Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Chirurgia > Seminarium 2 - zapalenie otrzewnej > Flashcards

Seminarium 2 - zapalenie otrzewnej Flashcards

1
Q

Zapalenie otrzewnej - podział epidemiologiczny

A 
• Pierwotne
• Wtórne:
- chemiczne
- bakteryjne
• Trzeciorzędowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zapalenie otrzewnej - podział kliniczny

A
  • Ograniczone (circumscripta)

* Rozlane (diffusa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Pierwotne zapalenie otrzewnej

A

• Krwiopochodne, najczęściej u dzieci w wieku 5-10 lat
• W przebiegu chorób:
– dróg oddechowych (pneumokokowe, paciorkowcowe zapalenie płuc, gruźlica)
– wątroby (marskość z wodobrzuszem, infekcje wirusowe)
– nerek (niewydolność nerek, zespół nerczycowy)
– zapalnych tkanki łącznej (układowy toczeń trzewny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wtórne zapalenie otrzewnej

A
  • Perforacja przewodu pokarmowego (w tym urazowa)
  • Zapalenie pęcherzyka żółciowego / wyrostka robaczkowego / trzustki / przydatków/ uchyłków
  • Niedokrwienie jelit
  • Urazy brzucha
  • Rozejście zespolenia pooperacyjne
  • Treść z przewodu pokarmowego
  • Krew
  • Mocz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Trzeciorzędowe zapalenie otrzewnej

A

Występowanie objawów zapalenia otrzewnej po leczeniu wtórnego zapalenia otrzewnej.
• Zapalenie otrzewnej bez obecności patogenu
• Zapalenie otrzewnej o etiologii grzybiczej
• Zapalenie otrzewnej spowodowane florą bakteryjną o niskiej patogeniczności (Enteroccocus)

Dostęp do jamy otrzewnej:
• w trakcie operacji
• translokacja bakteryjna
• selekcja szczepów bakteryjnych (intensywna antybiotykoterapia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Bakteryjne zapalenie otrzewnej

A
  • Częściej niż chemiczne
  • Przedostanie się treści z całego dalszego poza żołądkiem i XII odcinka przewodu pokarmowego do otrzewnej powodując zakażenie bakteryjne
  • Rodzaj rozwijającego się zakażenia bakteryjnego zależy od odcinka przewodu
    pokarmowego, z którego wydobywa się treść jelitowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Bakteryjne zapalenie otrzewnej - bakterie

A

Bakterie tlenowe:
• G - => E. Coli, Proteus, grupa Enterobacter, Klebsiella
• G+ => Enterococcus

Bakterie beztlenowe to:
• Bacteroides
• Clostridium
• Ziarenkowce beztlenowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ograniczone ZO

A
  • niewielka ilość treści
  • szybko przeprowadzona operacja likwidująca źródło zakażenia
  • zakażenie w różnym czasie rozprzestrzenia się na całą jamę brzuszną
  • zdolność otrzewnej do wysięku włóknikowego, tworzenie zlepów pętli jelitowych i sieci większej- powstaje naciek zapalny (okołopęcherzykowy, okołowyrostkowy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Rozlane ZO

A
  • proces toczący się w całej jamie otrzewnowej
  • duża objętość treści rozlewa się w całej jamie otrzewnowej
  • rozprzestrzenienie się pierwotnie ograniczonego ogniska zakażenia (rzadziej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Ogólne objawy ZO

A

– ból samoistny, silny, ciągły, wzmagający się przy zmianie pozycji ciała, łagodzony przez podkurczenie kończyn dolnych
– objaw kaszlowy
– zatrzymanie gazów i stolca (odruchowa niedrożność porażenna)
– oddech przyspieszony i płytki (tor piersiowy)
– wzrost temperatury ciała
– tachykardia
– w miarę rozwoju dochodzi do objawów wstrząsu (tzw. twarz Hipokratesa – zaostrzenie rysów twarzy, zapadnięcie policzków i gałek ocznych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Miejscowe objawy ZO

A

– bolesność uciskowa
– obrona mięśniowa (odruchowe wzmożenie napięcia mięśni aż do „deskowatego” brzucha)
– objaw Blumberga
– „cisza w brzuchu” (niedrożność porażenna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Najczęstsze przyczyny ZO u mężczyzn

A
  1. OZWR
  2. OZT i zapalenie pęcherzyka żółciowego
  3. Przedziurawienie wrzodu trawiennego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Najczęstsze przyczyny ZO u kobiet

A
  1. OZWR
  2. Choroby narządu rodnego
  3. OZT i zapalenie pęcherzyka żółciowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Leczenie ZO

A 
Antybiotyki - niszczenie drobnoustrojów
niedostępnych chirurgii
Operacja - eliminacja ogniska zakażenia,
będącego źródłem infekcji
Terapia podtrzymująca życie - opanowanie zaburzeń ogólnoustrojowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego - ogólne informacje

