organisaties Flashcards
Wat is WHO + doel?
World health organization = het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van mensen wereldwijd => opstellen normen en standaarden, onderzoek en monitoren globale gezondheidssituatie
Wat is world health assembly?
beslissingsorgaan van WHO –> bestaat uit delegatie van alle WHO-lidstaten
Wat zijn de 6 prioriteiten van WHO?
‘ensure healthy lives and promote well-being for all at all ages’
1. universele gezondheidszorg
2. detectie acute gezondheidsrisico’s in alle landen + juiste reactie
3. meer toegang tot kwalitatieve veilige medicatie, vaccin, testen
4. sociale, economische en milieu determinanten van gezondheid aanpakken
5. niet-overdraagbare ziekten, mentale gezondheid, geweld, verwondingen, handicap
6. SDG = health-related sustainable development goals van VN: 17 doelen die voor 2030 bereikt moeten worden voor gezondere wereld
Hoe draagt WHO bij aan voedselveiligheid?
- INFOSAN
- richtlijnen en adviezen opstellen –> aandeel in SPS en Codex alimentarius
Wat is INFOSAN?
internationale food safety authorities netwerk = opgezet door WHO + FAO
Doel: het bevorderen van de uitwisseling van informatie en samenwerking tussen nationale voedselveiligheidsautoriteiten over de hele wereld. Het netwerk fungeert als een platform waarop landen snel en efficiënt informatie kunnen delen over voedselveiligheidsincidenten, zoals uitbraken van door voedsel overgedragen ziekten of verontreinigingen van voedselproducten.
<-> EU: TRACES
Wat is WAHIS? Op welke 4 pijlers is dit gebaseerd?
World animal health information system = informatiesysteem voor diergezondheid, opgezet door OIE -> verzamelt, controleert en verspreidt informatie die verkregen wordt via veterinaire diensten van lidstaten
=> samenwerkingen met WHO en FAO
Bewaking -> vroege vaststelling -> aangifte -> verificatie -> informeren -> communiceren
- Surveillance
- Detectie: analyse + aangifte
- Verificatie
- Informatie verspreiden
Wat is FAO? + visie
FAO = food and agriculture organization of the united nations
Visie = uitbannen van honger, het bereiken van voedselzekerheid, het verbeteren van voeding, het bevorderen van duurzame landbouwpraktijken, het verminderen van armoede op het platteland en het duurzaam beheren van natuurlijke hulpbronnen
Wat zijn de 5 principes van FAO?
- honger en voedselonzekerheid elimineren: toegang tot gezonde voeding, politieke akkoorden stimuleren en informeren
- verduurzaming agricultuur, bos, visserij met hogere productiviteit
- reduceren rurale armoede: productiviteit verhogen + risico beheersing
- vorming inclusieve efficiënte landbouw en voedingssystemen
- verhoging veerkracht en resistentie van gezinnen tegen rampen
Wat is de OIE en wat is hun algemene visie?
World organisation for animal health = one health
1. beheersen risico’s voor gezondheid en welzijn van dieren
2. minimaliseren van geassocieerde gevallen voor volksgezondheid
3. beschermen omgeving en biodiversiteit
Wat zijn de 4 missies van OIE?
Wereldorganisatie voor diergezondheid => ontwikkelen standaarden/adviezen gebundeld in handleidingen voor veterinaire diensten
1. internationale standaarden opstellen over diergezondheid, dierlijke producten en welzijn: erkend door WTO en SPS
2. transparantie: info over dierziekten door WAHIS
3. expertise: wetenschappelijke info
4. betere controle van dierziekten
Wat zijn voorwaarden voor een ziekte om op de OIE lijsten te komen?
Wanneer deze ziekte voorkomt: ziekte aangeven + acties ondernemen om internationale spreiding tegen te gaan
1. internationale verspreiding van pathogeen
2. minimaal 1 land vrij van ziekte
3. ziekte kan op betrouwbare manier gedetecteerd worden
4. transmissie naar mens mogelijk OF significante impact op gezondheid dieren OF op wilfdlife
Hoe draagt FAO bij aan voedselveiligheid?
- Samen met WHO: Codex alimentarius => opstellen voedselveiligheidsnormen en -richtlijnen
- onafhankelijk wetenschappelijk advies + adviseren rond ontwikkelingen
- FAOSTAT-website: toegang tot informatie
- FAO emergency prevention system for Food safety: voorbereid zijn op voedselveiligheid noodgeval
- INFOSAN: snel informatie delen
- Samenwerken met lokale voedselproducenten voor veiligere productie
Wat is de WTO? + principe
World trade organisation = organisatie die eerlijke en open handel van voedselproducten tussen landen bevordert + bescherming gezondheid en veiligheid van consumenten => opstellen handelsregels + oplossen geschillen tussen lidstaten + hulp aan ontwikkelingslanden
Hoe draagt WTO bij aan voedselveiligheid?
- SPS = sanitary and phytosanitary measures = overeenkomst om maatregelen te nemen voor bescherming menselijke, dierlijke en plantaardige gezondheid
- Wetenschappelijk advies: aanmoediging lidstaten om wetenschappelijk bewijs en risicobeoordelingen te gebruiken bij vaststellen maatregelen
- Consistentie: voedselveiligheidsnormen worden in lijn met standaarden vastgesteld => voedsel in handel moet aan minimum kwaliteit voldoen
Wat is SPS? Op basis waarvan is dit gebaseerd?
sanitary and phytosanitary measures = overeenkomst binnen de WTO die lidstaten in staat stelt om noodzakelijke maatregelen te nemen over bescherming menselijke, dierlijke en plantaardige gezondheid -> het erkent het recht van landen om voedselveiligheidsmaatregeln te treffen.
veilige handel van voedsel (voedselveiligheid, voor gezondheid van dier en plant kunnen toepassen), zonder onnodige restricties
Gebaseerd op standaarden van:
- codex alimentarius (voedsel)
- OIE (dier)
- FAO secretariat of international plant protection convention (plant)
=> SPS notification submission system zal notificaties over veiligheid doorgeven
=> SPS information management system = database over info
FAO, WHO en OIE gaan standaarden in SPS bepalen
Wat is codex alimentarius? Door wie opgesteld?
verzameling van internationale voedselstandaarden en -normen om veilige, gezonde en eerlijke voedselpraktijken te bevorderen en de bescherming van de consument te waarborgen
- FAO
- WHO
=> gebruikt als onderdeel van SPS
Wat zijn belangrijke onderwerpen in codex alimentarius?
- diervoeder
- AB resistentie
- biotechnologie
- contaminanten
- voeding & etikettering
- pesticiden: vaststellen MRL’s
=> codex geeft richtlijnen, evalueert risico’s, bepaald MRL’s
Wat is ISO?
Internationale Organisatie voor Standaardisatie = onafhankelijke internationale organisatie die normen ontwikkelt en publiceert
- ISO9000 = kwaliteitsmanagement
- ISO22000 = voedselveiligheid management
Wat is ISO9001?
= standaard die de benodigdheden voor een
kwaliteitsmanagementsysteem omschrijft = hoe bedrijf functioneert en producten kan leveren waar klanten tevreden mee zijn
Wat zijn 4 normen om voedselveiligheid gerelateerde risico’s in bedrijf te verminderen?
= ISO22000
1. communicatie
2. systeem management
3. goede hygiëne praktijken
4. HACCP principes
Hoe kan ISO de conformiteit van producten achterhalen?
= achterhalen of product aan standaarden voldoet
1. testen: determineren van karakteristieken product
2. certificatie: bewijs dat product aan standaarden voldoet
3. inspectie: regelmatige controles of standaarden behaald worden
Wat is EFSA?
European Food Safety Authority = onafhankelijke Europese instantie die verantwoordelijk is voor het verstrekken van wetenschappelijk advies en communicatie over voedselveiligheid, voedingsstoffen, diergezondheid en plantengezondheid binnen de Europese Unie (EU)
- uitvoeren risico evaluaties
- enkel advies, geen wetvorming
Hoe zit de structuur van EFSA in elkaar?
- leden management team verkozen door Europese raad
- uitvoering door directeur en management team
- scientific committee en panel werkt op vraag van Europese Commissie of op eigen initiatief => advies geven
- samenwerken met nationale autoriteiten en voedselveiligheidsdiensten
- ONAFHANKELIJK van EU, wel gefinancieerd door EU
Wat is ECDC?
European Centre for Disease Prevention and Controle = onafhankelijke EU-agentschap dat verantwoordelijk is voor het bevorderen en ondersteunen van de preventie en bestrijding van infectieziekten in Europa
Wat is het hoofddoel van ECDC?
European centre for disease prevention and control = identificatie, evaluatie en communicatie van gevaren voor volksgezondheid door infectieuze ziekten
Op welke 3 gebieden werkt ECDC?
- wetenschappelijke info voor maken juiste beslissingen
- versterken van gezondheidssystemen
- preventie infectieuze ziekten
Wat zijn taken van ECDC?
- bewaking: 52 overdraagbare ziekten -> jaarlijkse rapportering, maandelijks voor salmonella/mazelen/rubella, wekelijks voor influenza/west nile fever
- epidemiologische intelligentie + reactie bij uitbraken: systematisch verzamelen data uit bronnen + snelle reactie + adviezen
- data verzamelen => TESSy
- advies
- microbiologie: labo’s
- paraatheid van lidstaten beoordelen
- opleidingen/trainingen
- communicatie
- samenwerken
Wat is het programma van voedsel- en watergebonden ziekten en zoönosen?
= initiatief van WHO + ECDC
doel: de bewaking, preventie, detectie en respons op voedsel- en watergebonden ziekten en zoönosen te versterken. Het richt zich op het identificeren en aanpakken van risicofactoren die kunnen leiden tot het ontstaan en de verspreiding van deze ziekten, en op het bevorderen van maatregelen voor voedselveiligheid en het beheer van zoönosen.
Wat is TESSy?
The European surveillance system = geïntegreerd systeem van ECDC voor de verzameling, analyse en verspreiding van gegevens over infectieziekten in Europa
Wanneer werd de Europese unie opgericht?
1993 bij het Verdrag van Maastricht
Uit hoeveel landen bestaat de Europese Unie?
27
Wie is de voorzitter van de Europese Unie?
Ursula von der leyen