeker moet het zijn? Bv. studie toont aan dat asbest oorzaak is van longkanker in 65% van gevallen Werkgever verantwoordelijk voor dood van werknemers indien hij asbest van de werkplek niet wegnam? Cursus: oorzakelijk verband moet helemaal zeker zijn (90% is onvoldoende) Te sterke positie of niet?

Question 170

causaliteit

Answer 170

verband tussen gedrag en gevolg Equivalentieleer Adequatieleer: Efficiëntieleer: Wetenschappelijke wetten, statistische wetten

Question 171

Equivalentieleer:

Answer 171

antecedenten zijn gelijk

Question 172

Adequatieleer:

Answer 172

wat normaal gebeurt

Question 173

Efficiëntieleer:

Answer 173

wat normaal gebeurt Efficiëntieleer: meest determinerende antecedent Wetenschappelijke wetten, statistische wetten

Question 174

twee types delinctstypische gedragingen

Answer 174

handelingsmisdrijven (commissiedelicten), verzuimmisdrijven (ommissiedelicten, nalatigheidsmisdrijven)

Question 175

1. Handelingsmisdrijven (= commissiedelicten) – positieve handelingen

Answer 175

Meerderheid van misdrijven in Sw. Dader doet iets wat niet mag

Question 176

2. Verzuimsmisdrijven (= omissiedelicten, nalatigheidsmisdrijven)

Answer 176

”negatieve” handelingen Dader doet iets niet hoewel hij het zou moeten doen Bv. schuldig verzuim (art. 422bis Sw.) Bv. familieverlating (art. 391bis Sw.) Komt vaak voor in bijzonder strafrecht: bv. niet-aangifte van inkomen/goederen bij belastings- of BTW-administratie

Question 177

twee types verzuimmisdrijven

Answer 177

Eigenlijke omissiedelicten Oneigenlijke omissiedelicten

Question 178

Eigenlijke omissiedelicten

Answer 178

Objectieve bestanddelen van het misdrijf hebben betrekking op een verzuim

Question 179

Oneigenlijke omissiedelicten

Answer 179

Commissiedelict gepleegd door verzuim (commissie door omissie) Bv. het doden van iemand door na te laten hem een levensnoodzakelijk geneesmiddel toe te dienen Wanneer kan een onthouding het plegen van een gevolgmisdrijf zijn? Er moet een plicht zijn (buiten de strafwet) die vereist dat een persoon handelt (geen plicht = geen relevante omissie) Art. 422bis Sw. als substituut voor figuur commissie door omissie (maar straffen wel lager)

Question 180

problemen verzuimisdrijven?

Answer 180

Aantal verzuimsmisdrijven sterk toegenomen Oorspronkelijk alleen verzuim door ambtenaren, verzuim om onwettige vrijheidsberoving te doen ophouden (art. 155-156 Sw.) en verzuim schouwen te herstellen of te reinigen Daarna: kinder- en familieverlating (in 1912), schuldig hulpverzuim (art. 422bis Sw.) Zijn verzuimsmisdrijven problematisch? Waarom? Grotere impact op individuele vrijheid Verboden gedrag Ik blijf vrij te doen wat ik wil, behalve wat verboden is Geboden gedrag Ik heb geen vrijheid, ik moet doen wat verplicht is

Question 181

causaliteit (oneigenlijke) omissiedelicten

Answer 181

Feitelijk niveau: gevolg is nooit veroorzaakt door onthouding Juridische toekenning

Question 182

causaliteit 2 stappen (oneigenlijke ommissiedelicten)

Answer 182

1. Was er (in het voorliggend geval) een verplicht gedrag? 2. Mentaal toevoegen van afwezig gedrag Contrafeitelijke redenering: “Wat had kunnen gebeuren als er een positief gedrag was geweest?”

Question 183

Let op – causaliteit oneigenlijke omissiedelicten:

Answer 183

1. Zich inbeelden dat verzuimde gedrag was gepleegd 2. Zich afvragen “zou het gevolg zich hebben voorgedaan?”

Question 184

indeling volgens materiele uitvoeringswijze

Answer 184

Handelingsmisdrijven v. verzuimsmisdrijven Ogenblikkelijke (= aflopende) v. voortdurende misdrijven Enkelvoudige v. voortgezette of collectieve misdrijven Gelegenheidsmisdrijven v. gewoontemisdrijven (Hoedanigheidsmisdrijven = ook eigen misdrijven)

Question 185

Ogenblikkelijke (= aflopende) misdrijven:

Answer 185

Gedraging gesteld = misdrijf voltrokken Niet noodzakelijk kort Ook indien blijvende gevolgen (d.w.z. die voortduren) Bv. diefstal, heling, moord …

Question 186

Voortdurende misdrijven:

Answer 186

Ononderbroken, door dader bestendigde delictuele toestand Bv. familieverlating, gebruik valse stukken, instandhouding illegaal bouwwerk …

Question 187

Wat gebeurt er indien nieuwe wet? bij ogenblikkelijk vs voortdurend misdrijf

Answer 187

Afschaffing Geen vervolging meer/geen veroordeling Mildere wet Toepasselijk op gedrag o.b.v. art. 2 tweede lid Sv. Strengere wet Toepasselijk (!) op gedrag o.b.v. art. 2 eerste lid Sv. (maar geen retroactieve toepassing). Toepasselijk want: Misdrijf blijft lopen Alle constitutieve elementen zijn aanwezig na de inwerkingtreding van nieuwe wet

Question 188

Enkelvoudige misdrijven

Answer 188

Eén gedrag Ogenblikkelijk of voortdurend

Question 189

Voortgezette of collectieve misdrijven

Answer 189

Meerdere gedragingen van zelfde aard (bv. allemaal diefstallen) of verschillende aard (bv. stalking, slagen en verwondingen, doodslag …) Verbonden door eenheid van (misdadig) opzet (‘plan’)       = algemeen doel, plan of bedoeling van dade

Question 190

belang enkelvoudig vs voortgezet/collectief

Answer 190

Straftoemeting (art. 65 Sw.): één straf (de zwaarste)  Toepassing strafwet in tijd en ruimte Verjaring (vanaf laatste feit)

Question 191

wat gebeurt er indien nieuwe wet de straf voor een misdrijf veranderd bij een voortgezet misdrijf?

Answer 191

Afschaffing Niet meer strafbaar! (retroactieve toepassing mildere strafwet + geen misdrijf) Mildere wet Zwaarste straf rekening houdend met nieuwe wet Strengere wet Zwaarste straf rekening houdend met nieuwe wet (ook al misdrijf voor inwerkingtreding gepleegd)

Question 192

wat gebeurt er indien nieuwe wet de straf voor een misdrijf verandert bij een collectief misdirjf?

Answer 192

Afschaffing Zwaarste straf tussen overblijvende misdrijven (bv. rood misdrijf afgeschaft – zwarste straf tussen groen en geel) Mildere wet Zwaarste straf rekening houdend met nieuwe wet (bv. rood wordt milder - zwarste straf tussen groen, geel en milder rood) Strengere wet Zwaarste straf rekening houdend met nieuwe wet (ook al misdrijf voor inwerkingtreding nieuwe wet gepleegd?)

Question 193

Gelegenheidsmisdrijven

Answer 193

Eén gedraging volstaat voor strafbaarheid 

Question 194

Gewoontemisdrijven

Answer 194

Pas strafbaar bij meerdere zelfde gedragingen Zeldzaam: bv. Woeker “[…] hij die zich wegens een in enigerlei vorm aangegane geldlening voor zichzelf of voor een ander een interest of andere voordelen doet beloven, die de wettelijke interest overschrijden, indien hij er een gewoonte van maakt de zwakheden of de hartstochten van de lener te misbruiken” (art. 494 Sw.) Geen uitstaans met ‘gewoontemisdadiger’! Wet zegt niet wanneer er sprake is van gewoonte  feitenkwestie voor vonnisrechter Gewoontemisdrijf = 1 misdrijf

Question 195

Belang van gelegenheid vs gewoonte misdrijven

Answer 195

Verjaring Toepassing strafwet in tijd en ruimte

Question 196

subjectieve delixtstypiciteit 'mentaal element'

Answer 196

Materiële daad (gedrag + gevolg) Er werd een feit gepleegd dat typisch is  (= dat correspondeert aan strafwetbepaling)

Question 197

is een mentaal element voldoende?

Answer 197

Voldoende? Neen!! Nooit!  Het feit moet aan de dader toegerekend/toegeschreven worden “Er is geen misdrijf en er kan geen misdrijf zijn dat geheel, d.w.z. uitsluitend, zou bestaan in het materiële feit, los van enig moreel bestanddeel” (Cass. 12 mei 1987)

Question 198

objectieve aansprakelijkheid

Answer 198

“Er is geen misdrijf en er kan geen misdrijf zijn dat geheel, d.w.z. uitsluitend, zou bestaan in het materiële feit, los van enig moreel bestanddeel” (Cass. 12 mei 1987) Let op – RL en RS hebben verschillende begrippen van “moreel element” (soms wordt moreel element begrepen als mentaal en moreel samen) Geen louter materiële inbreuken = geen objectieve aansprakelijkheid: SR aansprakelijkheid door het loutere feit dat objectief element gepleegd werd, ongeacht psychische ingesteldheid, is onmogelijk

Question 199

Subjectieve bestanddelen =

Answer 199

subjectieve delictstypiciteit “mentale component” Subjectieve (mentale/psychische) ingesteldheid van dader t.a.v. een gedraging

Question 200

Belang subjectieve bestanddelen

Answer 200

Bewijslast Indiceert schuld (maar ≠ schuld!) Vermoeden van verwijtbaarheid

Question 201

3 soorten misdrijven, subjectieve delictstypiciteit

Answer 201

Opzet v. onachtzaamheid als onderscheidingscriterium: Opzettelijke misdrijven Onopzettelijke misdrijven Misdrijven met gemengde schuldvorm

Question 202

Subjectief (mens rea) subjectief 2 componenten

Answer 202

1. Mentaal bestanddeel – 2. Moreel element – Verwijtbaarheid

Question 203

1. Mentaal bestanddeel –

Answer 203

= subjectieve typiciteit = subjectieve (mentale/psychische) ingesteldheid van dader gedraging 1. “Hij wilde dat” 1. “Hij was onachtzaam”

Question 204

2. Moreel element – Verwijtbaarheid

Answer 204

= schuldelement (cf. infra) = negatieve kwalificatie; ingesteldheid van dader (in recht gefundeerde morele toerekening) 2. “Hij had dat niet moeten     willen” 2. “Hij had in het geval niet onachtzaam moeten zijn

Question 205

opzet

Answer 205

wetens en willens

Question 206

Het begrip opzet = ‘wetens en willens’ ‘Wetens’ – Kenniselement

Answer 206

Dader moet weten dat hij een bepaald gedrag aan het plegen is dat tegen de strafwet ingaat a) Kennis van feitelijke situatie (materiële elementen van gedrag) b) Kennis van strafwet =

Question 207

a) Kennis van feitelijke situatie (materiële elementen van gedrag)

Answer 207

Bv. het bestaan van een eerste huwelijk bij een (verboden) dubbel huwelijk Let op: soms uitz. (bv. leeftijd slachtoffer bij aanranding, prostitutie van minderjarigen, oorsprong van vermogensvoordeel in art. 505 tweede lid Sw.) Dwaling mogelijk (cf. infra – schulduitsluitingsgrond)

Question 208

b) Kennis van strafwet =

Answer 208

plicht – vermoeden van kennis Ook al ken je concrete inhoud strafwet niet! (Iedereen wordt geacht de wet te kennen: nemo censetur ignorare legem) – dwaling nooit relevant?

Question 209

‘Willens’ – Wilselement

Answer 209

Het gedrag (en het gevolg) willen Motieven zijn irrelevant!

Question 210

Algemeen opzet =

Answer 210

wetens en willens schending van de strafwet Wetens en willens alle objectieve bestanddelen Alle elementen moeten gedekt worden door opzet van dader Let op: sommige bestanddelen kunnen slechts voorwerp zijn van wetens, maar niet van willens (bv. eerste huwelijk, leeftijd slachtoffer …) Regel: wettelijke expliciete vermelding onnodig (uitz. overtredingen)

Question 211

Maar soms daarenboven bijzonder opzet vereist:  Bijzonder opzet =

Answer 211

bijzondere beweegreden nodig Bepaald doel van handeling “Bedrieglijk”, “kwaadwillig”, “met bedrieglijk opzet of met oogmerk om te schaden” “Voorbedachten rade” (bepaalde tijd verlopen), bv. moord (art. 394 Sw.) Soms gebruikt om gedragingen te straffen voordat ze een rechtsgoed geschonden hebben

Question 212

modaliteiten van opzet

Answer 212

direct opzet, mate van kennis (bepaald opzet, onbepaald opzet)

Question 213

Direct opzet

Answer 213

Dader (ongeacht motieven) beoogt rechtstreeks het misdrijf als resultaat van zijn handelen of nalaten Direct v. indirect (dolus eventualis – zie volgende slide)

Question 214

Mate van kennis Bepaald opzet =

Answer 214

Dader heeft handeling of verzuim gewild, evenals de gevolgen ervan die hij precies kent

Question 215

Onbepaald opzet =

Answer 215

Dader heeft handeling of verzuim gewild, evenals de gevolgen ervan die hij niet precies kent (bv. rumoerige bende met geweerschoten uiteendrijven)  Gelijkgesteld met bepaald opzet door wetgever

Question 216

indirect, eventueel of mogelijk opzet (dolus eventualis)

Answer 216

Dader wil gevolgen niet rechtstreeks, maar Hij voorziet dat er wederrechtelijke gevolgen kunnen zijn Hij gaat door met gedrag (aanvaarding van risico) Dolus of culpa? Opzet of onachtzaamheid? Veel auteurs: gelijkgesteld aan direct opzet Bv. correctionele rechtbank Verviers 27 februari 2008 (zie volgende slide)

Question 217

onachtzaamheid (culpa) = 'per ongeuk'

Answer 217

Paradigma – art. 418 Sw. (gebrek aan voorzorg en voorzichtigheid) “Schuldig aan onopzettelijk doden of aan onopzettelijk toebrengen van letsel is hij die het kwaad veroorzaakt door gebrek aan voorzichtigheid of voorzorg, maar zonder het oogmerk om de persoon van een ander aan te randen” Zie ook volgende artikelen. Ander voorbeeld: art. 519 Sw. Psychische link (normatief) = Dader stelt bepaalde gedraging en voorkomt noch voorziet daarbij de (strafrechtelijk relevante) gevolgen, die hij niet wil, hoewel hij ze had moeten voorkomen en voorzien

Question 218

onachtzaamheid kenmerken

Answer 218

Kenmerken: De dader wil het strafbaar feit niet Er is een schending van de algemeen geldende zorgvuldigheidsplicht: zich in het rechtsverkeer derwijze bedachtzaam en omzichtig kunnen gedragen, dat men geen strafrechtelijk beschermde rechtsgoederen of rechtsbelangen schendt Schending was de oorzaak van strafrechtelijk gedrag (en gevolg), maar alleen t.a.v. voorzienbare/vermijdbare feiten Toetsing gedrag aan ‘goede huisvader’ (bonus pater familias) – gelijkaardige drempel burgerlijk recht In dezelfde situatie geplaatst (geïndividualiseerde beoordeling, maar wel objectief)

Question 219

Bewuste v. onbewuste culpa Bewuste (culpa dolo proxima)

Answer 219

Dader is zich ervan bewust dat zijn handeling of onthouding strafrechtelijk gedrag kan opleveren (= schenden van rechtsgoederen), maar is hier onverschillig over Vertrouwt dat strafbare gevolgen niet zullen intreden Grenst aan dolus eventualis (kans om strafbare handeling/strafwet te schenden voorzien)

Question 220

Onbewuste (negligentia)

Answer 220

Dader onbewust dat zijn handeling rechtsgoederen kan schenden (kans om strafwet te schenden voorzienbaar)

Question 221

wat als de wetgever zwijgt, bij expliciet of impliciete stilwijzigen

Answer 221

1) Kernmisdrijven (misdaden en wanbedrijven in Strafwetboek + wanbedrijven in bijzondere wetten die hoofdzakelijk strafbepalingen bevatten) = algemeen opzet vereist 2) Overtredingen = onachtzaamheid voldoende 3) Wanbedrijven die slechts bijkomend in bijzondere wetten worden opgenomen = onachtzaamheid voldoende (tenzij uit  de omschrijving blijkt dat opzet vereist is)

Question 222

wederrechtelijkheid & delicstypiciteit

Answer 222

Tweede algemene bestaansvoorwaarde voor strafbaarheid Wederrechtelijkheid komt na delictstypiciteit

Question 223

Delictstypische gedraging (obj. en subj. bestanddelen)

Answer 223

Vaak wederrechtelijk (soms ook op niveau van de wet), maar niet altijd – slechts een aanwijzing, een indicatie

Question 224

Delictstypiciteit beschermt rechtsgoederen

Answer 224

Maar bescherming van een rechtsgoed kan niet absoluut – conflict van belangen mogelijk Moet in het kader van gehele rechtsorde beschouwd worden

Question 225

begrip wederrechtelijkheids oordeel = conflict van belangen. relevante vragen:

Answer 225

Had dader het recht om zich zo te gedragen (of niet)? Is de gedraging gerechtvaardigd (of niet)? Is er geen andere rechtsnorm die de gedraging toelaat of rechtvaardigt? Is het strafrechtelijk beschermde rechtsgoed effectief geschaad? Beoordeling concrete misdrijf, zoals gepleegd door een concrete dader

Question 226

rechtvaardigingsgronden

Answer 226

= omstandigheden waardoor een strafbaar feit zijn wederrechtelijk karakter verliest Toelaatbaarheidsfunctie Werken in rem (niet afhankelijk van de persoon) Wettelijke basis: Art. 70 Sw. en art. 416-417 Sw.

Question 227

Toelaatbaarheidsfunctie

Answer 227

In rechte gefundeerde veroorlovende tegennorm, die abstracte verbod uit misdrijfbepaling neutraliseert in concrete situatie

Question 228

Werken in rem (niet afhankelijk van de persoon)

Answer 228

Gelinkt aan concrete gedraging, niet aan dader (geldt dus bijvoorbeeld ook voor alle deelnemers!) ≠ schulduitsluitingsgronden (SUG): werken in personam

Question 229

Art. 70 Sw.: “Behoudens wat de misdrijven betreft, zoals bepaald in boek II, titel Ibis, is er geen misdrijf, wanneer het feit door de wet voorgeschreven en door de overheid bevolen is” 2 voorwaarden (en 2 situaties):

Answer 229

Wettelijk voorschrift Overheidsbevel Bv. wederrechtelijke aanhouding of gevangenhouding, huisvredebreuk, schending van brief- of beroepsgeheim … Let op: Uitgesloten: ernstige schendingen van internationaal SR Overheidsbevel niet altijd vereist – wettelijke bepaling voldoende!

Question 230

wettelijk voorschrift

Answer 230

“[...] is er geen misdrijf, wanneer het feit door de wet voorgeschreven […]” Oplossing van conflict tussen twee regels (SR verbod – toelating wet) Bv. aanhouding van verdachte & vrijheid; geheim en getuigenisplicht “Wet” niet in strikte betekenis (wet in materiële zin) Belgische bron Internationaal recht met rechtstreekse werking of EU-regel Wettelijk voorschrift = altijd vereist “Voorgeschreven” = handeling/verzuim expliciet of impliciet verplicht/toegelaten/geduld

Question 231

overheidsbevel cumulatieve voorwaarden

Answer 231

Bevel vooraf Conforme uitvoering Wettige overheid (niet van feitelijke gezagsverhoudingen) Overheid handelt binnen wettelijke grenzen van bevoegdheid Rechtmatig bevel = komt overeen met wet

Question 232

Wat indien aan voorwaarden van cumulatieve overheidsbevel niet is voldaan?

Answer 232

Bv. onwettig of onrechtmatig bevel, onbevoegde overheid … ► Strafbaarheid (tenzij dwaling of andere schulduitsluitingsgrond) Bv. art. 152 en 260 Sw.: bij schijnbaar rechtmatige (maar in feite onrechtmatige) bevelen 

Question 233

noodweer

Answer 233

Verbod op eigenrichting = algemeen rechtsbeginsel Uitzondering = noodweer (= wettige verdediging) Onmiddellijke en dringende behoefte aan verweer Wettelijk verankerd: Artikel 416 Sw. “Er is noch misdaad, noch wanbedrijf wanneer de doodslag, de verwondigen en de slagen geboden zijn door de ogenblikkelijke noodzaak van de wettige verdediging van zichzelf of van een ander” Uitgebreid door analogische interpretatie naar andere delictstypische gedragingen Analogia in bonam partem (voordeel verdachte/beklaagde) Noodweer = defensieve handeling tegen onrecht Noodweersituatie – noodweerhandeling

Question 234

noodweersituatie voorwaarden

Answer 234

1. Onrechtmatige aanranding Eigen fout? Geen gekarakteriseerde uitlokking, d.w.z. men heeft noodweersituatie van andere veroorzaakt  geen noodweer tegen noodweerhandeling 2. Door personen Geen dier! 3. Tegen personen: jezelf of anderen Recht op leven, fysieke en seksuele integriteit, persoonlijke vrijheid Andere goederen? Bv. eigendom? Materiële goederen (bv. juwelen van juwelier)? Cass.: NEE (strekt zich niet uit tot de verdediging van zaken of rechten erop) 4. Dreigende of actuele en ernstige aanranding Agressie afwenden of voorkomen Geen geweken, toekomstig of eventueel gevaar Onherstelbare schade

Question 235

voorwaarden voor verweerhandeling

Answer 235

Voorwaarden voor verweerhandeling Subsidiariteit (onmiddellijke noodzakelijkheid van verweer) Geen andere optie (bv. vluchten, politie bellen ...) – geweld als ultimum remedium Kiezen voor minst ingrijpende middelen (bv. niet bij een aanval met licht geweld de aanvaller met machinegeweer neerschieten) In kader van feitelijke omstandigheden: redenering ex ante (niet ex post) Vermoedens noodweerbehoefte: art. 417 Sw. Nachtelijke inbraak (iuris tantum – weerlegbaar) Overval, d.w.z. diefstal met geweld (iuris et de iure? onweerlegbaar?) Evenredigheid (proportionaliteit) tussen aanranding en verweer Niets te maken met relatieve waarde van rechtsgoederen Wel met actie-reactie

Question 236

vermoedelijk beheofte aan noodweerhandeling

Answer 236

Art. 417 Sw. Onder de gevallen van ogenblikkelijke noodzaak van de verdediging worden de twee volgende gevallen begrepen :  Wanneer de doodslag gepleegd wordt, wanneer de verwondingen of de slagen toegebracht worden bij het afweren, bij nacht, van de beklimming of de braak van de afsluitingen, muren of toegangen van een bewoond huis of appartement of de aanhorigheden ervan, behalve wanneer blijkt dat de dader niet kon geloven aan een aanranding van personen, hetzij als rechtstreeks doel van hem die poogt in te klimmen of in te breken, hetzij als gevolg van de weerstand welke diens voornemen mocht ontmoeten; Wanneer het feit plaatsheeft bij het zich verdedigen tegen de daders van diefstal of plundering die met geweld tegen personen wordt gepleegd.

Question 237

reikwijdte aan noodweer met onopzettelijke misdrijven

Answer 237

Bv. persoon die met geweld wordt overvallen wil overvaller enkel verwonden, maar doodt hem (ongewild) Discussie – Cass.: noodweer kan enkel opzettelijke verweerhandelingen rechtvaardigen

Question 238

putatief noodweer

Answer 238

Vermeende situatie van noodweer – schijn – verweerder vergist zich Geen RVG, wel (ev.) SUG (dwaling) (cf. infra)

Question 239

noodweerexces

Answer 239

Schending van subsidiariteit of proportionaliteit Geen RVG, ev. SUG (overmacht) of strafvermindering (bv. uitlokking: art. 411 Sw.)

Question 240

noodtoestand

Answer 240

Conflictsituatie tussen twee SR beschermde rechtsgoederen Bv. ambulance rijdt te snel om leven van patiënt te kunnen redden: conflict tussen verkeersregels en recht op leven Therapeutische abortus Vernieling van afsluitingen door het brandweerkorps dat zo dicht mogelijk bij de brand wil geraken Dader heeft geen uitweg: om een rechtsgoed te beschermen, moet hij een ander schenden, waarbij een van beide dus onvermijdelijk geschonden wordt RVG: schending van minder (of even) belangrijk rechtsgoed om hoger (of gelijk) rechtsgoed te bewaren Geen wettelijke basis Erkend in RS door Cass. als autonome RVG

Question 241

onthulde boevenschuilplaats-arrest cassatie 12 mei 1987

Answer 241

Twee overvallers raken gewond bij een bankoverval Ze contacteren een arts Vriendin van arts waarschuwt de politie Politie vraagt aan arts: “Waar zijn die misdadigers?” Arts schendt beroepsgeheim Arts strafbaar? Volgens Cass.: “Het beroepsgeheim van de arts is niet absoluut en moet soms wijken voor andere belangen. De aanhouding van gevaarlijke gangsters kan een schending van het beroepsgeheim rechtvaardigen”

Question 242

voorwaarden voor noodtoestand

Answer 242

Actueel, zeker en ernstig gevaar Geen nog verwijderd of denkbeeldig kwaad Gevaar voor rechtsgoed dat men moet of mag beschermen Ook materiële of morele belangen (≠ noodweer)! 

Question 243

voorwaarden voor reactie op de noodtoestand

Answer 243

Subsidiariteit Enige weg, geen andere optie dan schenden – ex ante redenering Moet niet de enige mogelijkheid zijn (maar andere mogelijkheden lijken/zijn moeilijker of minder voorspelbaar in het concrete geval) Evenredigheid Proportionaliteit tussen reactie en nood aan beschermen Gevrijwaarde rechtsgoed minstens even belangrijk als opgeofferde

Question 244

noodtoestand beoordeling

Answer 244

Taak van strafrechter om situatie te beoordelen in het licht van alle concrete omstandigheden Ex ante redenering Wat als er een voorafgaande fout van dader is? Sluit RVG niet noodzakelijk uit Maar noodtoestand mag niet opzettelijk veroorzaakt zijn Bv. arts vertrekt te laat naar patiënt en rijdt te snel Putatieve (vermeende) noodtoestand Geen RVG – mogelijk SUG Noodtoestandexces

Question 245

wettig verzet

Answer 245

Overheid bevoegd om in sommige gevallen individuele rechten te bruskeren (bv. aanhouding, fouilleren …) Reactie tegen rechtmatig optreden = misdrijf van weerspannigheid (art. 269 Sw.)

Question 246

Wat bij reacties op onrechtmatig overheidsoptreden? Bv. demonstrant schopt agent die hem zonder enige reden in elkaar slaat

Answer 246

Uitzonderlijke RVG onder 2 voorwaarden: Optreden overheid is flagrant onrechtmatig Onmiddellijke reactie is noodzakelijk Verschil met noodweer? Ook toegelaten tegen flagrant onrechtmatig bevel, zonder dat er een reeds begonnen of dreigende aanval is

Question 247

toestemming benadeelde

Answer 247

Strafwet = publiek recht van openbare orde Bescherming rechtsgoed namens hele gemeenschap In principe geen vrije beschikking mogelijk over SR-beschermde rechtsgoederen Bv. recht op leven, recht op fysieke en seksuele integriteit beneden 16 jaar … Maar: over sommige SR beschermde rechtsgoederen laat WG beschikking toe (= toestemming ontkracht schade aan goederen die ter beschikking van individu zijn) Bv. misdrijven tegen eigendom (diefstal: wegnemen goed met toestemming eigenaar is niet strafbaar) Bv. misdrijven tegen seksuele vrijheid meerderjarigen: geen verkrachting (instemmen met seksuele handeling) Toestemming als RVG? Nee, ontbreken constitutief bestanddeel van misdrijf! Dus verbonden met delictstypiciteit!

Question 248

voorwaarden voor toestemming

Answer 248

Voorwaarden voor toestemming (wanneer mogelijk): Voorafgaand aan feiten (berusting achteraf niet) Vrij Door juiste persoon: Wie wordt beschermd door strafwet? Individuele eigenaar van recht (bv. eigendomsbescherming: individuele v. meerdere eigenaars, derden) Wat met medische onderzoeken of gevechtssporten? Ontbreken van constitutief bestanddeel Noodtoestand Toelating WG (wettelijk voorschrift)

Question 249

bewijslast rvg, wie moet rvg bewijzen?

Answer 249

Verschil tussen bestanddelen en RVG m.b.t. veroordeling Aanwezigheid bewijzen v. afwezigheid bewijzen Probatio diabolica Openbaar ministerie moet niet de afwezigheid van RVG bewijzen Maar bewijslast kan niet bij beklaagde liggen Gevaar voor vermoeden van onschuld Beklaagde heeft aanvoerlast

Question 250

Rechtsvaardigingsgronden: samenvatting

Answer 250

Typisch gedrag: gerechtvaardigd – niet wederrechtelijk Toelaatbaarheidsfunctie Concrete situaties waarbij wederrechtelijkheid geneutraliseerd wordt: Door een wet (art. 70 Sw.) Door een rechtmatig (en rechtmatig uitgevoerd) bevel met wettelijke basis (wettelijk voorschrift, wettelijke bevoegdheid, binnen grenzen van wet en ermee in overeenkomst, art. 70 Sw.) Door een onrechtmatige aanranding tegen de persoon (art. 416 Sw.) Door een gevaar (RS over noodtoestand) Door een onrechtmatig ingrijpen van publieke autoriteiten Door onverantwoordelijkheid parlementairen/regeringsleden Werking in rem

Question 251

volgens het beglische legaliteitsbeginsel

Answer 251

hebben gemeenten een eigen strafwetgevende bevoegdheid. kan een strafbepaling enkel worden uitgevaardigd door de federale wetgevende macht. kan voor bijzondere opsporingsmethoden via ministeriële omzendbrief worden afgeweken van de bepalingen in het Wetboek van Strafvordering. is een progressieve interpretatiemethode niet toegestaan.

