endo 2 Flashcards
3 cotical layers and hormone secretion adrenal glands
zona glomerularis:aldosterone
zona fasiculata: cortisol
zona reticularis:testosterone en estrogeen
oorzaken van primaire bijnierschorsinsufficientie
auto immune(developed countries)
TB ( developing countries)
Mestastaties ca infiltratie
bijnierschordinsufficientie symptomen per zone:
glomerularis
fasiculata
reticularis
Glomerularis: aldosterone:
high K
low Na
hypovoleamia
metabolic acidosis
Nausea/vomiting salt craving
Fasiculata: cortisol
Low glucose in stress situation
Hyperpigmentation (joints(
Reticularis:Testosterone
No effect male
Female: pubic hair loss, decr libido
wat is addisoncrisis
acute insufficientie van gluco en mineralcotricoiden
in tijd van hoge stress(infectioe,trauma,acute therapie staken)
Misselijkheid/braking
LOC
hypotensive crisis
high K, low Na, low glucose
Rx: hydrocortisone IV, glucose IV
Wat is waterhouse-friderich syndrome
Increase in bp causes rupture of vessels in adrenal cortex leading to acute adrenal insuff
Hoe word cortisol vrijgestel
Hypothalamus schei CRH af
Stim Pituitary(ant) om ACTH af te schei
stim zona fasiculata adrenal om cortisol af te schei
adrenal crisis management
The 5 S’s of adrenal crisis treatment are
Salt (0.9% saline),
Sugar (50% dextrose),
Steroids (100 mg hydrocortisone IV once, then 200 mg over 24 hours),
Support (normal saline to correct hypotension and electrolyte abnormalities), and
Search (for the underlying disorder).
Oorzaken hyperaldosteronisme
primaire:
idiopatisch
conn syndrome ( adenoom)
Familial
secondaire ( teveel renin)
CCF
Cirhosis
Wat is conn syndrome
adenoom van bijnierschorst
veroorzaakt hyperaldosteronisme
Onderzoek bij hyperaldosteronisme
primaire: hoog aldost laag renin(negatief feedback)
secondaire:
hoog allebei
symptomen hyperaldosteronisme
bloed volume verhoog: hypertentie
hypokalemia : sper zwakte, constipatie, arythmia
hypernatremia
Behandeling hyperaldosteronisme
Spironolactone en behandel oorzaak
Wat is syndroom van cushing
verzameling van symptomen die worden veroorzaakt door een chronisch overschot aan glucocorticoidhormoon
Effect van glucocorticoidhormoon(cortisol)
incr gluconeogenesis
incr lipolysis
incr proteinlysis
=> meer energie om te fight
verhoogd sensitiviteit van bloedvaten voor catecholamines
Ontsteking en lymfosiet remmer
Symptomen syndroom van cusshings
spier,bot en huid atropie:
sper atrophie
slank ledematen
blauwe plekken
striae
frakturen
verhoogd glucose en insulien:
Diabetes
centrale vetverdeling(moon face, truncal obesity , buffulo hump)
verhoogd infecties
slecht wond genezing
Inhibeer gonadotropin releasing hormone:
ovarian en testis dysfunctie
hirsitusim(excessive hair growth)
psychische stoornis(depressie,psychose)
Oorzaken van syndroom van cushing
ACTH-afhankelijk:
adenoom pituitary
kleincell ca
ACTH-onafhankelijk:
medicamenteus( glucocorticoiden)
bijnierschorst adenoom/carcinoom
bijnierhyperplasie
Pseudo-cushing:
alchol abuse
stress
depressie
eet stoornis
Onderzoek bij cushings
24 uur urine cortisol
dexamethasone suppression test : should cause decr in cortisol levels
if positive—> ACTH :
low ACTH : adenoma bijnier
High ACTH: cushings disease(pit adenoma)
MRI/CT
Dexamethasone-CRH-test
Wat is een feochromocytoma
tumor die uitgaat van chromaffiene cellen in het bijniermerg en catecholamine secreteert
Oorzaak en locatie van feochromocytoma
90% bijnier tumor ( 10% malig)
10% extra-adrenal(para-aorta,blaas)
10% multiple
25% familiar :
-von hippel lindau
-Men 2a en 2b
-Neurofibramatouses 1
Symptomen van feochromocytoma
Bloeddruk verh
Pijn hoofd, buik
Transpireren
Palpitaties
Pallor
Onderzoek bij feochromocytoma
eerst: metanefrine verh ( afbraak van catecholamine)
confirm; 24 uur urine metanefrine en catecholamine
MRI,CT,MIBG
Geneties onderzoek
Behandeling Feochromocytoma
operable:
eerst preoperatief alpha en beta blokker
resectie
niet-operable:
phenoxybezamine
Klinische risicofactoren die kunnen wijzen op een maligniteit bij een schildkliernodus
- manlik
- snelle groei
- VG: bestraling hals
- VG; familie geschiedenis
- tekens van metastase : botpijn,LN
- Vast tot seer vaste consistentie, palpable schildkliernodus
Echografisch bevindingen die kunnen wijzen op een maligniteit bij een schildkliernodus
- hypervasculariteit
- microcalsificatie
- vage grenzen
- afwezige halo
- solitaire nodus
Wat is een goitre in nederlands
Struma
Classificatie van struma volgens morfologie
Diffuse:
- Graves disease ( hyperthyroid)
- Hashimotos thyroiditis( hypothyroid)
- TSH secr pituitair adenoom
- iodine tekort
- congenital hypothyroid goitre
Nodulair:
-uni: cyst, adenoom, Ca
Multinodulair: Toxic/niet/toxic)
Symptomen van struma
Hormone:
Hypo/eu/hyperthyroid
Obstructief:
trachea: dyspnea
esofagus: dysfagie,globusgevoel
Wat is pembertons sign
elevate arms above head causes facial plethora due to thyroid mass obstructing thoracic duct
Onderzoek van struma
Palpatie:
Gr0: niets op palpatie
Gr1: palpatie
gr2: zichtbaar
Lab:
TSH—–> verhoogd: dan t3,t4
TSH——> verlaagd: alleen t4
US/CT/MRI
Echogeleiden cystologische punctie bij klinische risicofactoren die op maligniteit duiden.
Behandeling struma
Niet-toxisch : jaarlijks tsh
Groot struma met mechanische klachten: radioactief jodium , als niet lukt dan resectie
Correct thyroid probleem met medicatie
