Paragraaf 3.1 Flashcards
Wat is het verschil tussen een statisch spel en een dynamisch spel in de speltheorie? Geef voorbeelden van elk.
Een statisch spel betekend dat het spel één keer gespeeld word en dat de keuzes tegelijk gemaakt worden, een voorbeeld hiervan is het klassieke prisoners dilemma, in een dynamisch spel kan het spel meerdere keren gespeeld worden of worden de keuzes na elkaar gemaakt, een voorbeeld hiervan is een prijzenoorlog
Wat is een dominante strategie in de context van speltheorie en hoe verschilt deze van een Nash-evenwicht?
Dominante strategie: Strategie die voor individuele speler het best is, onafhankelijk van wat anderen kiezen. Nash-evenwicht: Situatie waarbij het voor geen enkele speler voordelig is om eenzijdig van de strategie af te wijken, als de andere speler het niet doet.
In een sequentieel spel, wat is de betekenis van de uitdrukking ‘kijk vooruit, redeneer terug’ en hoe helpt dit bij het bepalen van de spelstrategie?
In een sequentieel spel mag één speler eerst bepalen. Daarna is speler 2 aan zet. Speler één moet kijken hoe speler 2 zal reageren op zijn keuze. Die reacties bepalen de uitkomst voor speler 1. Speler 1 kan vervolgens bepalen welke uitkomst gunstig is en door als eerste een keuze te maken, bepalen welke keuze speler 2 gaat maken. (Voorbeeld: speler 1 moet bepalen of ze zullen toetreden tot de markt, hoe zal speler 2 daarop reageren?)
Leg uit hoe het prisoner’s dilemma het conflict tussen individuele rationaliteit en collectief welzijn illustreert.
Voor het individu met een dominante strategie is concurreren altijd het beste, dus het is rationeel om je dominante strategie te volgen. Je komt dan meestal in de sub-optimale uitkomst terecht. Wanneer je focust op het collectief dan is samenwerken vaak beter voor beide partijen, ookal is dat voor de individuen geen rationele keuze.
Hoe kunnen sociale normen, zelfbinding en collectieve dwang een rol spelen in de uitkomst van een herhaald spel?
Zelfs wanneer het rationeel is om je dominante strategie te volgen om te concurreren, kunnen zelfbinding, collectieve dwang en sociale normen de spelers dwingen om te kiezen voor een optie die het beste is voor het collectief.
Hoe kan het begrip van de speltheorie toegepast worden op echte economische of zakelijke scenario’s zoals marktconcurrentie of onderhandelingen?
Het gevangenendilemma gaat over de vraag “samenwerken of concurreren?” en kijkt naar de (financiële) redenen om te kiezen voor samenwerken of concurreren. Vanuit de theorie kunnen oplossingen worden aangedragen.
Kan een ‘eerlijke’ verdeling in het ultimatum spel als rationeel worden beschouwd? Bespreek waarom spelers kunnen kiezen voor een 50:50 verdeling, ondanks de theoretische voorspelling van de speltheorie.
Nee. Bij een ultimatumspel moet één speler een verdeling van een bedrag kiezen, bijv €100. Die verdeling moet geaccepteerd worden door de andere speler, anders krijgen ze beiden niets. De rationele benadering zou zijn dat voor de 2e speler altijd geldt: alles is beter dan niks. Rationeel gezien moet speler 2 een verdeling accepteren waarbij speler 1 besluit om €99 zelf te houden en €1 aan speler 2 te geven. €1 is immers beter dan €0. In de praktijk blijkt dat mensen eerder kiezen voor een eerlijke verdeling en elkaar straffen (ten koste van zichzelf) als de verdeling niet eerlijk is.
Bespreek het concept van verzonken kosten en hoe dit het beslissingsproces in de speltheorie kan beïnvloeden.
Verzonken kosten zijn kosten die je gemaakt hebt voor specifieke investeringen die niet meer terugverdiend worden als je stopt met je activiteiten. Bijvoorbeeld een bedrijf dat een werknemer naar een cursus stuurt, heeft niets meer aan die investering als de werknemer ontslag zou nemen. Deze verzonken kosten verzwakken de positie in onderhandelingen. Dus als de werknemer nu een hogere looneis stelt, is het bedrijf geneigd daar eerder in mee te gaan omdat ze anders een nieuwe werknemer moeten aannemen en opnieuwe het cursusgeld moeten betalen.