A
  • Ryzyko zachorowania: K - 6,7%; M – 8,6%
  • najczęstsza przyczyna „ostrego brzucha” (63%)
  • 10 do nawet 30% mylnych rozpoznań
  • może wystąpić w każdym wieku (szczyt zachorowań w II, III dekadzie)
  • do okresu pokwitania oraz po 50 r.ż. notuje się jednakową częstość zachorowań u obu płci, w okresie 2-4 dekady życia częściej chorują mężczyźni (2:1)
  • śmiertelność 0,5 - 1%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wyrostek robaczkowy - lokalizacja

A
  • Rozwija się z kątnicy w 8 tyg. życia płodowego.
  • Zatrzymanie przemieszczenia daje w efekcie różne lokalizacje wyrostka:
  • wyrostek zwisający w kierunku miednicy (40-45%)
  • międzypętlowo (25-40%)
  • wstępująco, poza kątnicą (15%)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Patofizjologia OZWR

A 
• Zatkanie
• Przerost flory bakteryjnej
• ↑ wydzielania śluzu
• Rozdęcie
• ↑ ciśnienia wew.
• Obrzęk tk. limfatycznej
• Zamknięcie naczyń żylnych
• Zapalenie
• Obrzęk
• Niedokrwienie
• Martwica
• Perforacja
• Ropień / ograniczone zap.
otrzewnej
• Rozlane zap. otrzewnej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Zatkanie świata wyrostka

A

• przez kamień kałowy (osoby starsze):
- 40% operowanych z powodu ZWR
- 65% przypadków zgorzelinowego zap. wyrostka
- 90% przypadków zgorzelinowego, perforowanego wyrostka
• przez obrzęk tkanki limfatycznej (osoby młodsze)
• ciało obce
• pasożyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Stadia anatomopatologiczne OZWR

A

– appendicitis catarrhalis (nieżytowe)
– appendicitis phlegmonosa (ropowicze)
– appendicitis gangraenosa (zgorzelinowe)
– appendicitis gangrenosa perforativa (z perforacją)

– Infiltratio periappendicularis (naciek okołowyrostkowy)
– Abscessus (ropień)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Objawy OZWR

A
  • ból: o charakterze stałym, początkowo w nadbrzuszu i śródbrzuszu, niewyraźnie zlokalizowany ból trzewny, po kilku-kilkunastu (zwykle 4-6 h) godzinach lokalizujący się nad prawym talerzem biodrowym (ból somatyczny)
  • brak apetytu
  • nudności z/bez wymiotów: pojawiają się po wystąpieniu bólu, gdy ból się zlokalizuje nad PTB
  • biegunka (zwłaszcza u dzieci)
  • objawy miejscowe
  • objawy ogólne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Sekwencja objawów OZWR u dorosłych

A
  1. Ból w śródbrzuszu/nadbrzuszu
  2. Nudności
  3. Ból nad prawym talerzem biodrowym
  4. Nudności i wymioty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Sekwencja objawów OZWR u noworodków

A
  • niecharakterystyczne objawy

* dominuje wzdęcie brzucha oraz wymioty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Sekwencja objawów OZWR u dzieci 2-5 r.ż

A

wymioty poprzedzone bólem brzucha z towarzyszącą gorączka i brakiem apetytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Sekwencja objawów OZWR u starszych dzieci

A

stały ból nasilający się w trakcie chodzenia oraz kaszlu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Objawy miejscowe OZWR

A

• miejscowa bolesność uciskowa max.
w punkcie Mc Burneya (punkcie Lanza)
• objawy miejscowego zap. otrzewnej
w przypadku przedziurawienia: w DRE: bolesny opór który daje objaw chełbotania (badanie na plecach -zachyłek najniżej)
• objaw Jaworskiego
• objaw z mięśnia biodrowo –lędźwiowego
nadmierne wyprostowanie uda w stawie biodrowym u chorego leżącego na boku.
• objaw kaszlowy: ból w prawym podbrzuszu podczas kaszlu świadczy o zajęciu otrzewnej trzewnej.
• objaw zasłonowy
• objaw Markla
• objaw Rovsinga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

objawy miejscowego zap. otrzewnej w OZWR

A

– wzmożone napięcie mięśniowe
– obrona mięśniowa
– dodatni objaw Blumberga, Rovsinga (lewo na prawo), Jaworskiego (zakątniczy), objawy z mm. zasłonowych
– bolesność po prawej stronie w bad. „per rectum”
◦ (zwykle przy jego lokalizacji w obrębie miednicy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

objaw zasłonowy

A

ból wywołany biernym ruchem rotacji wew. lub zew. zgiętej w stawie biodrowym kończyny dolnej występuje gdy proces zapalny jest zlokalizowany w pobliżu mięśnia zasłonowego wewnętrznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

objaw Markla

A

ból w prawym podbrzuszu występujący podczas wstrząśnienia ciała (np.: podczas gwałtownego opadnięcia na pięty chorego stojącego na palcach)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

objaw Rovsinga

A

ból w prawym podbrzuszu podczas ucisku lewego podbrzusza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Objawy ogólne OZWR

A

• stan podgorączkowy (rzadko > 38.0 oC)
• tętno umiarkowanie przyspieszone (90-100/min)
• w badaniach biochemicznych:
– wzrost leukocytozy z przesunięciem obrazu Schillinga w lewo !!! (↑ liczby komórek wielojądrzastych)
– leukocytoza
– ↑ CRP

Leukocytoza i temperatura ciała NIE są dobrymi predyktorami OZWR. CRP lepszy!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

OZWR - diagnostyka

A

• USG (doświadczony ultrasonografista: czułość i swoistość 80-95%)
– Uwidocznienie obrzękniętego (ściana >2mm), rozdętego (>6-7mm), bolesnego lub niepodatnego na ucisk wyrostka
– Uwidocznienie innych patologii
• RTG przeglądowe jamy brzusznej
– kamień kałowy, wykluczenie innych przyczyn
• Komputerowa tomografia
– Powiększony, pogrubiała > 6-7 mm ściana
– Różnicowanie nacieku okołowyrostkowego z ropniem
– Drenaż ropnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Różnicowanie OZWR

A

• ginekologiczne
– owulacja, skręt torbieli jajnika, zapalenie otrzewnej miednicznej
KONSULTACJA GINEKOLOGICZNA !!!
• choroby dróg moczowych
– kamica dróg moczowych, odmiedniczkowe zapalenie nerek
• przedziurawienie wrzodu trawiennego
• nieżyt żołądka i jelit
• ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
• lymphadenitis mesenterialis (zapalenie krezkowych węzłów chłonnych)
• choroba Leśniowskiego-Crohna
• niedrożność przewodu pokarmowego
• guzy okolicy krętniczo-kątniczej
• zakrzepowe zapalenie żyły jajnikowej lub jądrowej
• pęknięta ciąża pozamaciczna
• zapalenie uchyłków jelita grubego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Stany najczęściej mylone z OZWR

A 
• zapalenie węzłów chłonnych
krezkowych
• stany zapalne narządów rodnych
• skręt torbieli jajnika
• pęknięty pęcherzyk Graafa
• ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Różnicowanie OZWR - dzieci

A

• dzieci w wieku przedszkolnym
– wgłobienie, stany zapalne przewodu pokarmowego, zap. uchyłka Meckela
• dzieci w wieku szkolnym
– stany zapalne przewodu pokarmowego, zaparcia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Różnicowanie OZWR - dorośli

A 
• młodzi mężczyźni
– ch. Leśniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa
• młode kobiety
– ch. Leśniowskiego-Crohna, torbiele jajników, inf. dróg moczowych ciąża,
stany zapalne w miednicy mniejszej
• starsi dorośli
– nowotwory przewodu pokarmowego
– zapalenie uchyłków
– perforacja wrzodu
– ostre zap. pęcherzyka żółciowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Naturalny przebieg OZWR

A

• nieleczone OZWR prowadzi najczęściej (95%) do przedziurawienia wyrostka i rozlanego zapalenia otrzewnej
• naciek okołowyrostkowy (plastron, infiltratio periappendicularis) 5%
–może ulec resorpcji lub powstaje ropień
• ropień okołowyrostkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Naciek okołowyrostkowy:

A

niewielkie, nadal utrzymujące się dolegliwości bólowe
• w rzucie kątnicy wyczuwa się tkliwy, nieruchomy guz
• pozostała część brzucha jest niebolesna, bez obrony mięśniowej,
obj. Blumberga ujemny
• ciepłota ciała miernie podwyższona
• per rectum => bolesność lub obniżenie zagłębienia Douglasa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Leczenie OZWR

A 
• Appendectomia laparoskopowa!
• Naciek okołowyroskowy u dorosłych leczymy zachowawczo
• Ropień okołowyrostkowy – drenaż:
- przezskórny pod kontrolą USG
- laparoskopowo
- przez laparotomię
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

OZWR powikłania pooperacyjne

A
  • ropień w jamie brzusznej 2-5%
  • przedłużona niedrożność pooperacyjna
  • wczesna niedrożność (5-10 doba pooperacyjna)
  • późna niedrożność – zrosty
  • przetoka – 0,5-2%: niewydolność kikuta (często pierwsza manifestacja choroby Leśniowskiego-Crohna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Uchyłek Meckela

A 
• Pozostałość przewodu pępkowojelitowego
• Uchyłek prawdziwy
• 2% ludzi, 3xM>K, dłg. 2cale (5-15cm)
• 60-100 cm od zastawki Bauchina (2
stopy)
•Objawy najczęściej w pierwszych 2
latach życia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Uchyłek Meckela - powikłania

A 
• krwawienie
• zapalenie / perforacja
• przepuklina Littrego (uwięźnięcie
w przepuklinie pachw,pępk,udowej)
•Niedrożność /skręt na zroście lub
wgłobienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Uchyłek Meckela - wskazania do leczenia operacyjnego

A
  • Płeć męska
  • Wiek <45lat
  • Dłg>2cm
  • Obecność zrostu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Perforacja pp - ogólnie

A
  • znacznie częściej ulegają przedziurawieniu wrzody XII-tnicy niż żołądka (10:1)
  • u 20-30% chorych młodych jest to pierwszy objaw choroby wrzodowej
  • ok. 10-20% przedziurawionych „wrzodów żołądka” to perforowane raki żołądka (materiał do badania histopatologicznego)
  • wysoka śmiertelność ok. 10% (czynniki ryzyka: podeszły wiek, choroby towarzyszące, opóźnienie leczenia operacyjnego ponad 24 godz.)
44
Q

Perforacja pp - lokalizacja

A
  • Dwunastnica => na przedniej ścianie.

* Żołądek => na krzywiźnie mniejszej i w jej pobliżu na ścianie tylnej

45
Q

Perforacja pp - I okres

A 
Do 2 godzin:
– nagły, bardzo silny ból brzucha, mierne nudności i wymioty
– płytki oddech, tor piersiowy
– tachykardia, tętno słabo wypełnione
– skóra spocona, chłodna
46
Q

Perforacja pp - II okres

A

Od 2 do 12 godzin:
– subiektywna poprawa, mniejszy ból, nasilający się przy próbie ruchu
– pozycja ciała leżąca z podkurczonymi nogami
– oddech płytki, piersiowy
– deskowato napięte powłoki brzucha
– brak stłumienia wątrobowego
– bolesność zachyłka otrzewnej „per rectum”

47
Q

Perforacja pp - III okres

A

Po 12 godzinach:
– zaawansowane objawy rozlanego ZO, wstrząs hipowolemiczny i rozwijający
się stan septyczny (migracja flory bakteryjnej)
– uporczywe nudności i wymioty
– twarz Hipokratesa
– zgon

48
Q

Perforacja pp - diagnostyka

A

Rtg jamy brzusznej w pozycji stojącej - sierp powietrza pod kopułą przepony (75%)
BRAK NIE WYKLUCZA PERFORACJI

49
Q

Perforacja wrzodu - leczenie

A

Przygotowanie do zabiegu operacyjnego:
– wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych,
– sonda do żołądka
– blokery pompy protonowej
– antybiotykoterapia o szerokim spektrum pokrywająca także bakterie beztlenowe
* U chorych nie zgadzających się na zabieg operacyjny jest to metoda leczenia zachowawczego (METODA TAYLORA)

50
Q

Perforacja wrzodu dwunastnicy - leczenie

A

– pyloroplastyka
– pyloroplastyka z wagotomią pniową
– proste zeszycie wrzodu + ew. pokrycie miejsca perforacji siecią (laparoskopia/laparotomia)
◦ uzupełnione o IPP + eradykacja

Śmiertelność pooperacyjna: 10-12%, gł. zależy od stanu ogólnego

51
Q

Perforacja wrzodu żołądka - leczenie

A

–Obwodowe wycięcie żołądka wraz z
owrzodzeniem
–Przy owrzodzeniu w proksymalnej cz. żołądka - górna resekcja żołądka z zespoleniem przełykowożołądkowym
–Wycięcie brzegów owrzodzenia (badanie hist-pat) i proste zeszycie z naszyciem sieci (przy złym stanie ogólnym chorego)

Śmiertelność pooperacyjna: 20%

52
Q

OZT etiologia

A
  • Kamica żółciowa (w tym mikrokamica) (50%)
  • Poalkoholowe
  • Idiopatyczne (15%)
  • Hiperlipidemia
  • Hiperkalcemia
  • Dysfunkcja zwieracza Oddiego
  • Leki i toksyny
  • Po ERCP (Endoskopowa cholangiopakreatografia wsteczna)
  • Urazowe
  • Pooperacyjne
53
Q

OZT objawy podmiotowe

A
  • głównym objawem jest charakterystyczny ból brzucha (o zmiennym nasileniu)
  • nudności i wymioty (nie przynoszą ulgi)
  • gorączka (objaw niestały)
54
Q

OZT objawy przedmiotowe

A

w zależności od ciężkości zapalenia występują:
MIEJSCOWE:
• wzdęcie brzucha
• leniwa perystaltyka lub jej brak
• objaw Grey-Turnera - szaroniebieskie przebarwienia skóry bocznych okolicy brzucha od ok. 3 dnia
• obj. Cullena - w przebiegu ciężkiego OZT niebieskawe podbiegnięcia w okolicy pępka
OGÓLNE:
• hipotensja, wstrząs
• cechy odwodnienia
• oliguria, anuria

55
Q

OZT - skala Trapnella

A
  • Trapnell I -> ból + ograniczona bolesność w nadbrzuszu
  • Trapnell II -> ból + wymioty + ograniczona bolesność i obrona mięśniowa w nadbrzuszu
  • Trapnell III -> ból + wymioty + rozlana bolesność uciskowa + obj. otrzewnowe
  • Trapnell IV -> objawy rozlanego zapalenia otrzewnej + wstrząs
56
Q

OZT diagnostyka - Oznaczenie aktywności enzymów trzustkowych

A

„złoty standard”
• całkowita aktywność amylazy (co najmniej 3-krotny wzrost) - czułość 83%
• amylazy trzustkowa - 94%
• lipaza - 92%.

57
Q

OZT diagnostyka - badania obrazowe

A

USG jamy brzusznej - badanie wyjściowe i monitorujące
• RTG jamy brzusznej
• TK jamy brzusznej - badanie weryfikujące rozpoznanie podstawowe i powikłania (48-72 godzin)
• MRI - badanie wspomagające trudne diagnostycznie przypadki oraz w podejrzeniu kamicy przewodowej
• ERCP - badanie diagnostyczno - terapeutyczne
• RTG klatki piersiowej

58
Q

Rozpoznanie OZT opiera się na

A
  • charakterystycznych objawach klinicznych
  • wzroście aktywności amylazy/lipazy w osoczu ponad 3-krotnie
  • typowych wynikach badań obrazowych
59
Q

OZT diagnostyka różnicowa

A
  • perforacja przewodu pokarmowego
  • zawał mięśnia sercowego
  • ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
  • ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
  • zator tętnicy krezkowej górnej
  • ciąża pozamaciczna
60
Q

OZT - klasyfikacja Begera

A 
Postać obrzękowa (85%)
- śmiertelność <1%
Postać martwicza (15%)
- jałowa (60%) - śmiertelność 10%
- zakażona (40%) - śmiertelność 30%
  • ropień
  • torbiel rzekoma
61
Q

OZT - klasyfikacja z Atlanty

A
  • Łagodne- bez niewydolności narządowej i powikłań miejscowych/ogólnoustrojowych
  • Umiarkowane- niewydolność narządowa <48h i/lub powikłania miejscowe bądź ogólnoustrojowe
  • Ciężkie- niewydolność narządowa >48h
62
Q

Powikłania miejscowe OZT:

A

ostre okołotrzustkowe zbiorniki płynu
torbiele rzekome trzustki
ostre zbiorniki martwicze i martwica otorbiona
martwica okrężnicy
zakrzepica żyły śledzionowej lub żyły wrotnej
mechaniczne zaburzenie opróżniania żołądka

63
Q

Powikłania ogólnoustrojowe OZT

A

Niewydolność nerek
niewydolność krążenia
niewydolność oddechowa
zaostrzenie poważnych wcześniej istniejących chorób związane
bezpośrednio z OZT i rozwijającym się SIRS

64
Q

OZT skala Apache II

A

bierze pod uwagę dużą liczbę czynników, np. średnie ciś tt, ph krwi, elektrolity itp
wynik > 8 punktów świadczy o ciężkim przebiegu OZT

65
Q

OZT inne skale

A

skala Ransona
skala Glasgow
skala Katowice
skala Balthazara i CTSI

66
Q

OZT - leczenie

A

CHORZY W CIĘŻKIM STANIE (WG. KRYTERIÓW APACHE II, RANSON) WYMAGAJĄ LECZENIA W RAMACH OIOM
• dieta O
• uzupełnianie płynów i wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych:
-PWE, płyn Ringera, Plasmalyte
-przetoczenie krwi jest wskazane, gdy hematokryt < 25% (wartości 30-35% uważa się za optymalne dla perfuzji miąższu trzustki)
• leczenie p/bólowe => petydyna, cewnik zewnątrzoponowy - NIE morfina
• antybiotyk ?- NIE w łagodnym OZT, TAK w przypadku martwicy zakażonej/ objawach septycznych (fluorochinolony, metronidazol,
karbapenemy)
• leczenie żywieniowe ( EN, ewentualnie łączone EN+PN)
• antagoniści H2, IPP
• do rozważenia sonda do żołądka
• Hemofiltracja

67
Q

Ostre martwicze zapalenie trzustki

A
  • Powikłania infekcyjne nadal uważa się za główną przyczynę zgonów w przebiegu ciężkiego OZT
  • necrectomia z ciągłym zamkniętym drenażem przepływowym
  • technika „open abdomen”
  • necrectomia + drenaż bierny odpływowy
68
Q

Wskazania do leczenia operacyjnego OZT

A

• martwica zakażona
• ropień trzustki (również drenaż przezskórny, endoskopowy)
• rozwój miejscowych powikłań:
- masywny krwotok wewnątrzbrzuszny
- perforacja / martwica jelita
- nieustępująca niedrożność jelit
- krwotok do przewodu pokarmowego będący następstwem zakrzepicy żyły śledzionowej

69
Q

OZT powikłania wczesne

A 
• Hypowolemia.
• Zespół Niewydolności Wielonarządowej:
- Ostra niewydolność nerek.
- ARDS.
- Niewydolność krążenia.
- Niedrożność porażenna
• Powikłania septyczne.
• Zaburzenia rytmu
70
Q

OZT powikłania późne

A
  • Martwica trzustki i/lub tkanek pozatrzustkowych
  • Torbiele trzustki
  • Przetoki
  • Ropień trzustki
71
Q

Najczęstsza przyczyna zgonu w OZT

A

zespół niewydolności wielonarządowej

oraz wstrząs septyczny

72
Q

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego - przyczyny

A
  • powikłanie kamicy pęcherzykowej (95%)

* bezkamicze zapalenie pęcherzyka żółciowego (5%) – pacjenci OIT

73
Q

Nieleczone lub niewłaściwie leczone OZPŻ może prowadzić do:

A

– zgorzeli ściany pęcherzyka z rozwojem
ograniczonego zapalenia otrzewnej
(pericholecystitis)
– rozlanego zapalenia otrzewnej zazwyczaj w przebiegu perforacji ściany pęcherzyka

74
Q

OZPŻ - ojawy

A

• ostry, stały ból w prawym podżebrzu promieniujący do prawej łopatki
• nudności i wymioty
• objawy ogólne i miejscowe ograniczonego zapalenia otrzewnej:
– ból przy ucisku
– objaw Chełmońskiego, Murphy’ego
– podniesiona ciepłota ciała > 38 oC, tachykardia

75
Q

Różnicowanie kolki żółciowej z OZPŻ

A

– po podaniu środków rozkurczowych objawy kolki ustępują, natomiast nie ustępują dolegliwości w przypadku OZPŻ
– Parametry stanu zapalnego (leukocyty, CRP) w normie w przypadku kolki

76
Q

OZPŻ - diagnostyka

A

• wywiad + badanie fizykalne
• USG jamy brzusznej:
– pogrubienie ściany pęcherzyka żółciowego >4-5mm
– płyn w otoczeniu pęcherzyka żółciowego
– Wodniak / ropniak pęcherzyka żółciowego
• badania biochemiczne:
– leukocytoza z przesunięciem obrazu Schillinga w lewo, podniesione CRP
– Rzadko wzrost bilirubiny

77
Q

OZPŻ - leczenie

A
  • dieta 0
  • wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych
  • bilans płynów, karta obserwacji
  • antybiotyk
  • leki p/bólowe i rozkurczowe, p/zapalne
78
Q

OZPŻ - wskazania do leczenia operacyjnego

A
  • Brak poprawy po leczeniu zachowawczym
  • Objawy otrzewnowe
  • Narastanie parametrów zapalnych (leukocyty, CRP)
  • W USG jamy brzusznej: wolny płyn wokół pęcherzyka, obraz ropniaka
  • Ostrożna kwalifikacja pacjentów z cukrzycą, na sterydoterapii, z immunosupresją
79
Q

OZPŻ - leczenie operacyjne - etapy

A
  1. Identyfikacja, wypreparowanie i przecięcie struktur w obrębie trójkąta Callota (przewód pęcherzykowy i tętnica pęcherzykowa)
  2. Wypreparowanie pęcherzyka od loży w wątrobie
  3. Ocena zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych
  4. Hemostaza
  5. Drenaż okolicy podwątrobowej (?)
80
Q

OZPŻ - leczenie operacyjne - powikłania

A
  1. Zropienie rany, krwiak w ranie, rozejście rany
  2. Krwawienie z koniecznością reoperacji
  3. Przetoka żółciowa (z kikuta przewodu pęcherzykowego, z loży w wątrobie, z uszkodzonej drogi żółciowej) , jelitowa
  4. Uszkodzenie dróg żółciowych, jelita
  5. Krwiak, ropień w okolicy podwątrobowej
  6. Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
  7. Ostre zapalenie trzustki
81
Q

OZPŻ - leczenie operacyjne - laparoskopia

A
  • Złoty standard w przypadku planowej cholecystektomii
  • Mniejszy uraz operacyjny, lepszy efekt kosmetyczny, ale większe ryzyko uszkodzenia dróg żółciowych ( 0,2-0,6%
    vs. 0,1-0,2%)
82
Q

Uchyłki jelita grubego - ogólnie

A
  • Uchyłki rzekome (błona śluzowa wpuklona do mięśniówki)
  • Średnio u ok. 2/3 osób po 80 roku życia
  • Najczęstsze (obok polipów) znalezisko w przesiewowej kolonoskopii
  • Czynniki ryzyka powstania: dieta ubogoresztkowa, zaparcia, stres, wiek, choroby tkanki łącznej, zaburzenia strukturalne i funkcjonalne jelita (nieprawidłowe unerwienie, zaburzenia
    budowy ściany), używki, otyłość
  • Najczęstsza lokalizacja- lewa połowa okrężnicy (esica)
  • Objawy: bóle brzucha nawracające i łagodne, wzdęcia, zaparcia
  • Powikłania dotyczą 5-25% chorych- objawiają się zapaleniem uchyłków (15-25%) lub krwawieniem do DOPP (5-15%)
83
Q

Zapalenie uchyłków - objawy

A

Objawy:

  • Ból brzucha nad LTB
  • Wzrost ciepłoty ciała / gorączka
  • Rzadko inne objawy : nudności, wymioty, zatrzymanie gazów i stolca lub biegunka

Fizykalnie:
od bolesności palpacyjnej nad LTB poprzez badalny bolesny opór w tej okolicy aż do objawów otrzewnowych nad LTB lub rozlanego zapalenia otrzewnej w przypadku perforacji uchyłka

84
Q

Zapalenie uchyłków - diagnostyka

A

• Wywiad + badanie fizykalne
• Badania laboratoryjne-podniesione
wskaźniki stanu zapalnego (leukocyty, CRP)
• Badania obrazowe- USG, TK jamy
brzusznej z miednicą= złoty standard
- Pogrubienie ściany jelita >4-5mm, widoczne uchyłki, ropień, wolny płyn, nastrzyknięcie tkanki tłuszczowej okołojelitowej
- UWAGA! – przeciwwskazana kolonoskopia bezpiecznie 4-6 tygodni po ustąpieniu objawów (ew. wlew barytowy jelita grubego)

85
Q

Zapalenie uchyłków - różnicowanie

A 
• Choroby zapalne jelit
 • Zespół jelita drażliwego (IBS)
•  Zakażenia przewodu pokarmowego
• Rak jelita grubego (2% przypadków stąd
kolonoskopia)
•  Choroby narządu rodnego u kobiet
•  Choroby urologiczne (ZUM, kamica)
86
Q

Klasyfikacja Hinchey’a (zapalenie uchyłków)

A

I- ropień okołojelitowy
II- ropień w miednicy mniejszej
III- rozlane zapalenie otrzewnej
IV- rozlane kałowe zapalenie otrzewnej

87
Q

Zapalenie uchyłków - leczenie

A

• Niepowikłane- 75% pacjentówzachowawcze

• Powikłane- z wytworzeniem ropnia,
niedrożnością, perforacją, zapaleniem
otrzewnej, przetoką odbytniczopochwową -
leczenie zabiegowe

88
Q

Zapalenie uchyłków - leczenie zachowawcze

A

• Spoczynkowy tryb życia
• Leki p/zapalne, p/bólowe
• Dieta -bogata w błonnik, lekkostrawna, nawodnienie, dieta 0- przy ciężkim lub powikłanym ZU
• Antybiotyk (?)- doustnie, coraz częściej nie zaleca się rutynowego stosowania antybiotyku, raczej stosowane w profilaktyce nawrotów zapalenia
(Xifaxan 2x2x7dni/miesiąc); dożylnie- ciężkie lub powikłane ZU 7-10dni, następnie doustnie 7-10dni
• Leczenie ambulatoryjne- NIE dla chorych starszych, obciążonych, bez nadzoru, pacjentów leczonych immunosupresyjnie, kobiety w ciąży
• LMWH’s (heparyna drobnocząsteczkowa)- gdyż rośnie ryzyko powikłań z-z

89
Q

ZU - leczenie zabiegowe - Hinchey I i II

A
  • Drenaż przezskórny pod kontrolą USG, TK
  • Drenaż laparoskopowy
  • Drenaż drogą laparotomii
  • Część chorych w dobrym stanie ogólnym gdy zbiornik <3cm- antybiotyk na Gram (-) i beztlenowce i obserwacja
90
Q

ZU - leczenie zabiegowe - Hinchey III i IV

A
  • Laparotomia z wyłonieniem kolostomii „złoty standard”

- Laparoskopia, płukanie, drenaż (brak badań z randomizacją, tylko dla wybranych pacjentów, w doświadczonych ośrodkach)

91
Q

Planowe leczenie zabiegowe ZU

A

Obecnie nie zaleca się rutynowego planowego leczenia operacyjnego
chorych po przebytym epizodzie ostrego zapalenia uchyłków, powikłanego bądź niepowikłanego, niezależnie od wieku.

Zmiana dotychczasowych zaleceń planowej interwencji chirurgicznej po 2 epizodach niepowikłanego lub po 1 epizodzie powikłanego zapalenia uchyłków była podyktowana obserwacjami wskazującymi na utrzymywanie się objawów klinicznych nawet u 30%
operowanych chorych i dość rzadkimi nawrotami zapalenia uchyłków (2% rocznie).

92
Q

Wskazania do planowego leczenia operacyjnego w ZU

A
  • osoby otrzymujące leki immunosupresyjne, sterydy,
  • chorzy z przewlekłą niewydolnością nerek, POChP i chorobami zapalnymi tkanki łącznej
  • przy braku możliwości wykluczenia npl
  • pacjenci z uporczywymi nawracającymi dolegliwościami
93
Q

Ostre niedokrwienie jelit - przyczyny

A

ZATOR 50%
• zaburzenia rytmu ( migotanie przedsionków )
• świeży zawał mięśnia sercowego (akineza )
• zastawkowa wada serca ( stenoza mitralna, sztuczna zastawka )
• stan po kardiowersji
• przebyte cewnikowanie naczyń krwionośnych ( koronarografia, angiografia, plastyka naczyń )
ZAKRZEPICA 25%
NOMI Nonocclusive mesenteric ischemia - 15%

Niedokrwienie jelit na tle zmniejszenia przepływu w naczyniach krezkowych jest
Przyczyną zmian martwiczych ściany jelita tylko w około 1% przypadków.

94
Q

ONJ - zakrzepica tętnicza

A
  • miażdżyca,
  • odwodnienie / alkohol
  • zapalenie tętnic
  • dysplazja włóknistomięśniowa
95
Q

ONJ - zakrzepica żylna

A

• w stanach nadkrzepliwości (czerwienica prawdziwa, preparaty hormonalne, ciąża, zaburzenia krzepnięcia, niedobór
białka C i S, odwodnienie, zespół antyfosfolipidowy )
• w nadciśnieniu wrotnym (zesp. Budda-Chiariego)
• marskość wątroby z towarzyszącym odwodnieniem spowodowanym np. spożywaniem alkoholu
• w OZT, nieswoiste zapalenia jelit
• w nowotworach złośliwych jamy brzusznej (zastój)
• w tępych urazach brzucha
• w zastoinowej niewydolności krążenia

96
Q

NOMI Nonocclusive mesenteric ischemia - 15%

A

•niski rzut serca :
•wstrząs septyczny, hipowolemiczny, kardiogenny
• wazokonstrykcja polekowa (wazopresyna, kokaina, aminy
presyjne)
• glikozydy naparstnicy, blokery kanałów Ca
• diuretyki
• stan po zastosowaniu krążenia pozaustrojowego
• dializoterapia
• tamponada

97
Q

ONJ - objawy

A

Dysproporcja między bardzo silnymi
dolegliwościami subiektywnymi a
nikłymi objawami brzusznymi.

  • ostry ból brzucha (nie ustępuje po silnych lekach p/bólowych) 50%
  • wzdęcie brzucha 50%
  • pobolewanie brzucha 40%
  • nudności/wymioty 35%
  • przemijająca biegunka 35%
  • krew w stolcu 25%
  • leukocytoza > 10 000 50%
  • amylaza > 115 U/L 20%
  • wzrost fosfatazy alkalicznej, CPK, GOT 15-25%
98
Q

ONJ - I. wstępne działąnia

A

Wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych
Heparyna
Antybiotyki o szerokim spektrum
Sonda żołądkowa
Bilans płynów ( pomiar RR, tętna, OCŻ, pomiar ciśnienia zaklinowania, diureza godzinowa)

99
Q

ONJ - II. Diagnostyka

A

RTG jamy brzusznej
USG + dopplerowski pomiar przepływu
Angiografia pnia trzewnego ( zator, zakrzep, NOMI )
Tomografia komputerowa ( ewentualnie NMR )

100
Q

ONJ - III. Terapia

A 
1. Zachowawcze ( NOMI )
 papaweryna ( ewentualnie PGE2, PGI2 )
 leczenie przyczynowe
2. Laparotomia
 embolektomia ( trombektomia )
 zabieg resekcyjny jelita + pierwotne odtworzenie ciągłości
 \+ czasowa przetoka
3. Przeszczep naczyniowy omijający zwężenie
4. SECOND LOOK LAPAROTOMY
 ocena granicy niedokrwienia (przywrócenie ciągłości
p.p )
 ocena jakości pierwotnego zespolenia
101
Q

Który objaw nie jest charakterystyczny dla ostrego brzucha?

A

Kehra - w przypadku pęknięcia śledziony wynaczyniona krew, gromadząc się pod przeponą może podrażniać dośrodkowe włókna nerwowe nerwu przeponowego, powodując ból ramienia lewego, nie jest to jednak objaw swoisty.

102
Q

Stolec jak galaretka malinowa

A

wgłobienie jelita

103
Q

Przyczyną niedobory żelaza nie jest

A

RZS

Jest: żylaki odbytu, przełyku, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy

104
Q

Jakie objawy różnicują nam porażenna niedrożność jelit od mechanicznej?

A

rodzaj bólu

perystaltyka

105
Q

Czynniki ryzyka przepukliny w bliźnie po laparotomii?

A

infekcja w ranie
szwy wchłanialne ( 90dni)
odstępy między szwami > 1cm
zszycie napięciowe kresy białej

NIE cięcie poprzeczne

Chirurgia (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions