revalidatie van de cardiovasculaire patiënt Flashcards
trainingsprogramma
- individueel
- aangepast aan doel, fysieke mogelijkheid, fitheid, gezondheidstatus
- + fysieke & sociale omgevingsfactoren - FITT-VP
- frequentie
- intensiteit
- tijd
- type
- volume
- progressie
componenten van trainingssessie
- opwarming
- 5-10 min
- dynamische oefeningen met lage intensiteit
- aanpassing lichaam aan verhoogde noden (fysiologische & biomechanisch - tranining
- 20-60 min
- aeroob, weerstand, neuromotorisch of sport - cooling-down
- 5-10min
- herstel hartritme, bloeddruk
- wegwerken musculaire metabole eindproducten
+ streching na warmup of cooling-down
frequentie & intensiteit aeroob
- frequentie
- aanbevolen = 3-5 dagen per week
- dagelijks mogelijk bij verschillende spiergroepen
- te lage stimulatie bij <3dagen
- plateau bij >5dagen & verhoogde kans MMS aandoeningen
–> nooit bij mensen met verlaagde conditie - intensiteit
- aanbevolen = matig tot hoog intense
- binnen bepaalde limiten
- onder minimun treshold = onvoldoende prikkels
–> voor iedereen verschillend afh van leeftijd, genetisch, …
- kan gunstig zijn voor deconditionering - nut van intensiteit
- 10% hogere intensiteit = 1ml/kg/min hogere winst
- gemiddeld + 3,3 na training
trainingsmodaliteit aeroob
- doel van verbeting cardiorespiratoire fitheid
- gebruik van grote spiergroepen aangeraden
–> wandelen, lopen, fietsen, roeien, …
- fysiologische aanpassingen zijn specifiek aan trainingsvorm - interval
- aerobe interval = matig tot hoge intensiteit
- afwisseling
<=> uithoudingstraning met cte intensiteit - HIIT high intensity interval training
- SIT spring interval transing
- zeer korte intervallen
- tot bijna maximale intensiteit
andere factoren aeroob
- duur
- matig intens = 30-60min/dag
–> 150min/week
- hoog intens = 20-60min/dag
–> 75min/week
- lager = gunstig bij sedentaire
- hoger = gewichtsverlies - volume
- product frequentie, duur & intensiteit
- hoger volume = verandering lichaamssamenstelling - progressie
- verhoging van 1 van de FITT onderdelen
- begin = langzaam voor MMS probelemen
krachttraining
- frequentie
- minimun 48u tussen training
- elke spiergroep 2-3 keer per week - type van weerstand
- oefeningen met meerdere spiergroepen vb: squat
- oefeningen met 1 specifieke spiergroep
- oefeningen gefocused op core stability - volume
- 2-4 sets
- rust van 2-3min
- omgekeerde verhouding hoeveelheid & intensiteit
- spierkracht = 8-12 herhalingen = 60-80% maximale kracht
afkortingen van trainingen
MICT = medium intensity continous training
MIIT = medium intensity interval training
HIIT = high intensity interval training
FITT voor normale patienten
- uithoudingstraining
- 3-5x per week
- matig tot hoge intensiteit ≈ VT1
- min 20-30min, best 45-60min
- ergometer, loopband, roeien, stappen
- MICT, MIIT of HITT - krachttraining
- min 2x per week
- BL = 30-70% 1RM, OL = 40-80% 1RM
- 12-15 reps in 1-3 sets
- toestellen, losse gewichten, eigen lichaamsgewicht
FITT voor coronair lijden
–> gelijk als normale patienten
enkel rekening houden met ischemische threshold
–> altijd min 10bpm lager zitten
- uithoudingstraining
- 3-5x per week
- matig tot hoge intensiteit ≈ VT1
- min 20-30min, best 45-60min
- ergometer, loopband, roeien, stappen
- MICT, MIIT of HITT - krachttraining
- min 2x per week
- BL = 30-70% 1RM, OL = 40-80% 1RM
- 12-15 reps in 1-3 sets
- toestellen, losse gewichten, eigen lichaamsgewicht
FITT voor hartfalen
- uithoudingstraining
- 2-3x per week
- start aan matig afh van symptomen en gradueel opbouwen
–> NYHA III = lage intesntieit < 40% VO2max tot 70%
- begin op 15-30 min & stijgen tot 45-60min
- ergometer, loopband, roeien, stappen
- MICT, MIIT of HITT - krachttraining
- 2-3x per week
- start 30-40% 1RM
–> opbouwen naar 40-60%
- 8-15 reps in 1-3 sets
- invoegen van inspiratoire spierkrachttraining
- toestellen, losse gewichten, eigen lichaamsgewicht
FITT voor perifeer vaatlijden
- uithoudingstraining
- 3-5x per week
- matig tot hoge intensiteit bepaald door pijnklachten
–> tot score 2-3 op ACSM schaal of bijna-maximale pijnklachten
- min 12 weken voor 30-60min
- loopband interval, intermittent bouts van wandelen tot geselecteerde pijn & rust tot verdwenen, … - krachttraining
- 2-3x per week
- start 50% -> 80% 1RM
- 12-15 reps in 1-3 sets
- vooral OL
FITT voor obesitas
- uithoudingstraining
- min 3x per week
- matig tot hoge intensiteit ≈ VT1
- verhoogd volume = 250min/week
- ergometer, loopband, roeien, stappen
- indien nodig aanpassing naar fietsen of aqua training - krachttraining
- min 2x per week
- 60-70% 1RM
- 8-10 reps in 3 sets
- grote spiergroepen: quads, hamstrings, buik & rug, …
FITT voor type II diabetes
- uithoudingstraining
- min 3x per week
- matig tot hoge intensiteit ≈ VT1
- min 20-30min, best 45-60min
- ergometer, loopband, roeien, stappen
- MICT, MIIT of HITT - krachttraining
- min 2x per week
hoog volume type
- 12-15 reps met 1-3 sets
- 40-60% 1RM
laag volume type
- 8-10 reps met 1-3 sets
- 60-70% 1RM
FITT voor type I diabetes
= zelfde als normale patiënt
- uithoudingstraining
- min 3x per week
- matig tot hoge intensiteit ≈ VT1
- min 20-30min, best 45-60min
- ergometer, loopband, roeien, stappen
- MICT, MIIT of HITT - krachttraining
- min 2x per week
- BL = 30-70% 1RM, OL = 40-80% 1RM
- 12-15 reps in 1-3 sets
- toestellen, losse gewichten, eigen lichaamsgewicht
coronair lijden
- revascularisatie procedures
- CABG coronary atery bypass grafting = coronaire bypass
- PTCA percutane transluminale coronaire angioplastiek = balloncatheterisatie met of zonder stenting (extra steun) - effect van revalidatie door beweging
- harde eindpunten = 26% daling mortaliteits, 18% daling hospitalisatie
- zachte eindpunten: fysieke fitheid, levenkwaliteit, angst, depressie, risicofactoren, levensstijl, therapietrouwheid van medicatie - ischemische treshold
- meten door maximale inspanningsproef
- geen daling van treshold
- wel daling van nodige O2 bij zelfde inspanning
–> treshold minder rap bereiken
HIIT
high intensity interval training
- erg korte intervallen aan 90-95% VO2max
- langere intervallen rust aan 50-70% VO2max
uithoudingsmodaliteiten
- meest gebruikt
- ergometer training
–> preciese load onafh van lichaamsgewicht + nauwkeurigere bloeddruk/ECG
- loopband training - andere
- nordic walking, steppen roeien
- fietsen
- joggen = goede inspanningscapaciteit
- zwemmen = stabiele cardiale conditie zonder ischemie - keuze
- persoonlijke voorkeur patiënt
- overgewicht/obesitas = voorkeur niet gewicht dragende oefeningen voor gewrichtsklachten
opmerking krachttraining cardiale patienten
- valsalva manoevres
- grote stijging van bloeddruk
- kan gevaarlijk zijn
- ademhaling aanleren tijdens oefening - tijdstip
- niet 2 weken na MI of PTCA
- oefeningen die kracht op sternum uitvoeren = min 3maand postoperatief
–> 4-6 weken herstel na CABG
- indien geen klachten kan OL vroeger starten
alternatieve oefeningen
- balans training
- ademhalingsoefeningen bij postoperatieve complicaties
- gedrags verandering om fysieke activiteit voor langere termijn
- oefeningen/spelvormen in groep
revalidatie bij hartfalen
- doelgroep
- NYHA klasse II & III
- klasse IV wordt niet uitgesloten maar is eerder palliatief
- intensiteit tussen 3-6 MET, 10-20 ml/kg/min - effect
- harde: 12% daling mortaliteit & 41% hospitalisatie
- zachte: fysieke fitheid, levenskwaliteit, spiermetabolisme, spierdoorbloeding, verhoogd debiet, … - ## mechansime
- abnormale autonome regulatie
- verminderde vasodilatatie & perifere doorbloeding
- verandering spiermetabolisme
- verminderde LVfunctie & HD
- snel vermoeid & kortademig door andere kliniek van hart
tekenen van overbelasting bij hartfalen patienten
- bloeddruk
- lage polsdruk <10mmHg
- daling systolische bij inspanning >10mmHg - hartproblemen
- toename (supra)ventriculaire stoornissen
- optreden angine pectoris - andere
- ernstige vermoeiheid of kortademigheid
- vegetatieve verschijnselen vb: misselijk & duizelig
- verhoogde ademhalingsfrequenctie die niet in verhouding is met geleverde inspanning
aandachtspunten hartfalen patienten
- educatie
- inzicht aandoening & specifieke revalidatie
- levensstijl = beweging & regristratie
- gewicht reductie
- leren omgaan met klachten - teken van overtrainig
- vochtproblematiek
- slaapproblemen & bed hoger zetten - andere
- daling van MIP maximal inspiratory pressure
- desatruatie van bloed
vochtproblematiek hartfalen
- tekens van overcompensatie
- plotse toename in gewicht
- zichtbaar vocht vashouden
- vaker moeten plassen
- plots verlies van gewicht = cachexia = slechte prognose - dieet & nutitionele behandeling
- Na & vocht beperking
- alcohol beperking - screening
- dagelijkse gewicht controle
- 1,5Kg verhoging binnen 24u
- 2Kg verhoging binnen 2 dagen
- omiddelijk cardioloog contacteren
interval bij hartfalen patienten
- wanneer
- goed alternatief als duurtraining niet mogelijk is bij ernstige patienten
- VO2max < 16ml/min/kg
- erstig afgenomen of stoppen bij 6MWT
- ernstig afgenomen quadricepskracht - intensiteit
- MIIT
- HIIT is bij harfalen erg controversieel
- laag/matig intens ≈ 50% VO2max
LVAD
- left ventrikel assis device = brug naar harttransplantatie bij end-stage hartfalen
- gebruik
- contorle van debiet voor, tijdens & na oefening
- geen meetbare bloeddruk of pols door continue flow
- geen hartmassage
- vermijden van valsalva manoevres
- geen contact of buikspieroefeningen - stoppen met training
- te laag debiet
- braken diarree of duizeligheid - effect
- hogere tolerantie
- mogelijkheid tot uithoudings- & krachttraining
revalidatie van pacemaker & ICD
- wanneer
- niet verplicht
- aeroob na 4 weken van plaatsen
- anaeroob na 6 weken - specifiek
- combinatie kracht & uithouding
- VT1 = matig tot hoog intens
aandachtspunten ICD
- kennis toestel
- gebruik van maximale fietsproef voor evalutatie toestel
- training = level van inspanning die defibrillatie veroorzaakt aanpassen
–> 10-30 slagen onder defibrillatie cutoff stoppen
- veel angst vooral na shock = lage levenkwaliteit
–> ook positief effect van revalidatie - training
- laag intense oefening
- in gesuperviseerde omgeving
- gebruik ECG
- HR zones bespreken met cardioloog
aandachtspunten pacemaker
kennis van toestel
optimalisatie van toestel tijdens revalidatie
pacemaker moet weten wanneer inspanning anders geen stijging van HR
perifeer vaatlijden
- LEAD lower extremity artery dissease
- ankle-brachial-index < 0,9
- algemeen = atherosclerose - risico op
- CVA
- chronisch hartfalen
- coronair lijden
- coronaire events
- cardiovasculaire - & algemene mortaliteit - andere therapie
- rookstop
- gezonde voeding
- verbeteren LDL, glycemische controle & bloeddruk
effect van oefentherapie perifeer lijden
- programma
- geen terugbetaling
- project resiv voor 36 sessies
- gesuperviseerde training
- niet mogelijk bij continue ischemie - effect
- verbetering van symptomen, levenkwaliteit
- verbetering pijnvrije wandelafstand & maximale-
–> vaak hulpvraag - ACSM schaal van pijn
- doel = binnen 1 te blijven door training in 2-3
- 1 = beginnende pijn: aanwezig maar minimaal
- 2 = pijn waardoor patiënt afgeleid kan worden
- 3 = pijn waardoor patiënt op niks anders kan focussen
- 4 = martelende pijn
obesitas training
- doel
- verlagen van vetmassa: BMI < 25
- buikomtrek < 94 of < 80 bij vrouwen
- 2kg in 6maand dalen
–> 8kg als staren bij een hoger BMI & als combinatie bij calorie deficiet - andere effecten
- vetvrije massa
- bloeddruk, lipiden profiel & insuline sensitiviteit
- fitheid & levenskwaliteit
- inflammatoire markers
opmerkingen obseitas training
- risico
- ontwikkeling overbelastingsletsels
- door verhoogde mechanische load & veranderende biomechanica - aanpassingen
- evalutatie MMS stelsel
- variatie oefeningen
- mogelijk: niet of laag gewichtdragende oefeningen
revalidatie diabetes mellitus
- doelen
- verbetering glycemische controle & TIR
- verbetering cardiovasculaire risicofactoren
- verhogen fysieke fitheid & levenskwaliteit - effect van training
- preventie van diabetes: meer als medicatie
- positief effect op hyperglycermie door verhoogde insuline gevoeligheid - verhoogde insuline gevoeligheid door training
- productie GLUT4 door spiercontractie
- onafhankelijk van insuline
- acute stijging = 2uur
- HYPOglycemie kan hierdoor een probleem zijn na training
effect van training op DMI & DMII
= algemeen positief effect op fysieke fitheis, levelskwaliteit, cardiale risicofactoren, …
- type I
- geen effect op glycemische controle
- positief effect voor minder insuline gebruik
- krachttraining = verbetering van HbA1c scores - type I
- verbetering van glycemische controle
- verbetering van HbA1c scores
glycemie bij training
- start van inspanning = controle glycemie
- <100 mg/dl = geen start, inname van 10-15g & hertesten
- 100-150 = OK maar toch inname KH
- 150-250 = OK & geen inname KH voor 20min
- 250+ = niet starten, meten van ketonen
–> als geen ketosis = starten maar regelmatig hertesten - tijdens inspanning
- target range = 90-180 mg/dl
- ideaal = 126-180
- stoppen als >70
- als <80 & stijging van glycermie mag hervatten
- <54 = permanent stoppen - aanpassing glycermie
- gelijke trend = 10-15g
- licht dalende = 15-25g
- sterk dalende = 20-35g
glycemie na trainign
- na de training
- 80-180
- acuut verlagen na inspanning = parking hypo na kine
- hypo tot 15u na inspanning
–> meting snachts aangeraden - modaliteit
- krachttraining = minder acute daling
–> wel langere daling
- bij HIIT mogelijk positief effect - andere
- geen alcohol = neiging naar hypo
fases van cardiale revalidatie
- fase 0 = preoperatieve fase
- fase 1 = ziekenhuisfase
- fase 2 = revalidatie fase
- fase 3 = postrevalidatiefase = nazorg
preoperatieve fase
- doelgroep
- voor patienten voor CABG (bypass) of klepoperatie
of minstens 2 van volgende criteria
- 70+ jaar
- prudcutief hoesten of andere longaandoeningen
- roken
- diabetes mellitus
- BMI>27 - toepassing
- na operatie oppervlakkig ademhalen
–> verkleinen van risico’s op pulmonale complicaties
- daling in mortaliteit & morbiditeit
- kortere hopitalisatie duur
- start 4 weken voor operatie - therapie
- verhogen inspiratoire spierkracht
- ademhalingsoefeningen aanleren voor diepe ademteugen
- technieken aanleren om sputum te draineren
–> airway clearance technieken
ziekenhuis fase
- fase Ia = acute fase
- CCU coronary care unit of ICU intensive care unit
- 1-2 dagen
- relatieve rust, long- & ademhalingsoefeningen
- ventilatie verbeteren & sputum mobiliseren - fase Ib = mobilisatie fase
- vanaf medisch stabiel
- evolutie naar mobilisatie oefeningen
- uitgebreid met verschillende stappen & trappen
- bij hartfalen & aritmie tragere opbouw
opletten voor patienten = zweten, nleek, pols, …
revalidatie fase
- evaluatie patient binnen ICF
- revalidatie
- 45 sessies binnen 6 maanden na ingreep
–> posttransplantatie = 90 sessies
- multidisciplinaire sessies van min 1 uur
- 2-3 sessies per week
- monitoring: striktheid afh van risicoprofiel
- begin bij ECG & afbouwing naar polar - herevaluatie
indicaties van cardiovasculair revalidatie plan
- terugbetaalde indicaties
- AMI acuut myocardinfarct
- CABG kransslagaderchrirurgie
- PCI percutane coronaire interventie
- verworwen/aangeboren afwijkingen of klepletsel
- transplantaties
- dysfunctie linker ventrikel - niet-terugbetaalde
- onbehandelbare angina pectoris
- ICD defibrillator of pacemaker plaatsing
- ritmestoornissen of resynchonisatie
- perifeer vasculair lijden
multidisciplinariteit van cardiovasculair revalidatie plan
- kine
- evalueren & optimaliseren fysiek functioneren & - activiteit
- schakkel tussen patient & cardioloog - arts cardioloog
- medische opvolging
- medicatie
- inspanninsproef - andere
- psycholoog & maatschappelijk werker
- huisarts & verpleegundige
- diëtist & tabacoloog
effecten van cardiovasculaire revalidatie
- anti-atherosclerotisch
- daling triglyceriden & cholesterol
- daling bloeddruk
- verhoogde insuline sensitiviteit
- daling infalmmatie - psychisch
- daling angst, depressie & stress
- stijging sociale ondersteuning, levenskwaliteit & integratie - anti-trombotisch
- daling van viscositeit, fibrinogeen & adhesie thrombocyten
- stijging fibrinolyse - anti-ischemisch
- daling myocadiale O2-vraag
- verhoogde coronaire bloedflow & endotheelfunctie - anti-artimisch = stijging van vagale tonus
contra indicatoren voor cardiovasculaire revalidatie
- onzekerheid
- onstabiele angina
- ongecontroleerde cardial arythmieën
- slecht gecontroleerde diabetes - ernstig falen
- ernstig kleplijden
- hartfalen NYHA IV
- acute myocarditis of pericarditis
- recent gecompliceerd myocard infarct - andere
- drop in bloeddruk van 20mmHg
- koorst of ernstige anemie
- recente trombo-embolie
postrevalidatieve fase
= nazorg
- doel
- winst tijdens fase II behouden
- focus naar meer funcitonele oefeningen = uithoudingstraining & explosieve kracht = krachttraining - inhoud
- voorlichting & stimulatie van actief te blijven
- zoeken van activiteit die nuttig is & voor hunzelf interressant
- re-evaluatie op regemaltige tijdstippen