Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Chirurgia > Seminarium 4 - wstrząs > Flashcards

Seminarium 4 - wstrząs Flashcards

1
Q

Wstrząs - definicja

A

Ostra niedomoga krążenia, w której nieadekwatna do potrzeb organizmu perfuzja tkankowa wywołuje uogólnioną hipoksję tkanek i w konsekwencji uruchomienie metabolizmu beztlenowego ze wszystkimi jego następstwami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wstrząs - rodzaje

A

 Wstrząs hipowolemiczny (w tym oparzeniowy)
 Wstrząs kardiogenny (w tym obturacyjny)
 Wstrząs dystrybucyjny
– Septyczny
– Anafilaktyczny
– Neurogenny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wskaźnik Allgowera

A

= akcja serca/ciśnienie tętnicze

>1 = WSTRZĄS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wstrząs – podstawowe

mechanizmy adaptacyjne

A

 Reakcja współczulno-nadnerczowa
– Wyrzut noradrenaliny, później także adrenaliny
– Aktywacja układu renina angiotensyna-aldosteron
 Wyrzut peptydów opioidowych
 Uwalnianie ADH
 Centralizacja krążenia
 Obkurczenie prekapilar „transfuzja” płynu z przestrzeni pozanaczyniowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wstrząs – mediatory stanu

zapalnego

A

 Wydzielanie endogennych mediatorów reakcji zapalnej
 Wzmożona aktywacja leukocytów, nieadekwatna do miejscowego odczynu zapalnego - samouszkodzenie
 Szczególne znaczenie we wstrząsie septycznym i kardiogennym (!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wstrząs hypowolemiczny

A

Krytyczne zmniejszenie objętości płynu wewnątrznaczyniowego z następową hipoperfuzją tkanek

PATOFIZJOLOGIA:
Zmniejszenie obciążenia wstępnego (preload) z następowym zmniejszeniem rzutu serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wstrząs hypowolemiczny

PRZYCZYNY

A
  • typowo: masywna utrata krwi krążącej
  • inne: (nie związane z utratą krwi) to m. in.
    *zwiększona przepuszczalność naczyń
    włosowatych (masywne zapalenie)
    *utrata płynów do III- ciej przestrzeni (niedrożność jelit)
    *zmniejszona podaż płynów
    *choroby nerek (np.„losing salt nephritis”)
    *przedawkowanie diuretyków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wstrząs hypowolemiczny

HEMODYNAMIKA

A

Utrata objętości wewnątrznaczyniowej -> Aktywacja reakcji współczulnonadnerczowej
-> Tachykardia, zwiększenie oporu
obowodowego, skurcz naczyń żylnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wstrząs hypowolemiczny - stopnie

A

 Stopień I: 500 ml (10% objętości)
 Stopień II: 500–1000 ml (10-20%)
 Stopień III: 1000–2000 ml (20–40%)
 Stopień IV: 2000 ml (40%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wstrząs hypowolemiczny

OBJAWY

A
  • Spadek ciśnienia tętniczego (w I/II st.może być w normie)
  • Tachykardia (bradykardia), tachypnoe
  • Bladość i ochłodzenie skóry /nawrót kapilarny/
  • Oliguria -> anuria
  • Objawy z OUN (pobudzenie, poczucie zagrożenia, splątanie, senność, utrata przytomności)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wstrząs hypowolemiczny

LECZENIE

A

HEMOSTAZA
(/zatrzymanie utraty krwi,płynów/)
PŁYNOTERAPIA
Uzupełnienie płynów powinno nastąpić w ciągu minut, nie godzin!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Płynoterapia

A
  • Krystaloidy (izo i hipertoniczne)
  • Koloidy (roztwory żelatyny, dekstranów i albumin)
  • 5% Glukoza- nasilenie kwasicy- nie stosuje się
  • Roztwory hipertoniczne (np..10%NaCl)+ koloid
  • KKCz i FFP
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Krystaloidy

A

Zalety:

  • niska cena
  • poprawa diurezy
  • odtworzenie składu płynu śródtkankowego

Wady:

  • krótki efekt hemodynamiczny
  • obrzęki obwodowe/przestrzeń pozakomórkowa/
  • obrzęk płuc /osoby starsze z NK/
  • 3-4 razy objętość utraconej krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Koloidy

A

Zalety:

  • mniejsza objętość wlewu
  • stosunkowo długi efekt przyrostu objętości osocza (T1/2= 17h)
  • mniejsza tendencja do obrzęków
  • znaczne zwiększenie dowozu tlenu

Wady:
* Reakcje alergiczne, rulonizacja erytrocytów (dekstran)
* ryzyko koagulopatii ( dekstrany, przy większych
przetoczeniach- obniż.aktywn.cz.VIII, vW)
* zmniejszenie filtracji kłębkowej i stężenia wapnia w osoczu (albuminy)
* diureza osmotyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Płyn hipertoniczny

A

Zalety:

  • niska cena
  • poprawa diurezy
  • mała objętość wlewu
  • mniejsza tendencja do obrzęków
  • zmniejszenie ciśnienia śródczaszkowego

Wady:

  • krótki efekt hemodynamiczny
  • krwawienie podtwardówkowe
  • zwiększenie osmolarności osocza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Płyn hipertoniczny + koloid

A

Zalety:

  • przedłużony efekt hemodynamiczny
  • zmniejszone zapotrzebowanie na płyny

Wady:

  • dodatkowy koszt roztworu koloidowego
  • swoiste wady koloidu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

KKCZ

A

stosowany TYLKO w celu zwiększenia poj.tlenowej krwi krążącej, w oparciu o:

  • Hb
  • bieżąca objętość śródnaczyniowa
  • przewidywany stopień dalszej utraty krwi
  • ocena rozległości zabiegu
  • choroby współistniejące

Gdy utrata przekracza 25-30% obj. krwi krążącej.

18
Q

FFP (wskazania)

świeżo mrożone osocze

A
  • niedobór czynników krzepnięcia (wrodzony lub nabyty) z obj. czynnego krwawienia lub przed operacją
  • odwracanie działania pochodnych kumaryny (krwawienie, doraźny zabieg
    operacyjny)
19
Q

Szybkie przetoczenie 2000ml krystaloidów

A

Poprawa -> dalsze leczenie

Brak poprawy -> Koloidy, KKCz

20
Q

Leki wazoaktywne

A

Stosowanie środków wazokonstrykcyjnych w początkowym okresie hypowolemii jest błędem zwiększają afterload!!!

21
Q

Oparzenia- wskazania do

hospitalizacji

A
  • Oparzenia II stopnia >10% p.c
  • Oparzenia III stopnia ( w tym oparzenia chemiczne i elektryczne)
  • Oparzenia twarzy, rąk, stóp, krocza, dróg oddechowych
22
Q

Oligowolemia

A
  • Zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych
  • Utrata płynu z przestrzeni wewnątrznaczyniowej
  • Centralizacja krążenia
23
Q

Zapobieganie oligowolemii

A
  • Formuła Parkland – przetaczać w pierwszej dobie mleczanowy Płyn Ringera w objętości:
    dorośli: 4 ml x 1kg mc. x 1 % powierzchni oparzonej.
    dzieci: 8 ml x kg mc. x 1 % powierzchni oparzonej.
  • Reguła Brooka – przetaczać w pierwszej dobie mleczanowy Płyn Ringera w objętości:
    u dorosłych 2 ml x 1kg mc. x 1 % powierzchni oparzonej,
    u dzieci 3 ml x 1kg mc. x 1 % powierzchni oparzonej.
  • Reguła Monafo
  • W ciągu pierwszych 8 godzin przetaczamy połowę wyliczonej ilości płynów, w ciągu następnych 16 godzin drugą połowę.
  • Najistotniejszym parametrem wskazującym na właściwe uzupełniające przetaczanie płynów jest godzinowe wydalanie moczu, którego poziom powinien utrzymywać się na poziomie 50 ml/h. W przypadku mio i hemoglobinurii godzinowa diureza powinna przekraczać 100 mmol/h.
24
Q

Inne konsekwencje oparzenia:

A
  • hipoalbuminemia – spowodowana jest
    wzmożona utratą białka do płynu wysiękowego
    oraz przetaczaniem krystaloidów ( przetaczać tak
    aby albuminy wynosiły ok. 2,5 g/100 ml a białko
    całkowite > 5g/100 ml)
  • mioglobinuria – niedokrwienne uszkodzenie
    mięśni, najczęściej głębokie oparzenia termiczne
    lub elektryczne
  • hemoglobinuria – rozpad erytrocytów
25
Q

Stosowanie antybiotyków przy oparzeniach

A

rutynowe, profilaktyczne stosowanie antybiotyków przed uzyskaniem antybiogramu jest nieuzasadnione
- antybiotyki podaje się zawsze po opracowaniu rany oparzeniowej

26
Q

Stosowanie heparyny w oparzeniach

A
  • zapobiega zmianom zakrzepowym w mikrokrążeniu, co zmniejsza ryzyko przekształcania się oparzeń obejmujących pośrednią grubość skóry w oparzenia pełnej grubości skóry
  • zapobiega powikłaniom zatorowo-zakrzepowym, szczególnie u chorych unieruchomionych długi czas
  • zapobieganie zespołowi rozsianego wykrzepiania śródnaczyniowego
27
Q

Odżywianie chorych oparzonych

A
  • zapotrzebowanie energetyczne oblicza się za
    pomocą wzoru: 25 kcal x mc. (kg) + 40 kcal x
    pow. oparzona (%)
  • z wyliczonej liczby kcal 20-25 % należy podać w postaci białka, natomiast pozostałe 75 % powinny stanowić energetyczne substraty niebiałkowe (głównie węglowodany), emulsje tłuszczowe nie mogą pokrywać więcej niż 5 % zapotrzebowania energetycznego
28
Q

Wstrząs kardiogeny – obraz

kliniczny

A
  • Dolegliwości stenokardialne
  • Ciśnienie skurczowe <90mmHg (lub 30mmHg poniżej wartości sprzed choroby)
  • Tachykardia
  • Oliguria (<20ml/h)
  • Skurcz naczyń obwodowych, sinica obwodowa (nieskuteczność pulsoksymetru!)
  • Objawy niewydolności zastoinowej („backward failure”):
    – Wypełnienie żył szyjnych
    – Obrzęk płuc -> duszność, sinica
29
Q

SIRS

A
  • Temperatura ciała <36 lub >380C
  • czynność serca >90/min
  • Tachypnoe >20/min lub pC02 <32 mmHg
  • Leukocyty <4 000 lub >12 000 lub >10% form niedojrzałych w rozmazie
  • hiperglikemia

Przyczyny : zakażenie, URAZ, oparzenie !!!

30
Q

Sepsa - definicja

A

zakażenie potwierdzone lub podejrzewane z objawami ogólnoustrojowymi (SIRS+objawy zakażenia)

31
Q

Ciężka sepsa -definicja

A

sepsa z objawami niewydolności narządów lub hipoperfuzją tkanek (skąpomocz, stęż.kw.mlekowego)

32
Q

Wstrząs septyczny - definicja

A

hipotensja wywołana przez sepsę, utrzymująca się pomimo prawidłowego wypełnienia łożyska naczyniowego

33
Q

Utrata krwi

A

<15% - nie powoduje wyraźnych objawów
15-30% - tętno>100/min, ciś w N, chory pobudzony
30-40% - tętno>120/min, ciś obniżone, chory splątany
>40% - tętno>140/min, ciś wyraźnie obniżone/nieoznaczalne, chory senny

34
Q

Źródło sepsy

A

Polska: najczęściej jama brzuszna

Świat: ukł. oddechowy

35
Q

Co podasz we wstrząsie septycznym

A

noradrenalina

36
Q

Ile podasz facetowi 80kg, który ma 20% ciała oparzonych (reguła Parklanda), w ciągu 8h?

A

3200 ml

w ciągu 16h podaje się 6400, a przez pierwsze 8 połowe z tego
wzór: 80kg4ml20=6400 (na 24 godziny), dzielisz przez 2 i wychodzi na 8 godzin

37
Q

Wstrząs oligowolemiczny (ale i inne), czego nie podasz:

A

glukoza 5% - bardzo szybko opuszczają naczynia, obrzęk tk.śródmiąższowej, nasilenie hiperglikemii i zab, metabolicznych

Można podać: PWE (płyn wieloelektrolitowy), dekstrany, r-r albumin

38
Q

co mogą wywołać koloidy?

A

koagulopatie

anafilaksje

39
Q

Wstrząs septyczny- co najważniejsze oprócz wypełnienia łozyska naczyniowego:

A

zabezpieczenie źródła zakażenia i antybiotykoterapia

40
Q

Co NIE we wstrząsie anafilaktycznym

A

diuretyki

TAK:
Aminy presyjne
beta-2 mimetyki
H1 Blokery

Chirurgia (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions