Protocollaire behandeling bij recidiverende depressies Flashcards
Welke behandelmethode pas je hier toe?
Preventie van terugval met cognitieve therapie
Wat bevelen richtlijnen aan bij patiënten met recidiverende depressie?
na herstel een vorm van cognitieve therapie aan te bieden (zoals Preventieve
Cognitieve therapie (PCT) of mindfulness). PCT is gebaseerd op het cognitieve model van
Beck.
Wat blijkt uit onderzoek?
Uit onderzoek blijkt dat cognitieve therapie de kans op recidive verkleint, zowel wanneer deze tijdens de acute depressieve fase wordt toegepast, als na herstel. Wanneer patiënten
tijdens de acute depressieve fase worden behandeld met cognitieve therapie (CT), zijn ze
significant beter beschermd tegen recidive dan wanneer ze behandeld zijn met antidepressiva! Ook voortzetten van CT na het herstel met behulp van CT biedt extra bescherming tegen terugval. PCT na succesvolle cognitieve therapie bleek kans op terugval nog eens verder te
verminderen.
Vaststellen van recidive en beloop van depressie gebeurt vaak door middel .. en richt zich op … .
LIFE-interview
dat zich richt op het uitvragen van voorgaande depressieve episodes. Aan de hand van ankerpunten (bepaalde gebeurtenissen, zoals verjaardagen, kerst etc.) wordt een inschatting gemaakt van het aantal recidives in het verleden. Mate van ernst en/of herstel
wordt bepaald met een klinisch interview
Vervolgbehandeling met PCT na herstel lijkt met name bescherming te bieden voor mensen
die ..
al minstens drie eerdere depressieve episodes achter de rug hebben
PCT bestaat uit
8 wekelijkse, 2 uur durende groepsbehandelingen met 8 tot 12 deelnemers (al zijn er aanwijzingen dat individuele toepassing ook succesvol is)
Bij PCT leren deelnemers
wat ze zelf kunnen doen om terugval te voorkomen. Er is veel aandacht voor denkpatronen
(disfunctionele attitudes, kernopvattingen e.d.). De patiënt krijgt elke sessie opdrachten mee
van maximaal 10 minuten per dag (verstandig om op vaste tijdstippen uit te voeren).
Uiteindelijk resulteert de training in een individueel preventieplan voor elke deelnemer.
Sessie 1:
korte kennismakingsronde en inventarisatie van verwachtingen.
Vertel over cognitieve model van Beck en leg deze uit (invloed interpretatie van ervaringen en wisselwerking somberheid en geloofwaardigheid van negatieve gedachten).
Geef de automatische gedachten vragenlijst mee als huiswerk, en laat deelnemers elke dag na
stemmingsverslechtering de situatie waarbij dat gebeurde beschrijven.
Sessie 2:
Bespreek de ingevulde vragenlijst, nodig uit te vertellen over veel
voorkomende negatieve gedachten. Bespreek ook de situaties die gepaard gingen met
stemmingsverslechtering. Probeer vervolgens iemands BEPERKENDE LEEFREGELS op te sporen.
Introduceer de leefregelvragenlijst en vraag deelnemers voor de volgende keer een lijstje te
maken van leefregels die ze herkennen.
Sessie 3:
Bespreek huiswerk over leefregels: kan men begrijpen dat deze zijn
ontstaan? Stel ook invloed van leefregels op eigen leven aan de orde. Begin met een kostenbaten
analyse van belangrijke leefregels en geef dit ook mee als huiswerk.
Sessie 4: Sta stil bij aanvullende beperkende leefregels die bij huiswerk naar boven
kwamen. Welke 2 methoden kan je gebruiken bij beperkende leefregels?
Daag beperkende leefregels uit (continuümtechniek): noteer de leefregels op een lijn
en geef aan waar op die lijn de patiënt zelf staat (heden en verleden) en waar eventuele belangrijke anderen staan (als referentiekader)
droomleefregels: die
beslist niet haalbaar hoeven te zijn, maar die de patiënt heerlijk zou vinden om te hebben (zoals “Ik ben geweldig”). Definieer wat de droomleefregel zou betekenen en maak hier ook een continuüm voor om te zien waar de patiënt nu staat. Gebruik dat om beperkende leefregels uit te dagen.
Sessie 5:
Bespreek of het gelukt is kenmerken van leefregels te noteren, en wat de
ervaringen waren bij het bijhouden van positieve gevoelens
Beperkende leefregels worden – in deze en komende
sessies – nader onderzocht en zo mogelijk bijgesteld. Neem dan het preventieplan erbij en leg
de bedoeling hiervan uit. Deelnemers kunnen een begin maken met het ontwerpen van een
eigen plan. Vraag nu ook aandacht voor helpende leefregels, deze kunnen mogelijk versterkt
worden.
Uit welke onderdelen bestaat zo’n preventieplan?
waaraan iemand kan herkennen dat hij/zij aan het terugvallen is (klachten),
wat diens beperkende leefregels zijn en welke gebeurtenissen diegene uit balans kunnen halen
(gevoelige plek)
wat diegene kan doen om terugval te voorkomen (wat helpt me?).
Sessie 7: (er zijn 8)
Besteed weer aandacht aan genoteerde positieve gevoelens (en bijbehorende
situaties) en ruim aandacht aan hoe eventuele gedragsexperimenten zijn verlopen.
Aan de orde is nu het vinden van passende leefregels (maak flashcards om de patiënt aan deze regels te herinneren)
De belangrijkste elementen van deze behandeling zijn:
- cognitieve herstructurering van leefregels en schema’s
- het vergroten van aandacht voor positieve ervaringen
- en het maken van een preventieplan
