Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

UROLOGIA > Siki cz.3 > Flashcards

Siki cz.3 Flashcards

1
Q

OAB

A

Overactive Bladder - parcia naglące z NM z powodu parć naglących lub bez niego, oraz z towarzyszącymi zwykle częstomoczem i nykturią, przy nieobecności lokalnych czynników patologicznych tłumaczących w/wym obiawy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

OAB - etiopatogeneza

A
  1. teoria miogenne - nadmierna wrażliwość i aktywność m.wypieracza, wtórne zmiany morfologiczne pęcherza wywołane przeszkodą czynnościową/anatomiczną podpęcherzową
    BOO: BPH, dysfunkcja szyi pęcherza, zastawka cewki tylnej, dyssynergia wypieraczowo-zwieraczow, znaczne obniżenie przedniej ściany pochwy, zmiany poop po leczeniu NM u kobiet
  2. teoria neurogenna - zab.unerwienia, m.in pęcherz neurogenny
  3. podłoże psychosomatyczne
  4. podłoże zapalne (nawracające ZUM)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ORGANIZACJA NIEPRAWIDŁOWEGO PRZEKAŹNICTWA RDZENIOWEGO DO PĘCHERZA

A

Prawidłowo włókna A∂ przewodzą informację do ośrodka mikcji w moście, a włókna C mają niewielki wpływ na mikcję i transmitują informacje do ośrodka krzyżowego mikcji S2-S4. W sytuacji nieprawidłowej rola A∂ jest minimalna, aktywowany jest wtórny szlak przewodzący (włókna C) przy braku wpływu ośrodków mostu na mikcję (np. po urazie rdzenia kręgowego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

OAB - rodzaje

A

a) mokry - z NM

b) suchy - bez nietrzymania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Dx OAB

A

Nie wszyscy pacjenci z objawami OAB mają potwierdzoną nadreaktywność wypieracza (DO - detrusor overactivity), dlatego wystarczy opierać się na LUTS!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

PRZED ROZPOZNANIEM OAB NALEŻY WYKLUCZYĆ

A

ZUM
kamicę
npl pęcherza (szczególnie Tis)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

WPŁYW WŁÓKIEN ADRENERGICZNYCH NA PĘCHERZ

A

Noradrenalina działana recepto beta3 i poprzez cAMP wywołuje ROZKURCZ pęcherza.
Razem z włóknami cholinergicznymi wydziela też ATP, a ono działając na rec. P2X1 purynergiczny również rozkurcza mięśniówkę pęcherza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

LECZENIE OAB

A

ZACHOWAWCZE: modyfikacja stylu życia, trening pęcherza moczowego, wydłużanie okresów między mikcjami
I rzut - LECZENIE DOUSTNE
dodatkowo PTNS (percutaneus tibial nerve stimulation)
II rzut - dopęcherzowo BTX lub neuromodulacja krzyżowa
III rzut - augmentacja pęcherza moczowego/nadpęcherzowe odprowadzanie moczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

PRIAPIZM NIEDOKRWIENNY (niskoprzepływowy) - przyczyny

A

sildenafil lub inne inhibitory PDE5

leki przeciwdepresyjne - np. fluoksetyna, bupropion
leki p/psychotyczne - np. rysperydon, olanzapina
leki przeciwkrzepliwe - np. warfaryna
hematologiczne - np. białaczki, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa (już u chłopców!)
alkohol (nadużywany),
substancje psychoaktywne - kokaina, marihuana itp.
uszkodzenie rdzenia kręgowego
zakrzepica w ciałach jamistych lub żyłach prącia
jady owadów (np. skorpiona)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

NEUROGENNA DYSFUNKCJA DOLNYCH DRÓG MOCZOWYCH

A

nieprawidłowe gromadzenie/opróżnianie pęcherza wynikające z uszkodzenia CNN/PNS (unerwienia somatycznego/autonomicznego)
*** SM, Parkinson, otępienie, cukrzyca, polineuropatia cukrzycowa, uszkodzenia jatrogenne (operacje miednicy onkologiczne, resekcje odbytnicy), przepukliny oponowo-rdzeniowe, MPD

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

OBJAWY NLUTD - neurogenic lower urinary tract dysfunction

A

Zaleganie moczu po mikcji, odpływy pęcherzowo-moczowodowe, uropatia zaporowa, PChN, OAB, moczenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

OBRAZOWANIE RTG Z KONTRASTEM - pęcherz neurogenny

A

typowy obraz choinki, po iniekcji BTX zmienia się na owalny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

BADANIA KONIECZNE W NLUTD

A

neurologiczne i urodynamiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

USZKODZENIE POWYŻEJ MOSTU - OBJAWY

A

LUTS związane z gromadzeniem moczu - OverActive

URODYNAMICZNE: nadaktywność wypieracza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

USZKODZENIE PONIŻEJ MOSTU I POWYŻEJ

A

LUTS związane z gromadzeniem i opróżnianiem - OverActive
USG: często zaleganie po mikcji
UDS: dyssynergia wypieraczowo-zwieraczowa, nadaktywność wypieracza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

USZKODZENIE NA POZIOMIE OŚRODKA KRZYŻOWEGO MIKCJI LUB PONIŻEJ ODCINKA KRZYŻOWEGO

A

LUTS związane z opróżnianiem pęcherza - UnderActive
USG: zaleganie po mikcji
UDS: niedoczynność wypieracza pęcherza/brak kurczliwości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

CELE TERAPEUTYCZNE W NLUTD

A

Opróżnianie całkowite z utrzymaniem niskich ciśnień w pęcherzu, zapobieganie ZUM.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

OPCJA TERAPEUTYCZNA Z WYBORU W NLUTD

A

CIC - Clean Intermitten Catheterization - samocewnikowanie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

INNE SPOSOBY LECZENIA W NLUTD W ZALEŻNOŚCI OD DOMIUJĄCEGO OBRAZU

A

Nadaktywność zwieracza cewki: alfa1-blokery
WNM neurogenne u kobiet: TOT/TVT sling podcewkowy
WNM neurogenne u mężczyzn: sztuczny zwieracz cewki
Dyssynergia wypieraczowo-zwieraczowa (DSD) - BTX, sfinkterotomia
Oporne na leczenie OAB/DO - miomektomia detrusora, autoaugmentacja pęcherza, ponadpęcherzowe odprowadzanie moczu
Niewydolność detrusowa (UAD - underactive bladder) - czyste przerywane samocewnikowanie (CIC), neuromodulacja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

KAŻDY CHORY Z NLUTD WYMAGA

A 
paskowe badania moczu - samokontrole, 
BOM (co 2mies), 
badanie USG u.moczowego z ceną zalegania moczu po mikcji (co 6mies), 
kontrola urologiczna (co 12miesięcy), 
urodynamiczne (co 2 lata)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ŻYLAKI POWRÓZKA (ŻPN) - informacje ogólne

A

15% w populacji ogólnej i 35% u mężczyzn z niepłodnością pierwotną.
Częściej po stroni lewej (anatomia, ujście lewej pod kątem prostym - duże turbulencje, gorszy odpływ)

PRZYCZYNY:
niewydolność zastawek żyły jądrowej,
ucisk żyły jądrowej przez t.krezkową górną/aortę,
ucisk naczyń żylnych przez masę patologiczną (guz nerki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

