Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

UROLOGIA > Siurak! cz.5 > Flashcards

Siurak! cz.5 Flashcards

1
Q

POLEKOWE ZABURZENIA EREKCJI - epidemiologia

A

25% wszystkich ED

ważny wywiad!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

BADANIE FIZYKALNE W ZABURZENIACH EREKCJI

A

ocena cech płciowych II*, badanie jąder & prącia, per rectum, pomiar RR, tętna na kończynach, EKG, neurologiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

BADANIA LABORATORYJNE W ED

A

lipidogram, glikemia, ALT, AST morfologia, testosteron, prolaktyna, BOM, rozszerzona endokrynologia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

BADANIA DODATKOWE W ZABURZENIACH EREKCJI

A

→ ocena nocnych erekcji aparatem Rigiscan (mankiet oceniający różnicę średnicy i twardość w fazie REM)/paski ze znaczków pocztowych
→ doppler przed i po podaniu środka wazoaktywnego
→ wstrzyknięcie PGE1 do ciał jamistych: erekcja wyklucza podłoże naczyniowe
→ kwernozografia i kawernozometria - ocena połączeń tętniczo-żylnych, prędkości przepływu i ciśnienia w nich (identyfikacja nasilonego odpływu żylnego)
→ arteriografia t.biodrowej wewnętrznej - przed zabiegami rekonstrukcyjnymi naczyń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

ZABURZENIA EREKCJI - klasyfikacja

A

1) organiczne
2) psychogenne (szczególnie <35rż)
3) organiczno-psychogenne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

ORGANICZNE ED

A

narastają stopniowo
współistnieją ze schorzeniami przewlekłymi
brak nocnych erekcji
prawidłowe libido, ejakulacja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

PSYCHOGENNE ED

A 
nagły początek
młody wiek
nocne erekcje zachowane
problemy z libido
stres, problemy emocjonalne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

LECZENIE ED

A

I* doustne inhibitory PDE5 z/bez hormonoterapią
II* aparaty próżniowe, iniekcje do ciał jamistych
III* protezy ciał jamistych, operacje naczyniowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

TADALAFIL - czas działania

A

36-48h - może być nawet stosowany co 1-2 dni, bez związku czasowego z planowanym stosunkiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

WSTRZYKNIĘCIE ALPROSTADILU DO CIAŁ JAMISTYCH

A

erekcja po 5-20 minutach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ALPROSTADIL DOJAMISTY - p/wskazania

A

schorzenia predysponujące do priapizmu - niedokrwistość sierpowatokrwinowa, białaczka, MM, deformacje prącia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE INIEKCJI DO CIAŁ JAMISTYCH

A

→ Priapizm (2,3-15% przy papawerynie i 0,5-1,3% przy alprostadilu)
→ guzki i zwłóknienia prowadzące do skrzywienia
→ krwiaki podskórne
→ ból, pieczenie w miejscu iniekcji promieniujące do żółędzi
→ hipotonia
→ uszkodzenie wątroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ALPROSTADIL DO CEWKI MOCZOWEJ

A

Silne podrażnienie, ból prącia, duża dawka = większy koszt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

VACUUM CONTRICTION DEVICES

A

Aparaty próżniowe
→ odpompowanie powietrza z aparatu → podciśnienie → napływ krwi do ciał jamistych → zacisk hamuje odpływ żylny

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: uczucie oziębienia prącia (75%), brak ejakulacji (50%), krwiaki (15%), “zwisająca erekcja” - podstawa prącia proksymalnie do zacisku nie jest w stanie erekcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

RODZAJE PROTEZ PRĄCIA

A

półsztywne
mechaniczne
hydrauliczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

POWIKŁANIA PROTEZ PRĄCIA

A

perforacja osłonki białawej
perforacja cewki moczowej
implantacja zbyt długiej/krótkiej protezy
infekcja (GRONKOWCE)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

OPERACJE NACZYNIOWE W ED

A

→ rzadkie, precyzyjny dobór chorych, niezadowalające wyniki
→ rewaskularyzacje tętnicze: zespolenia t.nadbrzusznej dolnej z tętnicą/żyłą grzbietową/głęboką prącia
→ podwiązanie/przecięcie żył odprowadzających krew z ciał jamistych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

PRIAPIZM NISKOPRZEPŁYWOWY - przyczyny

A

anemia sierpowatokrwinkowa, białaczki (leukostaza), urazy rdzenia kręgowego, leki p/psychotyczne i p/depresyjne (TRAZODON), iniekcje do ciał jamistych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

POSTĘPOWANIE DORAŹNE W PRIAPIZMIE NISKOPRZEPŁYWOWYM

A

wysiłek fizyczny
agoniści alfa: efedryna, fenylefryna, metaraminol, adrenalina
płukanie ciał jamistych r-rem heparyny
iniekcja błękitu metylenowego
połączenia między ciałami jamistymi a ciałem gąbczastym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

PODWIĄZANIE TĘTNIC W PRIAPIZMIE WYSOKOPRZEPŁYWOWYM

A

ostateczność (przede wszystkim embolizacja!)

duże ryzyko zaburzeń wzwodu w przyszłości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

EJACULATION PRAECOX

A

a) wtórny - u pacjentów, którzy wcześniej nie mieli tego problemu
b) pierwotny - od początku współżycia

PRZYCZYNY:
ad a) nadpobudliwość odruchowa, nadrwrażliwość prącia na bodźce
ad b) choroby u.nerwowego, stercza, leki, psychogenne

*** większość ma podłoże organiczne, NIE psychgenne
→ ISTOTNE PYTANIA: wytrysk przy masturbacji/stosunku z inną partnerką?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

LECZENIE PRZEDWCZESNEGO WYTRYSKU

A 
SSRI: DAPOKSETYNA, sertralina, fluoksetyna, paroksetyna
p/psychotyczne: klomipramina
terapia behawioralna
psychoterapia
miejscowo znieczulające - stara metoda
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

NAJCZĘSTSZA PRZYCZYNA WYTRYSKU WSTECZNEGO

A

operacyjne leczenie BPH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

INNE PRZYCZYNY WYTRYSKU WSTECZNEGO

A

operacyjne leczenie BPH, leki hipotensyjne, alfa1-blokery, leki p/psychotyczne, p/depresyjne

zaburzenia czynnościowe: neuropatia cukrzyczowa, SM, urazy u.nerwowego, jatrogenne uszkodzenie zwojów/nerwów miednicznych po sympatektomii, limfadenektomii zaotrzewnowej, zabiegach na miednicy mniejszej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

WSKAZANIE DO LECZENIA WYTRYSKU WSTECZNEGO

A

chęć prokreacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

LECZENIE WYTRYSKU WSTECZNEGO

A

1) farmakologia: efedryna, midodryna, pseudoefedryna, imipramina - nieskuteczne przy jatrogennym wytrysku wstecznym
2) odzyskanie nasienia z moczu po stosunku - jeśli farmakoterapia jest nieskuteczna lub przeciwwskazana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

ANEJAKULACJA

A

→ brak wytrysku
→ niedrożność dróg wyprowadzających nasienie - wady wrodzone (mutacja CFTR), stany zapalne
→ neuropatia autonomiczna - brak emisji nasienia do światła cewki tylnej
→ leczenie w celu prokreacji: agoniści alfa, korekcja wad anatomicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

TYPOWE URAZY, KTÓRYM TOWARZYSZY URAZ NEREK (zamknięty)

A

kopnięcie/uderzenie w okolicę lędźwiową, np. w czasie gry w piłkę, wypadki komunikacyjne, upadki z wysokości (może być oderwanie szypuły)

alarmujące: wlot rany, wybroczyny podskórne w ok.lędźwiowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

URAZ NERKI - obraz kliniczny, ogólnie

A

→ guz (krwiak/moczokrwiak)
→ ból, obrona mięśniowa
→ od prawidłowego BOM, przez krwinkomocz po masywny krwiomocz
→ stan ogólny dobry
→ wstrząs bólowy, prosty do opanowania
→ ciężki wstrząs krwotoczny wymagający intensywnej płynoterapii i preparatów krwiopochodnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

TK PO URAZIE NERKI NIE UMOŻLIWI DOBREJ OCENY

A

żyły nerkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

PRZY URAZIE NERKI W BADANIACH OBRAZOWYCH NALEŻY OCENIĆ (kluczowe, zwłaszcza przed planowaną operacją!)

A

czynność drugiej nerki!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

BADANIA OBRAZOWE - uraz nerek

A

USG
TK (z kontrastem)
urografia (zawsze przed planowaną operacją odroczoną)
arteriografia nerkowa (jeśli jest czas i planowane jest połączenie jej z wybiórczą embolizacją krwawiącego naczynia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

LECZENIE OPERACYJNE W URAZACH NERKI

A
  1. W urazach stopnia I, II, III zamkniętych konieczne u <1%
  2. Wczesne zabiegi zbyt często kończą się wycięciem nerki
  3. Doświadczone ośrodki operują <10% - tendencja do leczenia zachowawczego
  4. W urazach IV i V stopnia decyduje stan ogólny chorego
  5. We wstrząsie lub pogarszającym się stanie pacjenta zabieg jest konieczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

CO MOŻE UCHRONIĆ CHOREGO PRZED NEFREKTOMIĄ PO URAZIE?

A

Wczesna kontrola naczyń nerkowych!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

ZASADY BEZPIECZNEJ NEFREKTOMII i ZABIEGÓW NAPRAWCZYCH

A

→ oszczędzająca → z wczesną kontrolą stanu naczyń nerkowych → szczelne zamknięcie UKM → precyzyjna hemostaza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

POZAOPERACYJNE PROCEDURY W URAZACH NEREK

A

Drenaż p/skórny moczokrwiaków
Nefrostomia
DJ
Leczenie przetok moczowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

LECZENIE OPERACYJNE JEST CZĘSTSZE W URAZACH NERKI

A

otwartych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

POWIKŁANIA URAZÓW NEREK

A

→ NT (uraz miąższu, zwężenie tętnicy)

→ zanik nerki (po uszkodzeniu błony wewnętrznej tętnicy przy rozciągnięciu w czasie urazu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

po urazie nerki: STABILNY HEMODYNAMICZNIE, BEZ KRWIOMOCZU

A

wypis z IP, po 3tyg USG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

po urazie nerek: CHORY NIESTABILNY HEMODYNAMICZNIE

A

→ krwiak zaotrzewnowy → narastający krwiak tętniący
Pilna laparotomia
Pilna urografia → eksploracja nerki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

KIEDY TK W URAZIE NEREK

A

→ dziecko
→ uraz penetrujący
→ krwiomocz
→ uraz tępy, krwiomocz ze wstrząsem <90mmHg

(w urazie zamkniętym - najpierw urografia bez konieczności innych badań, dopiero jeśli wynik jest nieprawidłowy → wtedy TK)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

POSTĘPOWANIE W ZALEŻNOŚCI OD OBRAZU URAZU NEREK W TK

A

I* i II*, płytkie stłuczenia/płytkie pęknięcia miąższy → obserwacja, konieczne leżenie, kontrola morfologii

III* i IV*, głębokie pęknięcie miąższu, uszkodzenie UKM, oderwanie fragmentu nerki → jeśli bez uszkodzenia innych narządów to do obserwacji, jeśli z uszkodzeniem innych narządów → EKSPLORACJA CHIRURGICZNA

IV* dotyczący szypuły nerki i urazy V*, rozkawałkowanie, oderwanie szypuły → EKSPLORACJA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

URAZY MOCZOWODU - informacje ogólne

A

→ rzadko przy urazach tępych
→ każda rana postrzałowa klp, jb, pośladka, lędźwi może uszkadzać moczowód
→ JATROGENNE: operacje ginekologiczne, hemikolektomia, onkologiczne, cokolwiek w miednicy małej, ureterorenoskopii, laparoskopowych (podwiązanie/przecięcie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

KIEDY W URAZACH TĘPYCH MOŻE DOJŚĆ DO USZKODZENIA MOCZOWODU

A

→ dzieci

→ połączenie miedniczkowo-moczowodowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

OBJAWY URAZU MOCZOWODU

A

80% makroskopowy krwiomocz (niewystąpienie nie wyklucza)

po jatrogennym: narasta gorączka, porażenna niedrożność jelit, uwaga na urosepsę!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

ROZPOZNANIE URAZU MOCZOWODU

A 
→ USG
→ UROGRAFIA
→ TK Z KONTRASTEM
→  URETEROPIELOGRAFIA WSTĘPUJĄCA
→ PIELOURETEROGRAFIA ZSTĘPUJĄCA

(wszystko w zależności od ilości czasu którym dysponujemy, czasu po urazie i stanu chorego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

URAZ BEZ PRZERWANIA CAŁKOWITEGO CIĄGŁOŚCI MOCZOWODU

A

cewnik moczowodowu/nefrostomia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

URAZ MOCZOWODU Z CAŁKOWITYM PRZERWANIEM CIĄGŁOŚCI

A

chirurgicznie - opracowanie brzegów i zespolenie koniec do końca / przeszczepienie górnego kikuta do pęcherza

→ bardzo duże urazy mogą wymagać ileocystoplastyki i bardzo złożonych operacji naprawczych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

STRATEGIA POSTĘPOWANIA A CZAS PO URAZIE MOCZOWODU

A

→ od razu? od razu naprawa chirurgiczna
→ rozpoznanie z opóźnieniem? drenaż zacieku moczu, odprowadzanie moczu powyżej przeszkody, operacja naprawcza odroczona o kilka miesięcy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

URAZY PĘCHERZA - podział ogólny

A

a) zamknięte - pęknięcia
b) otwarte - zranienia

1) wewnątrzotrzewnowe
2) zewnątrzotrzewnowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

PĘKNIĘCIE PĘCHERZA

A

→ głównie dootrzewnowe
→ tępe urazy podbrzusza przy pełnym pęcherzu
→ zamroczenie alkoholowe
→ towarzyszą złamaniom miednicy, gałęzi łonowych, rozejście spojenia, bezpośrednie uszkodzenie przez odłam kostny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

ZRANIENIA PĘCHERZA

A

→ postrzały miednicy, podbrzusza, krocza
→ praktycznie zawsze razem z innymi urazami narządowymi - penetrują do pochwy, cewki, moczowodów i innych
→ rany drążące, kłute, cięte, pal, pręt, ostre przedmioty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

URAZ PĘCHERZA MOCZOWEGO - objawy

A

zaburzenia mikcji i krwiomocz
→ KRWAWY BEZMOCZ (bolesne parcie z oddawaniem co jakiś czas kilku kropli krwi zmieszanej z moczem) - bo mocz wypływa do otrzewnej/przestrzeni okołopęcherzowej
→ rzadziej, jeśli otwór jest mały, objętość moczu może być nieznacznie tylko mniejsza
→ krwiomocz zależy od naczynia uszkodzonego i efektywności hemostazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

WEWNĄTRZOTRZEWNOWE USZKODZENIE PĘCHERZA

A

Objawy podrażnienia otrzewnej, Blumberg +, obrona mięśniowa, ból, porażenna niedrożność jelit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

PĘKNIĘCIE ZEWNĄTRZOTRZEWNOWE PĘCHERZA

A

Mniej burzliwy przebieg; bolesność uciskowa nad spojeniem, przemieszczenie pęcherza, bez objawów otrzewnowych. Tworzy się ZACIEK MOCZOWY.
→ obrzęk podburzsza, ropowica krocza, moszny, wewnętrznych powierzchni ud

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

ROZPOZNANIE URAZU PĘCHERZA

A

wywiad, badanie przedmiotowe, per rectum, UROGRAFIA, cystografia lub cystograia wstępująca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

BADANIE OBOWIĄZKOWE U KAŻDEGO CHOREGO Z PODEJRZENIEM URAZU NARZĄDÓW MOCZOWYCH

A

UROGRAFIA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

CYSTOGRAFIA WSTĘPUJĄCA - ogólnie

A

wypełnić pęcherz 200ml 25% środka cieniującego → zdjęcie AP + boczne/skośne → zdjęcie po opróżnieniu pcherza

*** widać kontrast poza pęcherzem
→ pomiędzy pętlami, nawet w odległych miejscach wewnątrz otrzewnej
→ kontrast o kształcie zacieku moczowego

*** można orientacyjnie określić wielkość, miejsce i rozmiar uszkodzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

LECZENIE URAZU PĘCHERZA

A

→ operacyjnie
→ 1 lub 2 warstwy szwów WCHŁANIALNYCH, na niewchłanialnych zrobią się kamienie moczowe
→ po/op: cystofix lub cewnik (14d)
→ dren przedłonowo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

NIEDUŻE, JATROGENNE URAZY PĘCHERZA (po zabiegach p/cewkowych)

A

można leczyć zachowawczo - cewnikując

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

CZĘŚCI CEWKI

A

PRZEDNIE

  1. gąbczasta
  2. opuszkowa

/przepona moczowo-płciowa/

TYLNE

  1. błoniasta
  2. sterczowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

URAZ CEWKI TYLNEJ

A

→ najczęściej uszkodzeniu ulega zwieracz zewnętrzny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

PRZYCZYNY URAZÓW CEWKI MOCZOWEJ

A

→ złamania miednicy
→ tępe urazy krocza (kopnięcie, upadek z wysokości)
→ urazy penetrujące (nóż, postrzał)
→ urazy jatrogenne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

URAZ CEWKI PRZEDNIEJ - najczęstsza przyczyna

A

uraz tępy krocza, cewka ulega zmiażdżeniu o dolne krawędzie k.łonowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

URAZY CEWKI TYLNEJ - najczęstsza przyczyna

A

złamania kości miednicy, urazy komunikacyjne

→ cz.błoniasta ma największą szansę na rozdarcie, jako że jest zakotwiczona w przeponie moczowo-płciowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

URAZY CEWKI - rodzaje

A

1) zmiażdżenie
2) rozdarcie częściowe
3) pęknięcie całkowite

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

URAZ CEWKI PRZEDNIEJ - obraz kliniczny

A

stan po urazie krocza, ból, zatrzymanie moczu
krwista wydzielina z cewki
KRWIAK KROCZA = OBJAW MOTYLA
(może rozszerzyć się na całą przednią ścianę klp i brzucha aż do obojczyków!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

URAZ CEWKI TYLNEJ - obraz kliniczny

A

zawsze ze złamaniem kości miednicy/rozejściem spojenia łonowego
zatrzymanie moczu, krew w ujściu zewnętrznym cewki
gruczoł krokowy przemieszczony ku górze i tyłowi, a w jego typowym miejscu znajduje się miękkie masy krwiaka
NIE MA KRWIAKA KROCZA/BRZUCHA, BO MOCZOKRWIAK GROMADZI SIĘ POWYŻEJ PRZEPONY MOCZOWO-PŁCIOWEJ - high ridding bladder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

ROZPOZNANIE URAZU CEWKI

A

1) uretrografia wstępująca - 10-15ml kontrastu przez cewnik do ujścia zewnętrznego cewki
→ wysokość uszkodzenia?
→ uszkodzenie częściowe czy całkowite

2) cystografia - przy częściowym uszkodzeniu cewki i podejrzeniu uszkodzenia pęcherza
3) urografia - w razie podejrzenia urazu górnych dróg moczowych i pęcherza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

High-ridding bladder

A

objaw uszkodzenia cewki tylnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

CEWNIKOWANIE PRZY PODEJRZENIU URAZU CEWK

A

BŁĄD MEDYCZNY
→ może przekształcić uraz częściowy w całkowite przerwanie ciągłości (ryzyko impotencji, nietrzymania moczu, zakażenia krwiaka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

LECZENIE URAZÓW CEWKI

A

→ stłuczenie z zachowaną mikcją: zachowawczo - cewnik nadłonowy

→ całkowite przerwanie ciągłości cewki przedniej: zaopatrzenie chirurgiczne po wytworzeniu cystostomii

→ uraz cewki tylnej: cystofix - doraźne odprowadzanie moczu, zapobiega tworzeniu moczokrwiaka + zabieg
*** zaopatrzyć inne obrażenia narządowe jeśli to wypadek komunikacyjny!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

OPCJE ZAOPATRZENIA URAZU CEWKI TYLNEJ

A

a) cewnikowanie w warunkach bloku operacyjnego przy pełnym zestawie cewników pod kontrolą fluoroskopii przy częściowym pęknięciu
b) zszycie kikutów koniec do końca: raczej nie, bo często towarzyszy uraz zwieracza i pęczków naczyniowo-nerwowych - ryzyko zaburzeń erekcji i NM
c) zbliżenie kikutów i ustawienie ich w osi cewki - bez zszycia - poprzez wprowadzenie cewników z obu stron: ewakuacja moczokrwiaka rozsuwającego kikuty
d) leczenie odroczone - zespolenie parę miesięcy po operacji jeśli nie doszło do samowyleczenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

POWIKŁANIA URAZÓW CEWKI

A

zwężenie (50-90% dla odcinka tylnego), impotencja (50% operowanych doraźnie i 10% leczonych cystostomią, zachowawczo); NM, uchyłki cewki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

KLASYFIKACJA AMPUTACJI PRĄCIA

A
  1. całkowita - linia cięcia przy nasadzie prącia
  2. niecałkowita - linia cięcia w oddaleniu od nasady
  3. zupełna - odcięta część nie łączy się z nasadą
  4. niezupełna - część odcięta łączy się szypułą tkankową
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

URAZY ZAMKNIĘTE PRĄCIA

A
  1. stłuczenie (contusio peni)
  2. złamanie (fractura penis)
  3. zwichnięcie (luxatio penis)
  4. zadzierzgnięcie (strangulatio penis)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

LUXATIO PENIS

A

→ przemieszczeniu członka we wzwodzie pod skórę w okolicę łonową, moszny, pachwin
→ oderwanie skóry w rowku zażołędnym
→ objaw PUSTEGO RĘKAWA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

STRANGULATIO PENIS

A

→ po założeniu ciała obcego - tasiemek, obręczy, butelek, obrączek, nakrętek, tulejek itp poza rowek zażołędny
→ blokada odpływu krwi, chłonki
→ blokada napływu krwi tętniczej → zmiany martwicze
→ trzeba rozpiłować

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

RANY POWIERZCHOWNE PRĄCIA

A

→ oskalpowanie
→ niepełne oskalpowanie (niepełna skóra) - można pokryć przeszczepem niepenej grubości
→ inna opcja terapeutyczna: pogrążenie obnażonego prącia pod skórą moszny/w tunelu podskórnym okolicy łonowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

USZKODZENIE CIAŁ JAMISTYCH

A

natychmiastowo zeszyć

→ współistnienie urazu cewki? Cystofix

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

URAZ MOSZNY

A

USG - wykluczyć pęknięcie jądra
→ zachowawczo tylko jeśli istnieje tylko stłuczenie, bez krwiaków w osłonce pochwowej
→ krwawienie śródjądrowe/krwiak w osłonce pochwowej - OPERACJA - należy zapobiec niedokrwiennemu zanikowi jądra, uciskowi, obrzękom, zakażeniu.

→ ewakuacja krwiaka, oszczędne wycięcie tkanek martwiczych, zszycie osłonki białawej

82
Q

WAŻNE WE WSZYSTKICH URAZACH KROCZA, MOSZNY

A

ZAPOBIEGANIE ZAKAŻENIOM, JAŁOWE OPRACOWANIE RAN, USUWANIE TKANEK MARTWICZYCH ITD

83
Q

USUWANIE KAMIENIA MOCZOWEGO W PRZYPADKU ZAKAŻONEGO WODONERCZA

A

Musi zostać odroczone do czasu całkowitej eliminacji zakażenia i ukończenia pełnego cyklu leczenia p/drobnoustrojowego

84
Q

ZAKAŻONE WODONERCZE - nefrostomia vs. DJ?

A

Brak udowodnionej przewagi, ewentualnie u dzieci cewnikowanie moczowodu może być korzystniejsze

85
Q

USUWANIE KAMIENI NERKOWYCH PRZY PROBLEMACH Z KRZEPNIĘCIEM

A

→ w pierwszej kolejności: regulować!
→ zwiększone ryzyko powstania krwiaka okołonerkowego przy wszelkich zabiegach litotrypsji!
→ fala uderzeniowa PO korekcji krzepnięcia
→ w razie konieczności URS wiąże się z mniejszym ryzykiem niż ESWL i PNL

86
Q

PROCEDURY NISKIEGO RYZYKA KRWAWIENIA (kamica)

A

cystoskopia (też cystoskopem giętkim), cewnikowanie moczowodu, usuwanie DJ, ureteroskopia

87
Q

PROCEDURY WYSOKIEGO RYZYKA KRWAWIENIA (kamica)

A

litotrypsja falą uderzeniową
nefrostomia przezskórna
nefrolitotrypsja przezskórna

88
Q

KAMIENIE SZCZEGÓLNIE TWARDE

A

→ bruszytowe
→ z jednowodnego szczawianu wapnia
→ cystynowe
→ bardzo gęste w TK (>1000jH mało prawdopodobne, że fala uderzeniowa skutecznie je rozkruszy, przenikalne dla promieni rentgenowskich - duże szanse powodzenia)

(jeśli ESWL nie da rady, to próbować PNL/URS)

89
Q

ANALIZA SKŁADU KAMIENIA MOCZOWEGO

A

→ jednostki Hounsfielda
→ historia choroby
→ pH moczu
→ analiza kamienia wcześniej usuniętego

90
Q

DROGA KAMICZA

A

skupisko fragmentów kamienia/piasku nerkowego w moczowodzie, wywołujące utrudniony przepływ moczu.
→ po ESWL 4-7%
główne powikłanie - niedrożność moczowodu, w 23% bezobjawowa

91
Q

ZAPOBIEGANIE TWORZENIU SIĘ DROGI KAMICZEJ

A

w przypadku kamieni o średnicy >15mm założenie cewnika moczowodowego przed ESWL

92
Q

CHARAKTERYSTYCZNY OBRAZ ZŁAMANIA PRĄCIA

A

eggplant deformity

93
Q

AMPUTACJE PRĄCIA

A

65-87% w trakcie ostrych psychoz, samookaleczenie

94
Q

AMPUTACJE PRĄCIA - prognoza

A

Po mikronaczyniowych zabiegach naprawczych do 80% odzyskuje czucie w obrębie prącia, a około 50% dobrą funkcję seksualną.

Po reimplantacji makronaczyniowej max 10% odzyskuje czucie, erekcja: 50%

95
Q

ZGORZEJ FOURNIERA - etiologia

A

wieloczynnikowa!

E.coli, Bacteroides spp. Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus

96
Q

ZGORZEJ FOURNIERA - ewolucja

A

cellulitis → necrotizing fasciitis, szarawy odcień tkanek (jak brudna woda), przykry zapach → szerzenie międzypowięziowe, trzeszczenia, obrzęk, ogniska martwicy

97
Q

KIEDY PODEJRZEWAĆ URAZ CEWKI MOCZOWEJ

A

High-ridding bladder, uraz krocza, złamanie prącia, krwawy bezmocz, krwiak krocza i narządów płciowych, penetrujący uraz prącia, złamania miednicy

→ PRZED PRÓBĄ CEWNIKOWANIA WYKONAĆ URETROGRAFIĘ WSTECZNĄ, ABY WYKLUCZYĆ ROZERWANIE CEWKI

98
Q

CZAS NA INTERWENCJĘ W SKRĘCIE JĄDRA

A

max. 6 godzin

99
Q

SFR

A

wskaźnik pacjentów wolnych od złogów dla kamieni dolnego odcinka moczowego

100
Q

PRZEZSKÓRNA CHEMOLIZA

A

kamienie infekcyjne, moczanowe, struwitowe

10% hemiacydryna (Suby-s G), ph 3,5-4

101
Q

CHEMOLIZA DOUSTNA

A

kamienie z kwasu moczowego, ale nie moczanu sodu/amonu!
doustny cytrynian/dwuwęglan sodu (pH 7-7,2)
Najbardziej efektywna przy zasadowych pH, ale to z kolei stwarza ryzyko powstania kamieni z fosforanu wapnia

102
Q

ZASADY PROWADZENIA CHEMOLIZY DOUSTNEJ

A

→ pacjent musi 3x/d kontrolować pH moczu testem paskowym z uwzględnieniem moczu porannego
→ poinformować o modyfikacji dawkowania według pH moczu

103
Q

SKUTECZNOŚĆ ESWL ZALEŻY OD

A 
sposobu wykonania zabiegu
wielkości złogu i jego składu, gęstości
nawyków pacjenta
lokalizacji złogu
masy ciała pacjenta?
104
Q

PRZECIWWSKAZANIA DO ESWL

A
  1. ciąża - potencjalny wpływ na płód
  2. SKAZY KRWOTOCZNE - ZABIEG WYSOKIEGO RYZYKA KRWAWIENIA ZAOTRZEWNOWEGO
    skompensować przynajmniej na 24h przed i 48h po zabiegu
  3. otyłość znacznego stopnia
  4. poważne wady rozwojowe kośćca
  5. anatomiczne zwężenie dróg moczowych dystalnie od kamienia
  6. tętniak w sąsiedztwie złogu
  7. niekontrolowane ZUM
105
Q

SKUTECZNOŚĆ DJ ZAŁOŻONEGO PRZED ESWL

A

Nie zmniejsza SFR, ryzyka ZUM i drogi kamiczej,

choć zmniejsza ryzyko kolki i niedrożności

106
Q

SWL OSTROŻNIE PRZY…

A

kardiowerterach-defibrylatorach i stymulatorach serca!

Litotryptory nowej generacji nie muszą być przeprogramowane, reszta tak

107
Q

CZĘSTOTLIWOŚĆ FALI UDERZENIOWEJ W ESWL

A

im wyższa, tym większe uszkodzenia tkanek
60-90 fal/min: dużo lepszy SFR niż przy 120/min

(1,0-1,5Hz)

108
Q

POCZĄTKOWO NISKIE I STOPNIOWO ZWIĘKSZANE WARTOŚCI FALI UDERZENIOWEJ W ESWL

A

→ skurcz naczyń → nefroprotekcja!
→ dużo wyższy SFR (96% vs 72%)
→ nie wpływa na powikłania SWL/fragmentację kamenia

109
Q

POPRAWA SPRZĘŻENIA AKUSTYCZNEGO W CZASIE ESWL

A

nie może być pęcherzyków powietrza w żelu stosowanym do zabiegu - odbija do 99% fal!

110
Q

ANTYBIOTYKI PRZED ESWL?

A

NIE ZALECANE.
→ ewentualnie w przypadku planowanego wprowadzania cewnika do dróg moczowych, dużego ryzyka obecności bakterii (kamienie infekcyjne, cewnikowanie, nefrostomia)

111
Q

POWIKŁANIA ESWL

A

→ mniej powikłań niż po URS, PNL
→ droga kamicza (Steinstraße), ponowne utworzenie złogu z pozostałych fragmentów kamienia, kolka nerkowa,
→ bakteriuria, krwiomocz, urosepsa,
→ krwiaki objawowe i bezobjawowe okołonerkowe,
→ arytmia, zdarzenia sercowe,
→ perforacja jelita, krwiak wątroby, krwiak śledziony,
→ zmiany skórne,
→ nieudowodniony wpływ na rozwój NT
→ ZNISZCZENIE NERKI

112
Q

ISTOTNE PRZECIWWSKAZANIA DO PRZEZSKÓRNEJ NEFROLITOTRYPSJI

A

guz w drogach moczowych, nieleczone ZUM, potencjalny npl złośliwy nerki, ciąża, zaburzenia krzepnięcia i terapia przeciwkrzepliwa

113
Q

INSTRUMENTARIUM W PNL

A

Rurki Amplatza 24-30F

dzieci i sporadycznie u dorosłych też <18F

114
Q

LITOTRYPSJA WEWNĄTRZUSTROJOWA

A

1) URS: sztywna i giętka - metody ultradźwiękowa, pneumatyczna, laserowa: STANDARD URS laser holmowy HO:YAG!, elektrohydrauliczna (wysoka skuteczność, ale nie złoty standard)
2) mini-PCNL - laserowa HO:YAG - mniejsze ryzyko przemieszczenia złogu niż po litotrypsji pneumatycznej, urządzenia ultradźwiękowe, balistyczne

115
Q

DIAGNOSTYKA OBRAZOWA PRZEZ PCNL

A

USG, TK - informacje o strukturach w pobliżu dostępu p/skórnego, zmniejsza ryzyko nakłucia okrężnicy
Dodatkowe: pielografia i inne badania kontrastowe, żeby ocenić UKM

116
Q

POZYCJA DO PCNL

A

bez przewagi: na brzuchu/na plecach
niektóre badania mówią o niższym SFR w pozycji na plecach
Pozycja na brzuchu bardziej zalecana do kamicy górnego bieguna nerki/zabiegach z wielokrotnym dostępem

117
Q

WSKAZANIA DO WYTWORZENIA NEFROSTOMII PO ZABIEGU PCNL

A 
→ nerka pojedyncza
→ skaza krwotoczna
→ planowana p/skórna chemoliza
→ obecność resztkowych kamieni
→ znacząca utrata krwi podczas zabiegu
→ prawdopodobieństwo ponownego zabiegu
→ zaciek moczu
→ potencjalna bakteriuria
→ zwężenie/niedrożność moczowodu
118
Q

TOTALLY TUBELESS

A

Zabieg PCNL bez drenażu i bez umieszczenia cewnika w przetoce nerkowej. W zabiegach niepowikłanych wiąże się z krótszą hospitalizacją i nie wykazano niekorzystnych skutków tej metody

119
Q

POWIKŁANIA PO PCNL

A

→ GORĄCZKA - nawet przy (-) posiewie przed zabiegiem i mimo profilaktyki antybiotykowej: bo same kamienie mogą być źródłem zakażenia
→ KRWAWIENIE
→ WYCIEK MOCZU (urinoma)
→ PROBLEMY POWODOWANE KAMIENIAMI RESZTKOWYMI
→ Konieczność: transfuzji, emobolizacji przetok
→ urosepsa
→ uszkodzenia narządowe
→ powikłania krążeniowo-oddechowe

120
Q

ŚRÓDOPERACYJNY (PCNL) POSIEW MOCZU

A

Bo mimo (-) posiewie przed zabiegiem i mimo profilaktyki antybiotykowej: bo same kamienie mogą być źródłem zakażenia → dobór antybiotykoterapii pooperacyjnej

121
Q

PRZED UROSEPSĄ PO PCNL MOŻE UCHRONIĆ

A

utrzymanie odpowiedniego ciśnienia w miedniczce (<30mmHg) i drożnego drenażu pooperacyjnego

122
Q

KRWAWIENIE PO PCNL

A

może być leczone krótkotrwałym zaciśnięciem cewnika nefrostomijnego
poważne - z przetok jatrogennych → do emobolizacji

123
Q

TRUDNY DOSTĘP DO KAMIENIA W TRAKCIE RIRS

A

→ przemieścić do lepiej dostępnego kielicha

124
Q

GDY PNL LUB SWL NIE SĄ PREFEROWANĄ METODĄ

A

użyć giętkiego ureterorenoskopu do URS (RIRS) - nawet dla kamieni >2cm
→ ALE: wysokie ryzyko konieczności umieszczenia cewnika w moczowodzie i dalszej obserwacji

125
Q

DUŻE, ZŁOŻONE KAMIENIE MOCZOWE

A

→ rozważ dostęp laparoskopowy lub otwarty jako możliwą opcję (np. kamica odlewowa pełna/częściowa)
→ tak samo w przypadku kilku nieudanych prób endourologicznych/SWL
→ 1. endoskopia, zwłaszcza przy kamieniu centralnym
2. chirurgia otwarta

126
Q

WSKAZANIA DO USUNIĘCIA KAMIENI NERKOWYCH

A
  1. wysokie ryzyko ponownej kamicy
  2. zaburzenia odpływu moczu
  3. wzrost kamienia
  4. zakażenie
  5. kamienie objawowe
  6. > 15mm
  7. <15mm jeśli obserwacja nie jest metodą z wyboru
  8. preferencje pacjenta
  9. obecność chorób towarzyszących
  10. sytuacja socjalna
  11. metoda z wyboru
127
Q

BEZOBJAWOWA KAMICA NERKOWA - ryzyko przejścia w kamicę objawową/interwencji operacyjnej

A

0-25% / rok
w skali 5 lat: 48,5%

ale dla kamieni kielicha <15mm nie ma różnicy w SFR, objawów, dodatkowego leczenia, funkcji nerek, jakości życia, pobytów w szpitalu itd przy obserwacji w porównaniu do ESWL!

128
Q

CZY LECZYĆ KAMIENIE KIELICHA?

A

→ tak, jeśli powodują zastój
→ towarzyszy im gorączka/urosepsa
→ ostry/przewlekły ból

nie ma konsensusu
*** należy wziąć pod uwagę schorzenia towarzyszące i preferencje pacjenta

129
Q

METODY LECZENIA KAMIENI NERKOWYCH

A
  1. SWL
  2. RIRS
  3. PNL
130
Q

SKUTECZNOŚĆ METOD LECZENIA KAMICY A ROZMIAR KAMIENIA

A

SWL silnie zależna od rozmiaru. Wysokie SFR do 20mm (wyłączając biegun dolny)

Kamień >20mm powinien być pierwotnie leczony PNL, bo wymagałby wielu sesji SWL i obarczony jest ryzykiem zaburzeń drożności moczowodu (→ dodatkowych procedur)

SFR w PNL i RIRS odwrotnie proporcjonalna do rozmiaru kamienia.

RIRS niezalecany jako pierwszy rzut dla kamieni >20mm - mała SFR w tym przypadku; ale jest 1szym rzutem leczenia dla pacjentów z p/wskazaniami do PNL

131
Q

SKUTECZNOŚĆ ESWL DLA KAMIENI O RÓŻNEJ LOKALIZACJI

A

Bardziej skuteczne dla kamieni położonych centralnie, niż dla tych w kielichu dolnym - tendencja do pozostawania w kielichu fragmentów i powodowania ponownego tworzenia się kamienia.
SFR dla kamicy dolnego bieguna nerki po ESWL: 25-95%

znaczenie mają:
→ wąska szyja kielicha <5 mm
→ długi kielich >10 mm
→ ostry kąt między szyją kielicha a miedniczką

132
Q

RODZAJ KAMIENIA OPORNY NA FALĘ UDERZENIOWĄ

A

szczawian wapnia, bruszyt, cystyna

133
Q

MAŁE KAMIENIE, ALE P/WSKAZANIA DO ESWL

A

RIRS i PNL mogą być nawet metodą z wyboru

134
Q

KAMIENIE >3cm

A

mogą być leczone RIRS pod warunkiem doświadczenia operatora

135
Q

KAMIENIE ZŁOŻONE I ODLEWOWE

A

dostęp laparoskopowy lub chirurgia otwarta

136
Q

KAMICA MOCZOWA - ogólnie

A

1-2% społeczeństwa
najczęściej GÓRNE drogi moczowe
szczyt: 3-5 dekada życia
Mężczyźni > kobiety

137
Q

CZYNNIKI RYZYKA KAMICY MOCZOWEJ

A

rasowe
dziedziczne - rzadko
anatomiczne (powodujące zastój w drogach moczowych)
sposób odżywiania - BOGATOBIAŁKOWY
charakter pracy - pocenie się! pozycja siedząca
klimat - upały
ilość spożywanych napojów
zaburzenia gospodarki Ca-fosforanowej
zaburzenia gospodarki purynowej, aminokwasowej
zaburzenia przemian kwasu szczawiowego

138
Q

KAMICA - dziedziczne postaci

A

kamica cystynowa,
fosforanowa w kwasicy kanalikowej,
szczawianowo-wapniowa we wrodzonej hiperoksalurii

139
Q

MECHANIZMY POWSTAWANIA KAMIENI NERKOWYCH

A

TEORIE:

  1. nadmiernego wysycenia i krystalizacji
  2. epitaksji
  3. macierzy organicznej
  4. niedoboru inhibitorów krystalizacji
140
Q

NADMIERNE WYSYCENIE I KRYSTALIZACJA

A

przekroczenie iloczynu rozpuszczalności danej substancji, utrata wody, nadmiernie zagęszczony mocz, brak inhibitorów krystalizacji, wzrost pH moczu

141
Q

TEORIA MACIERZY ORGANICZNEJ

A

większość kamieni zawiera BIAŁKO, charakteryzujące się zdolnością wychwytywaniem kryształów.
Zawartość białka w zależności od typu kamieni: 3-65%

142
Q

DUŻA ZAWARTOŚĆ BIAŁKA CHARAKTERYSTYCZNA JEST DLA KAMICY…

A

związanej z nawracającymi ZUM

→ białko pochodzi z uszkodzonych komórek kanalikowych

143
Q

TEORIA NIEDOBORU INHIBITORÓW KRYSTALIZACJI

A

zapobiegają krystalizacji nawet w przesyconym moczu! (samemu tworzeniu i rośnięciu kryształów - inhibitory nukleacji krystalizacji)

INHIBITORY ORGANICZNE: peptydy drobnocząsteczkowe, glikoproteinowe wielkocząsteczkowe, nefrokalcyna, aminokwasy - alanina!

INHIBITORY NIEORGANICZNE: Mg2+, cytryniany

144
Q

TEORIA EPITAKSJI

A

epitaksja - stan, w którym pojawienie się kryształów jednej substancji w przesyconym roztworze drugiej substancji może inicjować krystalizację tej ostatniej.

145
Q

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY POWSTAWANIA KAMIENI W UKŁADZIE MOCZOWYM

A

zaburzenia gospodarki Ca-fosforanowej

zaburzenia przemiany kwasu szczawiowego

146
Q

HIPERKALCIURIA (PODZIAŁ)

A

dobowe wydalanie wapnia z moczem:
>6,25mmol (250mg/dl) dla kobiet
>7,5mmol (300mg/dl) dla mężczyzn

u 30-60% osób z kamicą wapniową
→ nadmierne wchłanianie wapnia - HIPERKALCIURIA ABSORBCYJNA: hiperwitaminoza D, nadmierna podaż

→ destrukcja kości: HIPERKALCIURIA RESORPCYJNA: nadczynność przytarczyc, nowotwory kości i meta do kości, nadczynność tarczycy, sarkoidoza, leczenie GKS, kwasica cewkowa, niedobór fosforu, choroba Pageta, unieruchomienie, defekty osteogenezy

→ HIPERKALCIURIA NERKOWA - osłabiony wychwyt zwrotny w cewkach nerkowych: kwasica cewkowa, zespół Fanconiego, niedobór fosforu, gąbczastość nerek, hiperaldosteronizm, nadmiar Na i P- w pokarmie, diuretyki pętlowe, hiperkalciuria idiopatyczna

147
Q

HIPEROKSALURIA

A

> 50mg/d szczawianów z moczem

→ HIPEROKSALURIA PIERWOTNA: nadmierna podaż prekursorów kwasu szczawiowego, przede wszystkim witaminy C, metoksyfluranu, glikolu etylenowego

→ HIPEROKSALURIA WTÓRNA: nadmierne wchłanianie kw.szczawiowe z przewodu - niedobór wapnia w pokarmach, nadmiar szczawianów, kolonizacja bakteriami syntetyzującymi szczawiany, przewlekłe choroby zapalne jelit, zespół krótkiej pętli, nadmierna podaż witaminy C

148
Q

HIPERURYKOZURIA

A

nadmierne wydalanie kwasu moczowego z moczem, >700-800mg/d

→ nadmiar puryn w organizmie:endogenne wytwarzanie kwasu moczowego wskutek wrodzonych defektów enzymatycznych, dna moczanowa, zwiększony obrót komórkowy - nowotwory złośliwe, chemioterapia, pokarmy bogate w puryny
→ zagęszczony mocz: poty, biegunki, wymioty, gorączka
→ duże zakwaszenie moczu: bogatobiałkowa dieta, utrata zasad przez przetoki jelitowe, długotrwałe biegunki
→ idiopatyczna kamica z kwasu moczowego przy prawidłowej zawartości puryn w moczu i amoniogenezie

149
Q

KAMIENIE Z KWASU MOCZOWEGO - ważne czynniki tworzenia

A

zagęszczenie moczu i jego pH → ich rozpuszczalność zwiększa się przy pH > 7,0 !

150
Q

KAMICA STRUWITOWA

A

→ wytrącanie fosforanu magnezowo-amonowego i węglanu apatytu pod wpływem pH > 7,0
→ dużo amoniaku - zakażenia bakteriami ureazo(+): Proteus, Pseudomonas, Klebsiella, Serratia, Providencia, Ureaplasma, Enterobacter, Staphylococcus
→ w/wym wytwarzają też substancje śluzowe = matrix dla kamieni struwitowych i węglan apatytu

151
Q

KAMICA CYSTYNOWA

A

bardzo rzadka postać!

→ wrodzony defekt resorpcji cystyny, ornityny i cytruliny w jelicie cienkim i cewkach nerkowych

152
Q

KAMICA CYTRYNIANOWA

A

bardzo rzadka postać!

→ zbyt mały pobór płynów prowadzący do wydalania moczu przesyconego cytrynianami

153
Q

KAMICA MOCZOWA - ETIOLOGIA/CZĘSTOŚĆ

A

> 40% szczawiany/fosforany wapnia (MIESZANY KAMIEŃ)
35% szczawian wapnia
10% fosforan magnezowo-amonowy + węglan apatytu
10% kwas moczowy
ok. 2% cystyna, ksantyna

154
Q

KAMICA MOCZOWA - zależność objawów od pozycji ciała

A

BRAK. Nie ma pozycji, która przynosi ulgę - ciężko znaleźć sobie miejsce.

155
Q

KAMICA MOCZOWA - objawy

A

Ból okolicy lędźwiowej promieniujący do pachwin, narządów płciowych, przyśrodkowego uda, podbrzusza
parcie na mocz, gorączka, dreszcze, zaburzeni amikcji
nudności, wymioty, wzdęcia
Goldflam (+)

→ sama obecność kamienia: tępe bóle i pobolewania okolicy lędźwiowej

156
Q

Z CZEGO WYNIKAJĄ OBJAWY W KOLCE NERKOWEJ

A

miejscowe niedokrwienie ściany moczowodu/miedniczki

nagły, duży wzrost ciśnienia w UKM

157
Q

BEZMOCZ A KAMICA MOCZOWA

A

objaw RZADKI, wyjątkowo w:
→ kamicy jedynej nerki
→ kamicy z kwasu moczowego (głównie)
→ obustronne zablokowanie odpływu przez kamienie z soli wapnia (najrzadziej)

158
Q

KAMIENIE CIENIUJĄCE W RTG PRZEGLĄDOWYM JAMY BRZUSZNEJ

A

cystynowe i uwapnione

159
Q

RUTYNOWE BADANIA U OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH SIĘ W TRYBIE OSTRODYŻUROWYM Z KOLKĄ NERKOWĄ

A

RTG przeglądowe jamy brzusznej

USG brzucha

160
Q

DIAGNOSTYKA W KAMICY MOCZOWEJ

A

RTG przeglądowe jamy brzusznej
USG brzucha

  • ** UROGRAFIA - morfologia I czynność nerek - dokładne umiejscowienie kamieni (+ zdjęcia późne - w utrudnieniu odpływu + zdjęcia po mikcji - w kamicy dolnych dróg moczowych)
  • ** URETEROPIELOGRAFIA - obrazuje kamicę górnych dróg moczowych u chorych z nerką urograficznie nieczynną! Rzadko, bo można wywołać ZUM.
  • ** SCYNTYGRAFIA DYNAMICZNA NEREK - do stopnia wydolności nerki przed operacją
161
Q

CEWNIK DO URETEROPIELOGRAFII

A

cewnik Chevassu

162
Q

BADANIA LABORATORYJNE PRZY KOLCE NERKOWEJ

A

KREW: morfologia z rozmazem (WBC), mocznik, CREA, kwas oczowy, Ca2+, nieorganiczne fosforany, Mg2+, Na+, K+

MOCZ: BOM, sole wapnia, kwas moczowy, fosforany, kwas moczowy w dobowej zbiórce

163
Q

HIOSCYA - informacje ogólne

A

Hioscyna (skopolamina) jest alkaloidem tropanowym, występującym w naturze m.in. w liściach bielunia dziędzierzawy (Datura stramonium). Jest antagonistą ośrodkowych i obwodowych receptorów muskarynowych mięśni gładkich, m. sercowego, węzła zatokowo-przedsionkowego i przedsionkowo-komorowego, a także niektórych gruczołów. Powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich, osłabia motorykę przewodu pokarmowego i wydzielanie żołądkowe, hamuje wydzielanie śliny, zmniejsza ilość wydzieliny z drzewa oskrzelowego, przyspiesza czynność serca, działa przeciwwymiotnie, wykazuje również depresyjny wpływ na OUN, wywołuje nadmierną senność i zaburzenia pamięci. Aby wyeliminować niekorzystne działanie na OUN, hioscyna jest najczęściej stosowana w postaci soli. W lecznictwie wykorzystuje się m.in. N-butylobromek hioscyny, który jako czwartorzędowa pochodna amoniowa słabo przenika do płynów ustrojowych, nie przenika przez barierę krew-mózg, dlatego nie oddziałuje na OUN. Butylobromek hioscyny wykazuje aktywność parasympatykolityczną podobną do atropiny, działa szybciej od niej, ale krócej

164
Q

PRZECIWWSKAZANIA DO PODANIA HIOSCYNY

A

Nadwrażliwość na hioscynę, inne alkaloidy tropanowe lub którykolwiek składnik preparatu, myasthenia gravis, jelito olbrzymie. Nie stosować lub zachować ostrożność u osób z chorobami takimi jak: jaskra z zamykającym się kątem przesączania, rozrost gruczołu krokowego, niedrożność przewodu pokarmowego, zaparcia atoniczne, niedrożność porażenna jelit, zwężenie przełyku, wpustu lub odźwiernika, zwężenie szyi pęcherza moczowego, choroby serca, a zwłaszcza zaburzenia rytmu serca (np. tachykardia). Hioscyna może powodować zatrzymanie moczu lub pogorszenie stanu klinicznego, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku z rozrostem gruczołu krokowego bez niedrożności lub z uropatią z niedrożności dróg moczowych.
Działa hamująco na gruczoły potowe, jej stosowanie u osób z gorączką może spowodować przegrzanie organizmu ze wszystkimi jego konsekwencjami. Zachować ostrożność podczas stosowania u osób z wysychającym nieżytem nosa, objawami suchości ust, niedociśnieniem lub nadczynnością tarczycy.

165
Q

EFEKTY TOKSYCZNE HIOSCYNY - działanie

A

W przypadku wystąpienia objawów toksycznych należy wywołać wymioty, zastosować płukanie żołądka i podać i.v. 0,5–2 mg fizostygminy (nie przekraczając dawki 5 mg). W przypadku ortostatycznych spadków ciśnienia pacjenta należy ułożyć w pozycji leżącej. W razie zatrzymania moczu stosuje się cewnikowanie.

166
Q

DAWKOWANIE HIOSCYNY

A

P.o. Dorośli i >12. rż. 10–20 mg 1–5 ×/d,
dzieci 6.–12. rż. 10 mg 2–3 ×/d.

P.r. Dorośli i > 12. rż. 10–20 mg 2–3 ×/d,
dzieci 6.–12. rż. 10 mg 2–3 ×/d,
dzieci 3.–6. rż. 7,5 mg (3/4 czopka) 1 ×/d.

I.v., i.m. Dorośli. 10–20 mg 2–4 ×/d;
dawka maks. 100 mg/d.
Dzieci po 6. rż. 5–10 mg 2–4 ×/d.

167
Q

LECZENIE OBJAWOWE W KOLCE NERKOWEJ - preparaty

A

P/BÓLOWE, P/OBRZĘKOWE, P/ZAPALNE, ROZKURCZOWE:
metamizol, pentazocyna, tramadol, hydromorfon, indometacyna, ibuprofen, diklofenak, hioscyna, papaweryna, drotaweryna, fenylbutazon

→ w razie objawów ze strony przewodu pokarmowego: parenteralnie lub p.r.

168
Q

KOLKA, KTÓRĄ NALEŻY PILNIE SKIEROWAĆ NA ODDZIAŁ UROLOGII/DO LECZENIA SZPITALNEGO

A

→ u pacjenta z jedną czynną nerką
→ z towarzyszącą gorączką i objawami sepsy
→ kolka, która nie poddaje się leczeniu p/gorączkowemu, rozkurczowemu

169
Q

KAMIEŃ BLOKUJĄCY ODPŁYW MOCZU Z NERKI Z OBJAWAMI ZUM

A

→ BEZWZGLĘDNIE DO PRZYJĘCIA NA ODDZIAŁ
→ na cito odprowadzić zakażony mocz (pigtail/nefrostomia - b.zalecana)
→ zasadnicze leczenie kamicy po wygaszeniu zakażenia
→ antybiotykoterapia szerokospektralna
→ płynoterapia
→ p/gorączkowe, p/bólowe, rozkurczowe

170
Q

PROSTO KRUSZĄ SIĘ W ESWL

A

szczawiany wapnia i kamienie moczanowe, raczej te, których nie widać w RTG

(fosforany Ca, zwłaszcza zawierające bruszyt - gorzej, a cystyna - ŹLE)

171
Q

RODZAJE LITOTRYPTORÓW

A

elektromagnetyczne, piezoelektryczne, elektrohydrauliczne, umiejscawiające kamień we fluoroskopii

172
Q

ZNIECZULENIE DO ESWL

A

TIVA, tryb ambulatoryjny

173
Q

WIELKOŚĆ ZŁOGU A ILOŚĆ SEANSÓW ESWL

A

na każde dodatkowe 5mm powyżej 15mm średnicy należy przewidzieć dodatkowy seans - bo powstałe fragmenty są zbyt duże do samodzielnego wydalenia

→ pamiętać o pigtailu (DJ) aby zapewnić dobry odpływ moczu

174
Q

WSKAZANIA DO ESWL

A

pacjenci ze złogami w:
→ kielichach nerkowych
→ miedniczce, wielkość do 1,5-2cm
→ moczowodzie

175
Q

P/WSKAZANIA DO ESWL

A

→ ciąża
→ ZUM
→ przeszkoda w odpływie moczu poniżej kamienia (ZPMM, zwężenie moczowodu)
→ zaburzenia krzepnięcia (względne?)

176
Q

KRWIAKI OKOŁONERKOWE PO ESWL (+ grupy chorych)

A

a) osoby z wrodzonymi zaburzeniami krzepliwości
b) przetrwale przyjmujące leki p/krzepliwe - nabyte
c) DZIECI

  • ** na ogół wchłaniają się samoistnie
  • ** wyjątkowo rzadko wskazania do nakłucia krwiaka pod kontrolą USG lub wskazania do otwartej interwencji
177
Q

ZNISZCZENIE NERKI PO ESWL

A

! związane z brakiem kontroli po zabiegu!

24-48h po należy wykonać RTG jb +/- USG → celem skontrolowania wydalenia fragmentów złogu.

178
Q

LECZENE ESWL JEST ZAKOŃCZONE, KIEDY…

A

drogi moczowe są całkowicie oczyszczone z kamieni!

179
Q

SKUTECZNOŚĆ ESWL - definicja

A

kiedy w czasie do 3 miesięcy od ostatniego ESWL zostaną wydalone fragmenty złogu.
→ około 50-95%, zależnie od litotryptora i umiejscowienia złogu

180
Q

URETERORENOSKOP - budowa

A

→ wziernik z kanałem roboczym na
→ urządzenia kruszące złóg: sonotrodę, włókno laserowe
→ urządzenia usuwające resztki złogu: koszyczek Dormii, kleszczyki
→ możliwe wykorzystanie lasera Ho:YAG (holmowo-YAG-owy)

*** 7,5F i mniej, dzięki laserom nie trzeba już rozszerzać ujścia pęcherzowego moczowodu → mniej powikłań i większa skuteczność

181
Q

WSKAZANIA DO URS

A

→ kamienie moczowodowe
→ kamienie nie poddające się leczeniu w ESWL
→ droga kamicza po ESWL
→ coraz częściej kamienie dolnego kielicha - giętkim ureterorenoskopem + Ho:YAG (95% skuteczności dla kamieni <2cm i 45% dla większych) - dobre dla otyłych, leczonych przewlekle p/krzepliwie, z wadami anatomicznymi, kamicą cystynową. - unikamy zrostów i wielokrotnych punkcji, choć można łączyć z PCNL

182
Q

PRZECIWWSKAZANIA DO URS

A

zwężenia dróg moczowych (po przeszczepieniu, wady anatomiczne, ucisk z zewnątrz, guz)
skaza krwotoczna
ZUM
przerost gruczołu krokowego uniemożliwiający wprowadzenie ureterorenoskopu

183
Q

POWIKŁANIA PO URETERORENOSKOPII

A 
→ uszkodzenie ściany dróg moczowych, perforacja, przerwanie - rzadko, coraz rzadziej
→ krwawienie, krwiomocz
→ wynaczynienie moczu
→ zwężenie moczowodu
→ odpływy pęcherzowo-moczowodowe

(mogą się zdarzyć w czasie wprowadzania ureterorenoskopu, litotrypsji lub po zabiegu)
*** coraz rzadsze, ze względu na miniaturyzację sprzętu

184
Q

SKUTECZNOŚĆ URS

A

60-95%

185
Q

PRZEZSKÓRNA NEFROLITOTRYPSJA

A

→ usuwanie kamieni z UKM lub górnego odcinka moczowodu przez przetokę p/skórną (kanał biegnie przez biegun dolny)

186
Q

KIEDY KAMIENIE DOLNEGO KIELICHA LECZYMY URS?

A

coraz częściej kamienie dolnego kielicha - giętkim ureterorenoskopem + Ho:YAG (95% skuteczności dla kamieni <2cm i 45% dla większych) - dobre dla otyłych, leczonych przewlekle p/krzepliwie, z wadami anatomicznymi, kamicą cystynową. - unikamy zrostów i wielokrotnych punkcji, choć można łączyć z PCNL

187
Q

WSKAZANIA DO PCNL

A

1) kamica odlewowa nerki (częściowa/całkowita)
2) kamień w uchyłku kielicha nerki
3) kamica towarzysząca ZPMM

188
Q

P/WSKAZANIA DO PCNL

A

1) ciąża
2) zaburzenia krzepnięcia
3) gruźlica u.m.
4) wady anatomiczne nerki
5) wady układu kostno-szkieletowego uniemożliwiające właściwe nakłucie UKM
6) uczulenie na środki cieniujące
7) niewydolność krążeniowo-oddechowa

189
Q

SKUTECZNOŚĆ PCNL

A

rzędu 90%, resztkowe kamienie usuwa się ESWL

190
Q

ZABIEGI CHIRURGICZNE W KAMICY NERKOWEJ - ogólnie

A

‣ częstsze w ośrodkach bez pracowni endourologii
‣ w b.doświadczonych to <5% kamicy g.d.mocz.
‣ całkowita/rozległa kamica odlewowa, zwłaszcza w obu nerkach
‣ kamica towarzysząca wadom anatomicznym układu moczowego (wady wrodzone, ZPMM, po przeszczepieniu moczowodów)

191
Q

ZABIEGI CHIRURGICZNE W KAMICY NERKOWEJ - rodzaje

A

‣ pielolitotomia
‣ pielolitotomia i nefrolitotomia
‣ ureterolitotomia

192
Q

LAPAROSKOPIA W KAMICY

A

‣ złogi przy ZPMM (z jednoczasową korektą zwężenia)
‣ złogi w moczowodzie, których nie można leczyć ESWL/URS

→ dostęp przezotrzewnowy, rzadziej pozaotrzewnowy
→ krótsza rekonwalsecencja, lepszy efekt kosmetyczny

193
Q

PRZYCZYNY KAMICY PĘCHERZA MOCZOWEGO

A
  1. przeszkoda podpęcherzowa! BPH, zwężenie szyi, zwężenie cewki, zaburzenia neurogenne
  2. ZUM - bilharcjoza
  3. ciała obce w pęcherzu - cewniki, nici chirurgiczne
194
Q

OBJAWY KAMICY PĘCHERZA MOCZOWEGO

A

a) ból nad spojeniem łonowym, w okolicy krocza, narządów płciowych
b) krwiomocz
c) częstomocz
d) parcia naglące
e) przerywany strumień moczu

195
Q

METODY LECZENIA KAMICY PĘCHERZA

A

» cystolitotmia z adenomektomią - wyjęcie złogu kleszczykami
» litotrypsja i litolapaksja (z TURP) - kruszenie złogu za pomocą litotryptora (skruszacza) ślepego/optycznego; sondy ultradźwiękowej lub elektrohydraulicznej
*** następnie przeprowadza się LITOLAPAKSJĘ - wypłukanie pozostałości złogu

196
Q

LITOLAPAKSJA - przyrządy

A

ewakuator Ellika
ewakuator Bigelowa
kleszczyki
te fragmenty, których nie da się usunąć (z racji zbyt małych wymiarów), pacjent wydali z mikcją

197
Q

KAMICA CEWKI MOCZOWEJ

A

» RZADKA
» TYLKO PRZY CEWCE ZMIENIONEJ CHOROBOWO
(zwężenia, uchyłki, ciała obce)

  1. ból 2. dysuria 3. zatrzymanie moczu
    » wyczuwalny palpacyjnie
    rozciąć, wyciąć uchyłki
198
Q

OBRAZOWANIE W KAMICY CEWKI MOCZOWEJ

A

a) USG
b) RTG jb
c) uretrografia wsteczna
d) cystouretrografia mikcyjna - do uwidocznienia uchyłków, zwężeń

199
Q

KAMICA GRUCZOŁU KROKOWEGO

A

» >50rż, w cewkach i pęcherzykach tk.gruczołowej, jamach po ropniach
» ze względu na zwężenia pozapalne i/lub ucisk gruczolaka - KAMIENIA PRAWDZIWE
» mogą się też przemieścić z wyższych pięter u.moczowego

200
Q

ROZPOZNANIE KAMICY STERCZA

A
  1. per rectum
  2. RTG miednicy
  3. USG
  4. uretroskopia (widoczne złogi przebijające do cewki)
201
Q

LECZENIE KAMICY STERCZA

A

» BEZOBJAWOWA: nie leczyć

» OBJAWOWA: TURP, przy prostatitis - antybiotyki, steroidy, nakłucie i opróżnienie ropni pod kontrolą TRUS

UROLOGIA (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions