Otvori me ko šumu :P parcijala

Question 1

1. Osnovni principi za oblast šumske transportne infrastrukture?
2. Šta je relativna otvorenost i kako se računa?

Answer 1

1. Ima ih 3
   - Sloboda korištenja ŠTI ne može biti uskraćena
   - Svi korisnici ŠTI učestvuju u troškovima njene gradnje i održavanja srazmjerno koristi koju imaju njenim korištenjem
   - ŠTI se projektuje, gradi i održava u skladu sa najnovijim stručnim znanjima uz poštivanje zakonskih odredbi vezanih za ŠTI i sa tehničkim elementima koji osiguravaju bezbjednosti svim korisnicima.
2. Računa se metodom kreiranja buffera. U buffer se uzima dvostruka dužina ciljane geometrijske srednje transportne distance privlačenja.
   Or=(Po/Pu)*10.
   Or - relativna otvorenost
   Po - otvorena ovršina za postojeću geometrijsku transportnu distancu privlačenja u ha
   Pu - Ukupna površina otvaranog područja u ha.

Question 2

3. Podjela nagiba terena i način bodovanja po penteku (tabela)?
4. Koji se putevi uzimaju u obračun prilikom računanja otvorenosti?

Answer 2

3. Kategorija nagiba je A-E. Broj bodova 1,2,3,5. Nagib terena u postotcima do 20 do 70%+.
   Kat nagiba A, do 20%, 5,
   Kat B 20-35%, 3,
   Kat C 35-50% 2,
   Kat D 50-70% 1,
   Kat E 70%+ isključuje se
4. Uzimaju se
   - Šumski kamionski putevi koji prolaze kroz šumu uzimaju s eu obračun sa cijelom dužinom.
   - ŠKP koji prolazi rubom šume ili na udaljenosti do 300m od ruba šume uzima se u obračun sa 50% dužine.
   - ŠKP koji okomito dolazi do ruba šume i tu završava uzima se u obračun sa dužinom od 500m.
   - Meki zemljani putevi koji se koriste samo u sušnom periodu ne uzimaju se u obračun za računanje otvorenosti.

Question 3

5. Sa obzirom na način transporta drveta Miha vrši podjelu transporta drveta na? Šta znači sakupljanje?
6. Prema svrsi ŠKP se dijela na? Pojasni

Answer 3

5. Podjelu na
   - Primicanje (sakupljanje) - transport od panja do odgovarajuće vrste transportnog sredstva.
   - Privlačenje (vuča) - transport drveta odgovarajućim transportnim sredstvom do prihvatnog stovarišta u šumi gdje se koncentriše veća količina drvne mase.
   - Prevoz (izvoz) - drvo se transportuje iz šume do centara potrošnje.
6. Glavne, sporedne i prilazne puteve.
   - Glavni šumski putevi otvaraju veće šumsko područje (gospodarsku jedinicu) i po njima se transportuje sva posječena drvna masa sa tog područja. Imaj kolovoz
   - Sporedni šumski putevi otvaraju pojedine slivove ili grupe odjela. Povezani su sa glavnim šumskim putevima. Odvija se transport manjeg intenziteta. Imaju tanji kolovoz.
   -Prilazni putevi se odvajaju od sporednih ili glavnih šumskih puteva i otvaraju pojedine odjele. Sezonskog su karaktera i koriste se u manjim ili dužim intervalima. Put bez kolovoza.

Question 4

7. Oblici mreža ŠKP u različitim terenskim uslovima?
8. Koliku gustoću mreže traktorskih vlaka preporučuje Jeličić za BiH?

Answer 4

7. Na ravnijim terenima moguće je privlačenje drvne mase okomito na izohipse. Mreža puteva je u obliku kvadrata ili pravougaonika. Na ovim terenima potrebna je manja dužina primarne mreže odnosno škp.

• Kraški tereni gdje su visoravni i vrtičast teren zahtijevaju planiranje mreže u obliku nepravilnih zatvorenih linija.
• Brežuljkasta i planinska područja sa širim padinama otvaraju se etažnim putevima koji su međusobno paralelni i slijede tok izohpisi. Između etažnih puteva mogu se izgraditi dijagonalni putevi koji međusobno spajaju etažne puteve.

8. Jeličić preporučuje gustoću traktorskih vlaka 100m/ha a kada se radi o prebornoj sječi i do 200m/ha

Question 5

9. Ako je nagib preko 70% koje transportno sredstvo upotrebljavamo?
10. Glavni razlog smanjenja primjene žičara u Evropi u prošlosti?

Answer 5

9. Žičare
10. Troškovi privlaenja žičarom su veći u poređenju sa troškovima privlačenja transportnim sredstvima po zemlji.

Question 6

11. Prednost žičara u odnosu na načine privlačenja po zemlji?
12. Od čega ovisi izbor vrste šumskog puta i čime je određen?

Answer 6

11. Smanjuju ekološke štete nastale privlačenjem drveta i smanjuju gubitke koji nastaju pri transportu drvne mase a odnose se i na kvantitet i kvalitet drveta.
12. Drvna masa koja se transportuje putem određuje vrstu šumskog puta.

• Za veću količinu drvne mase treba izgraditi put koji će omogućiti siguran i brz transport, to znači kvalitetniji tehnički elementi(veći radijusi krivine, širina kolovoza manji nagib nivelete, kvalitetniji kolovoz).
• Za transport manje količine drvne mase grade se putevi skromnijih tehničkih elemenata koji se što je više moguće uklapaju u teren zbog jeftinoće.

Nagib terena manji od 50% nude projektantu veću mogućnost izbora vrste ŠKP i tehničkih elemenata puta.

Question 7

13. Tri osnovna obliak tehnologije gradnje ŠKP ovisno od nagiba terena su?
14. Kod varijante 1 nagib 10%, kod varijante nagib 20%. Koja varijanta daje veću relativnu otvorenost, koeficijent privlačenja a manju srednju dist privlačenja?

Answer 7

13. su
    - Buldozer (0-40%)
    - Bager (40-60%)
    - Bager+odvoženje (60%+)

Osnova za određivanje granice između pojedinih tehnologija je šteta koja nastaje izgradnjom na okolišu.

14. Varijanta 2 (20%) jer veći nagib znači veću dužinu puteva u datom području što povećava relativnu otvorenost, smanjuje STDP…

Question 8

15. Od kojih elemenata zavisi učinak šumskih žičara?
16. Podjela šumskih puteva prema funkcionalnosti po jeličiću i objasniti?

Answer 8

15. Od dužine primicanja, prosječne zapremina trupaca, nosivosti dizalice, težine drveta, visine dizanja, brzine vožnje, nagiba trase, kvaliteta opreme, vještine i iskustva radnika i koeficijenta iskorištenja radne smjene.
16. Dijele se na produktivne i neproduktivne.
    Kod produktivnih puteva moguć je utovar drveta na vozila cijelom dužinom puteva. Za razliku od produktivnih puteva na neproduktivne puteve nije moguć utovar drveta jer se radi o visokim nasipima, dubokim usjecima ili o veoma strmim padinama.

Question 9

17. Prema saobraćajnom opterećenju putevi se dijele na?
18. Sekundarnu mrežu puteva čine?

Answer 9

17. Puteve za srednje težak saobraćaj (500-2500 bruto tona dnevno),
    puteve za lahki saobraćaj (100-500 bruto tona dnevno) i
    puteve za neznatan saobraćaj (do 100 bruto tona dnevno).
18. Traktorski putevi, traktorske vlake, animalne vlake i žičare.

Question 10

19. Prednosti žičara?

Answer 10

19. su
    - Otvara terene sa nagibom i do 100%.
    - Ne smanjuje produktivnu šumsku površinu
    - Čine male štete na tlu te su pogodne i u zaštićenim šumama
    - Pri transportu se vrlo malo oštećuju dubeća stabla i podmladak
    - Moguć rad u gotovo svim vremenskim uvjetima
    - Drvo pri transportu nije izloženo oštećenjima pa je veći kvalitet privučenih trupaca,
    - Veći pojedinačni tereti i
    - Dužina trase do 1600m (max 2000m).

Question 11

20. Nedostaci žičara?

Answer 11

20. su
    - Privremeno otvaraju šumu samo za potrebe transporta drveta
    - Za njihovu ekonomičnost je potrebna veća koncentracija drvne mase,
    - Žičara mora vući samu sebe duž trase ili mora biti transportovana helikopterom,
    - Visoke upore
    - Preporučuje se veća količina trupaca po liniji (1m^3 po 1m linije),
    - Operater se mora penjati uzbrdo
    - Visoki troškovi montiranja
    - Zahtijeva se tačno planiranje i nadzor,
    - Za uspjeh rada sa žičarama organizacija čini odlučujući faktor
    - Primicanje drvne mase sa strane treba biti skraćeno pomoću prethodnog primicanja i
    - Imaju ograničen dnevni učinak

Question 12

21. Podjela šumskih žičara?
22. Podjela žičara prema nosivosti?

Answer 12

21. Dijele se na
    - Šumske žičare sa vlastitim pogonsim uređajem (montiraju se na kamion)
    - Šumske žičare koje koriste pogonski uređaj mašine na koju su priključene
    - Vučene šumske žičare s vlastitim pogonskim uređajemna saonicama
    - Samovozna kolica.
22. imamo
    - Vrlo lake (ispod 0.5t)
    - lake (1-2t)
    - Srednje teške (2-3t)
    - Teške (3-5t)
    - Vrlo teške (preko 5t).

Question 13

23. Podjela žičara prema broju užadi?
24. Od čega ovisi ekonomičnost žičara?

Answer 13

23. Sa 1 i sa 2 užeta
24. Ovisi od zapremine drvne mase za transport, učinka žičare i troškova transporta.

Question 14

25. Prevoz drveta kamionima ima sljedeće prednosti?
26. Za ocjenu otvorenosti šumske površine potrebno je raspolagati parametrima?

Answer 14

25. ima
    - Mogućnost transporta u svim vremenskim uslovima i svim godišnjim dobima.
    - Brzo i pravovremeno dopremanje drveta do centara potrošnje
    - Omogućen je transport većih količina drvne mase u jedinici vremena.
26. Apsolutna otvorenost, srednja transportna distanca privlačenja, relativna otvorenost, koeficijent efikasnosti otvaranja.

Question 15

27. Apsolutna otvorenost šuma?
28. Srednja transportna distanca privlačenja?

Answer 15

27. Apsolutna otvorenost šuma je broj koji pokazuje dužinu izgrađenih šumskih saobraćajnica na datoj šumskoj šumskoj površini, najčešće ŠPP, GJ ili kategoriji šume.
    Apsolutna otvorenost se računa pomoću formule
    O=D/P
    O- otvorenost šumskog područja u m/ha ili km/1000ha
    D- dužina šumskih saobraćajnica na analiziranom šumsoom području u metrima
    P- površina šumskog područja u hektarima.
28. Je srednja udaljenost privlačenja posječenih stabala od panja po traktorskom putu do stovarišta na najbližem šumskom kamionskom putu.
    Ovisno o liniji privlačenja razlikujemo centralno i paralelno privlačenja.
    - Za računanje STDP polazi se od pretpostavke da je sječiva drvna masa ravnomjerno raspoređena po šumskoj površini.

Question 16

29. Ocjena relativne otvorenosti za sekundarnu mrežu po penteku
30. Minimalna otvorenost šuma?

Answer 16

29. Otvorena površina u postotcima od do 60% do preko 90%. Kategorija otvorenosti nedovoljna, slaba, jedva dobra, vrlo dobra, odlična.
    Otvorena P do 60%, nedovoljna
    Ot P 60-70%, slaba
    Ot P 70-80% jedva dobra
    Ot P 80-90% vrlo dobra
    Ot P 90%+, odlučna
30. Brojčani je pokazatelj koji se dobije analizom ispunjenoti kriterija da ŠKP podržavaju realizaciju svih mjera koje su planirane ŠPO na ekonomskim osnovama. Orjentacija je u izradi planova gradnje šumskih puteva prema optimalnoj otvorenosti.
    - Ulaganjem u otvaranje šuma skraćuju se distance privlačenja i smanjuje se potreba za mehanizacijom za privlačenje. Jeličić tvrdi minimalnu otvorenost šuma u BiH 10m/ha.

Question 17

31. U šumskim kulturama je potrebna __ nego u visokim šumama?
32. Prema istraživanjima S, B 2011 udio javnih puteva u ukupnoj otvorenosti šuma u FBIH u posljednje vrijeme je __ u odnosu na ranije

Answer 17

31. Veća
32. veći

Question 18

33. Zakoni koji su vezani sa otvaranjem šuma i pojasni?

Answer 18

33. su
    - Zakon o šumama, Šumsko – privredna osnova (ŠTI mora biti planirana, izgrađena i održavana tako da poštuje ekonomske i tehničke uslove, da minimalno utiče cjelokupan ekosistem)
    - Zakon o prostornom planiranju (Prostornim uređenjem osiguravaju se uslovi za gospoadarenje, zaštitu i upravljanje prostorom),
    - Zakon o građenju (poduzimanje građevinskih i drugih radova kao i potrebnih mjera za sigurnost, građenje i održavanje obavlja se prema odredbama ovog zakona),
    - Zakon o vodama, (zabranjeno je izvoditi građevinske zahvate na erozivnom području. Za izgradnju šumskih puteva i mostova potrebna je prethodna vodna saglasnost)
    - Zakon o javnim putevima, Zakon o koncesijama, Zakon o zaštiti okoliša, Zakon o rudarstvu (Potrebno je izvršiti usklađivanje nadležnosti Zakona o šumama i Zakona o rudarstvu na način da se omogući korištenje materijala iz pozajmišta za gradnju i održavanje ŠTI) .
    - Pravilnici, smjernice i tehnički propisi za projektovanje, gradnju i održavanje šumskih saobraćajnica.

Question 19

34. Navedi elemente od kojih zavisi učinak šumskih žičara?
35. Kako nagib terena utiče na projektovanje uzdužnog nagiba traktorskih puteva?

Answer 19

34. Oblik terena u uzdužnom presjeku, obuhvatanje sječine koja se otvara i položaj krajnjih tačaka.
35. Uzdužni nagib traktorskih puteva zavisi od nagiba terena, geološko - pedološke podloge, položaja i saobraćajnog opterećenja traktorskog puta.
    Na nagibima terena od 0 do 25% traktorski putevi se vode okomito na izohipse sa malom ili nikakvom količinom zemljanih radova. Na ravnijim terenima se preporučuje uzdužni nagib traktorskih puteva do 12% radi kasnije mogućnosti prevođenja u kamionske puteve (Bajrić, 2011).
    Uzdužni nagib traktorskih puteva ovisno o sredstvu rada i smjeru izvlačenja može biti u padu do 25% (iznimno 30%), a za vuču u usponu do 20% (Hrvatske šume, 2006). Za projektovanje traktorskih puteva najvećeg uzdužnog nagiba potrebno je poznavati terenske i vremenske prilike, te tehnologije rada. Korištenje traktorskih puteva za privlačenje drveta u periodima dugotrajnih kiša ili snježnih padavina moguće je samo na usponima koji su manji od maksimalnih.

Question 20

36. Pojasni kako saobraćajno opterećenje utiče na kategoriju ŠKP. Dati intervale saobraćajnog opterećenja za pojedine kategorije ŠKP?
37. Navedi minimalnu otvorenost za ravničarske, brdsko-planinske i planinske terene i pojasniti zbog čega se te vrijednosti razlikuju?

Answer 20

36. Saobraćajno opterećenje za dimenzioniranje kolovozne konstrukcije određuje se pomoću prognoza za period za koji se dimenzionira kolovozna konstrukcija. Izražava se bruto tonama na 24 sata. Prema saobraćajnom opterećenju putevi se dijele na: − puteve za srednje težak saobraćaj (500 – 2.500 bruto tona dnevno), − puteve za lahki saobraćaj (100 – 500 bruto tona dnevno) i − puteve za neznatan saobraćaj (ispod 100 bruto tona dnevno).
37. Su
    - Ravničarsko područje 7m/ha
    - Brdsko-planinsko područje 12 m/ha
    - Planinsko područje 15m/ha

Question 21

38. Koji podaci vezani za ŠTI se nalaze u izvještajima o gazdovanju šumama u FBIH. Jel to dovoljno po vašem mišljenju?
39. Koja širina se uzima u buffer prilikom računanja relativne otvorenosti za postojeću mrežu

Answer 21

38. Ovi izvještaji sadrže podatke o ostvarenoj izgradnji i rekonstrukciji ŠKP u jednoj godini i planove za narednu godinu, stanje šumskih kamionskih puteva (dužinu puteva i otvorenost izraženu u km/ha), te podatke o otvorenosti šuma i šumskih zemljišta u FBiH po širim kategorijama šuma.
39. Relativna otvorenost se računa metodom kreiranja buffera na način da se u buffer uzima dvostruka dužina ciljane geometrijske srednje transportne distance privlačenja.

Question 22

40. Zadatci

Answer 22

40. List