ŻYLAKI POWRÓZKA NASIENNEGO - ZAWSZE NALEŻY WYKLUCZYĆ…

A

nowotwór nerki/inne guzy jamy brzusznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

CEWNIKI DO SAMOCEWNIKOWANIA

A

Cewniki Nelatona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

PATOGENEZA ZABURZEŃ PŁODNOŚCI W PRZYPADKU ŻPN

A

Spadek odpływu krwi, wzrost temperatury jąder (spadek spermatogenezy), niedostateczne odprowadzanie metabolitów z jądra, refluks toksycznych katecholamin (toksyczność speratogoniów i uszkodzenie jądra), wzrost ciśnienia -> przepuszczalności bariery krew-jądro i wytworzenie przeciwciał p/plemnikowych i zmiany degeneracyjne jądra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

OBJAWY ŻPN

A

najczęściej BRAK OBJAWÓW, diagnostyka przypadkowa u mężczyzn niepłodnych, ale mogą dawać dolegliwości bólowe i degenerację jądra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Dx ŻPN

A

Badanie palpacyjne na stojco, USG.
3 STOPNIE:
I - niewidoczne, wyczuwalne tylko przy Valsavie na stojąco
II - niewidoczne/słabo widoczne, wyczuwalne na stojąco
III - widoczne gołym okiem, zniekształcają mosznę, w pozycji stojącej ‘bag of worms’

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

WSKAZANIA DO LECZENIA ŻPN

A

stopień III, niepłodność, dolegliwości bólowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

LECZENIE ŻPN Z WYBORU

A

przezotrzewnowny laparoskopowy zabieg: klipsowanie i przecięcie naczyń jądrowych/selektywnie żył jądrowych
1. wypreparowanie powrózka 2. klipsy Hemolock 3. przecięcie żyły jądrowe

powikłania: wodniak jądra, nawrót ŻPN
skuteczność : 75-96%, zależy od stopnia uszkodzenia jąder przed zabiegiem
30-60% - poprawa parametrów nasienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

ZABURZENIA EREKCJI - epidemiologia

A

<30rż - 10%
>70rż - 40%
osoby z chorobami sercowo-naczyniowymi >80%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

ZABURZENIA EREKCJI - predyspozycje i podłoża

A

METABOLICZNE: otyłość, cukrzyca, NT, niska aktywność fizyczna, tytoń

PSYCHOGENNE

ANATOMICZNE - stulejka, spodziectwo, mikropenis, choroba Peyroniego

HORMONALNE - hipogonadyzm, hiperprolaktynemia

LEKI - p/NT, beta-blokery, antyandrogenne, p/depresyjne, p/psychotyczne

NEUROGENNE - jatrogenne po operacjach w miednicy, prostatektomii radykalnej, operacjach cewki, urazach rdzenia, polineuropatie

NOWOTWORY i LECZENIE ONKOLOGICZNE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

BADANIA W ZABURZENIACH EREKCJI

A
  • ** wywiad seksuologiczny, choroby współistniejące, czynniki ryzyka
  • ** oglądanie i palpacja, odpowiedź na iniekcje dojamiste
  • ** profil hormonalny, lipidowy, glikemiczny
  • ** USG prącia doppler, ocena nocnych erekcji (NPT - Nocturnal Penile Tumescence test), kawernosonografia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

ED A KARDIOLOGIA

A

zaburzenia erekcji w ogromnej ilości przypadków wyprzedzają o kilka miesięcy objawową chorobę wieńcową!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

ED LECZENIE

A

I rzut: rzucenie palenia tytoniu, modyfikacja stylu zycia, redukcja masy ciała, inhibitory PDE 5 (sildenafil, wardenafil, tadalafil, awanafil), pompy próżniowe

II rzut: pellety docewkowe, kremy, wstrzyknięcia dojamiste (alprostadil, papaweryna, fentolamina)

III rzut: implantowane protezy prącia (półsztywne, hydrauliczne, 2- i 3-częściowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

MUSE

A

Medicated Urethral System for Erection

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

ZABURZENIA EJAKULACJI

A

PE - premature ejaculation (<1’ od wprowadzenia prącia do pochwy)

RE - retrograde ejaculation - wsteczny wytrysk do pęcherza moczowego przy orgazmie (potwierdzona obecność nasienia w pęcherzu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

ETIOLOGIA i PATOGENEZA PE

A

5-25% populacji męskiej
75% wrodzone
25% nabyte

*** Stres, nadwrażliwość prącia na bodźce seksualne, zaburzenia przewodnictwa nerwowego, nadczynność tarczycy, infekcje, zapalenia gruczołu krokowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

PATOGENEZA RE

A

brak koordynacji zwieracz zewnętrznego i wewnętrznego cewki - nasienie idzie po drodze niższego oporu do pęcherza zamiast do cewki błoniastej
(fizjologicznie zwieracz wewnętrzny jest zamknięty przy wytrysku - w patologii zwieracz wewnętrzny otwarty, a zewnętrzny zamknięty - lub otwarty w chorobach neurologicznych)

*** polineuropatie, urazy układu nerwowego, jatrogenne uszkodzenia zwieracza wewnętrznego cewki moczowej (przy TURP), terapia antagonistami alfa1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

IELT

A

Intravaginal Ejaculation Latency Time - w Dx PE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Dx PE, RE

A

PE: IELT, możliwość kontroli wytrysku, stres z tym związany, wywiad seksuologiczny, badanie fizykalne, profil hormonalny, kwestionariusze PRO (Patient Related Outcome)

RE: wywiad, badanie moczu na obecność plemników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

LECZENIE PREMATURE EJACULATION

A

Poradnictwo seksuologiczne, techniki behawioralne (start/stop, squeeze), leczenie współistniejących zaburzeń erekcji - inh. PDE5), DAPOKSETYNA (SSRI), inne p/depresyjne - klomipramina, środki miejscowo znieczuające w kremach/aerozolach, prezerwatywach - lidokaina, prilokaina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

LECZENIE RETROGRADE EJACULATION

A

Pseudoefedryna - sympatykomimetyki, TLPD - imipramina, ejakulacja przy pełnym pęcherzu (duże ciśnienie, fizycznie cięższa jest ejakulacja wsteczna), rekonstrukcja szyi pęcherza, techniki wspomaganego rozrodu - odwirowanie nasienia z moczu, biopsja jądra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

NIEPŁODNOŚĆ

A 
ZAWSZE DOTYCZY PARY
brak ciąży przy regularnym współżyciu i braku antykoncepcji przez 12 miesięcy
40% żeńska
40% męska
20% obie strony
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

OAT

A

oligoastenoteratozoospermia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

AZOOSPERMIA

A
  1. OBSTRUKCYJNA - brak drożności dróg nasiennych
  2. NIEOBSTRUKCYJNA - słaba jakość spermatogenezy
  3. ASPERMIA - brak wytrysku
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

PRZYCZYNY WYLECZALE NIEPŁODNOŚCI

A

ŻPN, infekcje, obstrukcja dróg nasiennych, wazektomia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

NIEWYLECZALNE PRZYCZYNY NIEPŁODNOŚCI

A

wnętrostwo, wady genetyczne, hipogonadyzm, 30% idiopatyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

NORMY NASIENIA WHO 2010

A 
OBJĘTOŚĆ NASIENIA   ≥1,5ml
pH   ≥7,2
CZAS UPŁYNNIENIA  <60'
AGLUTYNATY I AGREGATY brak
PLEMNIKI/ml  ≥15mln/ml
PLEMNIKI/ejakulat  ≥ 39mln/ml
RUCHLIWOŚĆ OGÓLNA (postępowy i w miejscu)   ≥40%
RUCH POSTĘPOWY ≥32%
ŻYWOTNOŚĆ   ≥58% żywych
MORFOLOGIA   ≥4% prawidłowych
LEUKOCYTY (peroxydazo +)   <1mln/ml
FRUKTOZA   ≥13umol/ejakulat
alfa-GLUKOZYDAZA OBOJĘTNA   ≥20mIU/ejakulat
Zn CAŁKOWITY   ≥2,4umol/ejakulat
KWAS CYTRYNOWY   ≥1-mg/ejakulat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

ROZPOZNANIE NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ

A

Małe jądra, brak jądra, niedorozwój I, II, III* cech płciowych, zaburzenia rozwoju narządów płciowych

Brak ciąży, dysfunkcje seksualne - zab.erekcji, ejakulacji)
Ocena narządów płciowych - dokładnej budowy jąder, najądrzy, nasieniowodów, pęcherzyków nasiennych, cewki, prącia i stercza

przynajmniej 2x BADANIE NASIENIA!, profil hormonalny (testosteron, LH, FSH, PRL, TSH, SHGB), badania mikrobiologiczne, STDs

USG moszny, TRUS (transrectal ultrasound) stercza i pęcherzyków nasiennych

GENETYKA: kariotyp, mikrodelecje Y, mutacje CFTR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

POSTĘPOWANIE PRZY NIEPRAWIDŁOWYM BADANIU NASIENIA

A

Seminogram (CASA - Computer-Assisted Sperm Analysis) + badanie USG moszny

i kolejno:

Poejakulacyjne badanie moczu
TRUS
Profil hormonalny
Posiew Nasienia
Genetyka
Biochemia
DFI - DNA fragmentation Index
MAR - Mixed Antiglobulin Reaction - test na obecność Abs p/plemnikowych w nasieniu
ROS - test ox-red
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

LECZENIE NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ

A 
Zdrowy styl życia, redukcja masy ciała do BMI <25, unikanie przegrzewania jąder, suplementacja witamin, mikroelementów, antyoksydantów.
Leczenie hormonalne i/lub operacyjne: przecięcie naczyń jądrowych, orchidopeksja, wazowazostomia, wazoepididymostomia, TURED - p/cewkowa resekcja przewodów wytryskowych, biopsje jąder i najądrzy.
Bankowanie nasienia (krioprezerwacja) przed planowanym leczeniem onkologicznym
Metody wspomaganego rozrodu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

POBRANIE PLEMNIKÓW

A

PESA - percutaneous epididymal sperm aspiration
MESA - microsurgical epididymal sperm aspiration
TESA - testicular sperm aspiration
TESE - testicular sperm extraction (z fragmentu uszczypniętego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

HIPOGONADYZM MĘSKI

A

Nieprawidłowe jądra lub nieprawidłowe działanie hormonów androgenowych - zespół objawów wynikających z w/wym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

HIPERGONADYZM - podział

A

A) pierwotny: hipogonadyzm hipergonadotropowy - na poziomie jąder
B) wtórny: hipogonadyzm hipogonadotropowy - na poziomie podwzgórza/przysadki

szczególny wariant: zespół braku wrażliwości na androgeny - defekt receptora androgenowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

ZALEŻNOŚĆ HORMONALNA

A

LH - stymuluje Leydiga - up testosteron

FSH - stymuluje Sertoliego - up spermatogeneza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

HIPOGONADYZM - objawy w zależności od okresu życia, w którym wystąpi

A

PRENATALNIE - brak prawidłowo wykształconej płci męskiej, gonady pośrednie, hermafrodytyzm

PRZED DOJRZEWANIEM - brak objawów dojrzewania, owłosienia, mutacji, mikropenis, długie kończyny, wysoki wzrost, brak charakterystycznego profilu mięśniowego, muskulatury, niepłodność, impotencja, niskie libido

PO OKRESIE DOJRZEWANIA - atrofia mięśni, żeński rozkład tkanki tłuszczowej, mała objętość nasienia, obniżenie/brak libido i potencji, obniżenie nastroju, depresja, obniżenie napędu, zmiana owłosienia, ograniczenie płodności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

CECHY PŁCIOWE - rzędowość

A

I rzędowe - jądra

II rzędowe - pozostałe narządy płciowe - prącie, moszna, gruczoł krokowy, nasieniowody, pęcherzyki nasienne

III rzędowe - wszystko co charakterystyczne dla płci męskiej ale nie będące narządami płciowymi: niski głos, charakterystyczne owłosienie - twarz, podbrzusze, rozkład tkanki tłuszczowej, muskulatury, budowa kostna miednicy i klp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

BADANIA DO WYKONANIA W HIPOGONADYZMIE

A

ocena I, II, III rzędowych cech płciowych

FSH, LH, SHGB, testosteron, estriol, PRL, DHT, badanie nasienia

MRI głowy - przysadki, osteodensytometria, USG narządów płciowych i brzucha

Genetyka - kariotyp, FISH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

LUTS - ewolucja

A

związane z gromadzeniem moczu - podrażnieniowe
związane z opróżnianiem pęcherza - przeszkodowe

Przebieg chorób stercza: BPH -> BPE -> BOO

W pierwszej kolejności pojawiają się objawy przeszkodowe, a po przebudowie mięśniówki detrusora - podrażnieniowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

OBJAWY PRZESZKODOWE

A 
Słaby strumień, 
Wyciek kroplowy, przerywany moczu,
Uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza,
Problem z rozpoczęciem mikcji,
Używanie tłoczni brzusznej przy mikcji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

OBJAWY PODRAŻNIENIOWE

A

Częstomocz dzienny,
Nykturia,
Parcia naglące, NM,
Ból przy mikcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

OCENA LUTS

A

IPSS - International Prostate Symptom Score:
0-7p: niewielkie
8-19p: umiarkowane
20-35p: silne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

KONSTELACJA LUTS

A

UAB, BPE/BOO, OAB/DO, pęcherz neurogenny, nykturia, ZUM, ZGK, npl pęcherza, ca stercza, kamica moczowodowa dystalna, zwężenie cewki ciała obce w drogach moczowych, chemioterapia, radioterapia w obrębie miednicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

CHOROBA PEYRONIEGO - informacje ogólne

A

patogeneza nieznana, sugerowane - urazy, zaburzenia mikrokrążenia w osłonce białawej - powstanie włóknistych płytek i blaszek, remodeling tk.łącznej ciał jamistych.
*** 2 fazy choroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

CHOROBA PEYRONIEGO - etapy

A

Choroba aktywna: ból, progresja skrzywienia, brak kalcyfikacji w USG - do leczenia zachowawczego

Choroba stabilna: brak bólu i progresji, obecne kalcyfikacje w USG - do obserwacji i chirurgicznej korekcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

CHOROBA PEYRONIEGO - dyskutowana etiopatogeneza

A

DM, NT, dyslipidemie, kardiomiopatia niedokrwienna, ED, przykurcz Dupuytrena, tytoń, alkohol →

→ lokalne uszkodzenie, zaburzenia mikrokrążenia → kumulacja fibryny w osłonce białawej, odp.zapalna → miofibroblasty aktywowawne → gromadzenie kolagenu i macierzy pozakomórkowej → WŁÓKNIENIE → KALCYFIKACJA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

LEKI BLOKUJĄCE ETAPY W PATOGENEZIE

A

GKS blokują zapalenie lokalne
INFalfa-2b blokuje aktywację miofibroblastów
Gromadzenie kolagenu i matrix blokowane jest przez INFalfa-2b i werapamil
Kolagenazy rozkładają kolagen i inne włókna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

LECZENIE W FAZIE AKTYWNEJ

A

ZACHOWAWCZE:
doustna farmakoterapia - marginalne zaczenie
miejscowa farmakoterapia - BETAMETAZON, WERAPAMIL, KOLAGENAZA (Clostridium histolyticum), INFalfa-2b
+ ESWT - extracorporeal shock-wave therapy w razie silnych bólów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

FAZA WŁÓKNIENIA W CHOROBIE PEYRONIEGO - rokowanie

A

W 47-67% oznacza stabilizację, w 30-50% będzie dalsza progresja skrzywienia prącia. Samoistna poprawa 3-13%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

FAZA STABILNA CHOROBY PEYRONIEGO - leczenie

A

<30* skrzywienia - bez ED - do obserwacji
>30* skrzywienia - obecne ED, bo duża deformacja: CHIRURGIA

  • ** skrócenie osłonki białawej sposobem Nesbita
  • ** wydłużenie osłonki białawej
  • ** proteza prącia (przy braku wzwodów)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

TORBIELE NEREK - informacje ogólne

A

nerki to narząd w którym najczęściej dochodzi do formowania torbieli
zaburzenia dziedziczne: AR - dziecięca, AD - typu dorosłego
prowadzi do PChN wymagającej leczenia nerkozastępczego. Nefrektomia przed przeszczepem (jedno-/obustronna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

WIELOTORBIELOWATOŚĆ NEREK TYPU DOROSŁEGO

A

POCZĄTEK: 3.-5. dekada życia
WIELKOŚĆ NEREK: początkowo prawidłowe, później rosną
TORBIELE: z każdej części nefronu, różnej wielkości
INNE NARZĄDY: torbiele wątroby, tętniaki tt. podstawnych mózgu, uchyłkowatość jelita grubego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

WIELOTORBIELOWATOŚĆ NEREK TYPU DZIECIĘCEGO

A

POCZĄTEK: prenatalny!
WIELKOŚĆ NEREK: jednolicie duże od samego początku życia
TORBIELE: mikrotorbiele (1-2mm), wywodzą się z cewek zbiorczych
INNE NARZĄDY: dysgenezja dróg żółciowych, włóknienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

TORBIEL PROSTA NERKI

A

najczęstszym nowotworem łagodnym nerki (70%), niedziedzicznym!. Pojedyncza, brak przegród, ech, ukrwienia, zwapnień, zgrubień ścian. Bezobjawowa - nie do leczenia. Objawowe - punkcja, laparoskopowa marsupializacja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

TORBIEL WIELOKOMOROWA NERKI

A

na podłożu torbieli prostej wskutek zmian zapalnych, krwawienia do światła, rozwoju procesu npl.
Złoty standard diagno: TK zkontrastem i klasyfikacja Bosniaka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

RYZYKO NOWOTWORZENIA W OBRĘBIE TORBIELI - diagnostic hints

A

1) nieregularne obrysy ścian i pogrubienie
2) przegrody i ZWAPNIENIA
3) obecne elementy lite i/lub wzmocnienia pokontrastowe w tych elementach i/lub przegrodach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

DYSPLAZJA WIELOTORBIELOWATA NERKI

A

zamiast prawidłowej nerki - twór wielotorbielowaty, bez miąższu nerkowego, atrezja miedniczki, moczowodu, szczątkowa/brak t.nerkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

NERKA GĄBCZASTA

A

wada wrodzona polegająca na poszerzaniu się kanalików zbiorczych piramid nerkowych z tworzeniem torbielek 1-8mm. Bezobjawowy przebieg. USG - odwrócone zróżnicowanie korowo-rdzeniowe z hiperechogenicznymi piramidami

78
Q

CA PĘCHERZA MOCZOWEGO - czynniki ryzyka

A
  1. palenie tytoniu (duże stężenia karcynogenów w moczu)
  2. ekspozycja na aminy aromatyczne (latencja: 5-40lat), min.2-3)
  3. radioterapia miednicy
  4. cyklofosfamid i pochodne tiazolidynodionu
  5. przewlekły stan zapalny, pdrażnienia w przebiegu schistosomatozy, kamicy (ca planoepitheliale)
79
Q

CA PĘCHERZA - rodzaje

A

90% urothelialny
płaskonabłonkowy
gruczolakorak (z moczownika)

80
Q

CA PĘCHERZA - morfologia wzrostu

A

płaskie

brodawkowate

81
Q

CA PĘCHERZA - najważniejszy podział wpływający na podstępowanie lecznicze

A

NMIBC - non-muscle invasive bladder cancer (naciekowa)

MIBC - muscle invasive bladder cancer (nienaciekowa)

82
Q

NMIBC

A

Ta - ograniczony do nabłonka, progresja 5%, nawrót do 60%
nie powoduje meta

Tis - rośnie powierzchownie - niewidoczny w USG, płaski i wieloogniskowy. Nieleczony >54% daje progresję do MIBC, ma też podobne geny do niego

T1 - nie przekracza lamina propria

83
Q

MIBC

A

T2, T3, T4 - naciekowe i postępujące, 50% ma chorobę przerzutową przy diagnozie.
Rozprzestrzenia się drogą limfatyczną (węzły miednicze i paraaortalne) i krwionośną (płuca, wątroba, kości)

84
Q

CA PĘCHERZA - objawy

A

GŁÓWNE: bezbolesny krwiomocz, krwinkomocz, LUTS,

ZUM nawracające, ból podbrzusza, spadek mc, aż do uropatii zaporowej, tamponady pęcherza, zatrzymania moczu

85
Q

DIAGNOSTYKA WSTĘPNA CA PĘCHERZA

A

USG, uretrocystoskopia, cytologia moczu

Uro-TK przed operacją do oceny zaawansowania

86
Q

CA PĘCHERZA - T3a, T3b, T4a, T4b

A

T3a dochodzi do tkanek okołopęcherzowych
T3b przekracza je
T4a nacieka stercz, pochwę, macicę
T4b nacieka ścianę miednicy i j.brzusznej

87
Q

LIMFADENEKTOMIA RADYKALNA W CA PĘCHERZA

A

przyaortalne, przedkrzyżowe, biodrowe wspólne, zewnętrzne i wewnętrzne, obustronnie zasłonowe

88
Q

EPIZOD KRWIOMOCZU, UTRZYMUJĄCY SIĘ KRWINKOMOCZ

A

każdy wymaga konsultacji urologicznej

89
Q

LECZENE NMIBC

A

TURBT
z/bez uzupełniającej chemio- i/lub immunoterapii dopęcherzowej

***immunoterapia: BCG-terapia

90
Q

LECZENIE MIBC

A

chemioterapia neoadjuwantowa, leczenie radykalne z/bez chemii adjuwantowej

91
Q

REKONSTRUKCJA PĘCHERZA MOCZOWEGO PO RESEKCJI

A
  1. niekontynentne odprowadzanie moczu (stały wyciek przez urostomię do worków urostomijnych)
    a) ureteroileokutaneostomia (wstawka dojelitowa)
    b) ureterokutaneostomia (wszczepienie moczowodu w powłoki)
  2. kontynentne odprowadzanie moczu - z zachowaniem naturalnej drogi odprowadzania moczu przez cewkę (pęcherz jelitowy)
92
Q

NACIEK CA PĘCHERZA NA CEWKĘ?

A

razem z usunięciem pęcherza:
uretrektomia
penektomia

93
Q

PĘCHERZ JELITOWY

A

rodzaj kontynentnego odprowadzania moczu

  • pobranie detubularyzowanego fragmentu wyosobnionej pętli krętego.
  • moczowody wszczepia się w ramię izoperystaltyczne zaszyte w komin
  • w moczowodach cewniki
94
Q

POSTĘPOWANIE: T4b

A

cystektomia paliatywna
postępowanie paliatywne: nadpęcherzowe odprowadzanie moczu, nefrostomia przezskórna,
leczenie p/bólowe

95
Q

POSTĘPOWANIE W MIBC: T2-T4a

A

chemioterapia neoadjuwantowa

cystektomia radykalna + limfadenektomia + rekonstrukcja umożliwiająca odprowadzanie moczu.

Jeśli MIBC jest w stadium rozsianym - chemioterapia adjuwantowa

96
Q

WYBRANE PRZYPADKI NMIBC - carcinoma in situ, raki nawrotowe T1, wieloogniskowe wczesne

A

cystektomia radykalna + limfadenektomia + rekonstrukcja umożliwiająca odprowadzanie moczu.

97
Q

NMIBC w HISTPACIE Z TURBT

A

a) nieradykalne/brak mięśniówki w preparacie? -> TURBT za 2-6tygodni: “second look”
b) radykalny TURBT - ocena ryzyka kalkulatorem EORTC

98
Q

NMIBC NISKIEGO RYZYKA

A

obserwacja (ureterocystoskopia):
3 miesiące po TURBT
po kolejnych 12 miesiącach
co 1 rok przez kolejne 5 lat

99
Q

NMIBC POŚREDNIEGO RYZYKA

A

dopęcherzowa chemioterapia: Mitomycyna C
lub immunoterapia BCG-terapia przez 12 miesięcy

obserwacja (cytologia moczu + ureterocystoskopia):
3 miesiące po TURBT
co 3-6 miesięcy do 5 roku po TURBT
później 1x/rok

100
Q

NMIBC WYSOKIEGO RYZYKA

A

dopęcherzowa BCG-terapia przez 12-36 miesięcy

obserwacja:
cytologia + UCS 3 miesiące po TURBT
cytologia + UCS co 3 miesiące przez 2 lata
cytologia + UCS co 6 miesięcy do 5 roku po TURBT
później 1x/rok uro-TK

WCZESNA CYSTEKTOMIA PO OCENIE CZYNNIKÓW RYZYKA PROGRESJI CA PĘCHERZA

101
Q

W RAZIE PODEJRZENIA WZNOWY CA PĘCHERZA

A

TURBT i postępowanie w zależności od MIBC/NMIBC i ryzyka progresji

102
Q

ROKOWANIE W CA PĘCHERZA

A

5-cio letnie przeżycia:
T1/T2 wynosi 60%
T3/T4 wynosi 10%

103
Q

UTUC - upper tract urothelial carcinoma - informacje ogólne

A

wywodzi się z nabłonka przejściowego UKM i moczowodu
5-10% ca urothelialnych
17% współistnieje z ca pęcherza

raki inne niż urotelialne są rzadka - zazwyczaj mieszane

104
Q

INWAZYJNOŚĆ CA UROTHELIALNEGO PRZY ROZPOZNANIU

A

15-20% dla ca pęcherza

>60% dla UTUC

105
Q

UTUC - czynniki ryzyka

A

Palenie tytoniu
Zioła chińskie z kwasem arystolochowy (mut.p53)
Ekspozycja na aminy aromatyczne
Nefropatia bałkańska

106
Q

OBJAWY UTUC

A

izolowany krwiomocz (80%) z odlewowymi podłużnymi skrzeplinami w kształcie moczowodu

ból w rzucie nerki w przypadku zatkania moczowodu przez nowotwór, wodonercza z poszerzeniem/bez.

107
Q

Dx UTUC (najczęstsze; kluczowe)

A

30% - przypadkowa w trakcie rutynowych USG
Kluczowe badanie - uro-TK
Dod. - MRI
Cytologia moczu - komórki atypowe brzy braku zmian w UCS mogą wskazywać na ognisko UTUC → URETERORENOSKOPIA giętkim aparatem + bioptat

TK, MRI - czułość 75% dla zmian >1cm

108
Q

POZIOMY POWSTAWANIA UTUC

A

50% UKM
15% górny odcinek moczowodu
10% środkowy odcinek moczowodu
25% dolny odcinek

109
Q

LECZENIE UTUC NISKIEGO RYZYKA

/WYSOKIEGO RYZYKA PRZY JEDNEJ NERCE

A

niskie ryzyko: 1 guz/ <1cm/ low-grade, bez cech nacieku
ZABIEGI NERKOOSZCZĘDZAJĄCE - resekcja pod kontrolą ureterorenoskopu - elektroresekcja, ablacja laserowa
ew. laparoskopowa resekcja odcinka moczowodu.
→ do ścisłego nadzoru onkoogicznego

+ ew. chemia adjuwantowa oparta na cisplatynie

110
Q

LECZENIE UTUC WYSOKIEGO RYZYKA

A

nefroureterektomia z usunięciem rozety pęcherza moczowego +- limfadenektomia + dopęcherzowa chemioterapia (1 wlewka po zabiegu)

+chemia adjuwantowa oparta na cisplatynie

111
Q

ROKOWANIE W UTUC

A

5-cio letnie przeżycia w zmianach naciekających: 25%

112
Q

ROZETA PĘCHERZA MOCZOWEGO

A

ujście pęcherzowe moczowodu

113
Q

RAK GRUCZOŁU KROKOWEGO

A

15,5% rozpoznawanych npl u mężczyzn

najczęściej: adenocarcinoma (obwodowa część stercza)

114
Q

CA STERCZA - czynniki ryzyka

A
  1. rasa czarna
  2. predyspozycja genetyczna (10-15% chorych ma co najmniej jedną osobę w rodzinie, która choruje)
  3. dieta
115
Q

RYZYKO RAKA STERCZA ZMNIEJSZAJĄ (składniki diety)

A

flawonoidy, likopeny, selen - najprawdopodobniej

116
Q

STOPIEŃ ZŁOŚLIWOŚCI KOMÓRKOWEJ RAKA STERCZA

A

Gleason 3-5: sumowany najczęściej występujący z najwyższym i przedstawiany jako suma Gleasona (6-10)
Im wyższa suma, tym wyższa złośliwość