Question 252

Bijzondere RVG: onverantwoordelijkheid parlementairen en regeringsleden

Answer 252

Geen vervolging of onderzoek parlementairen of regeringsleden mogelijk n.a.v. mening of stem in uitoefening functie (Art. 58, 101 lid 2, 104, laatste lid en 120 Gw.) Doel: waarborgen onafhankelijkheid en vrijheid van meningsuiting Ook voor federale staatssecretarissen Absoluut (niet ophefbaar), maar beperkt (enkel misdrijven gepleegd bij uiten mening of stemgedrag in uitoefening functie)  Wel: werkzaamheden in vergaderingen, commissies of tijdens parlementaire onderzoekscommissies ... Niet: bijeenkomsten partij, radio en televisie-interviews, gewelddaden of feitelijkheden die niet tot mandaat behoren ...

Question 253

bewijslast rvg

Answer 253

Wie moet RVG bewijzen? Verschil tussen bestanddelen en RVG m.b.t. veroordeling Aanwezigheid bewijzen v. afwezigheid bewijzen Probatio diabolica Openbaar ministerie moet niet de afwezigheid van RVG bewijzen Maar bewijslast kan niet bij beklaagde liggen Gevaar voor vermoeden van onschuld Beklaagde heeft aanvoerlast

Question 254

betekenis schuld 3 verschillende betekenissen

Answer 254

3 verschillende betekenissen: (Materiële) toerekening (obj. delictsbestanddeel): band tussen feit en dader Eén schuldvorm: onachtzame gedraging Verwijtbaarheid (morele toerekening) = 3de constitutief element van misdrijf = negatieve kwalificatie ingesteldheid van dader (in rechte gefundeerde morele toerekening) “Kon er aan doen, had er iets aan moeten doen, heeft er niets aan gedaan” Gericht op concrete dader (in personam) – juridisch oordeel

Question 255

schulduitsluitingsgronden SUG

Answer 255

= Omstandigheden die schuld ontkrachten omdat het nodige cognitieve vermogen en de wilsvrijheid om zich normconform te gedragen niet aanwezig waren of zwaar verstoord waren

Question 256

2 subcategorieen schulduistluitingsgronden

Answer 256

gronden van niet-toerekenbaarheid = incidentele omstandigheden Dwang of overmacht (aantasting ‘wil’) Dwaling (aantasting ‘kennis’) gronden van niet-toerekeningsvatbaarheid (shculdonbekwaam) = afwezigheid cognitieve of psychofysieke vermogens Geestesstoornis Minderjarigheid (dronkenschap?)

Question 257

grondslag SUG

Answer 257

Wettelijke basis: Art. 71 Sw.: “Er is geen misdrijf, wanneer de beschuldigde of de beklaagde op het tijdstip van de feiten leed aan een geestesstoornis die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden heeft tenietgedaan of wanneer hij gedwongen werd door een macht die hij niet heeft kunnen weerstaan” Dwang of overmacht + geestesstoornis Art. 14 Jeugddelinquentiedecreet Schuldonbekwaamheid voor minderjarigen Door rechtspraak ontwikkeld: (Onoverkomelijke) dwaling

Question 258

2 vormen overmacht

Answer 258

materiele, morele overmacht

Question 259

overmacht

Answer 259

Art. 71 Sw.: “Er is geen misdrijf […] wanneer hij gedwongen werd door een macht die hij niet heeft kunnen weerstaan” Aantasting wilsvrijheid (volledig) Geldt voor alle misdrijven, ook onopzettelijke

Question 260

materiele overmahct

Answer 260

Fysieke of externe omstandigheden die vrije wil uitschakelen: Door externe factoren Door gedrag van andere mensen (bv. dwang) Onvoorzienbaar en onvermijdbaar Kan vaak ook beschouwd worden als gebrek aan delictstypische gedraging  Bv. verkeersongevallen, natuurfenomenen (bv. ijzel, bliksem), dieren…

Question 261

morele overmacht

Answer 261

Psychologische oorzaak Bv. bestuurder die vluchtende gangsters onder bedreiging van wapen helpt bij vlucht, iemand die terroristen helpt bij aanslag omdat eigen familie door hen gegijzeld wordt, iemand die een ander vermoordt omdat hijzelf anders vermoord zou worden Vrije wil moet volledig uitgeschakeld zijn “Ik kon moreel, psychologisch niet anders” Geen wettige verdediging Geen verweer t. onrechtmatige aanvaller en geen aanval Verschil met noodtoestand Geen afweging tussen rechtsgoederen, wil uitgeschakeld

Question 262

voorwaarden voor relevante dwang

Answer 262

onweerstaanbaar karakter van dwang, dwang mag niet aan dader te wijten zijn

Question 263

Onweerstaanbaar karakter van dwang:

Answer 263

Volledige uitschakeling van wil Wat met groepsdruk? Niet per se onweerstaanbaar Individuele beoordeling (geen bonus pater familias-toets) Maatstaf dat iedereen emoties moet kunnen beheersen Wat met jaloezie, wraak, passie, ambitie...?

Question 264

Dwang mag niet aan dader te wijten zijn:

Answer 264

Cass: “Uit een van de menselijke wil onafhankelijke gebeurtenis die de mens niet heeft kunnen voorzien of voorkomen” Dwangsituatie niet zelf veroorzaakt (tekortkoming aan zorgvuldigheidsplicht) Geen voorafgaande fout Maar enkel indien delictstypische gedraging voorzienbaar

Question 265

dwaling

Answer 265

Aantasting van cognitieve vermogen (≠ dwang: wil) Misvatting over strafrechtelijk relevante normen en/of feiten Niet in Sw., maar ontwikkeld door RS (Cassatie) Van toepassing op alle misdrijven Logische consequentie van andere regels (bv. opzet) Verkeerd denken dat gedrag valt binnen domein van wat toegelaten is 2 algemene vormen: Rechtsdwaling Feitelijke dwaling

Question 266

rechtsdwaling, 2 soorten

Answer 266

Over het bestaan van wet zelf (niet weten dat een SR bepaling bestaat) Over toepassing van wet (niet weten dat een SR bepaling op gedraging van toepassing is) Vermoeden kennis van wet Mala in se (kwaad/misdrijven op zich) tegen mala quia prohibita (kwaad/misdrijven omdat iets verboden is) Complexer strafrecht, met nieuwe misdrijven die een niet-expert soms niet zou kunnen voorzien

Question 267

feitelijke dwaling

Answer 267

Feitelijke dwaling = verkeerde inschatting van feitelijke situatie waarbij een gedraging gesteld wordt Verkeerde inschatting van eigen gedrag of van andere relevante contextuele omstandigheden

Question 268

2 soorten feitelijke dwaling

Answer 268

2 soorten: Puur feitelijk Bv. defecte snelheidsmeter, bv. mens neerschieten die je voor een dier houdt… Feitelijk met juridisch element Bv. polygamie: nieuw huwelijk, vorige niet ontbonden, geen kennisname wegens fout ambtenaar

Question 269

mogelijke uitkomsten feitelijke dwaling

Answer 269

Sluit schuld uit (schulduitsluitingsgrond ) of delictstypiciteit verdwijnt Wanneer? Indien ononverkomelijk (cf. infra) Irrelevant

Question 270

wanneer is dwaling irrelevant?

Answer 270

Over identiteit slachtoffer (error in personam) Niet relevant tenzij bepaalde identiteit constitutief bestanddeel (bv. misdrijven tegen openbare ambtenaren) Over voorwerp misdrijf (error in objecto) Niet relevant Over uitvoering (aberratio ictus, misslag) Niet relevant Over gevolg Niet relevant Over objectieve bestanddelen van gedrag Relevant (maar slechts in bepaalde gevallen, cf. infra) Over verzwarende omstandigheden Relevant (maar slechts in bepaalde gevallen, cf. infra)

Question 271

wanneer is dwaling wel relevant

Answer 271

Criterium: dwaling moet onoverkomelijk (onoverwinbaar) zijn = als uit de omstandigheden kan worden afgeleid dat de beklaagde heeft gehandeld zoals ieder redelijk en voorzichtig persoon zou hebben gehandeld Drempel: objectieve zorgvuldigheidsnorm – Bonus pater familias

Question 272

wanneer is dwaling wel relevant bij rechtsdwaling

Answer 272

Strafuitsluiting voor onoverkomelijke dwaling Onoverkomelijkheid strikt te beoordelen in kader van vermoeden van kennis van SR

Question 273

wanneer is dwaling wel relevant bij feitelijke dwlaing

Answer 273

Feitelijke dwaling Overkomelijke dwaling = gebrek aan voorzorg of voorzichtigheid Onopzettelijke misdrijven Onoverkomelijk? Ja, anders onachtzaam gedrag – strafuitsluiting Opzettelijke misdrijven Onoverkomelijk? Niet vereist – Geen delictstypiciteit, want geen opzet Bv. neerschieten jachtkompaan i.p.v. everzwijn Idem indien de opzetvereiste betrekking heeft op een verzwarende

Question 274

onovrkomelijke feitelijke dwaling

Answer 274

Onoverkomelijk = geen culpa-loze dwaling Zorgvuldige actie – objectieve drempel (bonus pater familias)

Question 275

Onopzettelijke misdrijven:

Answer 275

Overkomelijke dwaling = onzorgvuldige actie = zelfde standaard van onachtzame gedraging – schuld Onoverkomelijke dwaling = zorgvuldige actie = geen onachtzaamheid – geen schuld

Question 276

Opzettelijke misdrijven:

Answer 276

Onoverkomelijke dwaling = zorgvuldige actie = geen opzet – geen schuld Overkomelijke dwaling = onzorgvuldigde actie = geen direct opzet (gebrek aan kennis) Wel onachtzaamheid (indien misdrijf ook bestraft als onopzettelijk) Opzettelijke onzorgvuldige actie (wilful blindness) = dolus eventualis

Question 277

Dwaling over wederrechtelijkheid

Answer 277

= Ten onrechte denken dat rechtvaardigingsgrond aanwezig is Putatief noodweer, putatieve noodtoestand, putatieve uitvoering van bevel … niet de regels van de rechtvaardigingsgronden, maar wel de regels van de dwaling zijn van toepassing Bv. ten onrechte menen dat men rechtmatig bevel uitvoert Uitvoering schijnbaar rechtmatig bevel door ambtenaren (artikelen 152 en 260 Sw.); Bevel behoort tot bevoegdheid meerdere; Correct uitgevoerd; Ondergeschiktheid m.b.t. dit bevel; Niet manifest onwettig Indien onoverkomelijk – schulduitsluitingsgrond Indien overkomelijk – onopzettelijk misdrijf of exces RVG

Question 278

schuldonbekwaamheid

Answer 278

Eigenschap van de dader die hem psychofysisch of cognitief ongeschikt maakt om normconform gedrag te stellen Niet geschikt voor normbesef (kan normen niet kennen, begrijpen) Niet geschikt voor normconform gedrag (kent normen, maar kan zijn gedrag niet controleren)

Question 279

minderjarigheid: achtergrond

Answer 279

Zijn minderjarigen voldoende bewust? Schuldonbekwaam Is bestraffing van minderjarigen zinvol? Educatieve benadering voor minderjarigen Geen straffen, maar educatieve sancties, aandacht voor familiale context Wetsgeschiedenis Wet 15 mei 1912 op de Kinderbescherming; Wet 8 april 1965 betreffende de Jeugdbescherming (= de «Jeugdwet»); wetten van 15 mei en 13 juni 2006 (wijzigde de Jeugdwet uit 1965); Jeugdelinquentiedecreet 15 februari 2019 (in werking sinds 01/09/2019)

Question 280

basisprincipes minderjarigheid

Answer 280

Beneden 12 jaar: absolute schuldonbekwaamheid – jeugdrechter (art. 4 Jeugddelinquentiedecreet) Tussen 12-16 jaar: In Vlaanderen apart jeugddelinquentierecht met jeugdmaatregelen (waarvan sommige sancties) - jeugdrechter Gaat uit van een zekere schuldbekwaamheid, maar geen echte strafsancties uit gemeen strafrecht Tussen 16-18 jaar: A. Verkeersmisdrijven (art. 5 Jeugddelinquentiedecreet) Regel: gemeen strafrecht Opt-out: uit handen geven – jeugdrechter B. Andere misdrijven (art. 57bis Jeugdwet; in de toekomst art. 38 Jeugddelinquentiedecreet) Regel: jeugddelinquentierecht – jeugdrechter Opt-out: uit handen geven – gemeen strafrecht

Question 281

uithandengeving, 2 opties

Answer 281

a) Niet-correctionaliseerbare misdaden: hof van assisen (GwH: ongrondwettig, nu speciaal opgeleide rechters erbij) b) Wanbedrijven en correctionaliseerbare misdaden: Bijzondere kamer van de jeugdrechtbank die regels gemeen SR en SPR toepast

Question 282

uithandengeving subsidiair

Answer 282

Sancties uit art. 29, §2 Jeugddelinquentiedecreet niet geschikt en aan voorwaarden art. 38 voldaan  Beslissing met redenen omkleed ‘uit handen kan geven’ OM vervolgt minderjarige als meerderjarige

Question 283

verkeersmisdrijven voor midnerjarigen

Answer 283

Artikel 5 Jeugddelinquentiedecreet 2de uitzondering minderjarigen schuldonbekwaamheid Minderjarigen meer dan 16 op moment van feit:  Voor overtreding van Wegverkeerswet (Verkeersongevallen en verzekering) REGEL: OM vervolgt – gewone strafrechtbanken en -hoven REGEL: Toepassing gemeen SR Tenzij strafrechter uit handen geeft Dan kan Openbaar Ministerie voor jeugdrechter brengen als het een beschermingsmaatregel of –sanctie geschikter acht SR niet subsidiair aan jeugdrechter

Question 284

geestestoornis 2 relevante wetsbepalingen

Answer 284

art 71 sw, art 9 interneringswet

Question 285

Probleem verminderde toerekeningsvatbaarheid:

Answer 285

Controle slechts gedeeltelijk verloren art. 71 Sw. niet van toepassing

Question 286

Geestesgestoorde delinquenten misdrijf gepleegd maar soms/vaak gevaarlijk

Answer 286

Art. 71 Sw. niet van toepassing op geestesgestoorde delinquenten die toch gevaarlijk zijn voor maatschappij

Question 287

Beveiligingsmaatregelen

Answer 287

Wet Bescherming Maatschappij tegen abnormalen en de gewoontemisdadigers (1964) – opgeheven in 2016 Wet internering (2014) – aangepast door Poutpourri III Internering – beveiligingsmaatregel onbepaalde duur

Question 288

3 voorwaarden voor internering

Answer 288

1) Gedraging = misdaad of wanbedrijf die fysieke/psychische integriteit derden aantast/bedreigt 2) Geestesstoornis op moment van beslissing (niet van feiten!) 3) In staat van sociale gevaarlijkheid

Question 289

Internering heeft voorrang Eerste stap: is art. 9 Interneringswet van toepassing? Zo niet    tweede stap: voorwaarden van art. 71 vervuld? Toepasbaarheid art. 71 Sw. = buiten de gevallen van art. 9 Interneringswet 3 gevallen:

Answer 289

Geestesgestoorden die misdrijf hebben gepleegd dat geen aantasting of bedreiging betekende van de fysieke of psychische integriteit van derden Geestesgestoorde daders die op het ogenblijk van beslissing niet meer aan geestesstoornis lijden Geen gevaar meer dat persoon nieuwe feiten zal plegen

Question 290

Intoxicatie (dronkenschap/drugs)

Answer 290

Mogelijke oplossingen – 3 opties: Ziekte: Toepassing art. 71 Sw. Internering Probatie Onvrijwillige dronkenschap of intoxicatie Toepassing art. 71 Sw. (dwang – analogie in bonam partem) Vrijwillige dronkenschap of intoxicatie (cf. infra)

Question 291

vrijwillige dronkenschap

Answer 291

Leer van actio libera in causa: Rechter gaat schuld na op het moment vóór intoxicatie (“Wat speelde toen in hoofd van dader?”)

Question 292

Dader bedrinkt/drogeert zich met de bedoeling een opzettelijk misdrijf te plegen

Answer 292

Dader pleegt opzettelijk misdrijf  schuldig aan opzettelijk misdrijf (dronkenschap is middel om misdrijf te plegen)

Question 293

. Dader bedrinkt/drogeert zich en pleegt onopzettelijk misdrijf

Answer 293

Schuldig? Ja, wegens gebrek aan voorzichtigheid i.v.m. intoxicatie Dader had moeten voorzien dat intoxicatie tot het plegen van misdrijven kan leiden

Question 294

Bijzondere vorm van schuldonbekwaamheid: Onverantwoordelijkheid Koning (art. 88 Gw.)

Answer 294

Geen onderwerping aan strafrechtelijk onderzoek, geen vervolging & geen veroordeling mogelijk (the King can do no wrong) Ministers verantwoordelijk Onbeperkt (voor alle misdrijven) en absoluut (niet ophefbaar)

Question 295

verschil tussen rvg en sug

Answer 295

Rechtvaardigingsgrond: Dit is een gedraging in overeenstemming met het recht, is rechtmatig (hoewel met een delictstypisch feit overeenkomt) Al wie erbij betrokken is, blijft straffeloos (werking in rem, slaat op de situatie, de zaak. Dus ook deelnemers!) Ook geen burgerlijke aansprakelijkheid, geen fout Schulduitsluitingsgrond: Gedraging niet in overeenstemming met recht, onrechtmatig Alleen niet verwijtbaar aan persoon waarop schulduitsluitingsgrond van toepassing, alleen hij blijft straffeloos, de andere betrokkenen blijven strafbaar (werking in personam) Kan dat persoon niet gestraft wordt, maar toch aansprakelijk is voor schade

Question 296

verschoningsgronden

Answer 296

Strafwaardigheid => uitsluitende verschoningsgronden 2 types verschoningsgronden: Strafuitsluitende (afdoende, beslissende) verschoningsgronden Die straf uitsluiten of opheffen Alleen voor bepaalde misdrijven Strafverminderende verschoningsgronden Die strafmaat verminderen (let op: denaturatie mogelijk) Bv. art. 411, 412, 414 Sw.; Art. 12 Sw. (minderjarig) Invloed op straftoemeting

Question 297

Strafuitsluitende verschoningsgronden dwingend karakter

Answer 297

strafrechter verplicht VSG toe te passen (ook ambtshalve, geen discretionaire marge) Kan leiden tot onontvankelijkheid van strafvordering OG  niet verwijzen naar vonnisgerecht en VG  mag niet straffen

Question 298

strafuitsluitende verschoningsgronden belangrijkste types

Answer 298

Aangifte aan overheid (Art. 136, 192, 300, 304 en 326 Sw.) Onderwerping aan overheid (Art. 134 en 273 Sw.) Herstel van schade (Art. 490bis, derde lid en 509, tweede lid Sw.) Bloed- en aanverwantschap (Art. 121, 339, 341, 462 en 504 Sw.) En ook: Inzetgebonden misdrijven bij bijzondere opsporingsmethoden (BOM, art. 47quinquies, §2 Sv.)

Question 299

aangifte aan overheid

Answer 299

Samenspanning Meestal zware misdrijven (bv. samenzwering tegen Staat) Opportuniteitsreden (bijzonder en persoonlijk) Voorwaarden verschillen naargelang het misdrijf ‘Terugkerende’ voorwaarden: Aangifte voor vervolging (simpele bekentenis) Voor misdrijf voltrokken of soms zelfs voor enige poging (preventie!) Aan de overheid (niet bepaald) Juist en volledig (aangever moet alles bekennen)

Question 300

su verschoningsgronden en familie, misdrijven tegen eigendom van familie

Answer 300

Geen straf bij bepaalde eigendomsmisdrijven tegen bloed- of aanverwantschap Bv. diefstal (art. 462 Sw.), misbruik van vertrouwen (art. 492 Sw.), oplichting (art. 496 Sw.) bedrog (art. 498-499 Sw.) + analogie (afpersing, heling, vernieling…)  Wel burgerrechtelijke gevolgen (cf. supra) Familiale band op moment van feiten Niet tussen collateralen (slechts bloed- en aanverwanten in rechte lijn) Samenwonenden? Vergelijkbaar? Nee (GwH 19 sept 2007) Persoonlijk karakter

Question 301

SU verschoningsgronden en familie Hulp aan familie

Answer 301

Hulp aan familielid dat misdrijf heeft gepleegd wordt verschoond Bv. verschillende soorten van verbergen (verbergen van vervolgden of veroordeelden, verbergen van lijk … Zie art. 121, 339, 340, 341 Sw.) Oplossen conflict tussen familiale banden en wet eerbiedigen Persoonlijk karakter

Question 302

Herstel van schade  

Answer 302

In principe geen invloed op strafbaarheid Wel mogelijke invloed op straftoemeting Maar wel in sommige gevallen: art. 509, tweede lid Sw. (wisselruiterij) en art. 490bis Sw. Soms objectief (in rem, geldig voor alle betrokkenen) Soms persoonlijk (art. 490bis Sw., derden)

Question 303

Onderwerping aan overheid (art. 134 en 273 Sw.)

Answer 303

Gelijkaardig aan aangifte – bendeleden die onderwerpen Enkel voor minst schuldigen: niet voor bevelvoerder of andere leidinggevende persoon Bij eerste waarschuwing of nadien zonder tegenstand (check strafwet!)

Question 304

Inzetgebonden misdrijven bij BOM

Answer 304

Undercoverpraktijken – dekmanteloperaties Bepaalde misdrijven (art. 47quinquies § 2 Sv.) “Blijven vrij van straf de politieambtenaren die, in het kader van hun opdracht en met het oog op het welslagen ervan of ter verzekering van hun eigen veiligheid of deze van andere bij de operatie betrokken personen, strikt noodzakelijke strafbare feiten plegen, mits uitdrukkelijk akkoord van de procureur des Konings” Niet ernstiger dan voorkomende feiten, noodzakelijk evenredig Ook magistraten Verkeersmisdrijven door politiemensen (art. 47quinquies § 5 Sv.) Burgerinfiltratie (art. 47novies/1 §3 Sv.)

Question 305

Weg naar misdrijf” (iter criminis)

Answer 305

Weg loopt vanaf het ogenblik waarop de dader het voornemen heeft gemaakt om een misdrijf te plegen tot op het ogenblik van voltooiing van het misdrijf Maar het kan gebeuren dat weg naar misdrijf onderbroken wordt Uitvoering verhinderd door onvoorziene omstandigheden Bv. dader opgepakt door de politie Bv. handeling van dader mislukt

Question 306

Voltooide misdrijven =

Answer 306

misdrijven waarbij alle in delictsomschrijving voorkomende delictstypische bestanddelen voorhanden zijn

Question 307

Onvoltooide delictsvormen =

Answer 307

gedragingen die niet ten volle de delictsinhoud van een misdrijf vervullen

Question 308

Onvoltooide misdrijven =

Answer 308

onder alle vereiste delictsbestanddelen Gedragingen die niet ten volle de delictsinhoud van een misdrijf vervullen Strafbaar? Neen, want feit (gedrag) niet volledig typisch Tenzij ondubbelzinnig dat het om POGING tot misdrijf gaat

Question 309

Waarom straffen poging?

Answer 309

Poging als teken van gevaar voor beschermde waarden Waarom wachten? Preventieve boodschap: ook een begin van misdrijf kan strafbaar zijn en wordt gestraft!

Question 310

strafbare poging in strafwetbeok

Answer 310

art 51 SW Strafbare poging bestaat, wanneer: Het voornemen om een misdaad of een wanbedrijf te plegen Zich heeft geopenbaard door uitwendige daden die een begin van uitvoering van die misdaad of van dat wanbedrijf uitmaken En alleen ten gevolge van omstandigheden, van de wil van de dader onafhankelijk, zijn gestaakt of hun uitwerking hebben gemist. 

Question 311

Componenten van poging

Answer 311

Wettelijke componenten van poging belangrijk om legaliteitsbeginsel te respecteren: 1. Voornemen 2. Uitwendige daden die begin van uitvoering zijn 3. Buiten de wil van de dader Onvrijwillig gestaakte poging (onvoltooide poging) Mislukt misdrijf (voltooide poging)

Question 312

voornemen

Answer 312

Voornemen om bep. misdaad of wanbedrijf te plegen Opzet (subj. typiciteit) = zoals voltooide misdrijven Geen poging tot: Onopzettelijke misdrijven Door het gevolg gekwalificeerde misdrijven Overtredingen (te onbelangrijk) Hoe kan men het bestaan van een voornemen bewijzen? Gedraging (eenduidige gedraging)

Question 313

uitwenidge daden. diebegin van uitvoering zijn

Answer 313

Voornemen moet zich openbaren Door uitwendige daden Geen loutere gedachte Strafrecht is geen opiniestrafrecht Kwade wil onvoldoende Materieel element nodig – louter voornemen niet strafbaar Poging tot schuldig verzuim? Nee (voorbereidingsfase irrelevant – voltooiing op moment handelingsplicht) – (“ALLES OF NIETS”)

Question 314

begin van uitvoering plan of begin van uitvoering msidrijf?

Answer 314

2 antwoorden: Subjectieve benadering Elke daad die “natuurlijk en als vanzelfsprekend een bestanddeel van de verwezenlijking van dit voornemen vormt” Begin van uitvoering van concrete voornemen dader Objectieve benadering Elke daad die gevaar oplevert voor de rechtsgoederen en rechtsbelangen – begin van misdrijf Voorbereidingshandeling = multi-interpretabele handeling

Question 315

Voorbereidingshandeling =

Answer 315

multi-interpretabele handeling v. uitvoeringsdaden = handelingen die ondubbelzinnig strekken tot het plegen van een bepaald strafbaar feit

Question 316

poging zoals voltooid misdrijf

Answer 316

In sommige gevallen valt begin van uitvoering samen met voltooid misdrijf Bv. Art. 374 Sw. “Aanranding bestaat, zodra er een begin van uitvoering is” In andere gevallen voorbereidingshandelingen op zich gestraft Bv. vervalsen van sleutels (488 Sw.) Bv. (onrechtmatig) bezit hackingtools (550/5-bis Sw.) Bv. (onrechtmatig) bezit wapen, ontploffingsmiddelen In andere gevallen (cf. infra), verschillende misdrijven maar zelfde straf

Question 317

niet voltooiien van misdrijf doo rpersoonlijke en vrijwillige keuze dader

Answer 317

Vrijwillig gestaakte poging/vrijwillige terugtred = niet strafbaar Maar wel mogelijk: aparte misdrijven (cf. supra)

Question 318

niet voltooiien van misdrijf, door omstandhieden nonafhenklijk wil van de dader

Answer 318

Onvrijwillig gestaakte poging (eigenlijke/gewone poging) Uitwendige oorzaak: bv. tussenkomst van derde; bv. inbreker geraakt niet binnen; brandkast te stevig… Combinatie met inwendige oorzaak? RS streng: spontane terugtred

Question 319

niet voltooiien van misdrijf door mislukking

Answer 319

Mislukt misdrijf of vruchteloze poging Gelijkgesteld met onvrijwillig gestaakte poging! Begin van uitvoering – bv. schieten en missen Cf. ondeugdelijke poging (infra)

Question 320

Ondeugdelijke poging

Answer 320

Uitvoering/voltooiing= onmogelijk door ondeugdelijkheid poging Ondeugdelijk voorwerp (bv. schieten op lijk) Ondeugdelijk middel (bv. vergiftigen met onschuldig product)

Question 321

Absoluut v. relatief ondeugdelijke poging

Answer 321

Absoluut = in elk geval Relatief = in het concrete geval (toevallig) Bv. diefstal maar lege kast

Question 322

Putatief (vermeend) misdrijf

Answer 322

Bv. ‘diefstal’ met instemming dader of van eigen goed, ‘ontvoering’ met instemming Verschil met ondeugdelijk misdrijf: wel mogelijk om materiële (kern)gedraging te stellen Geen begin van uitvoering in zin art. 51 Sw. Delictsomschrijving ontbreekt – gedrag niet typisch!

Question 323

straffen

Answer 323

Algemene regel: Lichtere straf voor poging dan voor voltooide misdrijven Art. 52 Sw.: “Poging tot misdaad wordt gestraft met de straf die, overeenkomstig de artikelen 80 en 81, onmiddellijk lager is dan die gesteld op de misdaad zelf. De pogingen tot misdaden die strafbaar zijn met levenslange opsluiting of levenslange hechtenis worden echter respectievelijk gestraft met twintig jaar tot dertig jaar opsluiting of met twintig jaar tot dertig jaar hechtenis.” Uitzonderingen: Poging gestraft zoals voltooid misdrijf Art. 136septies Sw.: poging tot genocide of andere misdrijven tegen mensheid Art. 550bis Sw.: poging tot hacking

Question 324

strafbaarheid Poging tot misdaad:

Answer 324

Misdaad = zoals bepaald in strafwet Altijd strafbaar Artikelen 80-81 Sw.: onmiddellijk lagere straf Art 52 Sw.: levenslange opsluiting  20-30 jaar

Question 325

strafbaarheid poging tot wanbedrijf

Answer 325

Art 53 Sw.: enkel strafbaar indien uitdrukkelijk bepaald Bijzondere wetsbepaling voorziet ook de straf

Question 326

strafbaarheid poging tot overtreding

Answer 326

Niet strafbaar Tenzij bijzondere bepalingen

Question 327

componenten van poging

Answer 327

Wettelijke componenten van poging belangrijk om legaliteitsbeginsel te respecteren: 1. Voornemen 2. Uitwendige daden die begin van uitvoering zijn 3. Buiten de wil van de dader Onvrijwillig gestaakte poging (onvoltooide poging) Mislukt misdrijf (voltooide poging)

Question 328

daderschap

Answer 328

een plan pleegt het geheel van verboden gedrag

Question 329

deelneming

Answer 329

twee of meer personen plegen het verboden gedrag samen

Question 330

voorwaarden van deelneming

Answer 330

In concreto strafbaar hoofdfeit Deelnemingsgedraging (zie art. 66-67 Sw.) Mededaders (rechtstreeks betrokkene) Uitvoerders, rechtstreekse medewerkers, noodzakelijke helpers, zedelijke daders Medeplichtingen Middelen verschaffen, nuttige helpers, inlichtingen Deelnemingsopzet Wetens en willens medewerking/hulp

Question 331

noodzaak hoofdmisdrijf (misdaad of wanbedrijf)

Answer 331

Deelneming vereist hoofdmisdrijf (misdaad of wanbedrijf) Bv. deelneming aan zelfmoord/wettelijke abortus: geen strafbaar hoofdfeit, dus geen strafbare deelneming (tenzij art. 422bis Sw.)

Question 332

Deelneming aan onthoudings-/omissiemisdrijf?

Answer 332

Ja, maar niet alle vormen mogelijk (bv. verschaffen middelen)

Question 333

Deelneming aan poging?

Answer 333

Ja, indien strafbare poging Begin van uitvoering van één deelnemer voldoende (ook al slechts voorbereidingshandelen voor die anderen)

Question 334

Poging tot deelneming?

Answer 334

Nee, want geen hoofdfeit of geen deelnemingsgedraging Mislukt of geen verband tussen daad van deelneming en hoofdmisdrijf)

Question 335

Hoofdmisdrijf in concreto strafbaar

Answer 335

Afwezigheid gronden in rem die strafbaarheid feit uitsluiten RVG, sommige amnestie in rem, afstand klacht bij klachtmisdrijf ... Niet nodig dat hoofddader effectief wordt vervolgd en gestraft SUG VSG Op de vlucht / niet vervolgd Seponering (cf. infra) of minnelijke schikking (cf. infra) Vrijgesproken in afzonderlijk strafvordering (relativiteit SR gewijsde, cf. infra) of verschillende kwalificatie Let op: vrijspraak niet mogelijk in geval van gezamenlijke vervolging

Question 336

deelnemingsgedraging objectief delictsbestanddeel

Answer 336

≠ objectief delictsbestanddeel van hoofdmisdrijf! (deelneming = uitbreiding strafbaarheid!)

Question 337

Mededaderschap (art. 66 Sw.) – (Rechtstreeks)

Answer 337

Materiële bijdrage: uitvoering, noodzakelijke hulp ‘Misdrijf had niet kunnen worden gepleegd’ Morele bijdrage: plannen/uitdenken, uitlokken, aanzetten Materiële daders (art. 66, lid 2 Sw.) Uitvoerders Rechtstreekse medewerkers Noodzakelijke helpers (art. 66, lid 3 Sw.) Noodzakelijke medewerkers (in concreto) Zedelijke daders (art. 66, lid 4 en 5 Sw.) Individuele aanzetting (uitlokking) Openbare aanzetting (uitlokking)

Question 338

medeplichtigheid

Answer 338

67 SW Materiële bijdrage: voorbereiding, vergemakkelijking, voltooiing van misdrijf, nuttige hulp Morele bijdrage: inlichtingen, raadgeving Art. 67 Sw.: medeplichtigen Morele (art. 67, lid 2 Sw.) Materiële (art. 67, lid 3 Sw.) Nuttige hulp (art. 67, lid 4 Sw.)

Question 339

Materiële daders (Art. 66, lid 2 Sw.)

Answer 339

Uitvoerders Verboden gedrag gesteld Rechtstreekse medewerkers Voerde misdrijf mee uit, maar handelen valt niet noodzakelijk onder delictsomschrijving

Question 340

Noodzakelijke helpers (Art. 66, lid 3 Sw.)

Answer 340

Noodzakelijke medewerkers Zonder hun hulp misdrijf onmogelijk – in concreto beoordeling

Question 341

Zedelijke daders (Art. 66 lid 4 en 5 Sw.)

Answer 341

Individuele aanzetting (uitlokking): Individueel, bijzonder, rechtstreeks, met uitwerking, door genoemde middelen – ook politionele uitlokking! ≠ infiltratie Openbare aanzetting (uitlokking) =individuele aanzetting ≠ openbaar ≠ andere middelen

Question 342

Gewone onthouding

Answer 342

Bv. betrokkene was louter passieve toeschouwer

Question 343

Gekwalificeerde onthouding

Answer 343

Stilzitten dat positieve aanmoediging tot het plegen van misdrijf was Noodzakelijk – mededader Nuttig – medeplichtiger Plicht om te handelen

Question 344

deelnemingsopzet

Answer 344

Subjectief delictsbestanddeel’ van deelnemingsgedraging Wetens en willens verlenen van medewerking/hulp tot het bereiken van een gemeenschappelijk strafbaar doel = Wilsovereenstemming om aan welbepaald misdrijf mee te werken of helpen

Question 345

≠ subjectief delictsbestanddeel van hoofdmisdrijf

Answer 345

Niet vereist: bijzonder opzet (ook al vereist voor hoofdfeit) Deelnemer moet weten dat dader van hoofdfeit met bijzonder opzet handelt Op de hoogte van alle omstandigheden

Question 346

Deelneming aan onopzettelijke misdrijven? Onopzettelijke bijdrage?

Answer 346

Allebei onmogelijk! Geen wilsovereenstemming

Question 347

inadequate wilsovereenstemming

Answer 347

Misdrijf zoals gepleegd was niet zoals afgesproken Misdrijf in concreto uitgevoerd is verschillend van gepland misdrijf (Onbepaald misdrijf? Deelnemer altijd strafbaar) Misdrijf op andere wijze gepleegd of met objectieve verzwarende omstandigheden (partiële discordantie) Deelnemer strafbaar Ander misdrijf dan vooropgesteld (verschillende constitutieve bestanddelen) Volstrekt ander misdrijf? Deelnemer straffeloos Zelfde aard? Lichter of zwaarder? Lichter? Deelnemer strafbaar (lichter inbegrepen in zwaarder) Zwaarder? Geen straf Ander slachtoffer Vraag = was identiteit expliciet onderdeel van afspraak? Dwaling – strafbaarheid

Question 348

bestraffing deelnemer, mededaders

Answer 348

zelfde (wettelijke) strafmaat als dader, maar persoonlijke straftoemeting

Question 349

bestraffing deelnemer, medeplichtigen (art 69 Sw)

Answer 349

Aan misdaad: art. 80-81 Sw. (cf. poging tot misdaad)  (LL opsluiting/hechtenis  20-30 jaar opsluiting/hechtenis [art 69 Sw.]) Aan wanbedrijf: max. 2/3 van maximale straf dader  Ook hier persoonlijke STM (VO, strafverminderende VSG, persoonlijke verzw. O., etc. – cf. infra)

Question 350

Deelneming aan poging?

Answer 350

Zeker mogelijk voor onvrijwillig gestaakte poging en mislukt misdrijf (cf. supra)

Question 351

Vrijwillig gestaakte poging?

Answer 351

Terugtred van alle deelnemers: geen straf Terugtred van één deelnemer: Begin van uitvoering? Voor of na begin van uitvoering? Strafbaar indien uitvoering begonnen of indien voorbereidende hulp gebruikt door andere deelnemers in uitvoering

Question 352

Herroeping aanzetter?

Answer 352

Hoofddader op de hoogte of niet? Uitzonderlijk kan aanzetter gestraft worden ook indien hoofddader op de hoogte

Question 353

Heling van misdadigers (art. 68 Sw.)

Answer 353

Vorm van medeplichtigheid of apart misdrijf?

Question 354

Artikelen 66-69 Sw. van toepassing op:

Answer 354

Misdaden en wanbedrijven uit Boek II Sw. Niet op overtredingen! Wanbedrijven uit het gemeenschaps- en geweststrafrecht (artikel 11 BWHI) Bepalingen die regels deelneming uitdrukkelijk toepasselijk verklaren Hof van Cassatie: artikel 66, lid 2 en 3 Sw. = definitie daderschap (materiële daders en noodzakelijke medewerkers)  alle misdaden en wanbedrijven

Question 355

Aparte regels voor drukpersmisdrijven (cf. supra) Regels deelneming

Answer 355

wel van toepassing op andere personen of personen uit art. 25 GW. in andere hoedanigheid

Question 356

Gevolgloze aanzetting: misdrijf op zich

Answer 356

Wet 7 juli 1875: “Hij die aanbiedt of voorstelt een misdaad te plegen waarop de doodstraf of dwangarbied is gesteld” Wet 25 maart 1891 – openbare of collectieve aanzetting Art. 136septies Sw: aanzetting tot internationale misdrijven Art. 246 Sw.: doen van corrupt voorstel Art. 550bis § 6 Sw.: aanzetten tot hacking

Question 357

Societas delinquere non potest

Answer 357

Onmogelijk want kunnen niet handelen

Question 358

Societas delinquere potest sed puniri non potest

Answer 358

Onmogelijk om rechtspersonen in hechtenis te zetten

Question 359

welke rechtspersonen Artikel 5 Sw. lid 2

Answer 359

Met rechtspersonen worden gelijkgesteld:  1° tijdelijke handelsvennootschappen en stille handelsvennootschappen  2° vennootschappen bedoeld in artikel 2, §4, tweede lid, van het Wetboek van Vennootschappen, alsook handelsvennootschappen in oprichting;  3° burgerlijke vennootschappen die niet de vorm van een handelsvennootschap hebben aangenomen.

Question 360

Geen immuniteit meer voor enkele publiekrechtelijke rechtspersonen

Answer 360

de federale staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provincies, … (zie oude versie artikel 5 lid 3) oorpsronkelijk uitgesloten - rechtstreeks democratisch verkozen orgaan (GWH 10 juli 2002, nr. 127(2002))

Question 361

Wettelijke toerekening

Answer 361

Bepaling van verantwoordelijke persoon: bestuurders, zaakvoerders, werknemer, werkgever, lasthebbers … Wetgever bakent kring van potentiële verantwoordelijken af

Question 362

Materiële toerekeningscriteria – art. 5, lid 1 Sw. 3 alternatieve criteria:

Answer 362

Intrinsiek verband met doel RP Intrinsiek verband met belangen RP Niet alleen economische of financiële Voor rekening van RP

Question 363

Morele toerekening

Answer 363

Schuld? Rekening houden met kenmerken RP Opzettelijke beslissing of nalatigheid op niveau RP

Question 364

gekwaliceerde onthouding

Answer 364

Stilzitten dat positieve aanmoediging tot het plegen van misdrijf was Noodzakelijk – mededader Nuttig – medeplichtiger Plicht om te handelen

Question 365

Gewone onthouding

Answer 365

Bv. betrokkene was louter passieve toeschouwer

Question 366

Strafvordering, Wat is het doel van de strafvordering?

Answer 366

Gericht op straffen/sanctioneren van misdrijf Voorwerp = straf of maatregel Door OM (enkele uitz.) in naam van // Waarheidsvinding: “waarheid aan de dag te brengen” (28novies lid 5, 35, 36, 46quinquies, 47sexies, 47octies, 61sexies… Sv.) Wat is de juiste manier om de waarheid te vinden? Maar niet tegen elke prijs ... Fundamentele rechten moeten altijd    gewaarborgd zijn (hoewel ze de  waarheidsvinding zouden kunnen bemoeilijken) maatschappij

Question 367

Burgerlijke vordering

Answer 367

Misdrijf veroorzaakt vaak schade (niet altijd!) Gericht op herstel van schade Voorwerp = schadevergoeding slachtoffer Door BP = slachtoffer dat aan bepaalde formele vereisten voldoet Uitz. ook door OM (teruggave)

Question 368

sanctie

Answer 368

Instrument om naleven van regels te bevorderen of af te dwingen Negatieve sanctie – nadeel wegens overtreding/nalaten een regel na te leven Positieve sanctie – voordeel wegens naleving regel

Question 369

straffen volgens belgisch grondwet

Answer 369

Art.14 GW.: “Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet.” Straf: ruimere draagwijdte Bijvoorbeeld ook toegepast bij internering (een maatregel ter bescherming van de maatschappij)

Question 370

straffen volgens belgisch strafrecht (enge zin)

Answer 370

Geen omschrijving in de wet Enkel (onvolledige) opsomming: Art. 7 Sw. (NP) Art. 7bis Sw. (RP) RS, RL: “Leed dat door rechterlijke macht wordt opgelegd als sanctie voor een misdrijf” – ongeschikte definitie

Question 371

straffen volgens EVRM & EHRM Autonome interpretatie

Answer 371

Kwalificatie naar intern recht: Positief -> dan beslissend (Belgische straf => ook EVRM straf) Maar negatief -> niet beslissend (geen straf Belgisch recht ≠> geen straf EVRM: kan toch als EVRM-straf worden beschouwd)

Question 372

3 criteria engel criteria

Answer 372

Interne kwalificatie (zie hierboven) Aard inbreuk Aard en zwaarwichtigheid van sanctie

Question 373

straffen kenmerken

Answer 373

Wettelijk (legaliteitsbeginsel) Verplicht (niet afzien van straf buiten wettelijke gevallen) (uitz. art. 21ter V.T.Sv., minnelijke schikking) Persoonlijk (geen straf voor andermans daden) Individueel (gericht op individuele dader) – geen solidariteit (art. 39 Sw.) Rechterlijk karakter

Question 374

straffen indelingen

Answer 374

3-delige indeling o.b.v. misdrijf: crimineel, correctioneel en politie Volgens strafbaar rechtssubject: NP en RP Hoofdstraffen en bijkomende straffen Vervangende straffen Gemeenrechtelijke v. politieke straffen (opsl. v. hecht.)

Question 375

Hoofdstraffen (zelfstandig)

Answer 375

Vrijheidsstraf Straf onder ET Werkstraf Autonome probatiestraf Geldboete

Question 376

Bijkomende straffen (samen met hoofdstraf)

Answer 376

bijzondere verbeurdverklaring, geldboete, tbs, de ontzetting uit bepaalde rechten, de afzetting, de bekendmaking van arresten

Question 377

cumulverbod :

Answer 377

slechts 1 hoofdstraf

Question 378

hoofdstraffen natuurlijke personen

Answer 378

Vrijheidsstraf Straf onder ET Werkstraf Autonomie probatiestraf Geldboete

Question 379

rechtspersonen de hoofdstraffen

Answer 379

geldboete, "eenvoudige schuldigverklaring" bij bepaalde publiekrechtleijke rechtspersonen -> 30 juli 2018

Question 380

hoofdstraffen criminele

Answer 380

opsluiting, hechtenis

Question 381

hoofdstrappen correctionele natuurlijke personen

Answer 381

Gevangenisstraf ≥ 8 dagen Straf onder ET (SoET) met minimum van 1 maand Werkstraf ≥ 46 uren Autonome probatiestraf (APS) ≥ 1 jaar (365 of 366 dagen) Geldboete ≥ 26 €

Question 382

hoodstraffen NP politiezaken

Answer 382

Gevangenisstraf < 8 dagen SoET < 8 dagen (MAAR minimum van 1 maand)-> politiestraffen onder ET geschrapt door wet 11 ju;i 2018 Werkstraf > 20 < 46 uren Geldboete < 26 € APS ≤ 12 maanden (360 dagen)  < 1 jaar

Question 383

hoodstraffen NP politiezaken

Answer 383

Gevangenisstraf < 8 dagen SoET < 8 dagen (MAAR minimum van 1 maand)-> politiestraffen onder ET geschrapt door wet 11 ju;i 2018 Werkstraf > 20 < 46 uren Geldboete < 26 € APS ≤ 12 maanden (360 dagen)  < 1 jaar

Question 384

hoodstraffen natuurlijke personen gemeenschappelijk

Answer 384

Geldboete (indien niet met een vrijheidsstraf, SoET, werkstraf of APS uitgesproken)

Question 385

bijkomende straffen (samen met hoofdstraffen) natuurlijke personen

Answer 385

de bekendmaking van vonnissen/arresten, de afzetting, de ontzetting uti bepaalde rechten, de tbs, de geldboeten, de bijzondere verbeurdverklaring, (bijzondere wetten)

Question 386

de straffen (samen met hoofdstraf) rechtspersonen

Answer 386

de ontbinding, tijdelijk of definitief verbod werkzaamheden, tijdelijke of definitieve sluitign. vaninrichting, de bekendmaking van beslissingen, de bzijodnere verbeurdverklaring

Question 387

bijkomende straffen NP voor misdaden

Answer 387

Bekendmaking bepaalde arresten (art. 18 Sw.) en de afzetting (art. 19 Sw.)

Question 388

2) Voor misdaden en wanbedrijven: bijkomende straffen NP

Answer 388

Ontzetting uit bepaalde burgerlijke en politieke rechten (art. 31 e.v. Sw.) Terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank (art. 34bis – 34quinquies Sw.)

Question 389

3) Voor de drie categorieën van misdrijven bijkomende straffen NP

Answer 389

Geldboete (samen met vrijheidsstraf, werkstraf …) Bijzondere verbeurdverklaring (art. 42‑43quater Sw.).

Question 390

bijkomende straffen rechtspersonen; voor alle misdrijven : bijzondere verbeurdverklaing. enkel voor misdaden en wanbedrijven

Answer 390

1) Ontbinding (art. 35 Sw.) 2) Tijdelijk of definitief verbod werkzaamheid die deel van maatschappelijk doel rechtspersoon (art. 36 Sw.) 3) Tijdelijke of definitieve sluiting een of meer inrichtingen rechtspersoon (art. 37 Sw.) 4) Bekendmaking of verspreiding beslissing (art. 37bis Sw.) Publiekrechtelijke personen: eenvoudige schuldigverklaring!

Question 391

vervangende straffen

Answer 391

In de plaats van andere straf als die niet (goed) wordt uitgevoerd Rechter moet vervangende straf meteen al voorzien in origineel vonnis: Gevangenisstraf bij geldboeten (art. 40 Sw.) GB of GVS bij werkstraf (art. 37quinquies §1 Sw.) of APS (art. 37octies §1, lid 3 Sw.). Enkel GVS (geen GB!) bij SoET (art. 37ter §1 Sw.) Bijzonder strafrecht: soms nog andere vb. GB vervangend rijverbod (art. 69bis Wegverkeerswet)

Question 392

Levenslang opsluiting (art. 8 Sw.) of hechtenis (art. 10 Sw.)

Answer 392

Levenslang: menselijk? (EHRM: niet als er geen kans is om vrijheid te verkrijgen na 20 jaar) Levenslang: niet voor minderjarigen (art. 12 Sw.) – strafverm.VG

Question 393

Tijdelijke opsluiting (art. 9 Sw.) of hechtenis (art. 11 Sw.)

Answer 393

Potpourri II – nieuw maximum: veertig jaar (nog geen corresponderende misdaad) Maximum nog verhoogbaar in sommige gevallen (bv. meerdaadse samenloop

Question 394

Maximum GVS:

Answer 394

Wanbedrijven: 5 jaar (behoudens andersluidende bepalingen) Gecorrectionaliseerde misdaden: strafschalen in art. 25 Sw.: Max. 5 jaar voor opsl. 5-10 jaar Max. 10 jaar voor opsl. 10-15 jaar Max. 15 jaar voor opsl. 15-20 jaar Max. 20 jaar voor opsl. 20-30 jaar Max. 20 jaar voor levenslange opsl. Nog verhoogbaar (bv. art. 56 Sw.)

Question 395

werkstraf

Answer 395

Ingevoerd in 2002 Hoofdstraf voor natuurlijke personen In correctionele zaken en politiezaken De veroordeelde levert kosteloos en tijdens zijn vrije tijd arbeidsprestaties bij één van de opgesomde instellingen Minder zwaar dan GVS Zwaarder dan GB (maar geen absolute regel) Art. 37quinquies e.v. Sw.

Question 396

werkstraf: voor welke misdrijven

Answer 396

Voor feiten die met een politiestraf of correctionele straf gestraft kunnen worden Voor gecorrectionaliseerde misdaden, maar slechts als oorspronkelijke straf niet meer dan 20 jaar opsl. Ook bij beslissing hof van assisen! Lijst van uitgesloten misdrijven (art. 37quinquies, §1, lid 2 Sw.): Verkrachting en aanranding van de eerbaarheid (art. 375-377 Sw.) Bederf van de jeugd en prostitutie (indien gepleegd op - of met behulp van minderjarigen) (art. 379-387 Sw.) Doodslag, moord … (art. 393-397 Sw.)

Question 397

Werkstraf: duur en toepassingsvoorwaarden

Answer 397

Wetgever: 20 tot 300 uren Maximum niet verhoogbaar: ook niet bij meerdaadse samenloop en herhaling! Rechter bepaalt vrij de duur van de werkstraf 45 uren of minder: politiestraf Meer dan 45 uren: correctionele straf Kan aanwijzingen geven over invulling straf Bijzondere motiveringsplicht! Op de zitting: Rechter moet beklaagde informeren Beklaagde aanwezig of vertegenwoordigd Beklaagde moet instemmen (Want verbod op dwangarbeid – art. 4 EVRM)

Question 398

uitvoering werkstraf

Answer 398

Justitieassistent bepaalt concrete inhoud van de werkstraf Justitieassistent en probatiecommissie volgen tenuitvoerlegging op Wat als de veroordeelde de werkstraf slechts gedeeltelijk of niet uitvoert? Justitieassistent  probatiecommissie  Openbaar Ministerie Vervangende GVS of GB Rechter moet type vervangende straf (GVS of GB) in zijn beslissing voorzien

Question 399

soET

Answer 399

Vroeger slechts modaliteit van uitvoering 2014: nieuwe hoofdstraf Verplichting om gedurende een termijn aanwezig te zijn op een bepaald adres Behoudens toegestane verplaatsingen of afwezigheden Elektronische middelen om uitvoering te controleren Lichter dan GVS maar zwaarder dan werkstraf (altijd?)

Question 400

SoET toepassingsgebied, duur & voorwaarden

Answer 400

Natuurlijke personen Misdrijven waarvoor max 1 jaar GVS in concreto mogelijk is = Mogelijkheid om (eventueel met aanname VO) een straf van 1 jaar op te leggen Lijst van uitgesloten misdrijven (art. 37ter, §1, lid 3 Sw.) = zelfde als bij werkstraf Duur: duur van GVS die zou worden opgelegd Max. 1 jaar – min. 1 maand (verz.omst.) Instemming beklaagde noodzakelijk

Question 401

SoET 3 standaardvoorwaardne:

Answer 401

3 standaardvoorwaarden: Geen strafbare feiten plegen (!) Vast adres Onmiddellijke mededeling aan OM van wijziging Gevolg geven aan oproepingen van bevoegde dienst en concrete invulling bepaald door dienst naleven

Question 402

autonome probatiestraf

Answer 402

Vroeger slechts modaliteit van uitvoering 2014: nieuwe hoofdstraf (= “autonome”) Natuurlijke personen Politiestraf of correctionele straf moet mogelijk zijn Ook gecorrectionaliseerde misdaden Lijst van uitgesloten misdrijven (art. 37octies, §1, lid 4 Sw.) = zelfde als bij werkstraf Maximum 2 jaar, minimum 6 maanden

Question 403

geldboete

Answer 403

Vermogensstraf Boete te betalen (ten bate van Staat) Minnelijke schikking geen straf in enge zin GB = kan hoofdstraf of bijkomende straf of vervangende straf zijn Hoofdstraf indien zonder andere hoofdstraf opgelegd 26 euro = drempel tussen wanbedrijven en overtredingen Max. GB – zie wet over opdeciemen 1 opdeciemen dubbel Wet 2016: GB is verhoogd naar 70 opdeciemen = x8 Vervangende GVS in geval van geen (of gedeeltelijke) uitvoering

Question 404

de bijzonddere verbeurdverklaring

Answer 404

Confiscation (Fr.) – Confiscation (Eng.) – die Konfiskation (Du.) Confiscare (Lat.): “in de keizerlijke schatkist brengen” Geen wettelijke definitie De straf of de rechterlijke beslissing die inhoudt dat: de eigendom van specifieke goederen die een verband houden met een misdrijf overgaat op de Belgische Staat. = definitieve ontneming van beschikkingsrecht over bepaalde goederen Artikelen 42 e.v. Sw. Bijkomende straf voor natuurlijke personen en rechtspersonen

Question 405

algemene verbeurdverklaring

Answer 405

Algemene (= geheel van patrimonium) v. bijzondere (= bepaalde zaken) verbeurdverklaring Nee! De algemene verbeurdverklaring van het hele vermogen van de veroordeelde is verboden (art. 17 Gw.)

Question 406

soorten verbeurdverklaring

Answer 406

Bijkomende straf Meerderheid van gevallen Beveiligingsmaatregel Gevaarlijke, schadelijke zaken uit omloop nemen Bv. vuurwapens Gemengd karakter Bv.: VBV vermogensvoordelen met toewijzing aan burgerlijke partij: straf en herstel van schade Rechtskarakter relevant om toepasselijke regels te bepalen

Question 407

bijdozndere verbeurdverklaring

Answer 407

Confiscation (Fr.) – Confiscation (Eng.) – die Konfiskation (Du.) Confiscare (Lat.): “in de keizerlijke schatkist brengen” Geen wettelijke definitie De straf of de rechterlijke beslissing die inhoudt dat: de eigendom van specifieke goederen die een verband houden met een misdrijf overgaat op de Belgische Staat. = definitieve ontneming van beschikkingsrecht over bepaalde goederen Artikelen 42 e.v. Sw. Bijkomende straf voor natuurlijke personen en rechtspersonen

Question 408

taditionele verbeurdverklairng

Answer 408

Art. 42, 1° en 2° Sw. Voorwerp: “waarop het misdrijf materieel gepleegd is” Middel: “gediend hebben of bestemd waren” Product: “uit het misdrijf voortkomen”

Question 409

traditionele verberudverklaring

Answer 409

Alleen roerende goederen (uitzonderlijk ook onroerende goederen) Bv. mensenhandel en huisjesmelkerij Geen dieren tenzij uitdrukkelijke uitzonderingen Opzettelijke misdaden en wanbedrijven: verplicht Overtredingen: alleen als de wet dit bepaalt (art. 43, lid 2 Sw.)

Question 410

traditionele verbeurdverklaring, bescherming belangen derden

Answer 410

- Voorwerp en middel: eigendomsvereiste op het ogenblik van het misdrijf (art. 42, 1° Sw.) Tenzij wettelijke uitzonderingen - Product: geen eigendomsvereiste Onroerende goederen: schriftelijke vordering OM vereist NIEUW VBV middelen: milderingsbevoegdheid SR’er als vbv van middel disproportioneel (art. 43, lid 1 Sw. na RS GwH

Question 411

verschillende types vermogensvoordelen

Answer 411

Eerste verruiming VBV: Verbeurdverklaring vermogensvoordelen ‘Criminaliteit mag niet lonen’ Ontradend effect Verschillende types vermogensvoordelen Primaire vermogensvoordelen Vervangingsgoederen Inkomsten uit de belegde voordelen

Question 412

Objectconfiscatie in natura

Answer 412

primaire vermogensvoordelen, vervangingsgoedern, belegigingsinkomsten

Question 413

Primaire vermogensvoordelen

Answer 413

Rechtstreeks uit misdrijf verkregen Grens tussen voorwerp en zaken die uit misdrijf voortkomen niet altijd duidelijk

Question 414

Vervangingsgoederen

Answer 414

In plaats van primaire v. gewisseld Beleggingsinkomsten Bankrenten, dividenden, opbrengsten     van allerlei aard

Question 415

Beleggingsinkomsten

Answer 415

Bankrenten, dividenden, opbrengsten     van allerlei aard

Question 416

Wat als vermogensvoordelen te goed verborgen zijn?

Answer 416

waarde confiscatie, gelijkwaardige bedrag

Question 417

VBV vermogensvoordelen - regels art 42 3º en 43bis lid 2 Sw

Answer 417

Art. 42, 3° en 43bis, lid 2 Sw. Roerende en onroerende goederen Geen eigendomsvereiste Wat met derden? Verschillende remedies (buiten en binnen SPR) Alle misdrijven Ook overtredingen Onopzettelijke misdrijven? Nog discussie In beginsel facultatief, maar schriftelijke vordering OM vereist Toewijzing aan de burgerlijke partij (art. 43bis lid 3 Sw) Zaken die aan BP toebehoren Gemengd karakter: straf en herstel Matigingsbevoegdheid rechter (art. 43bis, laatste lid Sw.) Verminderen om ‘onredelijk zware straf’ te vermijden

Question 418

kaalplukwet art 43 quater sw

Answer 418

Art. 43quater Sw. In 2002: verruimde verbeurdverklaring: Band met bewezen misdrijf doorgeknipt Bewijslast verdeeld tussen OM en beklaagde Verbeurdverklaring uitgebreid Achtergrond: vermogensvoordelen komen meestal voort uit mislukt misdrijf dat het minste heeft  opgebracht.  Als opvallende welstand  vermoeden dat er meer criminele gelden in het vermogen zijn.

