psychologie en sociologie Flashcards
Ontwikkelingsperspectief
(nature en nurture samengevoegd en onderlinge interactie wordt belangrijker, ook cultuur en de omgeving worden in het onderzoek als een belangrijke factor beschouwd)
Behavoristisch perspectief
(De invloed van belonen en straffen, invloeden uit de omgeving en reacties op het denken en doen. Gevolgen)
Biologisch perspectief
Evolutionair en neurowetenschap (harde feiten over de hersenen, verloop en verandering van het genetische materiaal)
Modern cognitief perspectief
- (het unieke waarnemingspatroon beïnvloedt het denken)
Whole person
psychodynamisch, humanistisch, karaktertrekken)
Sociaal-cultureel perspectief
perspectief dat focust op de invloeden van de sociale omgeving en de cultuur waarin iemand leeft en opgroeid.
Verandering lichaam bij chronische stress
- chronische hoge bloeddruk
- gewichtstoename
- verhoogde insuline productie
- brein angstiger, impulsiever, verminderde werking geheugen
- immuunsysteem ondermijnd
- spieren afgebroken
sociologie
Onderzoekt hoe mensen in hun gedrag beïnvloedt worden doordat ze deel uitmaken van grotere sociale eenheden
micro-niveau
gezin, collega’s vrienden
meso-niveau
sociale omgeving, school wijk
macro-niveau
maatschappij als geheel, cultuur
primaire socialisatie
Vindt plaats in het begin van het leven, meestal door de vader en moeder, bestaat uit het leren van normen en waarden en algemene rollen
secundaire socialisatie
Vindt plaats in de secundaire omgeving, via vriendjes, klasgenoten en in een wat latere levensfase. Hieronder vallen: specifieke rollen leren, verschillende situaties met verschillend gedrag aanleren en een leerproces dat helpt om de gewenste positie in een groep te krijgen
tertiaire socialisatie
vorming door massamedia, vorming naar rollen en bijpassende normen en waarden, verschil tussen privé normen en waarden en publieke normen en waarden
sociale stratificatie
rangschikking naar sociale lagen
(hoge/lage status)
Sociale mobiliteit
stijging of daling van milieu van herkomst
Wat leer je als kind? (volgens Erikson) (4)
- Zelfvertrouwen
- Autonomie
- Initiatief
- Competentie
Wat leer je als adolescent? (volgens Erikson)
Identiteit
Vertrouwen en wantrouwen
Gevoel van veiligheid tegenover angst en onzekerheid
autonomie en twijfel
Gevoel van geloof in eigen regie in handelingen tegenover gevoel van onmacht en controleverlies
initiatief en schuld
vertrouwen in jezelf als persoon die in staat is iets in gang te zetten tegenover een ontoereikend gevoel van eigenwaarde
competentie en minderwaardigheid
beheersing van fundamentele sociale en intellectuele vaardigheden tegenover gebrek aan zelfvertrouwen
identiteit tegenover rolverwarring
tevreden met jezelf als een persoon die sociaal geaccepteerd wordt tegenover instabiel en onduidelijk zelfbeeld
intimiteit en isolement
In staat zijn tot het leggen van diepe relaties, tegenover een gevoel van eenzaamheid
zorg voor volgende generatie en stagnatie
Zorg buiten jezelf (ouders, gezin, vrijwilligerswerk) tegenover focus op jezelf
Ik-integriteit en wanhoop
gevoel van compleetheid, rust tegenover gevoel van ontevredenheid en teleurstelling
autoritatieve opvoedstijl
Een autoritatieve opvoedstijl is een manier van opvoeden waarbij ouders zowel liefdevolle ondersteuning als duidelijke grenzen bieden. In deze stijl worden hoge verwachtingen gecombineerd met een open communicatie en respect voor de autonomie van het kind. Ouders hanteren regels en discipline, maar leggen ook de reden achter deze regels uit en moedigen zelfstandigheid en probleemoplossend vermogen aan.
autoritaire opvoedstijl
Een autoritaire opvoedstijl is een manier van opvoeden waarbij de ouder(s) een hoge mate van controle uitoefenen, strikte regels hanteren, en gehoorzaamheid en discipline centraal stellen. In deze opvoedstijl wordt weinig ruimte geboden voor dialoog of emotionele uitingen van het kind, en wordt de nadruk gelegd op het naleven van regels en gehoorzaamheid zonder uitleg of inspraak van het kind.
permissieve opvoedstijl
Een permissieve opvoedstijl is een manier van opvoeden waarbij ouders weinig controle uitoefenen en veel vrijheid geven aan hun kind. Ouders tonen vaak een hoge mate van warmte en genegenheid, maar stellen weinig duidelijke regels of grenzen en zijn niet consequent in discipline. Het kind heeft veel ruimte om zijn eigen keuzes te maken, vaak zonder sturing of correctie van de ouders.
verwaarlozende opvoedstijl
Een verwaarlozende opvoedstijl is een manier van opvoeden waarbij ouders zowel weinig betrokkenheid als gebrek aan controle tonen. Er is doorgaans een gebrek aan emotionele warmte, ondersteuning, en toezicht, en ouders vervullen vaak onvoldoende hun verantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind. Het kind wordt grotendeels aan zijn lot overgelaten, zowel op emotioneel als op praktisch vlak.
acculturatie
aanpassen aan de normen, waarden en gewoonten van een nieuwe cultuur na langdurig in contact geweest te zijn met een andere cultuur dan de cultuur die je gewend bent.
condition migrante
psychische klachten en stress die migranten ervaren na migratie. Deze ontstaan doordat mensen het idee hebben dat ze tussen twee culturen leven. Hierdoor ontstaat stress. (acculturatie: aanpassen, niet vertrouwd, druk om familie te ondersteunen, heimwee).
kwetsbaarheid bij ouderen
kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het
opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale
tekorten in het functioneren dat de kans vergroot op negatieve
gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname,
overlijden).” (Van Campen, 2011)