117
Q

W RAKU GRUCZOŁU KROKOWEGO DOMINUJE PSA

A

ZWIĄZANE Z alfa1-CHYMOTRYPSYNĄ

118
Q

PSA WZRASTA W…

A 
raku stercza
zapaleniu stercza
łagodnym rozroście stercza
po zabiegach p/cewkowych
cewnikowaniu
badaniu per rectum
ejakulacji
119
Q

WSKAŹNIK tPSA/fPSA W RAKU STERCZA JEST…

A

wysoki

120
Q

DIAGNOSTYKA RAKA STERCZA

A 
badanie per rectum (DRE - digital rectal examination)
transrektalna USG (TRUS), 
multiparametryczny MRI
transrektalna biopsja stercza
TK jamy brzusznej z kontrastem
scyntygrafia kości
121
Q

RÓŻNICOWANIE CA STERCZA

A

prostatitis acuta: ból, obrzęk, chełbotanie, LUTS typowe dla ZUM i przeszkody + objawy infekcji

BPH: stercz równomiernie powiększony, miękki, niebolesny, niewyczuwalna przegroda międzypłatowa. LUTS typowe dla przeszkody lub podrażnieniowe

adenocarcinoma prostatae: TYPOWO BEZOBJAWOWY
gruczoł nieprawidłowy, twardy, guzkowaty, brak wyczuwalnych granic, naciek na tkanki okołoodbytnicze

122
Q

OBJAWY CA STERCZA:

A

TYPOWO BEZOBJAWOWY
w per rectum: gruczoł nieprawidłowy, twardy, guzkowaty, brak wyczuwalnych granic, naciek na tkanki okołoodbytnicze
późne objawy kliniczne: guzy kostne metastatyczne, bóle kostne, uropatia zaporowa, zatrzymanie moczu etc
obrzęki limfatyczne miednicy, prącia, moszny, kończyn dolnych; zaburzenia neurologiczne, utrata masy ciała

123
Q

WSKAZANIE DO BIOPSJI

A

PSA >4ng/ml z dodatnim badaniem per rectum

lub PSA >2,5ng/ml u rodzin obciążonych wywiadem onkologicznym (prostata/układ rozrodczy)

124
Q

RGK NISKIEGO RYZYKA - kryteria

A

PSA <10ng/ml
+ Gleason <7
+ cT1 - 2a

125
Q

RGK POŚREDNIEGO RYZYKA - kryteria

A

PSA 10-20ng/ml
LUB Gleason 7
LUB T2b

126
Q

RGK WYSOKIEGO RYZYKA - kryteria

A

PSA >20ng/ml
LUB Gleason >7
LUB cT2c

127
Q

RGK NISKIEGO RYZYKA - leczenie

A

prostatektomia radykalna bez limfadenektomii miedniczej
ew aktywny nadzór z odroczeniem leczenia radykalnego z intencją pełnego wyleczenia w razie progresjii RGK

opcja: radioterapia bez hormnoterapii

128
Q

RGK POŚREDNIEGO I DUŻEGO RYZYKA - leczenie

A

prostatektomia radykalna z lifadenektomią miedniczą (chyba że w pośrednim szansa na meta do węzłów <5%)
+ radioterapia uzupełniająca
+ radioterapia z hormonoterapią

129
Q

HORMONOTERAPIA CA STERCZA

A

W raku pośredniego ryzyka: 4-6miesięcy

W raku wysokiego ryzyka: 2-3 lata

130
Q

WZNOWA BIOCHEMICZNA CA STERCZA?

A

nie było prostatektomii?
ratująca prostatektomia, hormonoterapia

stan po prostatektomii?
radioterapia loży po sterczu

131
Q

PRZERZUTOWY CA STERCZA

A

Całkowita blokada androgenowa: kastracja chirurgiczna/antyandrogen + agonista lub antagonista LH-RH

Chemioterapia: docetaksel
abirateron + prednizon

132
Q

ABIRATERON

A

Wybiórczy inhibitor cytochromu P450 c17, będącego enzymem posiadającym aktywność 17α-hydroksylazy iC17,20-liazy. CYP17 jest niezbędny do biosyntezy androgenów wjądrach, nadnerczach ikomórkach ca stercza.
Hamuje biosyntezę androgenów na etapie przemian pregnenolonu i progesteronu → zmniejsza syntezę testosteronu itym samym
5-α-DHT indukującego proliferację komórek sterczowych.
Zmniejsza stężenie testosteronu iinnych androgenów wsurowicy wWIĘKSZYM stopniu, aniżeli analogi LHRH lub orchidektomia.
Poprzez hamowanie CYP17 zwiększa wytwarzanie mineralokortykosteroidów wnadnerczach.

133
Q

ABIRATERON - wskazania

A

Leczenie opornego na kastrację raka gruczołu krokowego zprzerzutami udorosłych mężczyzn, bez objawów lub zobjawami onieznacznym/niewielkim nasileniu, po niepowodzeniu terapii supresji androgenowej, uktórych zastosowanie chemioterapii nie jest jeszcze wskazane klinicznie oraz opornego na kastrację raka gruczołu krokowego zprzerzutami udorosłych mężczyzn, których choroba postępuje wtrakcie lub po chemioterapii zawierającej docetaksel.

134
Q

LECZENIE ABIRATERONEM KOJARZY SIĘ ZAWSZE Z…

A

prednizonem/prednizolonem

135
Q

RGK OPORNY NA KASTRACJĘ

A 
modyfikacje hormonalne
docetaksel/kabazytaksel
abirateron + prednizon/enzalutamid
Rad-223
leczenie paliatywne i objawowe rozsiewu nowotworowego
136
Q

PRZED WŁĄCZENIEM ABIRATERONU DO LECZENIA

A

ocenić ryzyko zastoinowej niewydolności krążenia (lek powoduje zwiększoną produkcję mineralokortykosteroidów!), zaburzeń wodno-elektrolitowych, zatrzymania płynów w organizmie

ocenić funkcję wątroby; w razie wzrostu ALT, AST >5xggn - ostawić. Leczenie może być wznowione jedynie po powrocie wyników testów czynnościowych wątroby do wartości wyjściowych. Wrazie wystąpienia ciężkiej hepatotoksyczności (aktywność ALT lub AST przekracza >20-krotnie górną granicę normy), leczenie przerwać inie rozpoczynać go ponownie.

137
Q

ABIRATERON - niepożądane

A

NT, obrzęk obwodowy, hipoK+, ZUM.

hiperTG, niewydolność serca (w tym zastoinowa niewydolność serca, dysfunkcja lewej komory i zmniejszenie frakcji wyrzutowej), dusznica bolesna, arytmie, AF, częstoskurcz, niestrawność, zwiększenie aktywności ALT lub AST, wysypka, krwiomocz, złamania (poza złamaniami patologicznymi).

Niezbyt często: niewydolność nadnerczy.

Przedawkowanie
W razie przedawkowania abirateron należy odstawić i zastosować ogólne leczenie podtrzymujące, w tym obserwację czynności serca i ocenę czynności wątroby.

138
Q

ABIRATERON - przyjmowanie

A

P.o., co najmniej 2 h po posiłku i co najmniej 1 h przed posiłkiem; tabl. przyjmować w całości. 1000 mg 1 ×/d.

