Skrypt Jabło Flashcards
Wymień funkcje skóry (8):
- osłona narządów wewnętrznych przed wpływem środowiska zewnętrznego
- ochrona przed czynnikami mechanicznymi, fizycznymi, chemicznymi i bakteryjnymi
- termoregulacja
- regulacja równowagi wodno-elektrolitowej i czynność zewnątrzwydzielnicza
- funkcje resorpcyjną (wchłanianie przez skórę)
- narząd czucia i percepcji
- metabolizm białek, lipidów, węglowodanów i witamin
- funkcja immunologiczna
Warstwy skóry
- naskórek
- skóra właściwa
- tkanka podskórna
Naskórek - jakiego pochodzenia i ile warstw?
Pochodzenia ektodermalnego, ma budowę pięciowarstwową
Komórki warstwy podstawnej naskórka
Wydłużone o silnie zasadochłonnych jądrach
Komórki warstwy kolczystej naskórka
Wieloboczne, spłaszczone w kierunku powierzchni
Warstwa Malphigiego
Wspólna nazwa warstw: podstawnej i kolczystej
Warstwa ziarnista naskórka
Wrzecionowate komórki o spłaszczonych jądrach, wypełnione ziarnami keratohialiny
Strefa pośrednia naskórka
Rozróżnialna tylko specjalnymi metodami ( histochemia, mikroskopia elektronowa), ma duże znaczenie w zaburzeniach rogowacenia
Komórki warstwy rogowej naskórka
Spłaszczone bezjądrzaste komórki, początkowo przylegające, ku górze coraz luźniej ułożone i złuszczające się (korneocyty)
Czym jest TOT? Ile wynosi?
Turnover time - okres przejścia keratynocytu z warstwy podstawnej do rogowej, wynosi średnio 26-28 dni
Z czego składa się keratyna?
Z cytokeratyn oraz białek wiążących filamenty pośrednie (np. filargyny)
Skóra jako organ immunologiczny (jakie komórki?)
komórki Langerhansa, keratynocyty, limfocyty T
Komórki Langerhansa
Makrofagi pochodzenia szpikowego prezentujące antygeny limfocytom T i niezbędne do ich aktywacji (nadwrażliwość typu IV)
Melanocyty - skąd pochodzą?
Pochodzą z grzebienia nerwowego
Synteza melaniny
Phe - Tyr - DOPA - dopachinon - melanina
Błona podstawna
Zlokalizowana pod naskórkiem, złożona z białek i proteoglikanów produkowanych przez naskórek i tkankę łączną skóry właściwej; dzieli się na dwie blaszki
Blaszki błony podstawnej
Blaszka jasna
Blaszka ciemna
Tkanka podskórna
Złożona ze zrazików tłuszczowych przedzielonych tkanką łączną zbitą włóknistą; zawiera części wydzielnicze gruczołów potowych, naczynia krwionośne, włókna, upostaciowione naczynia nerwowe
Śluzówki otworów naturalnych - cechy
Cechują się brakiem przydatków skóry, mniejszą liczbą komórek barwnikowych, fizjologicznym skróceniem TOT (5 dni - bardzo szybkie gojenie ran)
Gruczoły łojowe jaki to rodzaj?
Holokrynowe (całe komórki niszczone podczas wydzielania)
Gruczoły łojowe - gdzie?
Większość związana jest z mieszkami włosowymi, nieliczne uchodzą bezpośrednio na powierzchnię skóry, brzeg czerwieni wargowej, brzeg powiek (gruczoły Meiboma)
Rola łoju
Ochrona przed czynnikami mechanicznymi, chemicznymi i bakteryjnymi
Skład łoju
Skwalen, cholesterol, TG, FFA
Gdzie występują gruczoły ekrynowe?
Występują w całej skórze
Gdzie występują gruczoły apokrynowe?
W okolicach pachowych, płciowych, odbytu, brodawek płciowych, powiek
Czym są podstawowe wykwity chorobowe?
Zmiany skórne, na podstawie których ustalamy rozpoznanie
Wykwity pierwotne - definicja
Pojawiają się na skórze w początkowym okresie ujawniania zmian chorobowych
Wykwity pierwotne - wymień:
- plama
- bąbel pokrzywkowy
- grudka
- guzek
- guz
- pęcherzyk, pęcherz
- krosta
Wykwity wtórne - wymień:
- łuska
- blaszka
- strup
- nadżerka
- przeczos
- pęknięcie, rozpadlina
- owrzodzenie
- blizna
Stany narzucone skóry - co to?
Nie dają się morfologicznie włączyć ani do wykwitów pierwotnych ani wtórnych
Stany narzucone skóry - wymień:
- lichenizacja
- zliszejowacenie
Plama
Wykwit leżący w poziomie skóry, niewyczuwalny przy dotyku, różniący się od otaczającej skóry wyłącznie zabarwieniem
Rodzaje plam:
- plamy barwnikowe
- plamy zapalne
- plamy naczyniowe
- plamy złogowe
Plamy barwnikowe - wymień
- znamiona
- piegi
- przebarwienia w rumieniu trwałym
- tatuażu
- odbarwienia
Plamy zapalne (przykład)
- rumień
Plamy naczyniowe (wymień przykłady)
- wynaczynienia (petechiae)
- trwałe rozszerzenia (teleangiektazje)
- łagodne nowotworzenie drobnych naczyń (naczyniaki płaskie)
Plamy złogowe (przykłady)
- srebrzyca
- rtęcica
Bąbel pokrzywkowy
Wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, barwy porcelanowo-białej lub różowej, szybko powstający i szybko ustępujący bez śladu; obrzęk skory właściwej; pokrzywka, oparzenie pokrzywą, obrzęk naczynioruchowy Quinckego
Grudka
Wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, o rozmaitych wymiarach, dość wyraźnie odgraniczony, różniący się od otaczającej skóry spoistością i ustępujący bez śladu
- grudki naskórkowe (np. brodawki zwykłe)
- grudki mieszane (np. łuszczyca)
Guzek
Wykwit wyniosły ponad powierzchnię skory, związany ze zmianami w skórze właściwej, często ulegający rozpadowi i ustępujący z pozostawieniem blizny
(np. guzki gruźlicze w gruźlicy toczniowej)
Guz
Większe wykwity grudkowe, zajmujące tkankę podskórną
Rodzaje guzów
- guzy zapalne (rumień guzowaty, czyrak)
- guzy nowotworowe
• łagodne
• złośliwe
Pęcherzyk (vesicula), pęcherz (bulla)
Wykwity wyniosłe ponad powierzchnię skóry, wypełnione płynem i ustępujące bez śladu
Płyn w przestrzeniach międzykomórkowych naskórka
Stan gąbczasty - wyprysk
Płyn w keratynocytach
Zwyrodnienie wodniczkowe (balonowate) - HSV, VZV
Pęcherze podrogowe
Szczególnie nietrwałe, np. liszajec, pęcherzyca liściasta
Pęcherze sródnaskórkowe
Np. akantolityczne; np. pęcherzyca zwykła
Pęcherze podnaskórkowe
Np. pemfigoid
Pęcherze dermolityczne
Pęcherz poniżej błony podstawnej w skórze, np. dystroficzne postać EBA
Krosta
Wykwit pęcherzykowy lub pęcherzowy zawierający od początku treść ropną (np. łuszczyca krostkowa) albo przekształcający się z pęcherzyków lub pęcherzy w wyniku wtórnego zakażenia bakteryjnego
Wykwity wtórne - definicja
Zejście wykwitów pierwotnych w dalszych fazach rozwoju choroby
Wykwity wtórne - wymień:
- łuska
- blaszka
- strup
- nadżerka
- przeczos
- pęknięcie, rozpadlina
- owrzodzenie
- blizna
Łuska
Złuszczająca się warstwa rogowa
- jako zejście stanu zapalnego
- w następstwie hiperkeratozy (np. rybia łuska) lub parakeratozy (np. łuszczyca)
Blaszka
Wynik zlania się grudek na dużym obszarze (np. w łuszczycy)
Strup
Efekt zasychania na powierzchni skóry płynu wysiękowego albo treści ropnej pęcherzyków lub pęcherzy albo na podłożu nadżerek lub owrzodzeń (np. strupienie w wyniku wtórnej infekcji - zliszajcowacenia)
Nadżerka
Ubytek naskórka powstający w wyniku jego zniszczenia (np. maceracja w fałdach skórnych, po przerwaniu pokrywy pęcherzyków lub pęcherzy), ustępujący bez blizny
Przeczos
Nadżerka powstająca w skórze uprzednio niezmienionej, najczęściej pod wpływem drapania się; np. świerzb, wszawica, świerzbiączka
Pęknięcie i rozpadlina
Linijne ubytki dotyczące głębszych warstw skóry właściwej, w wyniku czego mogą powstawać blizny; np. pobrudowania w rogowcu dłoni i stóp, hiperkeratotyczny wyprysk dłoni i stóp
Owrzodzenie
Ubytek skóry właściwej ustępujący z pozostawieniem blizny; powstaje wtórnie (z guzów, guzków, krost) lub pierwotnie pod wpływem czynników chemicznych (kwasy), fizycznych (oparzenia i odmrożenia), mechanicznych (odleżyny), w wyniku zmian naczyniowych (tt. - np. miażdżyca lub żż. - np. owrzodzenia podudzi)
Blizna
Efekt uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia jej tkanką włóknistą; zmiana wtórna do owrzodzeń, czasem do nierozpadających guzków - np. sarkoidoza, tbc toczniowa płaska
Rodzaje blizn
- blizny przerostowe - np. keloid pooparzeniowy
- blizny zanikowe - np. DLE, liszaj twardzinowy
Objaw Asboe-Hansena
po naciśnięciu pokrywy pęcherza występuje poszerzenie powierzchni skóry zajmowanej przez pęcherz; jest wynikiem niepełnej akantolizy skóry otaczającej pęcherz
Objaw Auspitza
Charakterystyczny, choć nieswoiste dla łuszczycy objaw, polegający na wystąpieniu punktowego krwawienia w miejscu zdrapania chorobowych łusek, spowodowany płytszym niż w skórze zdrowej położeniem naczyń krwionośnych
Objaw brudnych kolan
Występuje w przebiegu niedoczynności tarczycy, charakterystyczny zwłaszcza dla obrzęku śluzowatego, polega na ograniczonym, nadmiernym rogowaceniu naskórka, dotyczącym zwłaszcza kolan i łokci, rzadko także wewnętrznych kostek i grzbietów stóp; naskórek w obrębie zmian jest szorstki, pomarszczony, łuszczy się i ulega zabrudzeniu łatwiej niż naskórek zdrowy, dając wrażenie brudnych plam, szczególnie na tle bladej w niedoczynności tarczycy skóry
Objaw bruzdy
Powiększenie węzłów chłonnych powyżej i poniżej więzadła pachwinowego, występujące w różnych chorobach zakaźnych (zazwyczaj wenerycznych) i nowotworach
Objaw Köbnera
Powstawanie zmian charakterystycznych dla choroby w nowych miejscach, jako wynik drobnych, miejscowych urazów naskórka, np. zadrapań (po 8 - 14 dniach); występuje w aktywnej łuszczycy (nie w remisjach), LP, MOC, brodawkami płaskich
Objaw Nikolskiego
Wynik niepełnej akantolizy w skórze pozornie niezmienionej - powstawanie pęcherzy i spełzanie naskórka w wyniku pocierania skóry palcem; Występuje w: - pęcherzycy zwykłej - zespole Lyella (TEN) - zespole Stevensa-Johnsona
Objaw świecy stearynowej
Charakterystyczny dla łuszczycy objaw, polegający na tym, że po zdrapaniu charakterystycznych dla tej choroby, a występujących w obrębie ogniska grudek, łusek, powierzchnia pod nimi wygląda jakby była pokryta warstewką stearyny
Objaw diaskopii
Po ucisku zmiany płytką szklaną znika zaczerwienienie, a pojawia się barwa palonego cukru; występuje np. w
- sarkoidozie,
- tbc toczniowej,
- lupoid prosówkowy rozsiany twarzy
Objawy Agryll-Robertsona
Obustronny brak reakcji źrenic na światło przy zachowanej reakcji na zbieżność Występuje w: - kile III rz. - stwardnieniu rozsianym - guzach szyszynki - encefalopatii cukrzycowej
Objaw Cullena
Występowanie brunatno-sinych plam w okolicy pępka, będących ogniskami martwicy tkanki tłuszczowej; towarzyszy schorzeniom trzustki (stanom zapalnym i npl)
Objaw Grey-Turnera
objaw zasinienia okolicy lędźwiowej, częściej po stronie lewej w przebiegu ostrego zapalenia trzustki. Jest wynikiem krwawienia do przestrzeni zaotrzewnowej, martwicy tkanki podskórnej.
Objaw Halsteadta
Marmurkowatość kończyn i brzucha; jeden z objawów rozwijającego się wstrząsu
Objawy wciągania
Zespół objawów chorobowych pozwalających podejrzewać wystąpienie raka sutka
