osteoporoza

Question 1

kliniczna manifestacja

Answer 1

• złamania niskoenergetyczne, głównie trzony kręgów i bliższy koniec kości udowej(BKKU) lub dalszy koniec kości promieniowej
• garb w odc piersiowym -> obniżenie wzrostu
• silne dolegliwości bólowe

Question 2

Rozpoznanie złamania osteoporotycznego kręgu w badaniu radiologicznym

Answer 2

obniżenie którejkolwiek wysokości trzonu kręgu o >=20% w stosunku do wysokości tylnej w odcinku piersiowym lub lędźwiowym kręgosłupa ocenianym w projekcji bocznej

Question 3

Czynniki ryzyka osteoporozy(14)

Answer 3

1. predyspozycja rodzinna - BKKU u jednego z rodziców
2. wiek kobiet >65, M>70
3. płeć żeńska
4. rasa biała i żółta
5. BMI <18kg/m2
6. niedobór hh płciowych
7. przedłużony brak miesiączki
8. nieródka
9. stan pomenopauzalny, zwłaszcza przedwczesny
10. używki
11. upadki w wywiadzie
12. niski poziom aktywności fizycznej
13. niskie spożycie wapnia i witaminy D
14. leki, schorzenia - osteoporoza wtórna

Question 4

Przyczyny osteoporozy wtórnej(9)

Answer 4

1. zaburzenia hormonalne(nie tylko z zakresu hh płciowych)
2. choroby układu pokarmowego
3. choroby nerek
4. choroby pulmo
5. choroby szpiku i krwi
6. zaburzenia czynności układu ruchu (SM, reumatyczne)
7. leki wykorzystywane po transplantacji
8. unieruchomienie
9. sarkopenia

Question 5

Które leki sprzyjają osteoporozie ?

Answer 5

1. GKS
2. hh tarczycy w dawkach supresyjnych
3. leki przeciwpadaczkowe(fenytoina, fenobarbital)
4. agoniści GnRH
5. inhibitory aromatazy
6. atymetabolit i leki immunosupresyjne
7. heparyna niefrakcjonowana i antagoniści wit K
8. pochodne tiazolidynodionu
9. IPP
10. inhibitory lipazy
11. leki przeciwretrowirusowe

Question 6

Jak dzielimy osteoporozę pierwotną ?

Answer 6

starcza i pomenopauzalna

Question 7

osteoporoza starcza - charakterystyka

Answer 7

po 65rz

głównie złamania trzonów kręgów i szyjki kości udowej

Question 8

osteoporoza pomenopauzalna - charakterystyka

Answer 8

przed 65rz

głównie trzonu kręgów i dystalne części k. promieniowej

Question 9

Wskazania do DXA

Answer 9

1. obecność złamań osteoporotycznych
2. wiek >65 K, >70M
3. obniżenie wzrostu o >3 cm lub obecnośc klinicznych czynników ryzyka złamania
4. leczenie inhibitorami aromatazy-K, rak piersi/leczenie ablacyjne - M, rak prostaty

Question 10

kryteria rozpoznania osteoporozy

Answer 10

1. DXA T<= - 2,5
2. złamanie niskoenergetyczne
3. osteopenia + złamanie niskoenergetyczne
4. FRAX >10%

<40rz - wskaźnik Z < -2 + czynniki ryzyka

Question 11

Wskazania do leczenia farmakologicznego osteoporozy

Answer 11

1. stwierdzneie złamania osteoporotycznego
2. T-score < -2,5Sd
3. FRAX >10%

Question 12

Leki o działaniu antykatabolicznym/antyresorbcyjnym

Answer 12

1. bisfosfoniany
2. denosumab
3. HTZ
4. SERM - raloksyfen

Question 13

Leki o działaniu anabolicznym

Answer 13

teryparatyd