Przyjmować w skojarzeniu z prednizonem lub prednizolonem (zalecana dawka prednizonu lub prednizolonu 10 mg/d).
U osób niepoddawanych kastracji chirurgicznej należy w trakcie leczenia kontynuować kastrację farmakologiczną analogami LHRH

139
Q

ENZALUTAMID

A

Silny inhibitor przekazywania sygnałów przez rec.androgenowy. Dzięki przekazywaniu sygnałów przez ten receptor ca stercza może wykazywać wrażliwość na androgeny, a postęp choroby może występować pomimo małego lub nawet niewykrywalnego stężenia androgenów w osoczu.
Enzalutamid: kompetytywnie blokuje wiązanie się androgenów z rec.androgenowym, blokuje przemieszczenie aktywnego receptora do jądra oraz wiązanie aktywnego rec.androgenowego z DNA, nawet w przypadku nadekspresji receptorów androgenowych oraz w raku prostaty opornym na leczenie antyandrogenami. Leczenie enzalutamidem zmniejsza wzrost komórek raka prostaty, może powodować śmierć tych komórek oraz regresję nowotworu.

140
Q

ENZALUTAMID - niepożądane

A

astenia, zmęczenie, ból głowy, uderzenia gorąca, nadciśnienie; często: lęk, zaburzenia pamięci, utrata pamięci, zaburzenia uwagi, zespół niespokojnych nóg, ginekomastia, suchość skóry, świąd, złamania, upadki; niezbyt często: leukopenia, neutropenia, omamy wzrokowe, zaburzenia funkcji poznawczych, napady padaczkowe; z nieznana częstością: wydłużenie odstępu QT, ból mięśni, skurcze i osłabienie mięśni, ból pleców. W przypadku przedawkowania zwiększa się ryzyko wystąpienia drgawek; lek należy odstawić, w razie potrzeby wdrożyć leczenie objawowe i podtrzymujące; brak swoistej odtrutki.

141
Q

RADYKALNA PROSTATEKTOMIA

A

wycięcie całego gruczołu krokowego razem z pęcherzykami nasiennymi i fragmentami nasieniowodów z usunięciem lub bez usunięcia regionalnych węzłów chłonnych, a następnie odtworzenie ciągłości układu moczowego przez zszycie kikuta cewki z szyją pęcherza

142
Q

RAK NERKI - MIEJSCE WYJŚCIA

A

ccRCC & pRCC - kanalik proksymalny

chRCC - kanalik dystalny

143
Q

KLASYFIKACJA ZŁOŚLIWOŚCI RCC

A

cztery stopnie Fuhrman

144
Q

WZRASTANIE RCC DO UKŁADU ŻYLNEGO - częstość

A

30% w vena renalis

4-10% vena cava inferior

145
Q

PACJENCI Z RCC NIEKWALIFIKUJĄCY SIĘ DO ZABIEGU

A

a) guz bardzo niewielki - obserwacja i zabieg w razie progresji
b) bardzo obciążeni - terapia miejscowa - ablacja zmiany

146
Q

LECZENIE OPERACYJNE RCC

A

→ < 7cm - NSS (nephron sparing surgery) - pozostawić fragment zdrowy nerki

→ > 7cm - nefrektomia radykalna - otwarta/laparoskopowa

→ klinicznie podejrzane węzły cN+ - nefrektomia radykalna z limfadenektomią

→ z czopem w układzie żylnym - dodatkowe usunięcie czopa z v.cava inferior

→ w stadium zaawansowania lokalnego - nefrektomia radykalna z/bez limfadenektomii

147
Q

WZNOWA MIEJSCOWA PO NSS

A

nefrektomia radykalna

148
Q

RCC W STADIUM PRZERZUTOWYM

A

cytoredukcyjna nefrektomia w wybranych przypadkach

149
Q

TERAPIA SYSTEMOWA W RCC - 1. linia

A
  1. LINIA TERAPII
    * ** Sunitynib (bloker kinaz tyrozynowych - anty VEGF, KIT, PDGEF etc)
    * ** Pazopanib (j/w)
    * ** Bewacizumab (Rekombinowane, humanizowane Ab monoklonalne wytwarzane przez rekombinację DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego, działanie anty-VEGF i anty-VGEFR; działanie przeciwnowotworowe w stosunku do wielu nowotworów (m.in. raka okrężnicy, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka nerki, a także trzustki i gruczołu krokowego).

+ INFalfa/temsirolimus

150
Q

TERAPIA SYSTEMOWA W RCC - 2. linia

A
  1. LINIA TERAPII
    * **cabozanitinib (nhibitorów kinazy tyrozynowej obejmujący w spektrum rec.VEGF, receptor czynnika wzrostu hepatocytów oraz onkogen RET znajdujący zastosowanie w leczeniu RCC oraz raka rdzeniastego tarczycy)
    * ** niwolumab (Ab monoklonalne skierowane przeciwko immunoregulatorowemu receptorowi PD-1 znajdującemu się na powierzchni limfocytów T -> promuje atak limf T na komórki nowotworowe)
    * ** axitinib (anty VEGF inhibitor kinazy tyrozynowej)
    * ** ewerolimus (pochodna rapamycyny o podobnym działaniu, opierającym się na inhibicji kinazy mTOR. Ewerolimus znajduje zastosowanie w transplantologii jako lek immunosupresyjny stosowany w zapobieganiu odrzucania przeszczepu).
151
Q

RAK JĄDRA

A

najczęstszy nowotwór złośliwy młodych (20-40rż) mężczyzn
1% nowotworów złośliwych mężczyzn
nowotwory zarodkowe - nienasieniaki 60%;
nasieniaki 40%

152
Q

CZYNNIKI RYZYKA RAKA JĄDRA

A
  1. wnętrostwo
  2. Klinefelter
  3. zaburzenia płodności
  4. spodziectwo
  5. mikrozwapnienia w jądrach
153
Q

BADANIA W RAKU JĄDRA

A

badanie moszny, węzłów chłonnych (w tym nadobojczykowych), badanie brzucha;
USG moszny, brzucha, RTG klp;
TK klp, TK jb&miednicy, TK głowy, scyntygrafia kośćca;
histpat jądra po orchidektomii;
markery nowotworowe

154
Q

MARKERY NOWOTWOROWE W CA JĄDRA

A

AFP, beta-hCG, LDH
mają znaczenie rokownicze, są przydatne w monitorowaniu odpowiedzi na leczenie, ewentualnych wznów, pozwalają na ocenę stopnia zaawansowania raka

155
Q

OBJAWY RAKA JĄDRA

A

jądro jest twarde, ciężkie, powiększone, niebolesne!
rzadko może pojawić się stan zapalny jądra
7% (głównie nienasieniaki) - ginekomastia
zaawansowane stadia - meta do węzłów w ZAOTRZEWNOWEJ - wzdłuż aorty i IVC.
rozsiew - wątroba, płuca, mózg

156
Q

MARKERY NASIENIAKA JĄDRA

A

AFP zawsze w normie, beta-hCG może być nieznacznie podwyższone u 10%

157
Q

MARKERY NIENASIENIAKA JĄDRA

A

AFP i/lub beta-hCG znacznie podwyższone (80-90%)

158
Q

LDH W RAKU JĄDRA

A

proporcjonalne do objętości guza

159
Q

LECZENIE CA JĄDRA

A

Orchidektomia radykalna z//bez uzupełniającą radio/chemioterapią.
Przed zabiegiem poinformować o możliwości zamrożenia nasienia

