PD.3 - Inflammatoire rugklachten Flashcards
Wat zijn spondylartropathieen?
Groep verwante reumatische aandoeningen, gericht op vooral de ruggenwervels, maar ook gewrichten in de bekken.
Welke aandoeningen vallen binnen spondylartropathieen?
- M. bechterew (spondylitis ankylopoetica)
- Reactieve artritis
- artritis psortiatica
- artritis bij IBD
- ongedifferentieerde spondylartropathie
Welke kenmerken bij spondylartropathie?
- inflammatoire rugpijn
- (vroeg herkenbare) sacro-ilitis (via de MRI)
- perifere artritis, assymetrisch, onderste extremiteiten
- Dactylitis (worstentenen en vingers -> Pip, dip en soms mcp ontsteking)
- tendinopathie
- golfers of tenniselleboog
- enthesiopathie
- afwezigheid reumafactoren
- afwezigheid reumanoduli
- extra articulaire symptomen
- associatie hla-B27
- goede reactie nsaids
- vermindering v gewrichtspijn door beweging
Wat is m. bechterew?
Chronische, systemische inflammatoire aandoening zonder bekende oorzaak, vaak in ruggenwervels.
90% is hla-b27 positief, maar let op.. 8% vd bevolking is hier ook positief voor zonder de ziekte, dus + is niet diagnosticerend.
Welke klinische beeld bij m. bechterew?
- inflammatoire rugklachten
- beperkte bewegelijkheid wervelkolom, vooranamelijk onderrug
- sacro-ilitis
Criteria voor inflam. rugklachten?
- starten voor 40e jaar
- geleidelijk ontstaan
- rust zorgt ni voor verbetering
- verbetering wel door bewegen
- nachtelijke rugpijn, optredend na paar uur slaap, beter bij opstaan
4 vd 5 nodig voor diagnose
LO bij rugklachten?
- inspecteren vd rug bij neutrale stand
- bewegelijkheid rug, boor en achterwaarts via test van Schober
- bewegelijkheid rug lateraal
- rotatie lumbale wervels (MOET 45 graden kunnen)
- thorecale ademexcursies (mi 5 cm))
- let op artritis, ap, psoriasis en ogen
waar is hla-b27 kenmerkend voor?
m. bechterew (een klasse 1 antigeen), maar geen goede screeningsmethode want 1,5% vd mensen met hla-b27 zijn maar + voor bechterew
welke criteria diagnostiek bechterew?
- Lage rugpijn en stijfheid langer dan 3 maanden
- bewegingsbeperking lumbaal
- beperkt in thoraxexcursies
Radiologisch: Sacro-ilitis van graad 2 of hoger bilateraal en 3-4 unilateraal.
Criteria moet radiologisch in combinatie met 1 vd 3 klinische
Welke andere radiologische verschijnselen bij bechterew?
- squaring vd wervels
- verbening ligamenten
- shiny corners (hyperdense wervelhoeken)
wat is sacro-ilitis?
Ontsteking SI gewricht
Hvl pt met bechterew heeft ssacro-ilitis??
100%, maar dit is radiologisch soms pas na 10 jaar zichtbaar, met mri wel eerder zichtbaar
Hoe is sacro-ilitis radiologisch geclassificeerd?
Graad 0: geen afwijking
Graad 1: minimale verandering aan de rand van SI-gewricht, sclerotisch/wittte kleur randen
Graad 2: verandering in de randen, sclerotische toename + onscherp worden randen
Graad 3: Rafeling vd randen, meer sclerose en gewrichtspeelversmalling
Graad 4: volledige ankylose (verbening) vd SI-gewricht
Welke vroege afwijkingen bij bechterew te zijn op MRI?
- oedeem naast SI-gewricht
- Iflammatoire spinale laesies
- Degeneratieve leasies
wanneer sprake van niet radiologische axiale spondylartropathie?
Bij sacro-ilitis volgens mri inclusief een SpA-features, geen zichtbare schade op x-ray OF 2 SpA features + HLA-b27 posiitef
M. bechterew is dan een radiologische axiale spondyloartritis
Wat zijn SpA features?
- Inflam. rugpijn
- artritis
- enthesiopathie
- uveitis
- dactylitis
- psoariasis
- IBD
- goede rea op NSAIDs
- voorgeschied
- HLA-b27 +
- CRP verhoogd
Behandeling bechterew?
- NSAIDS (70-80% rea goed), leefstijladvies, ergotherapie en oefentherapie
- DMARDS, zoals methotroxaat en sulfasalazine NIET effectie, maar juist biologicals zoals TNF-blokkers.
- Anti-IL17
- Jak-remmers
Wat is ilitis condensans?
Sclerotisering vd SI-gewricht, vooral bij vrouwen die ooit zwanger zijn geweest, lijkt op artrose.
Wat is DISH?
Verbening vd ligamenten en pezen die onder spanning staan, hierdoor groeien wervels tegen elkaar. goed te zien op x-foto. Vaak rechterkant vd wervels