Question 419

kaalpluk (of verruimde VBV) Art. 43quater Sw. Daders, mededaders, medeplichtigen veroordeeld voor een of meer van de limitatief opgesomde misdrijven:

Answer 419

Ernstige schendingen humanitair recht, omkoping… Criminele organisaties (of misdrijven in raam van criminele organisaties): roofmoord, afpersing, diefstal… Ernstige en georganiseerde fiscale fraude

Question 420

Vermogensvoordelen ontvangen in een verdachte periode (5 jaren beginnende vóór inverdenkingstelling) uit:

Answer 420

Misdrijven waarvoor veroordeeld Of uit (andere) (maar niet bewezen verklaarde) feiten.

Question 421

Bewijslast:

Answer 421

OM moet ernstige en concrete aanwijzingen aantonen Waarvan de beklaagde het tegendeel niet geloofwaardig maakt

Question 422

beveiligingsmaatregelen

Answer 422

Wettelijke bepaling Preventief karakter: schadelijke, gevaarlijke of verboden voorwerpen uit de omloop halen In rem: uitgesproken tegen het goed zelf (ongeacht veroordeling)  geen eigendomsvereiste

Question 423

Centraal Orgaan voor Inbeslagneming en Verbeurdverklaring COIV

Answer 423

Opgericht in 2003 Deel van het OM Belangrijke rol bij de uitvoering van het strafrechtelijk beslag en verbeurdverklaring Beheren inbeslaggenomen gelden Uitvoering van verbeurdverklaringen met internationale dimensie

Question 424

bekendmaking van vonnissen en arresten bijkomende straf

Answer 424

In sommige gevallen (ter bescherming van derden) beveiligingsmaatregel: bv. art. 490 Sw. Soms ook karakter van schadevergoeding ten voordele van burgerlijke partij

Question 425

criminele zaken bekendmaking van vonnissen en arresten

Answer 425

Verplicht (art. 18 Sw.): Bij veroordeling tot levenslange opsl./hecht Bij veroordeling tot opsl./hecht. 20-30j of 30-40j

Question 426

bekendmaking van vonnissen en arresten correctionele zaken - uitzonderijk

Answer 426

Specifieke bepalingen Soms verplicht, soms facultatief

Question 427

afzetting art 19 sw

Answer 427

Bijkomende criminele straf Niet voor gecorrectionaliseerde misdaden Ontneemt alle titels, graden, openbare ambten, bedieningen en betrekkingen Voor het verleden Geen automatisme: Moet uitgesproken worden door hof van assisen Verplicht: Altijd voor veroordeling tot opsl. Altijd voor levenslange, 30-40j, 20-30j en 15-20j hechtenis Facultatief: Veroordeling tot 10-15 of 5-10j hechtenis

Question 428

ontzetting verlies burgerlijke en politieke rechten

Answer 428

Art. 31 lid 1 Sw.: Recht openbare ambten, bedieningen of betrekkingen te vervullen Recht verkozen te worden … Art. 31 lid 2 Sw.: Kiesrecht

Question 429

ontzetting regels verplicht en facultatief voor criminele straffen

Answer 429

Verplicht Veroordeelden tot levenslange opsluiting/hechtenis, opsl. ≥ 10j Gehele, ll ontzetting (behalve kiesrecht, zie beneden) Facultatief Veroordeelden tot opsl. 5j – 10j of tijdelijke hechtenis Geheel/gedeeltelijk Levenslang/tijdelijk (10j-20j) Veroordeelden tot ll opsluiting/hechtenis, opsl. ≥ 10j Kiesrecht ll of tijdelijk (20j-30j)

Question 430

ontzetting regels verplciht of facultatief correctionele straffen

Answer 430

Verplicht Veroordeelden tot GVS ≥ 20j Gehele, ll ontzetting Uitz. Kiesrecht = facultatief, ll of tijdelijk Facultatief Veroordeelden tot GVS 10j – 20j Geheel/gedeeltelijk Tenzij wet verplichte ontzetting voorziet Veroordeelden tot GVS <10j In de gevallen bij wet bepaald (tenzij corr.) Geheel/gedeeltelijk - tijdelijk (5j-10j) Tenzij wet verplichte ontzetting voorziet Veroordeelden GVS Kiesrecht - tijdelijk (5j-10j)

Question 431

terbeschikkingsstelling van de surb

Answer 431

Lange ontstaansgeschiedenis: Voor 1930: bijzonder politietoezicht Vanaf 1930: terbeschikkingstelling van de regering  bijkomende beveiligende straf: Veroordeelden wegens herhaling Criminele na correctionele veroordeling Gewoontemisdadigers Bepaalde seksuele delinquenten  vonnisrechter  na straf onder voogdij van minister van Justitie Sinds 2012: TBS van de SURB

Question 432

ontbinding

Answer 432

doodstraf, Facultatief RP opzettelijk opgericht om misdrijven waarvoor veroordeeld te plegen Opzettelijke afwijking van doel om misdrijven waarvoor veroordeeld, te plegen

Question 433

Tijdelijk of definitief verbod werkzaamheid die deel van maatschappelijk doel rechtspersoon is, uit te oefenen (art. 36 Sw.)

Answer 433

Niet als openbare dienstverlening In wettelijke gevallen

Question 434

Tijdelijke of definitieve sluiting een of meer inrichtingen rechtspersoon (art. 37 Sw.)

Answer 434

Niet als openbare dienstverlening In wettelijke gevallen

Question 435

straftoemeting

Answer 435

Bepaling/vaststelling van straf door SRer binnen wettelijke grenzen Art. 149 Gw. – motiveringsplicht m.b.t. aard en strafmaat Bepalingen en feitelijke aspecten die op dat feit een straf stellen Soevereine bepaling door SRer 2 belangrijke aspecten: Ernst misdrijf Schuld dader Beleidsprobleem: Beoordelingsmarge SRer (vrije speelruimte binnen STM) Wat is het doel van straffen? Debat over (buiten)wettelijke criteria voor STM Proportionaliteit? (Art. 49 Handvest Grondrechten EU)

Question 436

Verzwarende Omstandigheid

Answer 436

= bijzondere, in de wet omschreven omstandigheid van een misdrijf die dat misdrijf in de ogen van de WGer ernstiger maakt:

Question 437

VO Bijkomstig karakter

Answer 437

Soms maakt VerzwO een zelfstandig misdrijf uit – eendaadse samenloop misdrijven (bv. geweld of bedreiging en diefstal) Soms verandert VerzwO juridische kwalificatie naar ernstiger misdrijf VerzwO soms constitutief bestanddeel van ander misdrijf (vgl. diefstal en afpersing)

Question 438

Wettelijk karakter VO

Answer 438

Geen toepassing zonder uitdrukkelijke bepaling (legaliteitsbeginsel) (dwz straf niet boven maximum) Wettelijke strafverhoging

Question 439

Verplicht karakter VO

Answer 439

SR ook ambtshalve (→ nog steeds bevoegd?)

Question 440

Verzwarende omstandigheden en poging

Answer 440

Eerst toepassing VerzwO, daarna toepassing poging. Bv. Poging tot wanbedrijf – op zich niet strafbaar – maar VerzwO – poging tot misdaad – poging strafbaar

Question 441

Verzwarende omstandigheden en deelneming Objectieve v. subjectieve VerzwO:

Answer 441

Objectieve – betrekking op materiële elementen van feit Toepassing op álle deelnemers, ongeacht of ze op de hoogte waren of niet EHRM – Goktepe v. Belgie; Delespesse v. Belgie Ten minste eventueel opzet m.b.t. dergelijke omstandigheden Subjectieve – betrekking op persoon van dader Bv. relatie dader-slachtoffer (dienstverband art. 464 Sw., verwantschap art. 395 Sw.); persoonlijke hoedanigheid dader... Toepassing enkel op bepaalde mededader/medeplichtige

Question 442

herhaling voorwaarden

Answer 442

Eerdere veroordeling (geen beveiligingsmaatregel) Belgische/EU-veroordeling In kracht van gewijsde (vóór het nieuwe feit) Nieuw misdrijf: zie artikelen 54 e.v. Sw. Misdaad na misdaad (art. 54 Sw.; facultatief, maar laatste lid: verplicht!) Wanbedrijf na misdaad (art. 56 lid 1 Sw.; dubbel – facultatief) Wanbedrijf na wanbedrijf (art. 56 lid 2&3 Sw.; dubbel – facultatief) Voorwaarden: eerdere veroordeling van minstens 1j GVS, voor één enkel strafbaar feit, vóór 5j vanaf uitvoering of verjaring eerdere straf Misdaad na wanbedrijf (art. 55bis Sw.: verhoging overeenkomstig art. 54 Sw. + VWen art. 56, lid 2 Sw.) (Wet 5/5/2019) Specialiteitsvereiste: Overtreding na overtreding (art. 562, 564, 565 Sw. identiteit – binnen 12m.), Sommige wanbedrijven (‘verwant’ misdrijf)

Question 443

Bovengrenzen in geval van gecorrectionaliseerde misdaden:

Answer 443

Niet langer dan oorspronkelijke duur van opsluiting Voor gecorrectionaliseerde misdaden met ll opsluiting: niet langer dan 40j.

Question 444

herhaling met specialiteitsvereiste

Answer 444

hetzelfde of verwant msidrijf. Overtreding na overtreding (art. 562, 564, 565 Sw.): Identiteit (zelfde overtreding) Binnen 12m. Sommige wanbedrijven (‘verwant’ misdrijf): Bv. valsheid informatica (art. 210bis, §4 Sw.), informaticabedrog (art. 504quater, §3 Sw.) Verdubbeling bij identiek misdrijf of aantal opgesomde verwante misdrijven

Question 445

strafverzwaring

Answer 445

verzwarende omstandigheden (bijkomstig, wetteljk, verplicht). de wettelijke herhaling.

Question 446

dering

Answer 446

strafverminderdende verschoningsgronden (midnerjairgheid, uitlokking) verzwachtende omstandigheden

Question 447

Strafvermindende verschoningsgronde (supra) =

Answer 447

bijzondere omstandigheden die straf verminderen zonder invloed op delictsomschrijving te hebben ≠ verzachtende omstandigheden!

Question 448

kenemerken strafverminderende verschoningsgronden

Answer 448

Wettelijk omschreven (art. 78 Sw.) Verplicht (indien bewezen, moet SRer er rekening mee houden) Wettelijke strafvermindering Persoonlijk karakter Voorbeelden: Minderjarigheid (art. 12 Sw.) Uitlokking van doodslag, slagen of verwondingen (art. 411-412 Sw.) Aangifte drugsmisdrijven

Question 449

verschoningsgronden pro memorie 2 types

Answer 449

Strafuitsluitende (beslissende) verschoningsgronden (supra) Strafverminderende verschoningsgronden De mate van straf verminderen (let op: denaturatie mogelijk) Bv. art. 411, 412, 414 Sw.; art. 12 Sw. (minderjarigheid)

Question 450

provocatie

Answer 450

Provocatie (= uitlokking) Uitzondering op principe dat iedereen emoties moet kunnen controleren 2 wettelijke gevallen Enkel voor bepaalde misdrijven (als reactie op uitlokking): doodslag en opzettelijke slagen en verwondingen: Zware gewelddaden tegen personen (art. 411 Sw.) Gewelddaden = fysiek of moreel én wederrechtelijk (dus geen RVG!) Zwaar = objectief (normaal en redelijk persoon) Tegen personen (ev. verwanten of derden, geen eigendom of dieren) Afweren van inbraak overdag (art. 412 Sw.) Inbraak ≠ vermoeden wettige verdediging bij nacht (art. 417, lid 1 Sw.) Onmiddellijk ≠ ogenblikkelijk (bv. voorbedachten rade bij moord) Persoonlijk (niet voor deelnemers) Strafvermindering: Art. 414 Sw. Misdaden: correctionalisatie; wanbedrijven: verlaging max. straf

Question 451

strafverminderende verschoningsgronden weerslag op STM poging

Answer 451

Geen invloed, want strafverminderende VSG enkel van belang voor STM Eerst regels poging toepassen, daarna strafverminderende VSG

Question 452

strafverminderende verschoningsgronden weerslag op STM deelneming

Answer 452

Idem! Eerst regels deelneming, daarna strafverminderende VSG Ook gevolg van persoonlijk karakter VSG

Question 453

verzachtende omstandigheden Welke misdrijven?

Answer 453

Alle misdaden Art. 79-84 Sw. Wanbedrijven In Strafwetboek: art. 85 Sw. In bijzondere strafwetten: enkel indien art. 85 Sw. uitdrukkelijk van toepassing wordt verklaard of via een bijzondere regeling Overtredingen Alleen voor overtredingen in Strafwetboek: art. 566 Sw. In bijzondere strafwetten: enkel indien uitdrukkelijke bepaling VO mogelijk maakt

Question 454

gevolgen verzachtende omstandigheden bij misdaden verplichte gevolgen

Answer 454

Wettelijke max. hoofdstraf laten dalen met 1 trap op strafschaal 80 Sw. Indien bindende correctionalisatie o.b.v. VO: wettelijke max. hoofdstraf laten dalen tot op niveau correctionele straffen volgens art. 80 Sw. (komt later) Gevolgen voor bijkomende straffen: ontzetting, publicatie & afzetting mogelijks niet meer van toepassing

Question 455

gevolgen verzachtende omstandigheden bij misdaden facultatieve gevolge

Answer 455

Hoofdstraffen Dalen tot absolute minimum (tot op niveau van correctionele straffen indien correctionalisatie) Noot: ook HvA kan ‘correctionaliseren’ en dus ‘correctionele straffen opleggen’ (altijd! Art. 2 Wet VO!) Bijkomende straffen Bij correctionalisatie worden ook bijkomende straffen correctioneel Kijken naar opgelegde hoofdstraf

Question 456

Potpourri II

Answer 456

Veralgemening correctionalisatie Correctionalisatie mogelijk voor alle misdaden (Wet Verzachtende Omstandigheden 4 oktober 1967) Verhoging max. GVS (art. 25 Sw.) Verhoging straf na correctionalisatie (art. 80 Sw.)

Question 457

gevolgen verzachtende omstandigheden Strafvermindering Bij (oorspronkelijke) wanbedrijven

Answer 457

Art. 85 Sw. SRer verplicht om straf onder het maximum op te leggen SRer kiest hoe laag de straf (minimum GB 1€, te verhogen met opdeciemen) = Contraventionalisatie mogelijk

Question 458

gevolgen verzachtende omstandigheden Strafvermindering Bij overtredingen

Answer 458

Art. 566 Sw. – vermindering geldboete (min. 1€) Bijzondere WG – kijk naar specifieke bepalingen

Question 459

belang verzorgende omstandighedne in de praktijk tweedelige functie

Answer 459

Tweedelige functie: Individualisering Verandering van bevoegdheid van rechtscollege, ‘naar beneden’ (belangrijker)

Question 460

ontaarding/denatureeren

Answer 460

Straf onder het minimum Verandering van aard Begrip: Misdrijf waarvoor wetboek criminele straf voorziet, komt toch voor correctionele rechtbank Misdrijf waarvoor wetboek correctionele straf voorziet, komt voor politierechtbank

Question 461

Wie mag VO aannemen?

Answer 461

SRer soeverein Moet VO in beslissing vermelden! Eenmalig! (Dus niet misdaad  wanbedrijf  overtreding via verzachtende omstandigheden) Beslissing onderzoeksgerechten (bindend voor vonnisgerechten) Tenzij VG juridische kwalificatie verkeerd acht Beslissing OM (niet bindend) VG kan zich onbevoegd verklaren door gebrek aan verzachtende omstandigheden Ongeacht verklaring onbevoegdheid, mogelijke toepassing VO door volgend VG

Question 462

samenloop van misdrijven

Answer 462

eendaadse samenloop, voortgezet of collectief misdrijf, meerdaagse samenloop

Question 463

Eendaadse (ideële) samenloop

Answer 463

Eenzelfde feit levert verscheidene misdrijven op (65 Sw.) Eenheid feit, meervoudigheid juridische kwalificaties Bv. aanranding van de eerbaarheid (372 of 373 Sw.) in het openbaar Oplichting (496 Sw.) door gebruik van valse geschriften (197 Sw.)

Question 464

Voortgezet of collectief misdrijf

Answer 464

Meerdere misdrijven (van dezelfde of verschillende aard) verbonden door eenheid van (misdadig) opzet

Question 465

Meerdaadse (materiële) samenloop

Answer 465

Eén dader, meerdere feiten, meerdere misdrijven

Question 466

Samenloop: één dader, meerdere misdrijven

Answer 466

Dezelfde dader heeft twee of meer misdrijven gepleegd (op hetzelfde ogenblik of niet)

Question 467

2 basisopties straftoemeting samenloop,

Answer 467

cumul (optelsom) of opslorping? Beperkte cumul? Of onbeperkte cumul? Zouden we meer aandacht besteden aan feiten (een straf per feit – cumul – vergelding) of aan dader? Is één dader die meer misdrijven pleegt gevaarlijker of minder gevaarlijk? Logica? Vergelding, algemene/bijzondere preventie? Resocialisering?

Question 468

Basisregels STM samenloop

Answer 468

(zie infra gedetailleerde regels) nooit onbeperkte cumul (tenzij verbeurdverklaring en GB overtreding) voorkeur voor opslorping zwaardere straffen (voldoende preventief effect?) Meerdaadse samenloop: teken van grotere gevaarlijkheid Eendaadse samenloop en voortgezet misdrijf: alleen zwaarste straf (65 lid 1 Sw.) Meerdaadse samenloop: beperkte cumul voor overtredingen en wanbedrijven (met aanpassingen, 58-60 Sw) – opslorping voor misdaden (met aanpassingen, 61-62 Sw.) Verbeurdverklaringen altijd gecumuleerd

Question 469

eendaadse samenloop

Answer 469

Invloed op STM Enkel zwaarste straf kan worden uitgesproken (art. 65 lid 1 Sw.) Zowel hoofdstraf als bijkomende straffen van misdrijf met zwaarste straf En VBV en TBS, ook al zijn die énkel voorzien voor misdrijf met lichtere straf! Art. 64 Sw. en art. 34quater 4° Sw. Andere bijkomende straffen van lichter misdrijf mogen niet worden opgelegd!!! (want niet panacheren!) 

Question 470

Wat indien eenheid van opzet laattijdig vastgesteld wordt? voortgezet/collectief misdrijf

Answer 470

Invloed op STM Art. 65 lid 1 Sw. (uitgebreid): zwaarste straf Bv. misdrijven die gemeenschappelijk plan vormen, ontdekt op verschillende momenten Art. 65 lid 2 Sw.: verschillende misdrijven, waarvan sommige al voorwerp van definitieve veroordeling en andere nu voor SR’er komen SR’er moet rekening houden met eerder uitgesproken straf Ofwel geen extra straf opleggen en beklaagde enkel schuldig verklaren mét verwijzing naar eerdere straf Ofwel bijkomend (=extra) straffen, met als maximum de “zwaarste straf” (d.w.z. alle afzonderlijke misdrijven van voortgezet/collectief misdrijf vergelijken, bepalen wat zwaarste straf is en extra straf opleggen in mate van het mogelijke 

Question 471

Meerdere overtredingen meeraadse samenloop

Answer 471

Art. 58 Sw.: relatief onbeperkte cumul Cumul, maar maximum duur werkstraf (300 uren max), SoET (1 jaar) …

Question 472

Meerdere wanbedrijven, meeraadse samenloop

Answer 472

Art. 60 Sw.: beperkte cumul Cumul met 2 bovengrenzen: 1) niet meer dan dubbel zwaarste straf (hoofdstraf en bijkomende straf van zwaarste misdrijf); 2) niet meer dan 20 jaar GVS, 300 uren WS, 1 jaar SoET, 2 jaar APS

Question 473

Wanbedrijven en overtredingen meerdaadse samenloop

Answer 473

Art. 59 Sw.: beperkte cumul met opslorping politiegevangenisstraf Cumul, maar opslorping van politiegevangenisstraf (alleen “correctionele gevangenisstraf”) – opgelet: grenzen voor wanbedrijven blijven!

Question 474

Misdaden en wanbedrijven/overtredingen meerdaadse samenloop

Answer 474

Art. 61 Sw.: opslorping lichtere straffen Straf misdaad

Question 475

Meerdere misdaden meerdaadse samenloop

Answer 475

Art. 62 Sw.: opslorping lichtere straffen Zwaarste straf, maar verhoging mogelijk

Question 476

zwaarste straf?

Answer 476

Type straf Vrijheidsstraffen – straffen ET – werkstraffen – APS- vermogensstraf (=geldboeten) Maximumduur of -hoogte (zie ook art. 63 Sw.) Gemeenrechtelijke – politieke Maximum bijkomende straffen Aard misdrijf (criminele – correctionele – politiestraffen) Andere criteria: Hoogte/lengte niet-vrijheidsstraf, vervangende straf, minimum hoofdstraf, minimum bijkomende straf (zie cursus, nr. 1733)

Question 477

eendaadse samenloop invloed op STM

Answer 477

Enkel zwaarste straf kan worden uitgesproken (art. 65 lid 1 Sw.) Zowel hoofdstraf als bijkomende straffen van misdrijf met zwaarste straf En VBV en TBS, ook al zijn die énkel voorzien voor misdrijf met lichtere straf! Art. 64 Sw. en art. 34quater 4° Sw. Andere bijkomende straffen van lichter misdrijf mogen niet worden opgelegd!!! (want niet panacheren!) 

Question 478

Wat indien eenheid van opzet laattijdig vastgesteld wordt?

Answer 478

Bv. misdrijven die gemeenschappelijk plan vormen, ontdekt op verschillende momenten Art. 65 lid 2 Sw.: verschillende misdrijven, waarvan sommige al voorwerp van definitieve veroordeling en andere nu voor SR’er komen SR’er moet rekening houden met eerder uitgesproken straf Ofwel geen extra straf opleggen en beklaagde enkel schuldig verklaren mét verwijzing naar eerdere straf Ofwel bijkomend (=extra) straffen, met als maximum de “zwaarste straf” (d.w.z. alle afzonderlijke misdrijven van voortgezet/collectief misdrijf vergelijken, bepalen wat zwaarste straf is en extra straf opleggen in mate van het mogelijke 

Question 479

Probatiewet 4 nieuwe sanctiemodaliteiten

Answer 479

1. Gewone opschorting van uitspraak van veroordeling 2. Probatieopschorting van uitspraak van veroordeling 3. Veroordeling met gewoon uitstel van de tenuitvoerlegging van de straffen 4. Veroordeling met probatie-uitstel van de tenuitvoerlegging van de straffen

Question 480

opschoritng begrip

Answer 480

Begrip Vorm van op proef stellen van beklaagde voor bepaalde tijd voor bewezen strafrechtelijke feiten maar zonder veroordeling

Question 481

Doel/zin opschorting

Answer 481

Zaak te ernstig voor seponering (of die niet geseponeerd werd) Maar veroordeling (ook met uitstel) veel te negatieve gevolgen voor de persoon Declassering of bemoeilijken re-integratie Indien proeftijd niet succesvol, herroeping en alsnog veroordeling mogelijk Bedreiging van toekomstige veroordeling (indien proef niet succesvol) voldoende als straf (en om recidive te voorkomen)

Question 482

voorwaarden opschorting

Answer 482

Feiten van tenlastelegging bewezen Bewezen feit Antecedenten Instemming Bevoegdheid Proeftijd (art. 3 lid 4 Probatiewet)

Question 483

Feiten van tenlastelegging bewezen

Answer 483

Niet voor ‘onschuldige’ beklaagden Niet dus indien vrijspraak of buitenvervolgingstelling door OG Uitspraak over burgerlijke vordering en gevolgen mogelijk Schadevergoeding + veroordeling tot teruggave en gerechtskosten (art. 6 lid 2 en 3 Probatiewet) Ev. VBV (ook buiten gevallen art. 43bis Sw.; art. 6 lid 2 Probatiewet) en geen strafkarakter In voorkomend geval mits schriftelijke vordering OM

Question 484

Bewezen feit (voorwaarden ospchorting)

Answer 484

chijnt niet van die aard te zijn dat het moet worden gestraft met meer dan 5j gevangenisstraf Opgelet: beoordeling in concreto (≠ wettelijk max)! Geen uitgesloten misdrijf (art. 20, §2 Probatiewet)

Question 485

voorwaarden opschorting antecedenten

Answer 485

Nog niet veroordeeld tot vrijheidsstraf van meer dan 6 maanden Criminele of correctionele hoofdstraf: geen vervangende straf; geen ET Moet veroordeling voor 1 strafbaar feit zijn (ook voortgezet misdrijf) Verschillende veroordelingen van minder dan zes maanden geen beletsel (bv. 1 veroordeling tot 2 maanden, 1 veroordeling tot 5 maanden) Gunstiger regime in art. 9 Drugswet

Question 486

voorwaarden opschorting bevoegdheid

Answer 486

Door VG (NIET door HvA) of OG OG enkel indien openbaarheid van debatten tijdens vonnisfase declassering zou veroorzaken of reclassering bemoeilijken Geen opschorting mogelijk door HvA (art. 3 lid 1) – ook niet indien GVS van minder dan 5j op oog! VG: ev. beslissing ‘in raadkamer’ indien schriftelijk verzoek of vordering en openbare debatten risico op declassering of bemoeilijken reclassering

Question 487

voorwaarden opschorting proftijd

Answer 487

Proeftijd (art. 3 lid 4 Probatiewet) Min 1j – max 5j – gaat in vanaf beslissing Motivering door strafgerechten (art. 3 lid 4 Probatiewet)

Question 488

gevolgen opschorting

Answer 488

Gevolgen Einde aan de vervolging Tenzij herroeping Na gunstige proeftijd geen juridisch gevolg meer van feiten Geen grond voor wettelijke herhaling! Ne bis in idem: geen tweede vervolging mogelijk Geen veroordeling in strafregister, maar wel vermelding van opschorting (doch niet in elk type uittreksel vermeld) Geen bijkomende straffen! Uitz: VBV (als bijkomende straf en ook als beveiligingsmaatregel) Herroeping Facultatief Indien nieuw misdrijf tijdens proeftijd Nieuw misdrijf met veroordeling tot criminele straf of GVS van minstens 1 maand (art. 13 § 1 Probatiewet)

Question 489

uitstel begirp en doel/zin

Answer 489

Begrip Vorm van op proef stellen van beklaagde voor bepaalde tijd voor feiten waarvoor veroordeling en straffen worden uitgesproken, maar tenuitvoerlegging van straffen wordt uitgesteld ≠ straf (maatregel in verband met tenuitvoerlegging) Telt dus niet mee bij beoordeling van ‘zwaarste straf’! Doel/zin Tenuitvoerlegging (‘TUL’) van straf niet nodig om recidive te vermijden en evenmin voor algemene ontrading TUL zou te veel negatieve gevolgen hebben voor de persoon

Question 490

voorwaarden uitstel veroordeling

Answer 490

Veroordeling: Leidt tot GVS van niet meer dan 5j GVS Enkel kijken naar hoofd-GVS (niet vervangende GVS) en voor eenzelfde feit (dus geen opsomming van veroordelingen) Inbegrepen eendaadse samenloop van misdrijven en voortgezet misdrijf (indien straf lager dan drempel) Sommige misdrijven uitgesloten (art. 20 § 2 probatiewet) Enkel voor straffen Zowel hoofdstraffen als bijkomende straffen (maar limiet opgeteld op hoofdstraf, supra) Niet voor VBV, SoET, werkstraf en APS Niet voor burgerlijke gevolgen (schadevergoeding, teruggave of gerechtskosten)

Question 491

voorwaarden uitstel antecedenten

Answer 491

(art. 8 §1 lid 1 en 2 Probatiewet) Nog niet zijn veroordeeld tot: Criminele straf of hoofd-GVS van meer dan 12 maanden (geen vervangende GVS) (≠ probatie-uitstel) Opgelet: 1j GVS > 12 maanden (360 dagen) Voor 1 strafbaar feit (= ook hypothese voortgezet misdrijf) Voortgezet misdrijf (hypothese art. 65, lid 2 Sw.) geen beletsel voor uitstel (art. 8 §1 lid 5 Probatiewet) Want eerdere en nieuwe veroordeling samen bekeken, feiten hangen samen door eenheid van opzet! Geen optelling van verschillende GVS (afzonderlijk bekijken) Eerdere veroordeling werkstraf, SoET of APS? Geen probleem

Question 492

voorwaarden uitstel profetijd

Answer 492

Proeftijd (art. 8 §1 lid 6 en 7 Probatiewet) Min 1j Max 3j voor geldstraffen en GVS t.e.m. 6m Max 5j voor zwaardere straffen Gaat in vanaf beslissing Splitsbaar uitstel (art. 8 §1 lid 1 Probatiewet) Voor hele veroordeling, hoofdstraf, bijkomende straf Geheel of gedeeltelijk Gemotiveerde beslissing (art. 8 §1 lid 4 Probatiewet)

Question 493

gevolgen uitstel

Answer 493

Gevolgen Indien geen herroeping, geen TUL Na gunstige afloop van periode vervalt recht op tenuitvoerlegging Wel mogelijke grond voor wettelijke herhaling

Question 494

Herroeping gevolgen uitstel

Answer 494

Indien nieuw misdrijf tijdens proeftijd (art. 14 §1 en §1bis Probatiewet) Van rechtswege of facultatief, afhankelijk van nieuw misdrijf Rechtswege: veroordeling tot criminele straf of hoofd-GVS van meer dan 6m Facultatief: veroordeling tot hoofd-GVS tussen 1m-6m Ook mogelijk om gewoon uitstel te vervangen door probatie-uitstel In geval van herroeping begint verjaringstermijn voor straf (die geschorst was) opnieuw te lopen

Question 495

probatiewet

Answer 495

= sanctiemodaliteit, bijzondere voorwaarden opgelegd door SR’er, onder toezicht van probatiecommissie en justitieassistenten Dus: extra ondersteuning en begeleiding om recidive te voorkomen Bv. opleiding (min 20u-max 240u) – bij opschorting of volledig uitstel van hoofdstraf (GVS of GB)

Question 496

voorwaarden en herroeping probatiewet

Answer 496

Voorwaarden Ook instemming met bijzondere voorwaarden bij opschorting (niet enkel met opschorting) Herroeping Kan ook o.b.v. niet-naleving van probatievoorwaarden

Question 497

stm en overschrijding redelijke termijn

Answer 497

Overschrijding redelijke termijn (Art. 6 EVRM) Art. 21ter V.T.Sv. Eenvoudige schuldigverklaring (+ gerechtskosten, teruggave en VBV) Of lagere straf dan wettelijk min (zonder VO) Vrijspraak indien onvoldoende resterend bewijs Andere situatie voor OG

Question 498

overzicht STM regels volgorde

Answer 498

Verzw. O. Want eerst regels die kwalificatie beïnvloeden! Strafbare poging Gevolg = lager max, soms straffeloos en zo ‘impact’ op kwalificatie Wettelijke herhaling: enkel die regels die met Verzw. O. kunnen worden gelijkgesteld Indien verplicht (bv. art. 54 lid 3 Sw.) of facultatief maar met als gevolg straf van hogere aard (in bijzondere straf-WG) Deelneming (let op met type Verzw. O.!) Strafverminderende VSG VO (ev. impact op aard misdrijf) Facultatieve strafverzwaring wegens wettelijke herhaling (en geen wijziging aard misdrijf) Samenloop Probatie-uitstel/opschorting

Question 499

Beveiligings- of beschermingsmaatregelen

Answer 499

geen repressieve functie ook mogelijk tegen schuldonbekwamen exclusief preventieve functie Juridisch beschermende functie t. gevaren tegen personen of zaken of situaties die gevaarlijk zijn Uitgesproken zonder enig schuldverwijt Beveiligingsmaatregelen in beginsel vreemd aan overwegingen betreffende de ernst van de feiten.