160
Q

ORCHIDEKTOMIA - dostęp

A

klasycznie: pachwinowy

guzy olbrzymie: mosznowy

161
Q

NIENASIENIAKI - po orchidektomii

A

obserwacja,
chemia - 1 cykl BEP (bleomycyna, etopozyd, cisplatyna)
limfadenektomia zaotrzewnowa z zaoszczędzeniem nerwów (NS-RPLND)

ewentualnie kolejne 3-4cykle BEP lub 4x EP (etopozyd, cisplatyna)

w nawrocie - 2-4x BEP + resekcja zmiany resztkowej

162
Q

NASIENIAKI - po orchidektomii

A

obserwacja,
chemia 1 cykl karboplatyny
radioterapia

ewentualnie kolejne 3-4cykle BEP lub 4x EP (etopozyd, cisplatyna)

zmiany <3cm/remisja - obserwacja
zmiany resztkowe >3cm → PET → wychwyt? → radio/chemia/uzupełniające chirurgiczne

163
Q

RAK PRĄCIA - czynniki ryzyka

A
  1. infekcje HPV onkogennymi
  2. wczesny wiek rozpoczęcia życia seksualnego
  3. BXO - balanitis xerotica obliterans i inne przewlekłe stany zapalne związane ze stulejką/balanitis
  4. liczni partnerzy seksualni
164
Q

STANY PRZEDRAKOWE PRĄCIA

A

Erytroplazja Queyrata
Choroba Bowena
Kłykciny olbrzymie Buschke-Löwensteina

165
Q

LOKALIZAJE CA PRĄCIA

A

żołądź 48%
napletek 21%
rowek zażołędny 6%
trzon prącia <2%

166
Q

CA PRĄCIA - HISTOPATOLOGIA

A

płaskonabłonkowy >95%

167
Q

POWIĘŹ GŁĘBOKA PRĄCIA

A

powięź Bucka

168
Q

POSTACI ZMIANY PIERWOTNEJ RAKA PRĄCIA

A

płaskie, naciekająco-wrzodziejące (endofityczne), egzofityczne

169
Q

OBJAWY RAKA PRĄCIA

A
  • ** bezobjawowy z początku
  • ** najwcześniej pojawia się świąd, pieczenie, ból i obrzęk napletka
  • ** z progresją: krwawienie ze zmiany, wyciek treści ropnej, obecność tkanek martwiczych w obrębie guza, ból, nieprzyjemny zapach
  • ** pakiety węzłów chłonnych w pachwinach
  • ** skrajne przypadki: owrzodzenia skóry pachwin, obrzęki limfatyczne pachwin i kończyn dolnych
170
Q

PODSTAWA ROZPOZNANIA CA PRĄCIA

A

Histpat z biopsji
+ u każdej osoby ocena zaawansowania: regionalne węzły (pachwina, biodrowe), USG jb i miednicy, RTG klp, MRI, TK (przy badalnych węzłach chłonnych), scyntygrafia kośca przy meta.

171
Q

RAK PRĄCIA - mała zmiana

A

wycięcie bez wcześniejszej biopsji

172
Q

RAK PRĄCIA - Tis

A

leczenie organooszczędzające, 5-FU miejscowo, laseroterapia

173
Q

RAK PRĄCIA - cTa, cT1a - max do powięzi powierzchownej prącia (G1, G2) w obrębie napletka

A

obrzezanie, glansektomia z obrzezaniem, radioterapia przy guzie <4cm

174
Q

RAK PRĄCIA cT1b (G3) I cT2 na żołędzi

A

szerokie miejscowe wycięcie, glansektomia z obrzezaniem, radioterapia przy guzie <4cm

175
Q

RAK PRĄCIA cT2 naciek na ciała jamiste

A

częściowa amputacja rącia

radioterapia przy guzie <4cm

176
Q

RAK PRĄCIA cT3 naciek na cewkę i ciało gąbczaste

A

częściowa/całkowita amputacja (z wyprowadzeniem cewki na kroczu)

177
Q

RAK PRĄCIA cT4 naciek na okoliczne struktury

A

neoadjuwantowa chemioterapia + całkowita amputacja prącia z wyprowadzeniem cewki na kroczu lub przetoki nadłonowej

178
Q

RAK PRĄCIA - wyczuwalne węzły pachwinowe cN1-2

A

radykalna limfadenektomia pachwinowa z chemioterapią neoadjuwantową (pN2)

179
Q

RAK PRĄCIA - węzły pachwinowe duże, nieprzesuwalne cN3

A

neoadjuwantowa chemia z późniejszą limfadenektomią pachwinową

180
Q

RAK PRĄCIA - powiększone węzły miednicze

A

limfadenektomia miednicza, o ile w 2 wyciętych węzłach pachwinowych są meta raka

181
Q

PACJENCI Z RAKIEM PRĄCIA Z META DO WĘZŁÓW pN2-3 -

A

poza limfadenektomią konieczna jest chemioterapia

3-4 cykle cisplatyny, 5-FU, paklitaselu/docetakselu

182
Q

LEPIEJ ROKUJĄ RAKI PRĄCIA

A

położone blisko napletka i do niego ograniczone; mniejsze ryzyko meta

183
Q

CZYNNIK ŹLE ROKUJĄCY W RAKU PRĄCIA - lokalizacja

A

zajęcie żołędzi i umiejscowienie okołocewkowe oraz stopień złośliwości w histpat

184
Q

META DO NADNERCZY

A 
ca płuca
ca piersi
ca jelita grubego
chłoniak 
czerniak
rak nerki
185
Q

GUZY NADNERCZY

A

38% adenoma (5.-6.dekada)
22% meta do nadnerczy
pozostałe: torbiele, rak nadnerczy, pheochromocytoma, neuroblastoma
częściej u kobiet

186
Q

INCYDENTALOMA

A

nieprawidłowa masa w nadnerczy >1cm stwierdzona przypadkowo w badaniu obrazowym wykonywanym w innym celu (najczęściej USG, rzadziej TK, MRI)

187
Q

WIELKOŚĆ GUZA, KTÓRA JEST NAJLEPSZYM PREDYKTOREM OBECNOŚCI CARCINOMA GLANDULAE SUPRARENALIS PRIMARIUM

A

> 6cm !

188
Q

TYPY GUZÓW NADNERCZA

A

1) hormonalnie czynne z obrazem klinicznym odpowiadającym nadmiarowi hormonów (katecholaminy, kortyzol, androgeny, aldosteron)
2) z subkliniczną nadczynnością hormonalną - brak wpływu na homeostazę, ale w przypadku sytuacji stresowej mogą niekontrolowanie wyrzucić hormony do krwiobiegu
3) nieczynne hormonalnie

189
Q

PODEJRZENIE PRZERZUTOWEGO GUZA NADNERCZA

A

biopsja aspiracyjna cienkoigłowa pod kontrolą TK

190
Q

PODEJRZENIE RAKA NADNERCZA LUB PHEOCHROMOCYTOMA

A

absolutne przeciwwskazanie do biopsji zmiany!

191
Q

GUZY NADNERCZA - operacja

A

guz > 8cm (4?), adrenalektomia metodą laparoskopową

hormonalnie czynny adrenalektomia niezależnie od wielkości

UROLOGIA (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions