Pijnbestrijding

Question 1

Wat is het behandeldoel bij acute pijn?

Answer 1

pijnbeleving verminderen en chroniciteit voorkomen (educatie)

Question 2

Wat is het behandeldoel van chronische pijn?

Answer 2

verbeteren van functioneren. pijneducatie is gericht op het veranderen van pijncognities en het bevorderen van zelfinzicht van de pt. Pt moet de regie hebben bij de behandeling

Question 3

Wat is de volgorde van het stappenplan (WHO pijnladder) bij nociceptieve pijn?

Answer 3

1. paracetamol
2. NSAID (evt icm paracetamol)
3. zwak werkend opioïd; tramadol (liefst i.c.m. NSAID)
4. sterk werkend opioïd (oraal of transdermaal)
5. sterwerkend opioïd (subcutaan of i.v.)
6. invasieve of minder-invasieve beh (zenuwblokkade of epidurale toediening opioïden)

Question 4

Welke medicatie geef je niet bij kwetsbare ouderen met relevante comorbiditeiten?

Answer 4

NSAIDs

Question 5

Welk middel heeft de laagste cardiovasculaire, maar hoogste gastro-intestinale risico’s?

Answer 5

Naproxen

Question 6

Welk middel heeft de laagste gastro-intestinale, maar hoogste cardiovasculaire risico’s?

Answer 6

Diclofenac

Question 7

Wat is de behandeling bij gelokaliseerde acute-spier en gewrichtspijn?

Answer 7

dermale NSAIDs, minder systemische bijwerkingen

Question 8

Waarom moet chronisch tramadol (opioïd) gebruik gemeden worden?

Answer 8

risico op afhankelijkheid en onttrekkingsverschijnselen

Question 9

Wat geef je naast een sterkwerkend opioïd?

Answer 9

• laxans
• bij misselijkheid - kortdurend een anti-emeticum (domperidon)

Question 10

Hoe kun je een opioïd afbouwen?

Answer 10

dosering elke 2-7 dagen halveren

Question 11

Wat is de dosis als een opioïd subcutaan of intraveneus wordt toegediend?

Answer 11

1/3 van de orale dagdosis

Question 12

Waar in de pijnladder start je bij een oncologische oorzaak van pijn?

Answer 12

sterk werkende opioïden, bij voorkeur i.c.m. een paracetamol en/of NSAID

Question 13

Waarmee mag je kinderen behandelen?

Answer 13

alleen paracetamol en NSAID

Question 14

In welke situaties moet de pt direct contact opnemen met de arts?

Answer 14

1, direct bij zeer ernstige of onhoudbare pijn
2. binnen een week bij aanhoudende matige tot ernstige pijn (NRS>5)
3. Na een week bij sterke toename van disfunctioneren
4. na 3 weken bij aanhoudende lichte pijn (NRS <5), uitbreiding van pijn, niet verder verbeteren van pijn en/of disfunctioneren, negatieve emoties
5. binnen een week bij onacceptabele bijwerkingen van pijnmedicatie

Question 15

Wat als er in stap 5 van de WHO pijnladder doorbraakpijn optreed? en wat is dan de dosering?

Answer 15

snel werkend opioïd toevoegen aan de onderhoudsbehandeling (liefst een zelfde soort opioïd)

10-15% van de 24 uursdosering van het langwerkende opioïd <– tenzij het een snelwerkend middel is, dan frequente toediening met een lagere dosis

Question 16

Wanneer kan je de dosis van de onderhoudsdosering van pijnstilling verhogen?

Answer 16

als de pt >3x/dag escape medicatie nodig heeft, dan met de helft verhogen

Question 17

Wat is het plan bij kwetsbare ouderen?

Answer 17

start low, go slow

Question 18

Wanneer geef je wel NSAIDs bij kwetsbare ouderen?

Answer 18

alleen kortdurend bij artritis, mits gecombineerd met een protonpompremmer

Question 19

Wat geef je bij postoperatieve pijn bij kwetsbare ouderen?

Answer 19

patient controlled analgesia (PCA) inzetten met morfine <– iv toediening met een interval van minimaal 5 minuten

Question 20

Waarom geef je bij acuut hevige pijn een iv bolus infect en geen subcutane / intramusculaire toediening?

Answer 20

Er is een grotere kans op fluctuaties in de absorptie en bij atrofie is een intramusculaire toediening pijnlijker

Question 21

Waarom is transdermale toediening onvoorspelbaar?

Answer 21

• bij een toegenomen doorbloeding van de huid is de absorptie versneld, waardoor er meer bijwerkingen kunnen optreden

Question 22

Waarom liever geen rectale toediening?

Answer 22

absorptie is onvoorspelbaar, zeker bij obstipatie en diarree

Question 23

De mate van het omzeilen van het first-pass effect middels rectale toediening, hangt af van hoe het is ingebracht, leg uit?

Answer 23

de venen dieper in het rectum gaan naar de vena porta (> first pass effect), de venen in de veneuze plexus in de buitenste sfincter niet

Question 24

heeft transmucosale toediening een first pass effect?

Answer 24

NEe

Question 25

Waarom heeft een transdermale toediening een langzame in en uitwerking?

Answer 25

medicatie kan zich ophopen in subcutaan weefsel

Question 26

Wat is de dosering als je epiduraal toedient?

Answer 26

10x minder dan per os

Question 27

Wat is de dosering als je intrthecaal toedient? complicatie?

Answer 27

60-100x minder dan per os
- infectie