sistemik skleroz (skleroderma) Flashcards
Sistemik skleroz nedir, patofizyolojisi?
*Cilt, damarlar ve iç organlarda fibrozis ile karakterize otoimmün bir hastalıktır. Kollajen ve diğer hücre dışı matriks proteinlerinin aşırı yapımı ve birikimi söz konusudur.
*Patofizyolojisi:
1. doku fibrozu
2. küçük damarlarda proliferatif ve oklüsiv vaskülopati
3. antikorlarla assosiye spesifik otoimmün yanıt
*SS en sık 35-50 yaş arası kadınlarda görülür.
*SS da sjögren de lupusa göre daha geç yaşlarda ortaya çıkar.
Sklerodermanın alt grupları?
- Yaygın cilt tutulumlu SS: ANA (anti topoizomeraz 1) pozitiftir.
- Sınırlı cilt tutulumlu: ANA (anti sentromer) pozitiftir.
SS klinik bulguları?
*raynaud fenomeni
*cilt bulguları (distalden proksimale ilerler, cilt kalınlaşır ve alttaki subkutan dokuya yapışır. parmak uçlarında ülserler meydana gelir. telenjiektaziler olur.)
*gis: özofagus motilitesinde bozulma, intestinal hipomobilite, malabsorbsiyon, konstipasyon
*pulmoner tutulum: interstisyel fibrozis ve pulmoner vasküler hastalık yapabilir. efor dispnesi ile kendini gösterir.
*renal tutulum: malign HT yapar (erken teşhis ile artık bunu pek görmeyiz)
*kardiak tutulum: perikardit, blok, aritmi, kardiyomiyopati.
Raynaud fenomeni nedir?
Soğuk veya emosyonel stres ile el ve ayak parmaklarında ve bazen de burnun ucunda epizodik vazokonstrüksiyon olur. Uzuvlarda renk değişikliği, uyuşma ve soğukluk hissi olur.
Telenjiektazi nedir?
Deride veya mukozalarda kırmızı lekeler şeklinde görülen kılcal, arteriol ve venüllerin genişlemesi ile oluşan lezyonlardır.
Primer reynaud düşündüren durumlar nelerdir?
*başlangıç yaşı <30
*simetrik belirtiler
*hafif orta düzeyde olması
*doku gangreni olmaması
*tırnak dibi kapillerlerinin normal olması
*ANA negatifliği
Sekonder raynaud nedenleri?
*romatolojik hastalıklar
*ilaçlar: kt ajanları, interferonlar, östrojen
*travma
*arteryal hastalıklar: vaskülit, ateroskleroz, emboli
*diğer: hipotiroidi, malignensi, migren, karpal tünel sendromu
Sklerodermada en sık gördüğümüz organ tutulumu nedir?
Akciğer tutulumudur.
SS tedavisi?
*raynaud fenomeni tedavisi: kkb, prostasiklin analogları.
*reflü özefajit tedavisi
*alveolit tedavisi: immünsüpresif tdv
*renal kriz: ace inhibitörleri