pathofysiologie van pijn

Question 1

Wat is neuropathische pijn?

Answer 1

beschadiging of dysfunctie van het perifere of centrale ZS

Question 2

Wat is nociceptieve pijn?

Answer 2

beschaigende, chemische, termische of mechanische stimulis, die afkomstig is van de botten, spieren, huid, pariëtale pleura, peritoneum, cornea, bindweefsel of synoviale kapsel

Question 3

Wat is het verschil tussen acute en chronische pijn?

Answer 3

acuut = < 3 maanden
chronisch = > 3 maanden

Question 4

Leg het mechanisme van nociceptieve pijn uit?

benoem: ascending pathway en descending pathway, inflammatie, prostaglandinen. spinothalamische baan, thalamus, medulla, noradrenaline en serotonine, opioïden

Answer 4

Ascending pathway:
Wanneer cellen kapot gaan ontstaat er een inflammatie, waar prostaglandingen bij vrijkomen. Die activeren sensorische nociceptieve neuronen. Dit wordt omgezet in een actiepotentiaal. Het eerste neuron synapteert in de dorsale hoorn van het ruggenmerg op de 2e neuren. Dit neuron steekt over naar de contralaterale zijde –> spinothalamische baan. In de thalamus synapteert het 2e neuron op het 3e neuron, wat de info doorgeeft aan de somatosensorische cortex.

Het descenderende systeem komt uit de medulla en controleert en inhibeert het ascenderende systeem. het eerste neuron wordt geïnhibeert met noradrenaline en/of serotonine en indirect de signaal overdracht (met 2e neuron) met opioïden

Question 5

Wat is een nociceptor?

Answer 5

een R op het vrije zenuwuiteinde van een relatief ongespecialiseerd (primair) afferent neuron, initieert de sensatie van pijn

Question 6

Waarom gebruik je opioïden bij nociceptieve pijn?

Answer 6

dit blokkeert de signaal overdracht tussen het 1e en 2e neuron in het ruggenmerg. Dit voorkomt dus de ascending pathway

Question 7

Hoe heet het gebied waar de 1e neuron op de 2e neuron synapteerd?

Answer 7

substantia gelatinosa

Question 8

Welke 5 onderdelen zijn er in de route van pijn?

Answer 8

• transductie (omzetten stimuli in actiepotentialen)
• conductie (actiepotentiaal geleiden)
• transmissie ( 2e neuron geleidt de actiepotentialen binnen het CZS naar de thalamus)
• perceptie (gewaarwording pijn in thalamus en cortex)
• modulatie (invloed van descenderende systeem)

Question 9

Leg neuropathische pijn uit?

Answer 9

inadequate response door beschadiging van het somatosensorische systeem door laesie of degenererende ziekten. <– er gaat iets mis in de neuronen, pijnsignaal wordt zelf gevormd

Question 10

Wat zijn oorzaken van neuropathische pijn? (9)

Answer 10

• infecties
• chronische ontsteking
• zenuwbeklemming
• trauma
• CVA
• fantoompijn
• kanker
• chemo
• perifere neuropathie (alcohol, DM, HIV, < vit B12)

Question 11

Wat zijn de symptomen van neuropathische pijn?

Answer 11

disproportionele pijn op een stimulus of constante/ paroxysmale pijn

• brandend, schietend, stekend, elektrisch, tintelend of een doof gevoel

Question 12

Wat is allodynie?

Answer 12

wanneer niet-pijnlijke prikkels als pijnlijk worden ervaren

Question 13

Wat is anesthesia dolorosa?

Answer 13

ondanks plaatselijke verdoving wordt neuropathische pijn gevoeld

Question 14

Welk mechanisme speelt een rol bij chronisch worden van pijn?

Answer 14

sensitisatie

Question 15

Wat is perifere sensitisatie?

Answer 15

nociceptoren worden gevoeliger op de plaats van de pijnprikkel. Normale rustpotentiaal is negatief, bij schade gaan de calcium en natriumkanalen open waardoor de membraan potentiaal verhoogd wordt en er een actiepotentiaal ontstaat. Bij pijnprikkels geen desensitisatie. Handig want iemand stopt met pijnlijke gedrag

Question 16

Wat is desensitisatie?

Answer 16

bij een normale niet-pijnljjke prikkel dooft het signaal na een tijdje uit (sok voel je niet meer aan voet zitten)

Question 17

Wat doen de stoffen bradykinine, prostaglandinen, NGF en histamine bij een pijnprikkel?

Answer 17

initiëren de pijnprikkel en verhogen de rustpotentiaal –> de geprikkelde nociceptor wordt gevoeliger in het genereren van actiepotentialen

Question 18

Welke stoffen geeft de nociceptor zelf af als deze geprikkeld wordt?

Answer 18

neurogene ontstekingsstoffen (substantie P, CGRP, cytokinen en chemokinen) –> stimuleren de ontsteking waardoor sensitisatie wordt versterkt

Question 19

Waarom is koelen een effectieve methode om acute pijn te verlichten?

Answer 19

perifere sensitisatie is een cyclisch proces. De pijn stopt als de weefselschade is verholpen. Bij koelen komen er minder ontstekingscellen naar de plaats van schade en er minder neurogene ontstekingsstoffen worden vrijgemaakt

Question 20

Wat is centrale sensitisatie?

benoem stimulerende neurotransmitters, gliacellen

Answer 20

in CZS; eerste neuron geeft stimulerende neurotransmitters af (glutamaat, substantie P, CGRP, cytokines en chemokines) aan tweede neuron. Stijging rustpotentiaal –> actiepotentiaal

Er zijn ook gliacellen aanwezig –> deze worden ook gestimuleerd door het 1e neuron en geven cytokines af. Deze stimuleren het eerste neuron om meer exciterende neurotransmitters af te geven. Zo wordt de prikkeloverdracht centraal cyclisch gestimuleerd.

Dit gaat ook door als de pijnprikkel al is gestopt <– chronische pijn heeft geen duidelijke focus in de periferie