Question 500

1) Straffen volgens Belgische Grondwet

Answer 500

Art.14 GW.: “Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet.” Straf: ruimere draagwijdte Bijvoorbeeld ook toegepast bij internering (een maatregel ter bescherming van de maatschappij)

Question 501

indelingen maatregelen

Answer 501

Strafvervangende maatregelen (alternatief aan straf) internering, jeugdbescherming Strafaanvullende maatregelen (ook naast straf) sommige verbeurdverklaringen, gevallen van verval van recht tot sturen en van bekendmaking Persoonlijke maatregelen vrijheidsbenemende en vrijheidsbeperkende Vermogensgerichte maatregelen  eigendomsontnemende of -beperkende Maatregelen zonder noodzakelijk voorafgaand als misdrijf omschreven feit jeugdbescherming bij problematische opvoedingssituatie

Question 502

interneringswet

Answer 502

Internering = strafvervangende maatregel Internering mikt op beveiliging maatschappij en zorg aan geesteszieke Waarborg "om een menswaardig leven te leiden" (art. 2 Interneringswet) Na talloze veroordelingen door EHRM  Verplicht voorafgaandelijk psychiatrisch deskundigenonderzoek (art. 5-8 Interneringswet) Maar rechter niet gebonden hierdoor Rechten voor slachtoffers in de uitvoeringsfase slachtoffers kunnen een verzoekschrift indienen om te worden geïnformeerd of gehoord (art. 3-4 Interneringswet)

Question 503

Burgerlijke vordering:

Answer 503

Misdrijf veroorzaakt vaak schade (niet altijd!) Gericht op herstel van schade Voorwerp = schadevergoeding slachtoffer Door BP = slachtoffer dat aan bepaalde formele vereisten voldoet (infra) Uitz. ook door OM (teruggave, infra)

Question 504

twee fasen van strafvordering

Answer 504

Onderzoeksfase (misdrijven ontrafelen met al zijn constitutieve bestanddelen en misdadigers) Vonnisfase en ev. rechtsmiddelen (misdrijven en daders formeel vaststellen)

Question 505

Onderzoeksfase (misdrijven ontrafelen met al zijn constitutieve bestanddelen en misdadigers)

Answer 505

Publieke autoriteiten maken een hypothese Was er een misdrijf? Wie had het kunnen plegen? Geheime fase Geen volledige deelneming van verdachte

Question 506

Vonnisfase en ev. rechtsmiddelen (misdrijven en daders formeel vaststellen)

Answer 506

De hypothese wordt getest Is de stelling die in de tenlastelegging staat waar of niet? Openbaar Volledige deelneming van aangeklaagde  (beklaagde/beschuldigde)

Question 507

Accusatoir:

Answer 507

Twee partijen op gelijke voet (S’offer/aanklager v. beklaagde) Rechter als scheidsrechter (geen actieve rol), Openbare, tegensprekelijke en mondelinge procedure 

Question 508

Inquisitoir:

Answer 508

Maatschappij (aanklager) v. beklaagde – geen gelijkheid Actieve rechter Geheime, niet-tegensprekelijke en schriftelijke procedure  Belgische strafprocedure? (mengeling? Of inquisitoir?)

Question 509

2 gevolgen vermoedne van onschuld

Answer 509

Artikel 6/2 EVRM Een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld, wordt voor onschuldig gehouden totdat zijn schuld in rechte is komen vast te staan Voor onschuldig gehouden = behandeld als onschuldig geen toepassing van straffen voor vonnis/definitieve beslissing Recht om zichzelf te verdedigen Gelijke behandeling (voor zover mogelijk) met OM Voor onschuldig gehouden = beschouwd als onschuldig OM heeft bewijslast (niet beklaagde) persoon slechts schuldig aan een misdrijf als bewijzen ondubbelzinnig schuld aantonen

Question 510

strafvordering hoofdrolspelers

Answer 510

De aanklager = OM (procureur des Konings) De aangeklaagde = Verdachte (inverdenkinggestelde, OR’er-61bis Sv.) - GO = Beklaagde (beschuldigde bij HvA) – Vonnis Het slachtoffer De benadeelde partij De burgerlijke partij (burgerlijke vordering) De rechter Onderzoeksrechter/ Raadkamer / Kamer van Inbeschuldingstelling Vonnisrechter (eerste aanleg, hof van beroep, Hof van Cassatie)

Question 511

Wie neemt het initiatief bij strafvordering

Answer 511

OM (‘parket’, ‘staande magistratuur’) Ambtenaren en organen die niet behoren tot het O.M. Met uitsluiting van OM Bv. Bestuur van Financiën (inzake douane en accijnzen) In samenwerking met OM Burgerlijke partij

Question 512

parket van eerste aanleg

Answer 512

Procureur des Konings (PK): bij rechtbank van eerste aanleg = (politierechtbank en correctionele rechtbank) Substituten Eerste-substituut (verantwoordelijkheid voor bepaalde sector) ‘Gewone substituten’ Substituten gespecialiseerd In handelszaken In strafuitvoeringszaken In fiscale zaken (niet douane en accijnzen) Toegevoegde substituten Niveau hof van beroep, rechtsgebied, afhankelijk van noden Arbeidsauditeur (aparte organisatie) Sociaal Strafrecht! Raad van PK’s: geeft advies aan College van PG’s 

Question 513

parket generaal

Answer 513

Bij Hof van beroep Overste: Procureur-generaal (PG) Bijgestaan door: Advocaten-generaal Substituut-procureurs-generaal [voor Sociaal SR: Arbeidsauditoraat-generaal] College van Procureurs-generaal: Uitwerking van SR beleid Advies aan minister van Justitie omtrent SR beleid Adviseert en informeert over opdrachten OM

Question 514

hof. vanassissen

Answer 514

Geen permanent hof! Werkt ad hoc Taak OM bij HvA uitgeoefend door: PG Magistraat van PG Magistraat van parket van eerste aanleg

Question 515

hof. vancassatie

Answer 515

Procureur-generaal bij het Hof van Cassatie Bijgestaan door Advocaten-generaal Geen uitoefening van strafvordering (art. 141 Ger. W.) Tenzij hij een rechtsvordering instelt waarvan de berechting aan het Hof van Cassatie is opgedragen Advies verlenen aan Hof omtrent oplossing zaak (amicus curiae)

Question 516

federaal parket

Answer 516

Antwoord op het gebrek aan coördinatie en behandeling bij bepaalde dossiers 33 federale magistraten + gedetacheerde en gedelegeerde magistraten Overste: Federale Procureur Onder gezag minister van Justitie Opdrachten: Strafvordering uitoefenen overeenkomstig artikel 144ter (vooral: terrorisme) Coördinatie uitoefening strafvordering en vergemakkelijken internationale samenwerking Toezicht op federale politie Dringende maatregelen (art. 47duodecies, §2 Sv.) Bv. wanneer misdrijf nog niet in België kan worden gelokaliseerd

Question 517

strafprocesrecht: federaal gebleven MAAR uitzonderingen:

Answer 517

hoedanigheid van officier gerechtelijke politie 2) bewijswaarde van een pv 3) gevallen waarin huiszoeking 4) decreten moeten zelf bepalen wanneer de bestraffing van een zaak stopt door verjaring  decreten mogen het moment bepalen waarin men niet langer kan bestraffen 5) strafbeleid: Vlaamse regering kan strafbeleid mee suggereren aan het parket

Question 518

federaal parket Uitoefening Sv. – Bevoegdheid – 3 criteria (art. 144ter, §1 Ger.W.):

Answer 518

Limitatieve lijst van misdrijven Veiligheidscriterium Geweld t. personen of materiële belangen; om ideologische of politieke redenen (d.m.v. terreur, intimidatie of bedreigingen) = terroristische misdrijven Geografisch criterium Internationale dimensie Verschillende rechtsgebieden binnen België (~ hof van beroep) Niet: misdrijf binnen verschillende arrondissementen van 1 rechtsgebied (wél coördinatie Fed.P.) – tenzij onder 1 van 2 vorige criteria Ook samenhangende misdrijven

Question 519

bevoegdheid van federaal parket

Answer 519

Subsidiaire bevoegdheid = parket 1ste aanleg blijft bevoegd Maar federaal parket kan zaak naar zich toe trekken = evocatierecht Vereiste van goede rechtsbedeling (meerwaarde bieden) Uitz.: ernstige schendingen van internationaal humanitair recht Wie beslist over wie een zaak behandelt? Federale procureur Overleg indien mogelijk Geen rechtsmiddel! Zaak kan later nog teruggestuurd worden naar lokaal parket primauteit Federaal Parket 

Question 520

kenmerken OM deel van uitvoerende macht

Answer 520

PG onder disciplinair toezicht van PG Cassatie (maar geen inmenging in dagelijks beleid) Minister van Justitie (bovenaan piramide – OM is deel van uitvoerende macht) Minister van Justitie kan (sommige) bevelen (injuncties) geven

Question 521

taken van OM algemene beginselen

Answer 521

Algemene beginselen Art. 28quater, lid 2 Sv.: OM oefent de strafvordering uit op de wijze door de wet bepaald Instellen strafvordering Zorgen voor samenstelling dossier Waken over verloop van strafrechtspleging Uitvoering van straffen en maatregelen Art. 28ter Sv.: OM heeft een algemene opsporingsplicht en algemeen opsporingsrecht

Question 522

taken van OM instellen strafvordering

Answer 522

Zaak bij SR'er aanhangig maken  Via rechtstreekse dagvaarding (vonnisrechter) Via vorderen van GO (onderzoeksrechter)

Question 523

causaliteit

Answer 523

is een noodzakelijk element van het misdrijf verwijst naar de bijdrage die de medeplichtige levert aan het hoofdfeit van de dader hoeft nooit beoordeeld te worden bij verzuimsmisdrijven omvat een analyse van de antecedenten van een gevolg

Question 524

wat wordt nooit beshcouwd als een strafbare poging

Answer 524

rlelatief ondeugdelijk poging, poging tot opzettelijke misdrijven, onvrijwillig gestaakte poging, mislukt misdrijf, poging tot verzuim

Question 525

De toestemming van het slachtoffer... 

Answer 525

is strafrechtelijk altijd irrelevant omdat strafrecht van openbare orde is. moet steeds uitdrukkelijk worden gegeven om rechtvaardigend te kunnen werken. is bij verkrachting (art. 417/11 Sw.) ongeldig als het om de toestemming van een meerdererjarige gaat. kan de delictstypiciteit van een gedraging uitsluiten

Question 526

artike 6 §3 evrm recht op verdedigng

Answer 526

6 §3 Recht op verdediging Informatieplicht m.b.t. beschuldiging Voorbereiding verdediging Recht op zelfverdediging of met bijstand advocaat Recht op getuigen oproepen (tegenspraak) Recht op bijstand tolk

Question 527

toepassingsgebied art 6 evrm

Answer 527

“Strafzaak” en “vervolging”: autonome betekenis (invulling) “Gegrondheid” Tijdens vonnisfase Ook binnen strafonderzoek? De bepalingen vermelden de onderzoeksfase niet uitdrukkelijk (bedoeld voor vonnisfase) OG zijn gebonden door art. 6 EVRM in zoverre de niet-naleving van de bepalingen, voor de aanhangigmaking bij de vonnisrechter, het eerlijk karakter van het proces ernstig in het gedrag kan brengen Beoordeling in concreto (aan de hand van de eigen omstandigheden en aard van elke zaak) Beoordeling in globo (rekening houden met hele verloop van procedure)

Question 528

strafvordering hoofdrolspelers

Answer 528

De aanklager = OM (procureur des Konings) De aangeklaagde = Verdachte (inverdenkinggestelde, OR’er-61bis Sv.) - GO = Beklaagde (beschuldigde bij HvA) – Vonnis Het slachtoffer De benadeelde partij De burgerlijke partij (burgerlijke vordering) De rechter Onderzoeksrechter/ Raadkamer / Kamer van Inbeschuldingstelling Vonnisrechter (eerste aanleg, hof van beroep, Hof van Cassatie)

Question 529

theoire van het nieuw sociaal verweer

Answer 529

bescherming van de maatscahappij tegen gevaarlijke personen

Question 530

Kan iets door gewoonte strafbaar gesteld worden?

Answer 530

Nee, wetten nodig dankzij legaliteitsbeginsel

Question 531

klacht= aangifte van diegene die zich benadeeld voelt

Answer 531

Doel: louter signaleren van strafbare feit

Question 532

Burgerlijke partijstelling

Answer 532

Doel: schadevergoeding en teruggave

Question 533

S’offer

Answer 533

= benadeelde, maar zonder specifiek juridisch statuut Art. 3bis V.T.Sv.: zorgvuldige en correcte bejegening door alle betrokken actoren (info & contact) Geen formele procespartij Recht op zorgvuldige en correcte bejegening Verder nauwelijks rechten Sinds 2006 wel: Recht op informatie over verklaring benadeelde partij en BP-stelling PK informeert geïdentificeerde S’offers over plaats en tijdstip van zitting voor VG Strafrechter informeert S’offers over uitvoering vrijheidsstraf en mogelijke strafuitvoeringsmodaliteiten

Question 534

Benadeelde persoon

Answer 534

Heeft bepaalde rechten dankzij formele verklaring, maar nog geen procespartij (art. 5bis V.T.Sv.) Tussenvorm, tussen S’offer en BP – sinds 1998 – art. 5bis V.T.Sv. Wat? Verklaren schade te hebben geleden door misdrijf (≠schadeclaim) Persoonlijk belang Waar? Verklaring op secretariaat OM (of bij politie) Geen procespartij, maar wel 4 rechten: Recht op bijstand of vertegenwoordiging advocaat Voeging van stukken bij strafdossier Drievoudige verwittigingsplicht OM Inzage in – en kopie van strafdossier 

Question 535

BP = partij in proces

Answer 535

Meeste rechten, BP-stelling Maakt benadeelde/S’offer partij in strafproces  schadeclaim Impact op strafvordering? (infra) Strafvordering bestaat al? Strafvordering bestaat nog niet? Maar uitz.! Instellen strafvordering niet altijd mogelijk! Bv. ministers, minderjarigen, vervolging wegens genocide, voorrecht van rechtsmacht Wat wel mogelijk in die gevallen? BP-stelling bij wijze van “voeging” (infra)

Question 536

optierecht benadeelde, voordelen van strafrechtelijke weg:

Answer 536

benaeelde kan kiezen tussen sr en br. Procedure verloopt sneller Weinig kosten (en bijna geen onmiddellijke kosten) ‘Profiteren’ van bewijsverzameling door OM en OR Argumenten rechtstreeks aan strafrechter voorleggen en zo mee oordeel van strafrechter helpen vormen (vermijden ongunstige uitkomst van strafzaak)  De facto ook: streven naar bestraffing dader (hoewel geen wettelijk doel)

Question 537

Voorwerp burgerlijke voordering =

Answer 537

het herstel van de door het misdrijf veroorzaakte privaatrechtelijke schade

Question 538

Schadevergoeding =

Answer 538

het herstel van de schade in geld

Question 539

Teruggave =

Answer 539

het herstel van de schade in natura Enge zin: teruggave van goederen die aan eigenaar ontnomen werden Ruime zin: alle maatregelen die de gevolgen van het misdrijf doen verdwijnen Herstel oude situatie, d.w.z. zoals voor het misdrijf Maar niet altijd mogelijk: sommige gevolgen onomkeerbaar

Question 540

Verschil tussen schadevergoeding en teruggave:

Answer 540

Teruggave vrijwaart ook algemeen belang (openbare orde) Verplicht (valt ook onder taken OM)

Question 541

burgerlijke vordering voor de SR'er na instelling SV

Answer 541

Benadeelde kan zich in elke stand van geding (tot sluiten van debatten) burgerlijke partij stellen (67 Sv.) Voor OR’er, voor OG’en, voor VR’er in eerste aanleg (niet in beroep)

Question 542

burgerlijke vordering voor de SR'er, Voor instelling SV

Answer 542

Benadeelde kan burgerlijke vordering voor de SR’er brengen Voor OR’er (63 Sv.) – verplicht voor misdaden Voor VR’er via rechtstreekse dagvaarding Initiatief BP stelt ook SV in Accessoriumkarakter BV

Question 543

BV voor SV (= BV is beëindigd voor SV is ingesteld):

Answer 543

BR’er beslist vrij Maar SR’er (die later geadieerd is) blijft ook vrij Nooit sprake van gezag van gewijsde (ne bis in idem)

Question 544

SV voor of tijdens BV

Answer 544

Indien tijdens (= BV al gestart voor SV ingesteld)   BV wordt geschorst “Le criminel tient le civil en état”: vermijden van tegenstrijdigheden SV heeft voorrang: BR’er moet zich in beginsel conformeren Gezag van gewijsde als SR’er al over zelfde onderwerp BV beslist heeft

Question 545

tegen wie wordt strafvordering uitgeoefend

Answer 545

Potentiële daders (of deelnemers) NP en/of RP (ev. vertegenwoordigd door lasthebber ad hoc) Verdachte Tijdens onderzoeksfase Eventueel onderzoek tegen ‘onbekenden’! Inverdenkinggestelde Door OR (art. 61bis lid 1 Sv.) Onderscheid met: ‘persoon tegen wie strafvordering is ingesteld i.k.v. GO’ (art. 61bis lid 2 Sv.) Beklaagde Vonnisfase Hof van assisen: ‘beschuldigde’

Question 546

CAP

Answer 546

CAP? = civielrechtelijk/burgerrechtelijk aansprakelijke partij Art. 1384 BW en (andere) wettelijk omschreven gevalleno Enkel op burgerrechtelijk vlak! (dus geen strafvordering tegen CAP!) Veroordeling tot schadevergoeding en gerechtskosten In solidum met beklaagde Uitz. ook veroordeling tot geldboete (maar let op: art. 50bis Sw.) Kan enkel door OM of BP in zaak worden betrokken, niet op eigen initiatief of via beklaagde!

Question 547

Opsporingsonderzoek v. Gerechtelijk onderzoek Gemeenschappelijke kenmerken (~inquisitoir karakter)

Answer 547

Geheim: Beschermen van het maken van hypotheses tegen externe invloed Efficiëntie en vermoeden van onschuld (infra) Niet-tegensprekelijk (= niet-contradictoir) Geen debat en geen (of heel beperkte) deelneming van verdachte OM of OR voert onderzoek Privépartijen kunnen zich niet verzetten tegen bepaalde onderzoeksdaden (maar uitz.) Schriftelijk Schriftelijk stuk voor elke uitgeoefende activiteit/onderzoeksdaad Manier om regelmatigheid van handelingen later na te gaan Maar ook manier om resultaten later te gebruiken

Question 548

2 types strafonderzoeken

Answer 548

Waarom twee onderzoeken? Beschermende functie GO i.t.t. OO Veronderstelling: OR beschermt meer dan OM OR onafhankelijk & onpartijdig – meer aandacht voor fundamentele rechten Oorspronkelijk (GO verplicht): onpartijdig onderzoek nodig naast onderzoek OM Nu (GO facultatief): indien het onderzoek dwangmaatregelen vereist, is onpartijdig onderzoek nodig Tussensituatie: mini-instructie (infra)

Question 549

opsporingsonderzoek

Answer 549

Uit praktijk gegroeid “[H]et geheel van de handelingen die ertoe strekken de misdrijven, hun daders en de bewijzen ervan op te sporen en de gegevens te verzamelen die dienstig zijn voor de uitoefening van de strafvordering” (art. 28bis §1 lid 1 Sv.) Leidt niet noodzakelijk tot GO GO niet noodzakelijk (art. 47 & 64 Sv.) Art. 47 Sv.: “kan vorderen”

Question 550

politie

Answer 550

Geïntegreerde politiedienst (sinds hervorming 1998) 2 niveaus Lokaal v. federaal Basispolitiezorg Gespecialiseerde en supralokale opdrachten en steun Bevoegdheid Opsporen van alle misdrijven (art. 8 Sv.) Ook al zijn andere ambtenaren misschien ook bevoegd (bijzondere WG) Onderscheid agent – officier van gerechtelijke politie Officier: eigen opsporings- en vaststellingsbevoegdheid Agent: enkel bijstand (soms uitz.)

Question 551

proactieve recherche

Answer 551

art 28bis §2 Sv, Proactieve v. reactieve recherche 2 criteria proactieve: restrictief Doel = gerechtelijke finaliteit (niet zomaar informatie verzamelen) Bepaalde zware misdrijven: Criminele organisaties Misdrijven art. 90ter §2-4 Sv. Vereiste: voorafgaande schriftelijke toestemming PK/arbeidsauditeur/federale procureur; BOM mogelijk (infra)

Question 552

Kenmerken OO

Answer 552

Geen dwangmaatregelen Uitz.: heterdaad Mini-instructie (infra) Geheim (art. 28quinquies Sv.) Efficiëntie waarheidsvinding Eerbiediging vermoeden van onschuld Schriftelijk Niet-contradictoir Geen debat over aannemen onderzoeksdaden Geen deelname aan de onderzoeksverrichtingen

Question 553

Geheim karakter OO (art. 28quinquies Sv.)

Answer 553

Efficiëntie waarheidsvinding Eerbiediging vermoeden van onschuld Beroepsgeheim (geheim van onderzoek) voor al wie beroepshalve betrokken is bij onderzoek Bestraft door art. 458 Sw.

Question 554

Uitzonderingen geheim karakter OO

Answer 554

Kopie van verhoor aan ondervraagde persoon Persmededelingen door PK of advocaat Verzoek tot inzage en kopie van dossiers

Question 555

verzoek tot inzage en kopie van dossiers

Answer 555

Art. 21bis Sv. (algemene bepaling) en art 61ter SV Verzoekschrift van belanghebbenden en ook van derden (“In alle andere gevallen…”) Opgelet: recht op verzoek ≠ recht op inzage OM niet verplicht om op verzoek in te gaan Specifieke procedure voor belanghebbende (§§ 2-9) OM moet antwoorden 4 maanden (soms herleid) Limitatieve lijst van weigeringsgronden (art. 21bis § 5) Gedeeltelijke inzage of kopie toelaten Rechtsmiddel belanghebbenden t. weigering of stilzwijgen van OM (art. 21bis §7-8 Sv.) – voor KI

Question 556

Niet contradictoir

Answer 556

Geen debat over aannemen onderzoeksdaden Geen deelname aan de onderzoeksverrichtingen Houdbaar na beslissing EHRM in Salduz?

Question 557

niet contradictoir Uitz. “strafrechtelijk kort geding” (art. 28sexies Sv.)

Answer 557

Degene die geschaad wordt door opsporingshandeling m.b.t. goederen kan aan PK opheffing van maatregelen vragen (ook gedeeltelijk) Niet preventief Mogelijke afwijzing: Noodwendigheden onderzoek vereisen maatregel Rechten partijen of derden kunnen door opheffing in gedrang komen Opheffing zou gevaar voor personen of goederen opleveren VBV of teruggave aan rechthebbende voorzien in wet HB bij KI

Question 558

bescherming rechten p geoderen, “Strafrechtelijk kort geding” (art. 28sexies Sv.) “Strafrechtelijk kort geding” (art. 28sexies Sv.) Vervreemding of teruggave tegen betaling van geldsom (art. 28octies Sv.) Vervreemding =

Answer 558

Vervreemding = verkoop van in beslag genomen goederen Enkel vervangbare vermogensvoordelen waarvan de waarde eenvoudig bepaalbaar is Bewaring zou leiden tot waardevermindering, schade of kosten die onevenredig zijn met hun waarde Teruggave aan persoon tegen wie inbeslagneming gedaan werd onder betaling van geldsom PK bepaalt bedrag

Question 559

mini instrucite art 28septies SV

Answer 559

Rechter van het onderzoek v. onderzoeksrechter Voordeel: meer onpartijdig Nadeel: minder kennis van strafdossier, geen grondig overzicht zaak Mini-instructie (≈ rechter van onderzoek) PK vordert dat OR bepaalde onderzoekshandelingen verricht zonder dat dit de instelling van GO impliceert PK krijgt het dossier terug na de uitvoering van handeling Tenzij “evocatie” (autosaisine)

Question 560

evocatie

Answer 560

Als beslissing in eerste aanleg onjuist is Zaak wordt niet naar SR’er in eerste aanleg teruggestuurd EVOCATIE (‘tot zich trekken’) Appelrechter beslist over zaak Bevestiging of bekrachtiging van beslissing 1ste aanleg = geen evocatie Gedeeltelijke vernietiging mogelijk Geen evocatie in geval van onbevoegdheid of onregelmatigheid aanhangigmaking in eerste aanleg Zaak gaat terug naar (bevoegde) SR’er eerste aanleg// Tenzij “evocatie” (autosaisine) = OR trekt dossier naar zich toe en oefent GO uit (OR heeft ‘evocatierecht’) Maar niet als OR handeling weigert

Question 561

mini instructie is Uitgesloten voor sommige onderzoeksdaden, bv.

Answer 561

Bevel tot aanhouding Heimelijke zoeking in informaticasystemen

Question 562

gerechtelijk onderzoek

Answer 562

Art. 55 lid 1 Sv. “[H]et geheel van de handelingen die ertoe strekken de daders van misdrijven op te sporen, de bewijzen te verzamelen en de maatregelen te nemen die de rechtscolleges in staat moeten stellen met kennis van zaken uitspraak te doen” Vgl. OO: geen “opsporen van misdrijven” Veronderstelling: misdrijf bestaat GO: de daders duidelijk identificeren, constitutieve bestanddelen misdrijf verduidelijken, bewijzen verzamelen Art. 61bis Sv.: inverdenkingstelling link naar art 28bis §1

Question 563

facultatief karakter GO

Answer 563

Art. 64 Sv.: klachten “kunnen … worden doorgegeven” aan OR Mogelijke seponering van zaak door OM Mogelijke rechtstreekse dagvaarding voor politie- en correctionele zaken (art. 145 en 182 Sv.) Maar GO verplicht voor niet-gecorrectionaliseerde misdaden GO niet mogelijk voor overtredingen m.u.v. samenhangende overtredingen

Question 564

saisine OR (= instelling SV)

Answer 564

OM Vordering tot gerechtelijk onderzoek Datum en ondertekening op straffe van nietigheid Aanvullende vordering mogelijk BP BP-stelling Gewone klacht onvoldoende (art. 64 Sv.) Art. 70 Sv.: informatie aan OM (stukken toegestuurd aan OM) Vaak in de praktijk: vordering OM na BP-stelling OR ambtshalve (autosaisine) Heterdaad Mini-instructie (evocatierecht)

Question 565

instelling van GO gevolgen

Answer 565

Rechtstreekse dagvaarding in politie- en correctionele zaken niet meer mogelijk Onontvankelijkheid van RD Geen mogelijkheid meer om zaak te seponeren Geen beoordeling meer van opportuniteit Een rechter moet zich over de zaak uitspreken Raadkamer (of in voorkomend geval KI) Louter technische redenen (bewijzen, feiten, juridische kwalificatie)

Question 566

Leiding (en verantwoordelijkheid) GO: OR Taak: waarheidsvinding

Answer 566

Onderzoeksverrichtingen die nuttig zijn Gegevens verzamelen à charge et à décharge Onpartijdigheid Gebruik dwangmaatregelen (die inbreuk maken op persoonlijke rechten en vrijheden) indien noodzakelijk Waken over de wettigheid van bewijsmiddelen en loyauteit verzameling Geen verboden middelen (bv. verhoor verdachte zonder advocaat, huiszoeking tussen 21u en 5u, afluisteren voor misdrijf niet in lijst) Geen middel dat onverenigbaar is met ambt OR (bv. afluisteren in gevangenis na provocatiemanoeuvres) Niet recht van verdediging in gedrang brengen

Question 567

verantwoordelijkheid en rol OR

Answer 567

OR: rechter in rechtbank van eerste aanleg die met GO wordt belast Onverenigbaarheid met behandeling zaak in vonnisfase Art. 56 §1 lid 3 Sv.: handelingen die behoren tot gerechtelijke politie, opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek Onafhankelijkheid en onpartijdigheid OR geen partij Balans in evenwicht tussen vervolgende partij en verdediging (ondanks/vanwege geen wapengelijkheid) Bevoegdheid: Ratione materiae: alle zaken waarvoor GO wordt ingesteld Ratione loci: 3 criteria Maar ook handelingen buiten arrondissement OR gespecialiseerd in terroristische misdrijven Niet tegen personen met immuniteit

Question 568

taak OR

Answer 568

Leiding GO OM blijft verantwoordelijk voor uitoefening van SV Onderzoeksverplichting: geen weigering onderzoek Maar niet verplicht om handelingen te verrichten die door OM worden gevraagd = gemotiveerd ‘strijdig bevel’ OM kan in beroep gaan tegen ‘strijdig bevel’ Inactiviteit? Geen rechtstreeks rechtsmiddel maar verzoekschrift mogelijk aan KI door partijen (art. 136 en 136bis Sv.) Maar mogelijk dat er geen nuttige onderzoeksdaden te verrichten zijn volgens OR Afsluiting van onderzoek door RK als zaak klaar is voor een beslissing

Question 569

omvang saisine OR mbt feiten

Answer 569

Saisine m.b.t. feiten Beperkt tot feiten die in aanhangigmaking aangegeven zijn Geen zelfstandige uitbreiding (aanvullende vordering OM nodig) Maar mogelijks komen nieuwe feiten aan het licht Kennisgeving aan OM als die misdaden of wanbedrijven zijn (art. 56 §1 lid 6 Sv.) OR: geen GO-bevoegdheid maar mogelijk handelingen te verrichten van gerechtelijke politie of opsporingsonderzoek

Question 570

omvang saisine OR mbt personen

Answer 570

Tegen onbekenden of bepaalde personen Geen beperking voor OR – kan onderzoek richten op eender welke persoon (maar uitz.) Geeft wel bepaalde rechten aan met naam vermelde personen

Question 571

nominatieve SV of BP-stelling

Answer 571

Vordering van OM & BP-stelling kunnen bepaalde persoon/personen aanduiden “personen tegen wie de strafvordering wordt ingesteld in het kader van een gerechtelijk onderzoek” Art. 61bis lid 2 Sv. Zelfde rechten als inverdenkinggestelde Hoewel wetboek geen uitdrukkelijke informatieplicht voorziet (zoals in art. 61bis lid 1 Sv. voorzien is voor inverdenkingstelling), moet kennisgeving als verplicht beschouwd worden (conforme interpretatie)

Question 572

geheim GO redenen geheim (zoals in OO)

Answer 572

Beschermt efficiëntie onderzoek (belangrijkste) Eerbiediging vermoeden van onschuld Beschermt onderzoek tegen mediadruk en vermijdt publieke sensatiezucht

Question 573

geheimhoudingsplihct art 57 SV geheim GO

Answer 573

Tegen wie? Iedereen, maar niet tegen OM Wie is verplicht om geheim te houden? Personen die beroepshalve kennis krijgen van GO-gegevens OR, OM, griffiers … Niet-rechtstreeks belanghebbenden en derden (ook journalisten)? Advocaten? Geheim niet absoluut: “behoudens de wettelijke uitzonderingen”

Question 574

geheim uitzonderingen kennisname GO

Answer 574

Kopie van verhoor ondervraagde persoon (art. 57 §2 Sv.) Recht op kennisname dossiers voor aangehoudene (infra) Verzoek tot inzage en kopie van dossiers door partijen en andere bepaalde personen (art. 61ter §1 juncto 21bis lid 2 Sv.) Volgende slide Persmededelingen

Question 575

verzoek tot inzage en kopie van dossiers

Answer 575

Verzoekschrift van partijen en andere bepaalde personen art. 61ter §1 juncto 21bis lid 2 Sv. Opgelet: recht op verzoek ≠ recht op inzage OR kan afwijzen (art. 61ter §3 Sv.) – lijst van gronden OR kan ook gedeeltelijke inzage of kopie toelaten Gebruik inlichtingen slechts in het belang van zijn verdediging en zonder inbreuk op vermoeden van onschuld en rechten van derden Misbruik strafbaar (art. 460ter Sw.)

Question 576

uitzinderen mogelijk op niet-contradictoir OR GO

Answer 576

Maar uitzonderingen mogelijk Bijkomend/aanvullend onderzoek (art. 61quinquies Sv.) Aanvechten maatregelen m.b.t. goederen SR kort geding (opheffing onderzoekshandelingen die rechten op goederen schaden, art. 61quater Sv.)  Gelijkaardige regels als in art. 28sexies Sv. bij OO Vervreemding en teruggave (art. 61sexies Sv.)

Question 577

aanvullend bijkomend onderzoek

Answer 577

art 61quinquies SV, Titularis: Inverdenkinggestelde (en gelijkgestelde persoon die nominatief genoemd is in vordering of BP-stelling) BP Onderwerp: Elke handeling die de OR kan (laten) verrichten en die tot volledigheid van strafdossier bijdraagt Verzoekschrift Afwijzing: niet noodzakelijk voor waarheidsvinding of maatregel nadelig voor onderzoek Beroep mogelijk: bij KI

Question 578

instellen van vervolging

Answer 578

Opportuniteitsbeginsel (≠ legaliteitsbeginsel) art. 28quater, lid 1 Sv. OM beslist om al dan niet te vervolgen – min of meer vrij Niet alleen o.b.v. technische redenen Misdrijf bestaat niet, onvoldoende bewijzen … Legaliteitsbeginsel (quod non): verplichte vervolging Maar ook o.b.v. loutere opportuniteit Bv. Evenwicht tussen haalbaarheid, kosten en ernst misdrijven Wel rekening houden met richtlijnen van SR beleid

Question 579

kennis van misdrijven / notitia criminis eerste verieste kennis van misdrijf

Answer 579

Vaak via aangifte maar ook andere manieren: betrapping op heterdaad, informatie gevonden door politie of in de krant, … Ambtelijke aangifte Art. 29 Sv. en bijz. WG: overheid/ambtenaar in uitoefening van ambt = verplicht (disciplinaire sanctie) Private aangifte Gelijk welke burger (getuige, S’offer, iemand anders) Art. 30 Sv.: getuige => verplicht (maar geen sanctie) Overheid (buiten toepassing van art. 29 Sv.) Anonieme aangifte? ≠ anonieme getuigenis!

Question 580

voordelen en nadeling legaliteitsbeginsel

Answer 580

+ uniformiteit en gelijkhied, - minder efficient (overload)

Question 581

opportuniteit voordelen en nadelen

Answer 581

+ felxibel & meer efficient, - willekeur en subjectiviteit (gevaar voor slachotffers)

Question 582

verplihcte vervolging

Answer 582

Mogelijke verplichting tot vervolging? Bevel van hiërarchisch overste PG aan PK (art. 364 Sv.) Bevel minister van Justitie: Positief injunctierecht Maar geen negatief injunctierecht! Waarom? Politici kunnen de bestraffing van misdrijven niet verhinderen Geen immuniteit voor politici! Onder gezag, maar niet onder leiding van minister SR richtlijnen (art. 143quater Ger. W.) ≠ injunctierecht

Question 583

Sommige gevallen = voorafgaande voorwaarde nodig: Moeten vervuld zijn om geldige strafvordering in te stellen Verplichte voorwaarden ≠ verplichte vervolging

Answer 583

Vereiste van machtiging Parlementsleden Vereiste van aangifte Misdrijven in buitenland Vereiste van een klacht

Question 584

Klacht =

Answer 584

aangifte van wie zich benadeeld voelt Doorgaans van geen belang voor instellen van vervolging Maar wel bij klachtmisdrijven (= beperkt in aantal) Bv. laster (art. 443 Sw.) Vormen: art. 31 en 65 Sv., maar niet noodzakelijk Ondubbelzinnige wilsverklaring van S’offer (zelf of door advocaat) volstaat Geen schadeclaim (nog niet BP-stelling) – S’offer ‘wenst’ vervolging OO mogelijk, maar klacht nodig om SV in te stellen (GO-rdv)

Question 585

Intrekking klacht?

Answer 585

In ‘normale’ gevallen: geen invloed Bij klachtmisdrijven: Vóór instelling SV: strafvordering niet meer mogelijk Na instelling SV: strafvordering blijft verder lopen

Question 586

seponering

Answer 586

Beslissing OM om niet te vervolgen = OM ‘klasseert de zaak zonder gevolg’ Enkel mogelijk zolang strafvordering niet is ingesteld!

Question 587

Technisch sepot v. beleidssepot

Answer 587

Motivatie nodig (maar formele motivatie volstaat) Ook pretoriaanse probatie (sepot onder bepaalde voorwaarden voor verdachte) Louter feitelijke beslissing, geen rechtskracht Voorlopige beslissing – OM kan zaak later heropenen Geen ne bis in idem-gevolg Geen rechtsmiddel Geen plicht om ter kennis van geïnteresseerden te brengen  Enkel art. 5bis V.T.Sv.: kennisgeving aan benadeelde persoon

Question 588

OM en ingestelde strafvordering, Beschikkingsrecht over ingestelde strafvordering?

Answer 588

Vroeger: nee Eens ingesteld, trein niet meer te stoppen Sinds 2011: wel Wet inzake verruimde minnelijke schikking (komt later) OM kan voorstellen om te schikken, ZOLANG er nog geen eindvonnis of eindarrest gewezen is in eerste aanleg Enkel voor misdrijven die: Strafbaar zijn tot 20j opsluiting (en in concreto geen zwaardere straf dan 2j GVS zouden krijgen) En geen zware aantasting van lichamelijke integriteit inhouden

Question 589

onderzoeksdaden opsporingsonderzoek

Answer 589

Geen dwangmaatregelen Tenzij heterdaad Tenzij via mini-instructie

Question 590

gerechtelijke onderzoek ondrzoeksdaden

Answer 590

Dwangmaatregelen mogelijk in functie van waarheidsvinding

Question 591

Aspecten waaraan er in Sv. aandacht moet worden besteed:

Answer 591

Wat? Voorwerp maatregel Wie? Bevoegdheid: wie kan de maatregel nemen? PK (uitzonderlijk), OR (GO of mini-instructie) Hoe? Wettelijke voorwaarden voor het aannemen van maatregel Bv. proportionaliteit (Evenwicht tussen ingrijpen m.b.t. recht, ernst en mogelijkheid onderzocht misdrijf, noodzakelijkheid en doeltreffendheid maatregel) Bv. subsidiariteit (afwezigheid andere efficiënte alternatieven) Algemeen beginsel: hoe zwaarder inbreuk op recht(en) is, hoe meer waarborgen nodig zijn

Question 592

Relevantie van het begrip heterdaad

Answer 592

Bij arrestatie: uitbreiding bevoegdheden vrijheidsbeneming naar politie Onderzoeksdaden: uitbreiding bevoegdheden PK Heterdaad  uitzonderingsregime; strikte interpretatie van toepassingsgebied

Question 593

proces cverbaal

Answer 593

Officiële akte van een wettelijk bevoegde officier of agent van gerechtelijke politie, die strekt tot het bewijs van een misdrijf, en ofwel de vaststelling van bepaalde feiten, ofwel de verklaringen van bepaalde personen, met eventueel aanvullende inlichtingen en met inbegrip van de gedane opsporingen, inhoudt. = officieel schriftelijk verslag Taal: taal van de streek (Indien persoon taal van de streek niet spreekt: art. 47bis, §6, lid 4 Sv.)

Question 594

Naamloze of anonieme aangiften

Answer 594

Aangever onbekend of heeft gevraagd naam niet te vermelden Mogelijk om namen niet op te nemen Niet ongeldig Kan worden gebruikt: OM oordeelt vrij welk gevolg Vormvereisten aangifte niet op straffe van nietigheid Geen schending eerlijk proces ≠ anonieme getuigenis

Question 595

verhoor OO

Answer 595

+ art 112terSV Elke politieambtenaar (ook agent gerechtelijke politie) Ondervraagde persoon: verdachte of getuige Mededelingen nodig, maar… … geen eed … geen verplichting verklaring te ondertekenen … geen plicht om te antwoorden (= geen dwang!) Recht op kopie van verhoor (= uitzondering op geheim karakter OO) Vragen, niet automatisch Ev. uitgesteld om technische of strategische redenen (1 maand, ev. 3 maanden)

Question 596

verhoor GO getuige

Answer 596

Niet verplicht Wel recht BP ten minste 1x te worden gehoord G. moet verschijnen indien formeel opgeroepen Dagvaarding – plicht te verschijnen (GB als sanctie) Bevel tot medebrenging tegen getuige die niet verschijnt Geen plicht bij eenvoudige verwittiging – kan ook spontaan verschijnen G. moet (in principe) eed afleggen (≠ verdachte) – art. 75 Sv. G. moet verklaring afleggen (≠ verdachte) 3 uitzonderingen: Recht zichzelf niet te beschuldigen Journalisten  bronnen - tenzij expliciet verzoek OR onder strenge voorwaarden Personen met beroepsgeheim (supra: RVG – wettelijk voorschrift) G. moet waarheid spreken (≠ verdachte) Valse getuigenis voor OR: nog geen meineed (art. 218 en 219 Sw.) Meineed: getuige volhardt tot aan sluiting debatten

Question 597

verhoor verdachte

Answer 597

Verhoor verdachte Niet verplicht (valt wel aan te bevelen) Uitz.: bevel tot aanhouding IVD kan het vragen Verschijning via: Eenvoudige verwittiging Dagvaarding (= formele uitnodiging) Bevel tot medebrenging = dwang (ondervraging binnen 48u vanaf vrijheidsbeneming en ev. bevel tot aanhouding) Ondervraging door OR (+ griffier) of politie Recht op kopie van verhoor Geen automatisme + ev. uitstel (art. 57 §2 Sv.)

Question 598

verhoor GO-> IVD stelling

Answer 598

officiele kennisgeving aan persoon dat hij verdachg wordt van bepaalde feiten Plicht voor OR Indien ernstige aanwijzingen van schuld (art. 61bis Sv.) Onmiddellijk (voor zover mogelijk) Voorafgaande ondervraging geen voorwaarde via verhoor (ook mondeling, opgenomen in pv) of kennisgeving (schriftelijk) Gevolg: Onomkeerbaar OG moet uitspraak doen over persoon .

Question 599

verhoor inleiding

Answer 599

Belang (verdachten)verklaringen in het strafproces Belangrijk moment van tegenspraak voor de verdachte Juridische en rechtspsychologische bezorgdheden Juridisch: vrijwillige en welingelichte verklaring Zwijgrecht en dwangverbod Informatie over rechten Rechtspsychologisch: fouten Valse bekentenissen Liegende verdachten (quid polygraaf?) Geheugenproblemen (alibi)

Question 600

verhoor beginselen

Answer 600

Niemand kan worden gedwongen zichzelf te incrimineren Zwijgrecht tijdens verhoor Geen verhoor onder eed/ liegen niet strafbaar Medewerkingsplichten? Nuance Sociaal-fiscaal toezicht Pin-code GSM? 88quater Sv. Belang zwijgrecht Vermoeden van onschuld – bewijslastverdeling Bescherming tegen ongeoorloofde druk en dus valse bekentenissen

Question 601

EHRM salduz v turkije conclusie

Answer 601

Recht op bijstand van advocaat = fundamenteel recht Nationale wetgever verantwoordelijk om vorm aan dit recht te geven Recht op toegang tot een advocaat vanaf eerste verhoor, tenzij dringende en buitengewone gevallen

Question 602

recht op advovacaat neit-verdachte

Answer 602

Geen recht strictu sensu (maar art. 47bis § 6, 5) Sv.!!!) Maar geen verzet indien advocaat bij verhoor (algemeen recht van bijstand)

Question 603

vrije verdachte recht op advocaat geen risico op vrijheidsstraf

Answer 603

Geen recht strictu sensu Maar geen verzet indien advocaat bij verhoor (algemeen recht van bijstand

Question 604

Vrije verdachte – risico op vrijheidsstraf: recht op advocaat?

Answer 604

Recht op vertrouwelijk gesprek + bijstand van advocaat Tenzij schriftelijke uitnodiging (vermoeden) Tenzij afstand (niet voor minderjarigen)

Question 605

Van vrijheid benomen verdachte recht op advocaat?

Answer 605

Recht op vertrouwelijk gesprek + bijstand advocaat Tenzij advocaat te laat (meer dan 2 uur) Tenzij overmacht Tenzij afstand (niet voor minderjarigen) Tenzij bijzondere omstandigheden en dwingende redenen

Question 606

Eerste verhoren tijdens de eerste 48 uur vrijheidsberoving, organisatie recht op advocaat

Answer 606

Politie zorgt voor contactname permanentiedienst advocaten Voorkeursadvocaat of permanentieadvocaat Advocaat moet binnen 2 uur aanwezig zijn, anders mag verhoor aanvatten Vertrouwelijk (!) overleg van 30 minuten voor eerste verhoor Bijstand tijdens verhoor 1x onderbreking van 15 minuten op verzoek OF telkens als nieuwe feiten

Question 607

Verhoor bij onderzoeksrechter (artikel 16 WVH), organisatie recht op advocaat

Answer 607

Geen nieuw vertrouwelijk overleg Advocaat wordt verwittigd van tijdstip voorleiding

Question 608

Verhoor bij onderzoeksrechter (artikel 16 WVH), organisatie recht op advocaat

Answer 608

Geen nieuw vertroverhoor gedachte GOuwelijk overleg Advocaat wordt verwittigd van tijdstip voorleiding

Question 609

verhoor verdachte GO

Answer 609

Vermoeden van onschuld: bewijslast rust niet op verdachte Zwijgrecht Geen eed Tegen zwijgrecht en recht op verdediging Geen plicht om waarheid te spreken Geen plicht om mee te werken Geen schuld uit afleiden Negatief effect stilzwijgen? Mogelijks conclusie in nadeel?    (zwijgrecht geen absoluut recht?) Formele inverdenkingstelling (art. 61bis Sv.) - infra

Question 610

bijzondere regimes getuigenverhoor

Answer 610

Minderjarigen Verhoor op afstand Bescherming van bedreigde getuigen Getuige, deskundige of verdachte in het buitenland Minderjarigen Recht op begeleiding door meerderjarige Tenzij gemotiveerde beslissing OM/OR Audiovisuele opname mogelijk

Question 611

anonieme getuigen

Answer 611

Art. 75bis en art. 86bis Sv. Personen die een verklaring afleggen onder eed Wiens identiteit verborgen gehouden wordt ≠ informant, tipgever, infiltrant Redelijke vrees voor ernstige bedreiging van leven of levenssfeer getuige

Question 612

Gedeeltelijke v. volledige anonimiteit Gedeeltelijke (art. 75bis Sv.):

Answer 612

OR beslist om geen melding te maken van bepaalde identiteitsgegevens// Gedeeltelijk (art. 155bis en ter Sv.) Geen vermelding bepaalde identiteitsgegevens in pv Indien redelijk vermoeden ernstig nadeel voor persoon of naasten Getuige die niet door OR werd ondervraagd – ambtshalve of op verzoek partijen of getuige – Getuige die wel door OR werd ondervraagd: behoudt gedeeltelijke anonimiteit Politie? Geen nood aan vermoeden ernstig nadeel – enkel dienstadres

Question 613

gedeeltelijke v volledige anoniemiteit Volledige (art. 86bis Sv.):

Answer 613

OR beslist identiteit volledig verborgen te houden// Getuige al beschermd door OR (86bis en ter Sv.): dagvaarding enkel met toestemming getuige VG kan OR bevel geven tot ondervraging getuige die niet door OR werd ondervraagd of tot opnieuw ondervragen Verhoor met nodige beschermende maatregelen (bv. vermomming of stemvervorming)

Question 614

volledige anonimiteit voorwaarden

Answer 614

//Proportionaliteit (middel-doel) en subsidiariteit (andere middelen lijken niet te volstaan om waarheid te vinden) Alleen voor bepaalde misdrijven Ernstige criminaliteit (lijst art. 90ter Sv. en criminele organisatie) Voorafgaande toetsing betrouwbaarheid door OR

Question 615

plaatsbezoek

Answer 615

Artikel 62 Sv. Wie? Politie, OM of OR’er Onderzoeksrechter altijd vergezeld van OM en griffier Waar? Openbare plaatsen (voor iedereen toegankelijk) Wanneer? Onmiddellijk na vaststelling misdrijf Wedersamenstelling (verdachte en BP ook aanwezig)

Question 616

huiszooeking

Answer 616

Bescherming van de ‘woning’ Artikel 15 GW  definitie Hof van Cassatie Artikel 8 EVRM (eerbiediging privéleven) Artikel 17 IVBPR Wettelijke basis: Huiszoekingswet van 7 juni 1969 (zie codex) Artikelen 36, 37 en 87-90 Sv. Artikelen 26, 27 en 29 WPA Bevoegdheid: onderzoeksrechter (maar uitzonderingen) Ernstige aanwijzingen misdrijf!

Question 617

huiszoeking tijdens opsporingsonderzoek

Answer 617

Artikel 26 e.v. WPA Zoeking in privéwoningen Met toestemming (vooraf en schriftelijk) Oproep, brand en overstroming Zoeking in publiek toegankelijke plaatsen Heterdaad Procureur des Konings en hulpofficieren

Question 618

huiszoeking tijdens gerechtelijk onderzoek

Answer 618

Onderzoeksrechter oordeelt soeverein Dwangmaatregel Toevallige vaststellingen = geldig Beperking: NIET tussen 21u ‘s avonds en 5u ‘s morgens –Tenzij: - Bijzondere wetsbepaling - Heterdaad - Toestemming - Oproep - Brand, overstroming… - Terroristische misdrijven

Question 619

inkijkoperatie

Answer 619

= Betreden van een private plaats [en gesloten voorwerpen openen, zie wet 25 december 2016], buiten medeweten van eigenaar of zonder zijn toestemming te allen tijde. Doel (artikel 46quinquies, §2 Sv.): Plaats opnemen en vergewissen van aanwezigheid zaken art. 42 Sw. Bewijzen verzamelen van de aanwezigheid van deze zaken (video-opname of foto) Technisch hulpmiddel plaatsen voor observatie Voorwerpen meegenomen onder §5 terugplaatsen NIET: beslag

Question 620

voorwaarden inkijkoperatie, Bevoegdheid en plaatsen

Answer 620

Voorwaarden (artikel 46quinquies, § 1 Sv.): Ernstige aanwijzingen van ernstige misdrijven Lijst artikel 90ter, § 2-4 Sv. Criminele organisatie Subsidiariteit: overige middelen volstaan niet O.O. OM: schriftelijke vordering (tenzij spoedeisendheid) NIET: woning, beroepslokaal, woonplaats arts/advocaat G.O.: alle plaatsen (artikel 89ter Sv.)

Question 621

het beslag

Answer 621

≠ verberudverklaring, Onttrekking van zaak/zaken aan beslagene Verlies beschikkingsrecht over zaak Bewaren van zaken door overheid met het oog om ze … als bewijs te gebruiken later (definitieve einde van vonnisfase) verbeurd te verklaren terug te geven aan de gerechtigde

Question 622

wat kan in beslag genomen worden?

Answer 622

Artikel 35 Sv. Alle zaken die in aanmerking komen voor verbeurdverklaring Voorwerp Instrument Product Vermogensvoordelen Alles wat kan dienen om de waarheid aan het licht te brengen

Question 623

beslag bij equivalent

Answer 623

Artikel 35ter Sv. Ernstige en concrete aanwijzingen dat goederen niet (meer) in het vermogen van verdachte in België zijn Of vermengd met wettige goederen Vermogensvoordelen Ook voor vermogensvoordelen uit identieke feiten (art. 43quater Sw.) Middelen van misdrijf Goederen van derden (art. 35ter §4 Sv.) Ernstige en concrete aanwijzingen dat verdachte goed heeft overgedragen aan derde met doel VBV te verhinderen Derde wist het of moest het weten Openbaar Ministerie: raming + motivatie

Question 624

beslag wie is bevoegd? vormvereiesten?

Answer 624

Wie is bevoegd? Procureur des Konings Opgelet: beslag op onroerende goederen alleen bij heterdaad in opsporingsonderzoek Onderzoeksrechter Vormvereisten? Beslag roerende goederen: art. 35-39 j° 89 Sv. (niet op straffe van nietigheid) Beslag onroerende goederen: art. 35bis Sv. (sommige vereisten wel op straffe van nietigheid)

Question 625

wat gebeurt er met inbeslaggenomen goederen

Answer 625

Bewaring ter griffie / ter plaatse Vermogensbestanddelen: kennisgeving aan het COIV Evt. vervreemding (art. 28octies en 61sexies Sv.) Opheffing van het beslag en teruggave (art. 28sexies en 61quater Sv.) Terbeschikkingstelling aan de politie Vernietiging? Verbeurdverklaring / teruggave

Question 626

vernietiging inbeslagngenomen goederen

Answer 626

Artikel 28novies Sv. Opsporingsonderzoek: procureur des Konings Gerechtelijk onderzoek: akkoord onderzoeksrechter Welke goederen? Gevaar voor openbare veiligheid of volksgezondheid Mogelijke aantasting van fysieke integriteit of goederen Inbreuk op openbare orde, goede zeden… Bewaring en verkoopwaarde niet proportioneel

Question 627

databeslag

Answer 627

Artikel 39bis Sv. Wanneer? Inbeslagname gegevens nuttig, maar inbeslagname gegevensdrager niet wenselijk Wat? Kopiëren Ontoegankelijk maken Toelating verder gebruik mogelijk, tenzij: Voorwerp of product van misdrijf Strijdig met openbare orde of goede zeden Gevaar voor integriteit informaticasystemen of gegevens  Verwijderen

Question 628

fouillering

Answer 628

Artikel 28 WPA: Gerechtelijke fouillering en veiligheidsfouillering Gerechtelijke fouillering: Betasting van lichaam, kledij en controle bagage Doel: misdrijven opsporen of verhelderen

Question 629

Hoe wordt DNA-materiaal bekomen?

