Kortdurende protocollaire behandeling van patiënten met een specifieke fobie Flashcards
Welke behandelmethode gebruik je bij een specifieke fobie?
exposure in vivo
wat is een specifieke fobie?
een intense angst voor een bepaald dier, object of situatie. Confrontatie wordt vermeden, of, wanneer dit niet het geval is, leidt tot intense angst. De vermijding of angst is buitenproportioneel en zit het dagelijks functioneren in de weg. De persoon is (achteraf) wel in staat in te zien dat de angst in irreële verhoudingen stond tot de werkelijke dreiging.
Welke categorieën fobieën onderscheidt de DSM?
- dieren
- natuur
- situationeel
- bloed-injectie letsel
- overig
Wat is de achterliggende gedachte bij een fobie? Wanneer ontstaat zoiets?
Vrijwel alle specifieke fobieën beginnen op jonge leeftijd. Veel kinderen hebben angsten, maar bij slechts sommigen ontwikkelen deze zich chronisch. Waarschijnlijk liggen processen als conditionering, modeling (overnemen van reactie van ouder bijv.), en overdracht van negatieve informatie hieraan ten grondslag. Ze ontwikkelen disfunctionele overtuigingen die wegens hun vermijdings- en vluchtgedrag niet bijgesteld worden.
Wat is de centrale component in interventies voor specifieke fobieën?
het doorbreken van vermijdings- en vluchtgedrag
Naar welke vorm van exposure gaat de voorkeur uit bij behandeling van een specifieke fobie?
graduele exposure in vivo
Öst (1997) liet in een reeks behandelstudies succesvol zien dat voor vrijwel elke specifieke fobie een enkele behandelsessie exposure in vivo van één à drie uur al tot … leidt
klinisch significante verbetering
Waar moet je in de behandeling naar vragen bij een specifieke fobie?
naar wat er zou zijn gebeurd bij blootstelling aan diens object van angst, wanneer er GEEN vermijdingsgedrag had plaatsgevonden
Zo komen de onderliggende irrationele opvattingen naar de oppervlakte
Spinnenfobie. om walging uit te doven is wat noodzakelijk?>
fysiek contact
Waarom is het nodig om over een aantal spinnen variërend in soort en grootte te beschikken voor de exposure?
om te voorkomen dat angst enkel voor één bepaalde spin uitdooft
waarom moet je duidelijk maken dat de gewoonlijke reactie (vermijding) niet helpt?
dit levert alleen op korte termijn voordelen op, het verhelpt de angst niet
Wat moet je uitleggen bij voortdurende blootstelling aan je object van fobie?
Angst daalt op een gegeven moment ook wel weer, het is per slot van rekening niet écht gevaarlijk, net als wanneer je het zou hebben vermeden.
Het zal wat langer duren voordat de angst is gedaald dan wanneer je gewoon wegrent, maar dit heeft als voordeel dat angst de volgende keer dat iemand zich in zo’n zelfde situatie bevindt, veel minder zal stijgen en ook veel sneller weer af zal nemen. Als je vaak genoeg in zo’n situatie kiest om niet te vluchten en wacht tot de angst is gedaald, zal zo’n situatie uiteindelijk alleen nog maar leiden tot een korte schrikreactie.
Leg in de spinnenfobie context de graduele exposure in vivo uit
duidelijk maken dat dit stapje voor stapje kan, laat de patient zelf mee beslissen met watvoor spin wordt begonnen en actief mee te denken over wat de volgende stappen zullen zijn
Wat moet je bij elke stap exposure aan de patiënt vragen?
vragen om te voorspellen wat er zal gebeuren - en blijf net zo lang aanmoedigen tot een realistische voorspelling wordt gemaakt
In tegenstelling tot andere fobieën, kunnen de symptomen bij een bloedfobie verschillen. Waar zit dit verschil ‘m in?
De symptomen die opspelen wanneer een patiënt met bloedfobie wordt blootgesteld aan diens angst, kan daadwerkelijk uitmonden in flauwvallen (vanwege daling van de bloeddruk)
Aangezien flauwvallen bij deze patiënten een reële angst is …
… is simpele exposure niet altijd the best way to go
Wat probeer je dan te doen bij een fobie voor bloed?
patiënten aanleren hoe ze zo’n bloeddrukdaling op kunnen vangen. Als ze daar eenmaal toe in staat zijn in aanwezigheid van gevreesde stimuli, zijn zowel de angst zelf als bijkomend vermijdingsgedrag niet meer nodig.
Dus bij bloed fobie zorgt exposure voor?
de aan de intrinsiek aan bloed gekoppelde gevoelens van angst en walging uitgedoofd worden
Wat is effectief bij specifieke fobieën?
behandeling met kortdurende exposure in vivo, een enkele sessie van maximaal drie uur
Noem voordelen van de behandeling van specifieke fobieën
- qua tijd is de behandeling uiterst efficient
- resultaten zijn uitstekend
- terugval komt relatief weinig voor
- vrijwel alle patiënten vinden de behandelcondities acceptabel
Wat zijn de eventuele moeilijkheden?
- Patiënt kan zich verplicht voelen tot uitvoeren van opdrachten
- Patiënt kan – al gebeurt dit weinig – voortijdig willen stoppen
- Soms leidt een bepaalde oefensituatie niet tot angstreductie
- Patiënt durft niet verder en vermijdt volgende stap
- Doordat de behandeling zo kort is en het allemaal heel snel gaat, denken patiënten achteraf wel eens dat ze in een soort trance waren
Zou het nog efficiënter kunnen?
Ja, met groepsbehandeling, of VR (vooral voordeel bij fobische klachten waarbij de exposure in vivo niet goed valt te controleren, zoals vliegangst)
