Psychiatrie Flashcards
Dsm criteria unipolaire depressieve stoornis
- 5 van 9 symptomen:(2 weken)
- depresieve bui
- verlies van interresse
- gewichtverlies/aankomen
- slecht slaap/veel slaap
- psychomotor agitatie/incorting
- moeheid
- waardeloos gevoel/ schildgevoel
- verlies aan focus
- suicidaliteit - veroorzaak beroepmatig en sociaal impact
- niet beter verduidelijk door een andere somaties/psychische stoornis
- Niet door middelen veroorzaakt
Belangrijk in casus 2 vrae:
-somber stemming
-interesseverlies, minder plesier
indien Ja : Is dit iets waar u hulp voor zou willen hebben?
Depressieve klachten
voldoen niet aan kriteria van depressie stoornis
Postpartum depressie
eigelijk nu peripartum depressie( studies wijst dat het voor geboorten begon)
Winterdepressie
herfst beginnen en voorjaar verdwijnen.
Minimaal 2 winters plaatsgevonden
Dysthymie
min 2 jaar meeste dagen aanwezig , grootste deel van die dag
sombere stemming
2/3 ander symptomen
Behandel beleid depressieve stoornis
Voorlichting( 60 % hersteld in halfjaar) Niet-medicamenteuze:Dagstructurering en activiteitplanning( Praktijkondersteuner huisarts) Psychologische behandeling: -begeleid zelfhelp -Problem solving treatment Psychotherapie(ernstige situaties) -CGT -Interpersoonlijke psychotherapie Medicamenteuze: SSRI/TCA (6 maande cont dan afbouwen) ECT
Anamnese bij depressieve stoornis
SCEGS somatisch dimensie: -Chronische comorbiditeiten -pijn,medicatie -dementie,hypothyroid
COGNITIEVE DIMENSIE:
-ideen van de pt over een aanleiding
Emotionele dimensie:
-Gevoelens over situatie
Gedragsmatige dimensie:
-Hoe hanteer pt situatie
Sociale dimensie:
Steun van omgewing
Suicidaliteit(poging/plan)
drugs/etoh
Verschillende angststoornissen
- Paniekstoornis
- Agoraphobie
- Sociale fobie
- Gegeneraliseerde-angsstroonis
- spesifieke fobie
- obsessieve-compulsieve stoornis
- Posttraumatische-stressstoornis
- Hypochondrie
Paniekstoornis
>1 maand recidiverende niet voorspelbaar paniekaanvallen tussen aanvallen bang zijn om aanval te krijgen Vermiijden situaties waar kan ontstaan
Specifieke fobie
> 6 maanden
Agorafobie
Angst dat niet kan ontsnap
> 2 van 5 situaties:
- rij staan
- openbaren vervoer
- buitenhuis
Sociale fobie
Vrees van negatieve oordeel
Bloos,trillen transpireren (>6 maanden)
Gegeneraliseerde-angststoornis
> 6 maanden
- bezorgdheid
- piekeren
- slecht slaap
- vermoeid
Paniekaanval criteria
Plotselling , intense angst binnen enkele minuten piek bereik >/=4 -POB -hartkloppingen -transpireren -opvliegers -duizeligheid -derealisatie -depersonalisatie
Anamnese bij angststoornis
Voelt u zich gespannen of angstig?
Maakt u zich veel zorgen?
Heeft u angst zonder dat u weet waarvoor?
Vind u uw angst reel?
Vinden u naasten uw angst reel?
Belemmert de angst u in het dagelijks functioneren?
Vermijdingsgedrag?
Behandelingsbeleid angst
Voorlichting
Relatief gering lijden: Begeleid zelfhulp/psychotherapie
PTSD/OCD verwijzen
zelfhulp geen verbetering 6-8weken: CGT en med
Medicamenteuze:
SSRI
TCA(niet bij sociale fobie)
Overweeg bij start van medicatie initiele angsttoenamen:
oxazepam 30mg in 3 giften
of diazepam 5-10 mg (max 40/d)
2-4 weken
Examen en podium vrees: propranolol 10-40mg 0,5-2 uur tevoren
Wat is een aanpassingsstoornis
emotionele gedragssymptomen die worden veroorzaakt door herkenbare stressoren met duidelijke ernstige symptomen dan verwacht met duidelijke verandering in situatie
Overspanning(surmenage)
SPANNINGSKLACHTEN: -moeheid -onrustig slaap -prikkelbaarheid -niet tegen druk of lawaai kan -labiliteit -gejaagd gevoel -piekeren concentratie problemen
CONTROLEVERLIES
DISFUNCTIONEREN
> 6 maanden: BURN OUT (nb moeheid en uitputting)
fases van herstel bij overspanning
- Crisisfase(3 weken)
acceptatie, rust/ontspanning en dagstructuur
2.Probleem-oplossing fase(3-6 weken)
in kaart brengen van problemen en oplossingsrichtingen
3.Toepassingsfase( 6 weken)
toepassing van oplossing en weer oppakken van rollen en taken
Manische episode (DSM 5)
7 opeenvolgende dagen
- Herkenbare preriode:persisterend abn verh
- expansieve, prikkelbaar stemming
- doelgerichte activiteit - 3/meer
- opgeblazen gevoel van eigenwaarde
- Veminderd slaapbehoeften
- spraakzamer en spreekdrang
- verhoogd afleidbaar
- psychomotor agitatie
- toenamen doelgericht activiteiten
- activiteiten grote kans pijnlijke gevolgen
Hypomanisch
4 opeenvolgende dagen
geen sociale of beroepsmatige beperkingen
geen psychotic feature
Bipolaire 1
minstens een manisch/gemengde episode
Bipolaire 2
nooit manisch episode
minstens een keer hypomanisch
Rapid cycling
> /=4 episoden in een jaar
Cyclothyme stoornis
frequent afwisselende perioden waar nooit volledig depressieve of manisch periode optreedt
Behandelingsbeleid Bipolaire
Voorlichting Niet-Medicamenteuze: psychotherapie Medicamenteuze Lithium(1st keuze) anticonvulsants, antipsychoticum
Behandeling acute manische episode
1st keuze: Lithium/valproate en antipsychoticum(quentiapine,resperidone,haloperidol)
2de keuze: verander lithium naar valproate en antipsychoticum
3de keuze: Lithium/valproate en ander antipsychoticum
Oppositioneel opstandige stoornis
> 6 maanden
- boze stemming
- driftbuien
- ruzie zoekend
- verzet tegen regels
- wraakzucht
Normoverschrijdende gedragsstoornis
Conduct disorder -schenden van grondrechten van anderen -pesten vechten -wapen gebruik mishandel mens/dieren spijbelen <18 jaar oud groot risico antisocial
Periodieke explosieve stoornis
gem 2x/week
3 uitbarstings / jaar
na die ouderdom van 6
Eetbuistoornis
korte tijdperken veel eten niet compenseren
verhg BMI
Nagebootste stoornis
Geen echte symptomen
- Opgelegd aan zichzelf
- Opgelegd aan ander
doen alsof klachten aanwesig
geen externe doel
Somatisch symptoom stoornis
> 6 maanden
lichamelijke klachten met geen oorzaak
vaak bij angst/stemming stoornis
krijg ook functionele neurologische symptoomstoornis
ziekteangstoornis
preoccupatie om een ernstige ziekten te krijgen
maladaptieve vermijding
excessief gezondheidgeralteerde gedrag
Wat is SOLK
somatisch onvoldoende verklaarde klachten
Obsessieve-compulsieve stoornis
- obsessies(dwanggedachten),compulsie(dwanghandelingen verligt angst van dwanggedachten)
- Tijdrovend
- niet agv middelen
- niet beter verduidelijk door ander stoornis
behandeling
ssri en CGT
Morfodysfore stoornis
bodydysmorfic disorder
Verzamel stoornis
hoarding
Cluster A persoonlikheidsstoornissen
Paranoid
Schizoid
Schizotypische
Cluster B persoonlikheidsstoornissen
Borderline
Antisociale
Theatrale
Narcistische
Cluster C persoonlikheidsstoornis
Afhankelijke
Dwangmatig
Vermijdende
Schizofrenie
6/12
1 maand aktief
Positief symptomen (2 van)
- hallucinatie
- wanen
- omhangende spraak
- catatonies gedrag
Negatief symptomen
- affectieve vervlakking
- verminerd emoties
- alogia(spraakarmoede)
- avolition
- emotioneel , sociaal terugtrekking
cognitief
- verm geheugen
- verm leer
- verm verstand
Behandeling :