Answer 629

Opsporingsonderzoek (art. 44quater e.v. Sv.) Definities: artikel 44ter Sv. Vergelijkend DNA-onderzoek Reeds aangetroffen ≥ 16 jaar: afnemen bloed, haarwortels of wangslijmvlies Toestemming Kennisgevingen door OM Personen tegen wie aanwijzingen van schuld bestaan of niet-verdachten

Question 630

Afname DNA-materiaal

Answer 630

Met toestemming Zonder toestemming: dwang = mogelijk Feiten strafbaar met maximumstraf 5 jaar GVS of meer Persoon tegen wie aanwijzingen van schuld bestaan Niet-verdachten: directe band met GO Persoon wordt gehoord Kennisgevingen Fysieke dwang: bloedafname verboden

Question 631

aanstelling van een deskunidge

Answer 631

Nood om beroep te doen op “personen die wegens hun kunde of beroep bekwaam geacht worden om de aard en de omstandigheden van de misdaad of het wanbedrijf te beoordelen” (Art. 43 Sv.) Zaken die niet tot de expertise van jurist behoren bv. ballistisch onderzoek bv. medisch onderzoek

Question 632

aanstelligng vna een deskunidge opsporingsonderzoek en heterdaad

Answer 632

Opsporingsonderzoek Inlichtingen inwinnen bij een ‘man van het vak’ Niet-contradictoir (maar zie volgende slide: RS GwH en EHRM) Heterdaad in opsporingsonderzoek Openbaar Ministerie kan deskundige aanstellen Artikelen 43-44bis Sv. Gewelddadige of verdachte dood Dronkenschap

Question 633

aanstelling van een deskundige Gerechtelijk onderzoek

Answer 633

Artikelen 43-44 Sv. Vrije keuze onderzoeksrechter Aanstelling op basis van nationale register gerechtsdeskundigen (Art. 555/6-16 Ger. W.) Techniciteit van het onderzoek Geen dwang Uitzondering: DNA-afname Niet-contradictoir Rechtspraak GwH en EHRM

Question 634

Onderscheppen en openen van post

Answer 634

Onderscheppen en in beslag nemen (art. 46ter Sv.): Tijdens opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek Bij postoperator (medewerkingsplicht) Post bestemd voor of afkomstig van verdachte Ernstige aanwijzingen dat feit GVS van 1 jaar of meer tot gevolg kan hebben Openen van post (art. 88sexies Sv.): Alleen onderzoeksrechter Uitzondering: PK bij heterdaad

Question 635

inwinnen van bankgegevens

Answer 635

Artikel 46quater Sv. Wanneer? Tijdens opsporings- of gerechtelijk onderzoek Ernstige aanwijzingen dat feit GVS van 1 jaar of meer tot gevolg kan hebben Wat? Inlichtingen over o.a. Lijst van bankrekeningen en bankkluizen Bankverrichtingen Bankverrichtingen onder toezicht plaatsen Bevriezen van gelden Medewerkings- en geheimhoudingsplicht

Question 636

snelle bewaring gegevens

Answer 636

Wettelijke basis: art. 39ter Sv. Grensoverschrijdende situatie: art. 39quater Sv.  Wat: bewaring van informaticagegevens om te voorkomen dat ze beschadigd geraken of verloren gaan Geen overhandiging aan speurders ≠ beslag Bevoegdheid Officier gerechtelijke politie (maar ook PK & OR) Voorwaarden Wanneer gegevens in informaticasysteem bijzonder kwetsbaar zijn voor verlies of wijziging Met redenen omklede schriftelijke beslissing (ook met duur maatregel)

Question 637

identificatie van gebruikers wat wie voorwaarden

Answer 637

Art. 46bis Sv. Wat? Vorderen operator (medewerking bevelen) Identificatiegegevens van abonnee of gewoonlijke gebruiker (telefoonnummer of e-mailadres) Identificatiegegevens van elektronische communicatiediensten die een bepaald persoon gebruikt (gebruiker dynamisch IP-adres) Wie? Procureur des Konings In geval van uiterst dringende noodzakelijkheid kan PK de maatregel mondeling bevelen (mits zo snel mogelijk schriftelijke bevestiging) Voorwaarden? Gemotiveerde en schriftelijke beslissing

Question 638

registratie van lokalisatie elektronische communicatie, wat en wie

Answer 638

Art. 88bis Sv. Wat? Bestaan van gesprekken (ook in real time) Identificatie van nummers van telefoontoestellen van waaruit verbindingen worden of werden gemaakt met telefoontoestel en van telefoontoestellen die werden gebeld vanuit bepaald toestel Dus: nummers van in- en uitgaande gesprekken Ook faxnummers Ook oorsprong en bestemming van      telefoon/GSM-gesprekken  Ook oorsprong en bestemming van e-mails van/      naar bepaald e-mailadres Voor verleden en/of toekomst Met weergave van tijdstip, duur en plaats Wie? In beginsel enkel OR, maar uitzonderlijk ook PK (infra)

Question 639

registratie van lokalisatie elektronische communicatie voorwaarden

Answer 639

Voorwaarden Nuttig (zoals bij andere onderzoeksdaden)? Nee Noodzakelijk! (= uitzonderlijke maatregel) Ernstige aanwijzingen dat feiten GVS van 1 jaar of meer                         tot gevolg kunnen hebben Gemotiveerd bevel – proportionaliteit & subsidiariteit Duur Toekomst (real time) = max. 2 maanden Hernieuwbaar – onbeperkt – gemotiveerd bevelschrift Verleden = bewaarplicht in art. 126 wet 13 juni 2005 (dataretentie) Heterdaad PK mag bevelen indien misdrijf in artikel 90ter § 2-4 Sv. OR bevestigt binnen 24u (begin GO of via mini-instructie) Uitz.: gijzeling, terrorisme, onrechtmatige vrijheidsberoving en afpersing: zolang heterdaadsituatie voortduurt, zonder dat bevestiging nodig is Uitz. buiten heterdaad: totstandbrenging bedrieglijke communicatie om voordeel te verkrijgen of overlast veroorzaken                                    (art. 145 §3 en 3bis wet 13 juni 2005)

Question 640

online infiltratie, wat wie limieten en voorwaarden

Answer 640

Wettelijke basis: art. 46sexies Sv. Wat: contact onderhouden op het internet met bepaalde personen (eventueel met fictieve identiteit) Wie: Uitvoering: politie onder controle PK Machtiging: PK of OR Limieten en voorwaarden:  T.a.v. verdachten (= personen tegen wie er ernstige aanwijzingen zijn dat ze misdrijven plegen of zouden plegen) minstens 1j GVS Subsidiariteit (geen alternatief middel) Voorafgaande schriftelijke en gemotiveerde machtiging geldig voor 3 maanden (hernieuwbaar)

Question 641

online infiltratie wat

Answer 641

Artikel 46sexies Sv. Wat? PK of OR kan politiediensten machtigen om op internet (eventueel met fictieve identiteit) contact te onderhouden met bepaalde personen Alleen t.a.v. personen waarvan er aanwijzingen zijn dat ze feiten (minstens 1j GVS) (zouden) plegen Subsidiariteit, maar soepeler dan fysieke infiltratie (infra) PK  voorafgaande schriftelijke en gemotiveerde machtiging voor 3m – hernieuwbaar. In spoedeisende gevallen ook mondeling, met schriftelijke bevestiging zo spoedig mogelijk Registratie via PV (uitvoering maatregel + contacten)

Question 642

informatica openlijke zoekingen 3 soorten

Answer 642

Informaticazoeking (art. 39bis, §2 Sv.) Netwerkzoeking (art. 88ter Sv.) Andere openlijke zoekingen (art. 39bis, §4 Sv.)

Question 643

openlijke zoekingen

Answer 643

Gewone informaticazoeking (art. 39bis §2 Sv.) Officier gerechtelijke politie – indien toestel in beslag genomen PK – indien geen eerder beslag Netwerkzoeking (art. 88ter Sv.) = uitbreiding naar netwerk (andere gelinkte informaticasystemen die op afstand staan) OR Limieten en voorwaarden Alleen binnen toegangsrechten van gebruiksgerechtigde Proportionaliteit en subsidiariteit Andere zoekingen in informaticasysteem (residuaire gevallen) OR (proportionaliteit en subsidiariteit) Bijz. bescherming informaticasysteem arts/advocaat

Question 644

heimelijke zoekingen wat wie limieten en voorwaarden

Answer 644

Wettelijke basis: art. 90ter Sv. Wat: onderscheppen, kennisnemen, doorzoeken, opnemen van private communicatie of informaticagegevens Met een heimelijk oogmerk Wie: OR (maar ook PK) – cfr. infra Limieten en voorwaarden: (cfr. infra)

Question 645

heimelijke zoeking telefoontap informatiectap art 90ter SV OR

Answer 645

binnen GO (geen mini-instructie – art. 28septies Sv.) Kan zo nodig ook: Bevelen om woning of informaticasysteem binnen te dringen om maatregel mogelijk te maken (direct of via technische hulpmiddelen) Maar wel: (art. 90ter, §1, lid 4 Sv. – infra) Beveiliging opheffen (ook via hackertools) Gegevens laten ontcijferen en decoderen

Question 646

heimelijke zoeking telefoontap/infomratietap art 90ter SV

Answer 646

PK Bij heterdaad … … maar enkel voor terrorisme, gijzeling, onrechtmatige vrijheidsberoving en afpersing Zolang heterdaadsituatie duurt – geen bevestiging OR nodig Toevallige vaststellingen door OR gedaan? Nieuw misdrijf? = geldig – wel ev. uitbreidende vordering nodig

Question 647

heimelijke zoekeing voorwaarden

Answer 647

Voorwaarden Proportionaliteit en subsidiariteit – uitzonderlijke maatregel Dus enkel wanneer onderzoek het vereist (noodzakelijkheid) en wanneer andere onderzoeksmiddelen niet lijken te volstaan (subsidiair karakter) Limitatieve lijst van misdrijven (art. 90ter §2-4 Sv.) Ernstige aanwijzingen van … Ernstige misdrijven – (niet proactief – alléén reactief) Lange lijst van misdrijven (verandert nog regelmatig) Tijdstip kwalificatie? Latere herkwalificatie altijd mogelijk (maar geen misbruik) Alléén bepaalde ‘targets’ Art. 90ter §1 lid 4 Sv. – 4 hypotheses Verdachte; communicatiemiddelen/informaticasystemen geregeld gebruikt door verdachte; plaatsen waar verdachten vertoeven; ook personen in verbinding met verdachten Precieze aanwijzingen – niet lukraak

Question 648

Opsporingsonderzoek

Answer 648

Onder leiding van PdK Inquisitoire wortels blijven (GwH 2020) Wel inzage in strafdossier, geen bijkomend onderzoek

Question 649

Gerechtelijk onderzoek

Answer 649

Onder leiding en verantwoordelijkheid onderzoeksrechter Meer ingrijpende onderzoekshandelingen + VH ° Sv. door OM of door BP À charge en à décharge Inzage en participatie tijdens GO Inverdenkingstelling (formeel vs informeel) Verzoek tot bijkomende onderzoekshandelingen

Question 650

afsluiten opsporingsonderzoek OM kan kiezen hoe OO afsluiten / welk gevolg

Answer 650

Seponering (supra) Technisch sepot/bewijssepot/ ‘praeterionaanse probatie’ Minnelijke schikking (216bis Sv.) Strafbemiddeling (216ter Sv.) Rechtstreekse dagvaarding voor vonnisgerecht Ev. met rechtstreekse contraventionalisatie of correctionalisatie Niet onmiddellijk mogelijk indien observatie of infiltratie tijdens OO – KI controleert regelmatigheid BOM alvorens OM tot rechtstreekse dagvaarding overgaat (zie art. 235ter Sv.) Vordering tot gerechtelijk onderzoek Gebeurt meestal wanneer dwangmaatregelen nodig zijn Bv. Telefoontap/huiszoeking/VH (tempering: mini-instructie)

Question 651

RK met KI als beroepsinstantie afsluiting gerechtelijk onderzoek

Answer 651

Filterfunctie “regeling der rechtspleging” na einde GO Bekrachtigingsfunctie minnelijke schikking/bemiddeling Uitzonderlijk als vonnisgerecht (internering/opschorting) (Periodieke controle VH) Verdergaandere bevoegdheden KI (beroepsinstantie beslissingen onderzoeksrechter/OM) Algemene toezichtsbevoegdheden KI Verwijzing naar hof van assisen

Question 652

“beschikking tot mededeling” aan OM

Answer 652

OM kan echter niet zelf beslissen of hij zaak zal dagvaarden of zal seponeren, want strafvordering is opgestart Eventueel wel: minnelijke schikking/bemiddeling Oordeel over volledigheid van het strafdossier na GO

Question 653

raadkamer gaat na, regeling der rechtspleging

Answer 653

Of het onderzoek volledig is gevoerd + ontslag van het onderzoek of strafvordering ontvankelijk en regelmatig is Niet burgerlijke vordering, tenzij enige fundament Sv. Of het onderzoek voldoende bezwaren heeft opgeleverd Of een procedure voor het vonnisgerecht verantwoord is

Question 654

ontslag van onderzoek en redennen

Answer 654

Ontslag van onderzoek Geen wettelijke regeling Soms nodig om OR van onderzoek te ontheffen zonder uitspraak over bezwaren te doen Redenen Goede rechtsbedeling → GO eindigt niet Bv. samenvoeging van 2 onderzoeken in 2 verschillende arrondissementen in belang van goede rechtsbedeling Bv. onderzoek in arrondissement A begonnen, maar wenselijk het voort te zetten in arrondissement B OR onbevoegd, ratione personae (bv. vooronderzoek tegen minister) of ratione loci → GO eindigt wél Dossier terug naar OM, dat verder beslist

Question 655

Zuivering van nietigheden (art. 131 Sv.)

Answer 655

Ingevoerd door Kleine Franchimont-Wet (1998)  Doel: Verklaren nietigheden vóór vonnisfase Vermijden dat VG überhaupt kennis neemt van bepaalde bewijsstukken die misschien onregelmatig zijn verkregen VG moet onbevangen en in hoofdzaak kunnen focussen op schuldvraag en STM Vorm- en procedurefouten in vroeg(er) stadium van strafprocedure ontdekken, om zo te vermijden dat strafvordering (pas) in vonnisfase onontvankelijk of ongegrond wordt verklaard Bepaalde lacunes in onderzoek zo nodig nog herstellen

Question 656

zuivering van nietigheden, initiatief, gevolg, gelding tav VG

Answer 656

Initiatief? IVD/gelijkgestelde, BP of OM RK ambtshalve (= zonder enig verzoek van partijen) Gevolg? Verwijdering stukken uit strafdossier (art. 131 §2 Sv.) – RK bepaalt modaliteiten (bv. teruggave bewijs) Worden op griffie Rb. eerste aanleg neergelegd (niet vernietigd!) RK bepaalt of en in welke mate partijen nietigverklaarde stukken nog mogen inkijken en ev. aanwenden Gelding t.a.v. VG Indien verzoek om regelmatigheid van onderzoekshandelingen te onderzoeken, maar RK spreekt na onderzoek nietigheid niet uit én geen HB voor KI Dan kunnen partijen zelfde middel opnieuw voor VG opwerpen Ongeacht of partij die middel voor VG brengt aanwezig was bij regeling van rechtspleging (bv. latere BP-stelling voor VG) Ongeacht of partij die middel voor VG brengt zelfde of andere is

Question 657

Bezwaren:

Answer 657

aanwijzingen van schuld die voldoende graad van ernst vertonen zodat veroordeling waarschijnlijk is? Lege en kansloze strafdossiers al vroegtijdig beëindigen

Question 658

buitenvervolgingstelling art 128 SV

Answer 658

In feite = generlei bezwaar bestaat In rechte = feit noch misdaad, noch wanbedrijf, noch overtreding Gezag van gewijsde Maar precair (= voorlopig karakter) Beslissing o.b.v. gekende elementen Onder voorbehoud van ‘nieuwe bezwaren’ Nieuwe bezwaren: begrip in art. 247 Sv. (indicatief) Indien nieuwe bezwaren: heropenen GO mogelijk Uitsluitend door OM – vordering tot OR Niet ambtshalve RK of OR – niet BP Voor BV in feite maar ook in rechte Geen nieuw onderzoek Nieuwe beslissing RK Geen rechtstreekse dagvaarding meer! T.a.v. alle mogelijke personen = ook voor personen die niet uitdrukkelijk vermeld zijn (niet-nominatieve BVS irrelevant)

Question 659

buitenvervolgingstelling en BP

Answer 659

BP kan in hoger beroep gaan t. BVS (infra) Geen mogelijkheid om zaak te heropenen door nieuwe bezwaren Geen mogelijkheid rechtstreekse dagvaarding Mogelijk burgerlijke vordering bij burgerlijke rechter Geen gezag van gewijsde van BVS door voorlopig karakter RK (of KI) kunnen niet over burgerlijke zaak beslissen met BVS Mogelijk machtiging tot afschrift van SR dossier krijgen Gebruik SR elementen in burgerlijke procedure BR’er geen bevoegdheid voorleggen SR dossier te bevelen

Question 660

denauratie

Answer 660

Verandering van aard – wijziging van bevoegdheid Correctionalisatie of contraventionalisatie Waarom denaturatie? Anticiperen op aanname verzachtende omstandigheden of strafverminderende verschoningsgronden Lichtere straf, maar vooral procedurele redenen: correctionalisatie omzeilt procedure met jury (complexer)

Question 661

denaturatie Zonder tussenkomst OG = Met tussenkomst OG

Answer 661

Hoe het gebeurt? Zonder tussenkomst OG = rechtstreekse dagvaarding Niet bindend – VG beslist Met tussenkomst OG = RK of KI Bindend voor VG (maar slechts m.b.t. toepassing van VO) VG blijft vrij om kwalificatie te veranderen Als OM/RK vergeten of foutief: vonnisrechter kan sinds 2008 zelf denatureren en zichzelf dus bevoegd maken

Question 662

Art. 2 lid 3 – lijst niet-correctionaliseerbare misdaden

Answer 662

Misdaden met straf > 20j opsluiting + anderen in lijst waren niet correctionaliseerbaar

Question 663

uitzondering RK/KI als vonnisgerehcht

Answer 663

Internering 71 Sw. Interneringsvoorwaarden Opschorting van de uitspraak van de veroordeling Als procedure ten gronde maatschappelijke verval Uitspraak over verbeurdverklaring en kosten Uitspraak over burgerlijke vordering

Question 664

rol van KI

Answer 664

Rol toezichthouder op het gerechtelijk onderzoek (art. 136 Sv.) Toezicht op regelmatigheid van rechtspleging (136bis, 235bis) TOEZICHT Toezicht (ook ambtshalve) op het verloop van GO (art. 136 lid 1) Toezicht op langdurige onderzoeken (art. 136 lid 2) Toezicht op rechtspleging (art. 136bis) Op vordering OM/partij of ambtshalve Appelrechter t. beschikkingen RK/OR Rechtspleging VH Participatierechten/strijdig bevel Controle BOM (art. 235ter Sv.) Beslissing over verwijzing naar hof van assisen (uitzonderlijk:) Vonnisgerecht

Question 665

bevoegdheden KI in toezicht

Answer 665

“Volheid van onderzoeksbevoegdheid” Vervollediging van onderzoek bevelen (art. 228 Sv.) Verplichte opdrachten aan OR Kan zelf inverdenkingstellen Evocatierecht (art. 235 Sv.) raadsheer-onderzoeker Nietigverklaring onderzoekshandelingen Vonnisrechter wél gebonden!

Question 666

opties van vrijheidsberoving voor voorlopige hechtenis

Answer 666

Arrestatie (of aanhouding) Beslissing politie/parket (ook als arr. door particulier) Misdaden of wanbedrijven (alle) Geen minimumdrempel zoals voor VH (bevel tot aanhouding) 2 gevallen Bij heterdaad – politie of particulier (art. 1 WVH) Buiten heterdaad in geval van ernstige aanwijzingen van schuld – OM (art. 2 WVH) Vaak eerste stap naar VH (bevel tot aanhouding) toe Bevel tot medebrenging beslissing OR’er

Question 667

betrapping op heterdaad

Answer 667

Arrestatie door politie “gerechtelijke” vrijheidsbeneming ≠ administratieve aanhouding (opdracht administratieve politie): 12 uren max o.b.v. gronden van verstoring openbare orde Arrestatie om vlucht van verdachte te verhinderen Agenten houden verdachte tegen feitelijke vrijheidsberoving (nog niet arrestatie) Agenten stellen verdachte ter beschikking van officier Officier beslist over aanhouding Indien arrestatie: officier verwittigt meteen PK (‘onverwijld’ = op snelste manier) - PK beslist over verdere stappen Vasthouden door particulier Vasthouden met aangifte aan agent die beslist of door te gaan (supra) of niet

Question 668

arrestatie buiten heterdaad

Answer 668

Doel: persoon waartegen ernstige aanwijzingen van schuld bestaan voor rechter brengen Ook met het oog op verhoor Beslissing énkel door PK of OR! Politie niet! Ev. vooraf wel feitelijke vrijheidsberoving door politie tot beslissing PK of OR (om vluchten te voorkomen) Bewarende maatregelen

Question 669

rechten van de gearresteerde

Answer 669

Verschillende rechten (art. 2bis WVH) Recht op vertrouwelijk gesprek met advocaat Recht om een vertrouwenspersoon op de hoogte te laten brengen van zijn arrestatie Recht op medische bijstand Recht op mededeling van redenen van arrestatie (en ev. beschuldigingen) In verstaanbare taal (Art. 5 EVRM, § 2)

Question 670

bevel tot medebrenging BM

Answer 670

Art. 3 WVH OR’er - gemotiveerd bevel Doel: verdachte bij OR brengen voor ondervraging ev. met dwang (art. 11 WVH) Voorwaarden Ernstige aanwijzingen van schuld aan misdaad of wanbedrijf Hoeft nog niet heel precies te zijn – geen minimumdrempel Verdachte is nog niet ter beschikking van OR Duur: 48u (art. 3 + 12 WVH) Vanaf effectieve vrijheidsbeneming Bevel betekend op moment arrestatie Rechten verdachte van vrijheid beroofd = gearresteerde Art. 2bis WVH

Question 671

bevel tot aanhouding

Answer 671

Voorwaarden (16 WVH) soevereine beslissing OR'er Geen rechtsmiddelen t. weigering (17 WVH) Misdaad of wanbedrijf Tenminste 1 jaar GVS mogelijk (in abstracto ≠ effectieve straf) Ernstige aanwijzingen van schuld ≠ bewijzen van misdrijf ≠ bezwaren (in art. 128 e v. Sv.) Volstrekt noodzakelijk voor openbare veiligheid Proportionaliteit: is het gevaar voor openbare veiligheid proportioneel voldoende groot? Omvat ook subsidiariteit: is er geen minder dwingende maatregel mogelijk?

Question 672

vrijheid onder voorwaarden

Answer 672

Optie tussen vrijheid en voorlopige hechtenis Alternatief voor voorlopige hechtenis Vrijlating onder oplegging van één of meer voorwaarden Voorlopige hechtenis als ultimum remedium

Question 673

borgsom

Answer 673

Beslissing OR’er: verdachte betaalt som als garantie ≠ voorwaarde = invrijheidstelling mits zekerheidstelling Doel borgsom Vluchten voorkomen Ernstige vermoedens dat gelden of waarden afkomstig van misdrijf in buitenland zitten of verborgen worden (art. 35 § 4 lid 2 WVH) Cf. VBV vermogensvoordelen! Andere redenen Omvang OR/OG bepaalt die soeverein Fiscale en economische misdrijven: rekening houden met vermoedelijke vermogensvoordelen (supra)  Rekening houden met financiële draagkracht betrokkene Hoe bepalen??? Verborgen gelden??? Teruggave aan verdachte/toewijzing aan staat van som

Question 674

Teruggave aan verdachte van borgsom

Answer 674

Indien verdachte op alle proceshandelingen verschenen is + voor tenuitvoerlegging (TUL) van vrijheidsstraf, of Indien verdachte op alle proceshandelingen verschenen is indien geen TUL GVS met uitstel GVS al gedekt door VH Veroordeling tot geldboete Opschorting Internering

Question 675

nwettige voorlopige hecthenis

Answer 675

Art. 27 wet 13 maart 1973 Recht op vergoeding voor degenen die van vrijheid zijn beroofd in overtreding van regels artikel 5 EVRM (vereist door art. 5.5 EVRM) Verwijzing Artikel 5 omvat ook interne regels (d.w.z. regels van WVH en Sv.) Burgerlijke rechter bevoegd (zaak t. Belgische Staat)

Question 676

onwerkdadige voorlopige hechtenis 3 gevallen

Answer 676

3 gevallen: Vrijspraak van verdachte Verdachte buiten vervolging gesteld Verdachte in hechtenis gehouden na het verval van de strafvordering door verjaring Niet in geval van veroordeling, ook als geen  veroordeling tot een vrijheidsstraf Verdachte niet verwijtbaar Minstens acht dagen VH  Verzoekschrift aan Minister van Justitie (rechtsmiddel bij bijzondere Commissie)

Question 677

vonnisfase

Answer 677

Hypothese testen De hypothese bevestigen (OM, BP) of betwisten (beklaagde) Kenmerken Openbaarheid Geen geheim Wapengelijkheid Geschil tussen partijen Tegenspraak = recht op verdediging van beklaagde Mogelijkheid argumenten aan te dragen Mogelijkheid eigen bewijzen voor te leggen (indien nuttig voor waarheidsvinding) Mogelijkheid bewijzen te betwisten Fundamentele waarborgen in GW, Sv. maar ook (en meer uitgebreid) in internationale verdragen (vooral EVRM)

Question 678

fundamentele waarborgen

Answer 678

Artikel 6 EVRM Recht op een eerlijk proces 6 §1 waarborgen van toepassing op alle zaken (burgerlijke, strafrechtelijke …) Bijzondere waarborgen in het strafrechtelijk domein 6 §2 vermoeden van onschuld 6 §3 recht op verdediging Informatieplicht m.b.t. de beschuldiging Voorbereiding verdediging Recht op zelfverdediging of bijstand advocaat Recht op getuigen oproepen (tegenspraak) Recht op kosteloze bijstand tolk

Question 679

Subjectieve onpartijdigheid rechter

Answer 679

= geen vooroordeel m.b.t. zaak of feiten Vermoed tot tegendeel bewezen Bewijslast voor partijen Rechter moet zich onthouden van handelingen die vertrouwen van de rechtzoekende kunnen beschamen Bv. Zijn mening over een zaak voor de uitspraak laten kennen

Question 680

Objectieve onpartijdigheid  rechter

Answer 680

= geen uitwendige schijn dat rechter partijdig zou zijn Justice must not only be done, it must also be seen to be done Geen band met één van partijen Geen voorkennis van zaak in andere hoedanigheid (bv. vroeger OR'er of OG)

Question 681

gesloten deuren uitzonderingen 3 niveaus

Answer 681

GW: gevaar voor orde of goede zeden  Drukpers-, politieke misdrijven met algemene stemmen EVRM: behoudens goede zeden, openbare orde, veiligheid land, ook in belang van minderjarigen, bescherming privéleven van partijen (indien gevaar van schade) Sv. (190 Sv.): m.b.t. misdrijven art. 371/1-378, 379, 380, 383bis §§1-2 (seksuele misdrijven) en indien een van de partijen dit vraagt Geen uitdrukkelijke uitz. voor pol.rb. Beslissing uitz. via vonnis of arrest Ook gedeeltelijk Nietigheid Behandeling in RK Soms verplicht: bv. voor beslissingen over VI

Question 682

erkwalificatie dubbele voorwaarde

Answer 682

Hetzelfde feit betreffen Geen verandering tenlastegelegde feiten Wel precisering van zelfde feiten mogelijk Recht van verdediging geëerbiedigd Verwittiging van de beklaagde vereist, zodat deze precies de kwalificatie kent waartegen hij zich moet verdedigen Geen instemming beklaagde vereist Rechter kan veroordelen voor oorspronkelijke kwalificatie Tijd om verdediging op te bouwen → mogelijkheid uitstel te vragen

Question 683

bevoegdheid vonnis gerecht

Answer 683

Het recht dat een rechterlijke instantie overeenkomstig de wet heeft om een bepaald feit te onderzoeken en er uitspraak over te doen Elke rechter moet altijd bevoegdheid nagaan voordat hij een beslissing neemt Geen rechtstreekse verwijzing naar andere SR’er – verklaring onbevoegdheid Ratione materiae: soort misdrijven Ratione loci: plaats Ratione personae: bepaalde personen (bv. ministers) Art. 17 GW: “Niemand kan tegen zijn wil worden afgetrokken van de rechter die de wet hem toekent”.

Question 684

Politierechtbank bevoegdheid qua type misdrijf

Answer 684

Overtredingen (art. 137 Sv.) Wanbedrijven opgenomen in art. 138 Sv. (Bv. wegverkeerswanbedrijven, Veldwetboekwanbedrijven, Boswetboekwanbedrijven ...) Gecontraventionaliseerde wanbedrijven

Question 685

Correctionele rechtbank bevoegdheid qua type misdrijf

Answer 685

Wanbedrijven Gecorrectionaliseerde misdaden Overtredingen in art. 2ter Drugwet Samenhangende overtredingen (samenhang infra)

Question 686

Hof van assisen bevoegdheid qua type misdrjf

Answer 686

Misdaden die niet werden gecorrectionaliseerd (en samenhangende wanbedrijven en overtredingen) Drukpersmisdrijven Politieke misdrijven

Question 687

verstek

Answer 687

Afwezigheid Geen deelneming & ... ... geen weerlegging bezwaren Normaal gevolg = verzet Verstek = geen recht meer (na Potpourri II) Verzet mogelijk enkel indien wettige reden voor afwezigheid of overmacht (maar anders bij HvA) Verstek ≠ afwezigheid van uitdrukkelijk weerwerk (= aanwezige partij die zich hult in stilzwijgen) Afwezigheid relevant in behandeling van zaak Afwezigheid bij uitspraak maakt niet uit

Question 688

verstek voorwaarden en gevolgen

Answer 688

Voorwaarden verstek: Regelmatige DV (als dagstelling of aanhangigmaking) Geen overmacht Geen vertegenwoordiging door advocaat Feitelijke kwestie (feitenrechter beoordeelt) PV van terechtzitting = nuttig instrument Gevolgen Geen mogelijkheid om zich te verdedigen Verzet mogelijk = rechtsmiddel bij zelfde rb. als diegene die verstekbeslissing velde! Zowel in 1e aanleg als HB Geen verplichting: betrokkene mag ook meteen in HB of cassatie gaan

Question 689

getuigenverhoor

Answer 689

Art. 153 Sv. Op initiatief partijen Recht om bewijzen voor VG te brengen OM, BP en beklaagde VG niet ambtshalve – ook geen bevel aan OM VG beoordeelt noodzakelijkheid verhoor Recht op verdediging (en tegenspraak) komt aan bod! (6 §3d EVRM) Ondervraging door VG Getuige verwittigd, uitgenodigd of meegenomen Getuige verplicht tot verschijnen (bij dagvaarding) en antwoorden Eedaflegging (nietigheid) Opname mogelijk

Question 690

VES rpocedure van voorafgaande erkenning van schuld

Answer 690

Consensualisme VES Minnelijke schikking Strafbemiddeling (≠ bemiddeling) Nieuwe vorm van versnelde afhandeling Guilty plea Akkoord/overeenkomst tussen beklaagde/verdachte en OM over bestraffing Wel rechterlijke controle noodzakelijk

Question 691

VES regels

Answer 691

Art. 216 Sv. Waarvoor (materieel toepassingsgebied)? Feiten schijnen niet van die aard te zijn dat ze moeten bestraft worden met meer dan 5j GVS In concreto = straf die kan toegepast worden op basis van alle concrete omstandigheden van feit (inbegrepen aannemen VO of overschrijding redelijke termijn) Lijst uitgesloten misdrijven (art. 216 §1 lid 3 Sv.) Wanneer (procedureel toepassingsgebied)? Onderzoeksfase Altijd in OO In GO slechts na verwijzingsbeslissing Vonnisfase = zoals minnelijke schikking Voor zover nog geen eindvonnis of –arrest

Question 692

VES procedureel verloop

Answer 692

2 fasen 1: OM en verdachte/beklaagde Formeel initiatief van OM Wel kan verdachte/beklaagde informeel initiatief nemen Recht op inzage na initiatief OM Bijstand advocaat verplicht Voorstel van straf van OM 10 dagen na kennisname om hierop in te gaan 2: Rechterlijke beoordeling (aanvaarden of afwijzen) Corr.rb. of pol.rb. Controle over: Voorwaarden (toepassingsgebied) Correct procedureel verloop (met eerbiediging verdedigingsrechten) Akkoord gesloten op vrije en weloverwogen manier Juiste juridische kwalificatie Proportionaliteit opgelegde straf Geen hoger beroep

Question 693

debatten

Answer 693

vorderingen en pleidooien partijen Mondeling (maar schriftelijke conclusie mogelijk) Conclusie = bijzondere motiveringsverplichting

Question 694

3 dagvaardingen HvA door PG

Answer 694

Preliminaire zitting Samenstelling jury Zitting ten gronde

Question 695

preliminaire zitting

Answer 695

Doel: lijst van getuigen samenstellen + onderzoek naar nietigheden Uiterlijk 10 (OM) of 5 (overige partijen) dagen vóór preliminaire zitting: lijst getuigen Voorzitter bepaalt getuigen en volgorde via arrest Marginaal toetsingsrecht m.b.t. aantal getuigen (art. 278 §2 lid 4 Sv.) Inbegrepen verplichte getuigen (politieambtenaren belast met synthese over vaststellingen, onderzoek en feiten) Latere getuigen? Nog mogelijk: verzoek tot verhoor van latere getuigen Indien noodzakelijk (sinds wet 05/05/2019) onderzoek naar door partijen bij conclusie omschreven onregelmatigheden, verzuimen, nietigheden en gronden niet-ontv. of verval (art. 278bis Sv.): uitspraak hierover in afzonderlijk arrest

Question 696

terechtzitting

Answer 696

Beginselen Ononderbroken behandeling In principe: geen contact met buitenwereld Doel: beïnvloeding vermijden Maar praktijk: juryleden (en hof) gaan ‘s avonds naar huis! Mondeling karakter Sinds 2009 uitdrukkelijk in wet Voorzitter leidt en heeft discretionaire macht Ondervraagt getuigen Regelt tussenkomst van partijen Leidt jury bij uitoefening van hun taak en wijst hen op hun plichten Mag alles doen om waarheid te achterhalen (grens = wet naleven) – na opening der debatten énkel in aanwezigheid van jury en partijen 

Question 697

beraadslaging

Answer 697

Jury trekt zich terug met vragen, akte van beschuldiging en ev. verdediging, pv’s van vaststelling misdrijf en processtukken Geheim – Beraadslaagt samen met beroepsrechters over schuldvraag! (wijziging PPII). Het hof neemt niet deel aan de stemming over de schuld. Uitz.: schuldigverklaring bij eenvoudige meerderheid. Eerst oordelen over hoofdfeit → dan over verzw. omst. en ev. andere kwalificaties Staking van stemming → vrijspraak Eenvoudige meerderheid 7 tegen 5 stemmen 2/3 van hof andere beslissing dan jury→ vrijspraak

Question 698

Bewijzen Die in het dossier staan

Answer 698

Quod non est in actis non est de hoc mundo Geen persoonlijke kennis van rechter A) Elementen verzameld tijdens OO en/of GO B) Bewijzen gehoord (of aangebracht) tijdens proces Noodzakelijk in (sterk) mondelinge procedure voor HvA

Question 699

onrechtmatig bewijs oorzaken

Answer 699

) Oorzaken: bewijs wordt verkregen: Door het plegen van een misdrijf Met miskenning regel strafprocedure Welke regel? Door schending van recht Welk recht wordt er geschonden? Recht op persoonlijke vrijheid en integriteit (bv. folteren) Recht op privacy Recht van verdediging Recht op menselijke waardigheid

Question 700

antigoonrechtspraak cassatie 14 oktober 2003

Answer 700

Onrechtmatig bewijs moet uitgesloten worden in 3 gevallen: Niet-naleving op straffe van nietigheid Onrechtmatigheid tast betrouwbaarheid aan Gebruik onrechtmatig bewijs is in strijd met eerlijk proces Cass. na Antigoon: ook vierde uitsluitingsgrond – gebrek aan bevoegdheid (organisatie rechtsmacht) – maar … NU ART. 32 V.T.SV. (wet 2013)

Question 701

bewijswaardering

Answer 701

“Intime conviction” – Innerlijke overtuiging 2 aspecten: Morele zekerheid (beyond reasonable doubt) Vrije beoordeling van bewijzen door VG (oud art. 342 Sv.) Geen vastgelegde hiërarchie tussen bewijsmiddelen Ook bekentenis niet bindend Bewijswaarde hangt slechts van geloofwaardigheid af ≠ Bewijskracht (= bindende kracht van datgene wat in een bepaalde akte is vastgelegd) Tenzij uitzonderingen (later)

Question 702

uitzondering vrije beoordeling bewijs

Answer 702

Prejudiciële vragen en geschillen Regels burgerlijk recht voor overeenkomsten Art. 16 lid 1 V.T.Sv. Steunbewijs Wet bepaalt dat bewijs op zich niet als beslissend of doorslaggevend mag worden aangewend Bv. volledige anonimiteit, teleconferentie … PV tot bewijs tegendeel en PV tot bewijs valsheid = PV's met bijzondere bewijswaarde (art. 154 Sv.) Andere pv’s gelden als loutere inlichting

Question 703

Vonnis =

Answer 703

beslissing rechtbank

Question 704

Arrest =

Answer 704

beslissing hof

Question 705

Eindbeslissing =

Answer 705

beslissing waarbij rechter zijn rechtsmacht uitput

Question 706

eindbeslissing Over grond Sv.

Answer 706

Vrijspraak/veroordeling

Question 707

eindbeslissing Over incident

Answer 707

Onbevoegdheid, zaak onregelmatig aanhangig gemaakt, verval van strafvordering ...

Question 708

‘alvorens recht te doen’ =

Answer 708

Tussenvonnissen of -arresten

Question 709

Verval van Sv

Answer 709

Dood beklaagde tijdens vonnisfase Opheffing strafwet (of vernietiging door GwH) tijdens vonnisfase Minnelijke schikking (transactie) afgesloten in vonnisfase Verjaring Gezag van gewijsde

Question 710

vrijspraak redenen

Answer 710

Redenen? Misdrijf bestaat niet Misdrijf werd niet door beklaagde/beschuldigde gepleegd Rechtvaardigingsgronden Schulduitsluitingsgronden Gronden niet-toerekenbaarheid/gronden niet-toerekeningsvatbaarheid (schuldonbekwaamheid) Strafuitsluitende verschoningsgronden BV: geen schadevergoeding (wel teruggave mogelijk) – infra VG oordeelt over schadevergoeding vrijgesproken beklaagde/beschuldigde tegen BP (art. 159 en 191 Sv.)  Foutief gedrag BP

Question 711

veroordeling

Answer 711

Veroordeling Rechter verklaart beklaagde/beschuldigde schuldig Past straf toe Welke straf? Hoofdstraf (vrijheidsstraf, werkstraf, GB, straf onder ET, autonome probatiestraf) Bijkomende straf (GB, BVB, bekendmaking vonnis/arrest, afzetting, ontzetting, TBS …) Waar/wanneer? Zelfde vonnis: uitspraak over schuldigverklaring en straftoemeting Uitz.: bijzonder vermogensonderzoek Aparte zitting en beslissing voor HvA (splitsing noodzakelijk) Beslissing over BV

Question 712

motivering en zijn functies

Answer 712

Verplicht – art. 149 GW Art.149 niet van toepassing op OG Hoe is de rechter tot zijn beslissing gekomen? In feite/in rechte Geeft redenen beslissing (o.b.v. beschikbare bewijzen) Rationele benadering van beoordeling Vermijden van willekeur 2 functies: Binnen SV Laat controle van hogere rechters over vonnis/arrest toe Nauw verbonden met recht op verdediging Door initiatief partijen (rechtsmiddelen) Buiten SV Openbaarheid en transparantie Justitie Maatschappelijke controle

Question 713

Bijzondere motiveringsplicht

Answer 713

Plicht om conclusies van partij(en) te beantwoorden (niet voor HvA!) Ook al evident

Question 714

gezag van gewijsde

Answer 714

Grond verval strafvordering Gevolgen In strafrecht T.a.v. veroordeelde Ne bis in idem (double jeopardy) – geen tweede vervolging voor hetzelfde feit Wat als het vorige feit op een andere manier gekwalificeerd was? Maakt niet uit – verbod zelfde persoon voor zelfde feit tweemaal te vervolgen ongeacht juridische kwalificatie T.a.v. andere personen Geen – mogelijke vervolging en veroordeling voor zelfde feit In burgerlijk recht Erga omnes (m.b.t. zelfde feit)

Question 715

gezag van gewijsde in burgerlijk recht

Answer 715

In burgerlijk recht Erga omnes (m.b.t. zelfde feit) – bindend voor BR’er (wat zeker en noodzakelijk werd beslist) Vrijspraak: gedrag niet strafbaar, wel burgerrechtelijke fout mogelijk Versoepeling erga omnes-regel door Cass. RS (en invloed EVRM):    Niet voor degene die geen partij in strafproces waren Derden, slachtoffer dat geen burgerlijke partijstelling deed   Bescherming recht op verdediging en tegenspraak

Question 716

Devolutieve werking

Answer 716

Zaak wordt aan (hogere of zelfde) rechter opnieuw voorgelegd Rechter neemt kennis van zaak binnen de perken van datgene wat hem door de partij die het rechtsmiddel aanwendt, wordt voorgelegd (In beginsel) geen nadeel voor partij Op voorwaarde dat énkel deze partij HB op bepaald vlak instelde ≠ situatie waarin er tegenberoep is van andere partij Uitz. OM  HB geldt enkel voor degene die HB aantekende uitz.: CAP Grievenstelsel – HB beperkt tot grieven (Potpourri II-wet) Mogelijke tegenstrijdigheden = inherent aan devolutieve werking Bv. vrijspraak in eerste aanleg, maar veroordeling tot schadevergoeding in HB van beklaagde

Question 717

Schorsende werking

Answer 717

Uitvoering van straf geblokkeerd Behoudens uitvoerbaarheid bij voorraad Tijdens termijn HB En zodra HB ingesteld Tot aan definitieve uitspraak in HB (of cassatie) Kan zowel op strafgebied als op burgerlijk vlak D.w.z.: vonnis kan tijdens die termijn niet ten uitvoer worden gelegd Uitz.: vonnis is uitvoerbaar bij voorraad verklaard

Question 718

Hoger beroep =

Answer 718

gewoon rechtsmiddel dat aan partijen de mogelijkheid geeft om de juistheid van de beslissing van een rechter in eerste aanleg te laten toetsen door een hogere rechter

Question 719

hoger beroep wie

Answer 719

Gerechtigde personen Alle partijen betrokken in 1ste aanleg OM enkel op strafrechtelijk vlak (maar ook teruggave ~openbare orde) Dubbele mogelijkheid bijvonnissen CRB – PK eerste aanleg of PG verklaring ter griffier (van gerecht van aangevochten uitspraak) of gerechtsdeurwaardersexploot BP enkel op burgerlijk vlak Uitz.: tussenkomende derden (VBV goederen van derden) 

Question 720

Incidenteel beroep

Answer 720

Burgerlijk vlak – gericht tegen partij die principaal HB ingesteld heeft Ingesteld via conclusie genomen ter terechtzitting (Art. 203 § 4 Sv.) Minimale vereisten Tot sluiting van debatten (Art. 203 § 4 Sv.) Bijkomstig karakter Ontvankelijkheid = afhankelijk van bestaan ontvankelijk hoofdberoep Afstand hoofdberoep -> verval incidenteel beroep Maar niet afhankelijk van gegrondheid hoofdberoep

Question 721

termijn invidenteel beroep

Answer 721

Regel: 30 dagen Vanaf uitspraak (= dag na uitspraak) Vonnis geacht op tegenspraak (geen verzet mogelijk): 30 dagen na betekening Verstekvonnis (nooit bij OM): 30 dagen na betekening Uitzondering: 40 dagen volgend op dag vonnis (Art. 205 Sv) voor parket bij appelgerecht BIJKOMEDE TERMIJNEN Volgberoep OM  Bijkomende termijn 10 dagen indien beklaagde of CAP al beroep instelde (Art. 203 § 1 lid 2 Sv.) Nu ook beperkt volgberoep voor beklaagde als OM tussen dag 20 en 30 HB instelt BP : bijkomende termijn van 10 dagen

Question 722

Gegrondheid

Answer 722

Bevestiging (ook al is het met andere motieven) Onbevoegdheid of onregelmatige aanhangigmaking Hervorming

Question 723

Eenparigheid:

Answer 723

regel voor hervorming ten nadele Vrijspraak wordt tot veroordeling hervormd Verzwaring van straf tegen beklaagde

Question 724

Rechtsmiddel tegen beslissingen bij verstek

Answer 724

In eerste aanleg, maar ook in tweede aanleg Geen tweemaal binnen dezelfde aanleg Keuzerecht: verzet of HB (1ste aanleg); verzet of Cass. (2de aanleg) Geen verzet tegen beslissingen geacht op tegenspraak

Question 725

verzet door gerechtigde persoon

Answer 725

Partij t.a.v. wie beslissing bij verstek werd genomen Niet: OM (noodzakelijk altijd aanwezig) Niet: slachtoffer dat geen BP-stelling Met BELANG (zoals HB)

Question 726

verzet gevolgen schorsende werking

Answer 726

Schorsende werking Akte van gewoon verzet (en lopende termijn) schorst tenuitvoerlegging Tot einde van termijn Tot uitspraak op verzet Strafrechtelijke gevolgen en burgerrechtelijke gevolgen Splitsbare beslissing en verzet alleen tegen gedeelte van beslissing = resterend gedeelte van beslissing uitvoerbaar Buitengewoon verzet: schorsing verjaring strafvordering 

Question 727

verzet gevolgen devolutieve werking

Answer 727

Zaak aanhangig gemaakt bij dezelfde rechtsmacht die beslissing bij verstek heeft genomen Geen nadeel/elen voor partijen die rechtsmiddel hebben aangewend Voordelen alleen voor partij die verzet instelt Binnen perken van ingesteld verzet Bv. geen verzet tegen burgerrechtelijke aspecten (of omgekeerd)

Question 728

verzet uitspraak onontvankkelijkheid

Answer 728

Laattijdige of onregelmatige betekening akte van verzet Niet tegen verstekbeslissing Niet door gerechtigde Al ontvankelijk HB ingesteld Afstand verzetdoende partij (indien akte voor de rest ontvankelijk) HB of CB tegen onontvankelijkheid

Question 729

verzet uitspraak ongedaanverklaring bijzondere sanctie

Answer 729

Ongedaanverklaring: bijzondere sanctie niet-verschijning verzetdoende partij op een van zittingen waarop verzet behandeld wordt. Verzetdoende partij in kennis van dagvaarding en geen vermelding van overmacht of wettige reden van verschoning verzet als vervallen beschouwd – arrest/vonnis blijft tenuitvoerlegging HB of CB tegen beslissing ongedaanverklaring

Question 730

ongegrondheid verzet uitspraak

Answer 730

(On)Gegrondheid bevestiging/hervorming beslissing (binnen limieten devolutieve werking, supra) HB/Cass. nog mogelijk!

Question 731

cassatie

Answer 731

Tegen beslissingen in laatste aanleg, HvA (inbegrepen tussenvonnissen of -arresten) Door partijen (met grieven!) Schorsende werking Devolutieve werking

Question 732

cassatie uitspraak

Answer 732

Niet-toelaatbaarheid (geen doel, geen onwettigheid of onrechtmatigheid) Verwerping Onontvankelijk of ongegrond Verbreking: Met verwijzing Verwijzing naar rechter van dezelfde hoedanigheid (tenzij uitz.) Zonder verwijzing: Niets meer te oordelen na cassatie: bv. afschaffing strafwet, zaak verjaard Gedeeltelijke cassatie 

Question 733

cassatieberoep tegen beslissingen in laatste aanleg

Answer 733

Arresten HvA Arresten HvB Arresten CRB (als appelrechter) Inbegrepen tussenvonnissen of -arresten Maar alleen samen met eindarrest of eindvonnis Uitz.: bevoegdheid Geen tweede voorziening “Pourvoi sur pourvoi ne vaut” Door partijen (met belang en grieven!) Tegen dispositieven die de partij betreffen

Question 734

3 soorten politieke misdrijven

Answer 734

1. Misdrijven met wettelijk politiek karakter 2. Misdrijven met als intrinsieke aard een politiek karakter (zuiver politieke of objectief politieke misdrijven) 3. Politieke misdrijven door de omstandigheden (gemengd politieke misdrijven)

Question 735

drukpersmisdrijf

Answer 735

Misbruik van vrijheid van meningsuiting en drukpers (art. 25 GW) Geen (grond)wettelijke definitie

Question 736

amnestie

Answer 736

opheffen strafwaardigheid van bepaalde strafbare feiten uit het verleden om politieke motieven (woelige periodes, zoals oorlogen, revoluties, grote stakingen) wetgever vindt na of bij het afsluiten van de periode repressie niet opportuun door een wet (amnestiewet) binnen de grenzen die amnestiewet vastlegt Enkel het internationaal recht legt de Belgische wetgever beperkingen op en verbiedt amnestie bv. bij genocide

Question 737

gevolgen amnestie

Answer 737

Afhankeljk van keuzes amnestiewet Meestal: verval van Sv. Terugwerkende kracht Sterken dan loutere afschaffing van strafwet: amnestie verhindert de (verdere) tenuitvoerlegging van bepaalde definitief geworden straffen. Invloed enkel op straffen, niet op uitgesproken (beveiligings)maatregelen Amnestie mag normaal ook de belangen van derden niet in het gedrang brengen.

Question 738

verval SV

Answer 738

Verder zetten SV niet meer mogelijk = strafvordering kan door bepaalde omstandigheid niet langer worden ingesteld of uitgeoefend  SV nog niet ingesteld Zal nooit ingesteld worden SV ingesteld SR’er (OG of VG naargelang het moment) spreekt verval uit Ook in beroep Onderzoeksfase of vonnisfase? → bepaalt lot van burgerlijke vordering Verval ≠ vrijspraak Bij verval geen uitspraak over schuld of onschuld, noch beoordeling van bewijs

Question 739

verval wegens akkoord

Answer 739

Verval Sv. Minnelijke schikking (transactie) afgesloten Strafbemiddeling  Onmiddellijke inning geldsom/volgen opleiding Alternatieve vormen van behandeling van de zaak Gebaseerd op akkoord

Question 740

Consensuele afhandeling van zaken

Answer 740

Mogelijkheid om de zaken in onderling akkoord sneller te laten verlopen door afstand te doen van recht op klassieke behandeling Vorm van zelfbeschikking Besparing mensen en middelen - VES (art. 216 Sv.) – geen verval - Minnelijke schikking (art. 216bis Sv.) – verval Sv. - Strafbemiddeling (art. 216ter Sv.) – verval Sv. - Onmiddelijke nning geldsom – verval Sv.

Question 741

minnelijke schikking

Answer 741

Transactie (art. 216bis Sv.) Overeenkomst tussen verdachte en OM: verval van de strafvordering in ruil voor geldsom Consensuele vorm van justitie Akkoord tussen aanklager en verdediging Nooit verplicht (voor OM en voor verdachte/beklaagde) Buitengerechtelijke afhandeling Geen beslissing over grond o.b.v. bewijs Dus: geen straf, geen vermelding op uittreksel strafregister, geen herhaling Verval SV als gevolg (indien al ingesteld)

Question 742

Strafbemiddeling =

Answer 742

dader oproepen en met hem bepaalde voorwaarden afspreken – vervulling van voorwaarden blokkeert SV Sinds wet 18 maart 2018: ook mogelijk indien SV is ingesteld! Verval van SV indien succesvol

Question 743

strafbemiddeling voorwaarden

Answer 743

Initiatief OM Feiten die niet van die aard schijnen te zijn dat ze moeten worden gestraft met meer dan 2j GVS in concreto ≈ zoals bij minnelijke schikking Verdachte moet kosten van analyse of deskundig onderzoek hebben betaald binnen termijn bepaald door PK Verdachte moet burgerlijke aansprakelijkheid erkennen PK kan verdachte ook verzoeken om Veroorzaakte schade SO te vergoeden of te herstellen Bij ziekte of verslaving ev. behandeling of therapie te volgen  In te stemmen met dienstverlening of vorming (max. 120u)

Question 744

herstel bemiddeling

Answer 744

Informeel proces van herstel (art. 3ter V.T.Sv.) Vertrouwelijk, vrijwillig proces Communicatie tussen partijen met hulp van neutrale derde (bemiddelaar) en volgens bepaalde methodologie met als doel om zelf tot een akkoord te komen inzake regels en voorwaarden die tot herstel kunnen leiden. Subsidiair t.a.v. strafbemiddeling (art. 216ter Sv.) Onmogelijk als strafbemiddeling opgestart en niet afgebroken

Question 745

wie wanneer en gevolg herstel bemiddeling

Answer 745

‘Partijen’= dader(s), rechtstreekse of zelfs onrechtstreekse S’offer(s) (vereiste = ‘direct belang’)  Advocaat? Enkel bijstand, geen vertegenwoordiging Wie? ‘Partijen’= dader(s), rechtstreekse of zelfs onrechtstreekse S’offer(s) (vereiste = ‘direct belang’)  Advocaat? Enkel bijstand, geen vertegenwoordiging Wanneer? In elke fase van strafproces (zelfs in SUV) Gevolg: indien positief en partijen bezorgen SR’er die informatie (= vrijwillig), kan SR’er hiermee rekening houden bij STM Niet mogelijk: onder wettelijk minimum gaan!

Question 746

onmiddelijke inning van een geldsom

Answer 746

Wat? Voorstel tot betaling van geldsom door politie of opsporingsambtenaar ≠ minnelijke schikking (tussenkomst OM) Onder toezicht van OM Geen algemeen regime, enkel in bijzondere strafwetgeving Bv. art. 65 Wegverkeerswet Vetorecht OM Mag aan verdachte laten weten dat het strafvordering wil instellen Termijn: binnen 1 maand na betaling geldsom Zo ja, dan geen verval van strafvordering Keuzerecht voor dader (instemming)

Question 747

administratieve GB als grond van verval

Answer 747

Wat? GB te betalen aan administratie Geen strafsancties nadien (una via-principe) O.a. in Sociaal Sw. – admin. GB + opdeciemen! Strafvordering vervalt vanaf kennisgeving aan overtreder van beslissing waarin bedrag werd vastgesteld

Question 748

verjaring van de strafvordering

Answer 748

Wat? Verjaring = strafvervolging voor bepaald misdrijf maar mogelijk gedurende een zekere tijd, bij wet bepaald Rekening houdend met stuiting en schorsing Waarom? Bedoeld als bescherming van verdachte/beklaagde tegen de overheid Recht op vergeten – maatschappij verliest interesse in vervolging Gevolg Indien geen beëindiging strafvordering binnen verjaringstermijn, vervalt strafvordering  Dus vervolging dan niet meer mogelijk Verval van strafvordering wegens verjaring ≠ vrijspraak!

Question 749

redenen voor verjaring

Answer 749

Vermijden dat te veel tijd verloopt tussen misdrijf en berechting van de zaak Verstoring van rechtsorde vereist snelle reactie Met verloop van tijd: Verstoring van rechtsorde dient niet meer te worden hersteld Laat mensen gerust na zekere tijd Rechtszekerheid Moeilijker om betrouwbare bewijzen te verzamelen Getuigen sterven, herinneringen vervagen, sporen verdwijnen maar ook onrechtstreekse bescherming snelheid procedure

Question 750

is verjaring noodzakelijk

Answer 750

Juridisch Niet vereist door EVRM Niet grondwettelijk vereist Onverjaarbare misdrijven: genocide, oorlogsmisdaden, misdaden tegen mensheid (art. 21 bis lid 1 V.T.Sv. en 136bis, -ter, -quater Sw.) Bepaalde zedenmisdrijven tegen minderjarigen (art. 21 bis lid 1 V.T.Sv. en Art. 371/1 tot 377, 377, 377quater, 379, 380, 383bis, 409 en 433quinquies, eerste lid 1° + poging) Geen noodzakelijk gevolg van bescherming fundamentele rechten De facto Zeer nuttig om de haalbaarheid van systeem te garanderen Te veel lopende procedures vermijden common law landen geen verjaring

Question 751

aard van verjaring

Answer 751

Substantiële aard (materieel strafrecht) of procedurele aard? Unanieme visie: procedurele aard Gevolgen: Tempus regit actum - Onmiddellijk toepasbaar op lopende zaken Die nog niet verjaard zijn Wetgever kan geen verstreken termijn weer doen opleven Geen toepassing van lex mitior Visie van procedurele aard meest verspreid in Europa- maar niet noodzakelijk (zie arrest Hvj – 5 Dec 2017 –C-42/17)

Question 752

termijnen voor verjaring

Answer 752

Duur afhankelijk van aard misdrijf en type misdrijf: artikel 21 V.T. Sv.  20 jaar Misdaden strafbaar met levenslange opsluiting, ongeacht correctionalisatie  Zware misdaden – specifiek opgelijst (bv. doodslag, foltering) – tegen minderjarigen, ongeacht correctionalisatie  15 jaar Zware misdaden – specifiek opgelijst – tegen meerderjarigen, ongeacht correctionalisatie Zedenmisdrijf artikel 376 lid 1 Sw. (verkrachitng met dood als gevolg) tegen meerderjarigen, ongeacht correctionalisatie 10 jaar Alle andere misdaden dan hierboven genoemd, indien niet gecorrectionaliseerd Misdaden 20-30 jaar opsluiting (andere dan lijst van zware misdaden), ongeacht correctionalisatie  5 jaar Wanbedrijven Alle gecorrectionaliseerde misdaden, andere dan die hierboven genoemd 1 jaar Gecontraventionaliseerde wanbedrijven 6 maanden Overtredingen

Question 753

denaturatie en verjaringstermijnen

Answer 753

Denaturatie = terugwerkende kracht Verjaringstermijn staat dus pas vast op ogenblik definitieve beslissing strafrechter  Afwijkingen Geen invloed denaturatie op: Misdrijven met 20 of 15 jaar verjaringstermijn (supra) Dus termijn blijft 20 of 15j (naar gelang geval) ook bij correctionalisering Misdaden strafbaar met opsluiting + 20j (en niet behorend tot vorige categorie) Dus termijn blijft 10j ook bij correctionalisering Gecontraventionaliseerde wanbedrijven

Question 754

Eenheid van opzet

Answer 754

Soevereine rechterlijke beslissing Vanaf het laatste bewezen verklaarde feit betrokken in de vervolging en gepleegd door eenzelfde beklaagde Er is tussen de verschillende door eenheid van opzet verbonden feiten geen termijn verlopen gelijk aan of langer dan de verjaringstermijn (met schorsing en stuiting) Maar elk feit behoudt voor de berekening zijn eigen verjaringstermijn

Question 755

stuiting

Answer 755

Lopende verjaringstermijn onderbroken = nieuwe verjaringstermijn begint te lopen Dag van stuitingsdaad inbegrepen in nieuwe termijn

Question 756

Stuitingsdaad

Answer 756

Onderbreking verjaring alleen indien voor verstrijken van termijn (met eventuele schorsingen) Stuitingsdaden mogelijk ook tijdens schorsing Rekening houden met wettelijke verlengingen van verjaringstermijnen (die zijn gebeurd voor verstrijken van oorspronkelijke termijn) Onderzoeksdaad t. vervolgingsdaad

Question 757

“Restart”:

Answer 757

vanaf dag van stuiting begint nieuwe verjaringstermijn te lopen, die even lang is als oorspronkelijke termijn In principe enkel stuiting tijdens oorspronkelijke termijn laatste nuttige stuitingsdaad binnen verjaringstermijn

Question 758

Daden van onderzoek =

Answer 758

handelingen om strafdossier zo volledig mogelijk samen te stellen voor beoordeling door SR’er  Niet alleen handelingen gericht op bewijsgaring  Ook alle handelingen die zaak “in staat van wijzen” stellen = klaarmaken voor SR’er om erover te oordelen  Handelingen tijdens onderzoek (OO/GO) of tijdens vonnisfase

Question 759

schorsing

Answer 759

Termijn stopt te lopen Stilzetten verjaringsklok wegens onmogelijkheid uitoefening strafvordering totdat de uitoefening van de strafvordering weer mogelijk is Maar wetgevende verwarring: schorsingsgronden zonder onmogelijkheid om strafvordering uit te oefenen Bv. Nieuwe “Securitaswet” (2013): schorsing bij verzoek en beslissing tot aanvullend onderzoek Wanneer? Tijdens oorspronkelijke verjaringstermijn of in nieuwe termijn na stuiting Gevolg verjaringstermijn wordt verlengd met duur van de schorsingsperiode Werkt in rem (tav iedereen) q

Question 760

Overschrijding redelijke termijn (Art. 6 EVRM)

Answer 760

Art. 21ter V.T.Sv. Eenvoudige schuldigverklaring (+ gerechtskosten, teruggave en VBV) Of lagere straf dan wettelijk min. (zonder VO) Vrijspraak indien onvoldoende resterend bewijs Andere situatie voor OG Criterium bij OG: onherstelbare schending van recht van verdediging of niet? Zo ja, strafvordering onontvankelijk → buitenvervolgingstelling Zo nee, verwijzing naar VG → die art. 21ter V.T.Sv. toepast

Question 761

exceptie van ne bis in idem

Answer 761

Gezag (Kracht) van gewijsde Geen tweede vervolging voor hetzelfde feit Impliciet: tegen dezelfde person (idem persona) Openbare orde Ook door rechter ambtshalve Gegronde exceptie van ne bis in idem = verval Sv.

Question 762

algemene kernpunten hervorming strafprocedure

Answer 762

Afschaffing van het onderscheid tussen het opsporingsonderzoek en het gerechtelijk onderzoek.  Veralgemening mini-instructie? Afschaffing van de regeling van rechtspleging door de raadkamer

Question 763

in zaken van terroristische aanslagen is enkel de federale procereur bevoegd?

Answer 763

fout. de beovoegheid gewoen procereurs blijft onangetast. de FP kan evt optreden uit evocatierecht.