opmaat - thema buikklachten Flashcards
Acute buikpijn
pijn in buik voor minder dan een week
Acute buik tekenen
urgent (pijn bij percussie, druk-loslaatpijn, contralaterale drukpijn, psoasfenomeen, lokale drukpijn, hoestpijn, defense musculature), peritoneale prikkeling, obstructie, extra-abdominaal
Herpes Zoster
- Incidentie 5 per 1000 persoonsjaren
- 80-90% romp, 10-20% gelaat
- Huiduitslag in verzorgingsgebied sensibele zenuw
- Herpes opthalmicus
- Herpes opticus
- Prodromale verschijnselen
- Etiologie: reactivatie varicella zoster virus
- Besmettelijk
- Prognose; 7-10 dagen indrogen blaasjes
- Complicatie; Post-herpetische neuralgie (5-30%)
- Immuungecompromiteerden
Beleid bij Herpes Zoster
- Pijnverlichting Neuropathische pijn:
- Stap 1: amitriptylline 10-25 mg/ nortriptylline 10-25 mg
- Stap 2: gabapentine
- Verwijzing pijnspecialist voor behandeling
- Orale antivirale middelen bij HSV in het gelaat+ immuungecompromiteerden (Aciclovir of valaciclovir)
- Zinkolie/zalf
- Uitleg!
- Thuisarts.nl
Herpes Zoster vaccinatie
- Shingrix® recombinant zostervaccin (RZV)
- Zostavax® levend verzwakt zostervaccin
- Provavirax® het levend verzwakte varicellavaccin
- Belangrijkste reden voor vaccinatie is voorkomen
post-herpetische pijn - Voor 60e jaar
Voordelen ct boven echo
- Zeer snel
- Fantastische resolutie
- Niet onderzoeker afhankelijk
- Bot en gas geen probleem
- Obesitas is een voordeel
- Second opinion mogelijk
- Voor clinici makkelijker te interpreteren
voor de radioloog: - geen plakvingers
- geen confrontatie met zieke patiënten
- geen problemen met covid19
- clean procedure
- geen drukke onrustige wachtkamers
- teleradiologie
voordelen echo boven de ct
- echo apperatuur is klein, handzaam en mobiel
- wordt met de dag goedkoper en beter
- niet invasief – vooral kinderen en zwangere vrouwen voordeel
- beeldresolutie is superieur!!!??
- Real time
- Effect van compressie – storend gas weg. Maar ook hydropische galblaas vast te stellen (blijft rond)
- Dichter bij problemen
- Effect zwaartekracht – nierstenen laten vallen bijvoorbeeld, niet dan weet je dat het vastzit (geimpateerd, cholecystitis, galblaas er uit). als zwelling blijft hangen – tumor
- Correlatie met pijnlocalisatie zoals hernia
- Echogeleide punctie
- Sommige dingen niet te zien op ct
gepasseerde niersteen symptomen
Heftige koliekpijn, daarna minder pijn en dan loze aandrang
Nadelen dat echo maken beschikbaar is voor iedereen
- Gefragmenteerde imaging
- Slecht gedocumenteerde en matige kwaliteit echo
- Geen integratie met CT en MR
- Veel fou positieve en fout negatieve diagnoses
- Veel onnodig duur en invasief vervolg onderzoek
- Toename kosten
- Slecht voor de patiënt
Voordelen dat echo beschikbaar is voor iedereen
- Echo kan boost geven
- Medisch studenten leren basis
- Meer aandacht in les
- Echo minded door waarde inschatting (betrouwbaarder dan percuteren etc)
- Voldoend ekennis van mogelijkheden en beperkingen
- Besef dat triage echografie beter in handen is van radioloog
Oorzaken pijn linker bovenbuik
- Ulcus ventriculi
- Pancreatitis
- Diverticulitis, IBD
- Darmobstrucite
- Pleuritis, pneumonie
- Pyelonefritis
- Nefrolithiasis
- Miltinfarct/ruptuur
- ACNES syndroom
Oorzaken pijn middelste bovenbuik
- Ulcus ventriculi/duodeni
- Pancreatitis
- Achterwandinfarct
- Aneurysma van de aorta
- Ischemie van de darm
- Inflammatoire darmziekte
- Darmobstructie
- Appendicitis
- Hernia (periumbilicaal)
Oorzaken pijn rechterbovenbuik
- Galsteenlijden – choledocholithiasis, cholecystolithiasis, cholecystitis
- Ulcus duodeni
- Cholangitis
- Hepatitis
- Pleuritis, pneumonie
- Pyelonefritis
- Nefrolithiasis
- Appendicitis
- ACNES syndroom
Symptomen galwegstenen
maagpijngevoel,
krampend,
na eten,
gewichtsverlies
Klachten erger bij vet eten,
koliekpijn,
na afvallen.
Als rondje over de buik naar de rug pijn
Behandeling galwegstenen
Ursodeoxycholzuur, later laparoscopische cholecystectomie
Appendicitis symptomen
Pijn van bovenbuik naar onderbuik rechts, geen eetlust, overgeven, spaarzame peristaltiek of geen geluid onder, mcburney loslaatpijn, vervoerspijn, koorts, geen gewichtsverlies
Acute vs chronische buikpijn
Bestaat pijn minder dan 5 dagen en niet door trauma?
Obstipatie vereisten
rome 3 criteria, 2 hiervan nodig
Defecatiefrequentie ≤ 2 × per week
Fecesincontinentie ≥ 1 × per week1
Ophouden van ontlasting
Pijnlijke of harde, keutelige ontlasting
Grote hoeveelheid ontlasting die het toilet verstopt2
Grote fecesmassa voelbaar in abdomen of rectum
Kinderen obstipatie vereisten twee hiervan
defecatie onder 2x er week, ophouden ontlasting, pijnlijke harde of keutelige, grote hoeveelheid in luier of toilet, grote massa palpabel in abdomen of rectum, fecale incontinentie tenminste een keer per week
verschil organische obstipatie en functionele obstipatie
Organische obstipatie – aandoening
Functionele – pathologie ontbreekt
Advies om obstipatie te voorkomen
- Voldoende vocht
- Voldoende vezels
- Voldoende beweging
- Niet ontbijt overslaan – reflex aan
- Voldoende persen
Organische obstipatie voorbeelden
- Carcinoom
- Ileus
- Medicamenten
- Metabool
- Zwangerschap – progesteron geeft trage darmpassage
- Urogynaecologische ingreep
- Prolaps vagina achterwand
- Neurodegeneratieve afwijking
Solfenacine
tegen incontentie, kan obstipatie geven
Obstipatie medicatie oorzaken
- Ijzer
- Acetylsalicylzuur
- NSAID
- Antidepressiva
- Opiaten
- Anti epileptica
- Antiparkinson
- Neuoleptica
- Diuretica
- Calciumantagonisten
Behandeling mecicamenteus obstipatie
- 1: laxantia. Volumevergrotend (macrogol), osmotisch (lactulose)
- 2: contactlaxantia (visacodyl, sennosiden), andere laxantia (magnesiumoxide)
- 3: rectaal indien oraal na 3 dagen niet heeft geholpen
Overloopdiarree
keutels en waterige diarree
Encopresis
poepbroek kinderen die al zindelijk zijn
Soiling
remspoor
Klysma contraindicaties
- Braken of buikklachten
- Aute buikaandoeningen (peritonitis, appendicitis)
- Aangeboren megacolon
- Beschadigd darm-rectumslijmvlies
- Maag darm bloedingen
- Verhoogde absorptie van fosfaat uit colon
- Matige en ernstige nierinsufficientie
- Verstoringen van elektrolytenbalans
Beleid fecoliet
digitale fragmentatie
Paralytische ileus
- Infectieuze peritonitis of pancreatitis postoperatief
- Medicatie
- Dm ketoacidose
- Hypothyeoidie
Obstructieve ileus
- Streng/verkleving (tot decennia na operatie/peritonitis)
- Maligniteit
- Ruimteinnemd proces buiten colon
- Volvulus
- Faecale impactie
- Beklemde lies of littekenbreuk
- Diverticulaire stenose
- Crohn
Beleid ileus
- Niets per os – iv vocht, maaghevel, elektrolyten controleren, vochtbalans, diurese bijhouden, icc chirurg
- Laxeren bij verdenken faecale impactie en klysma
Maaghevel
ondanks niks per os toch maagsap, maag leegpompen om voorkomen dat het door maag gaat
Tekenen weefselinvasie infectie nier
- Koorts
- Algemene malaise
- Koude rillingen
- Flank of perineumpijn
- Tekenen sepsis
- Delier
Risicogroepen weefselinvasie nier
- DM
- Afwijking nier
- Patiënten met neurologische blaasfunctiestoornis
- Zwangeren
- Mannen
- Kinderen onder 12
Bij welke uitslag urineweginfectie:
Groei bacterien dipslide na 24h
Nitriet positief en leukocyten negatief
Nitriet negatief en leukocyten positief niet omdat het cystitis kan zijn (bacterie die nitraat niet omzet) maar ook contaminatie
Sediment verontreinigd betekenis
plaveizelcelepitheel cellen in urine, niet veel over te zeggen
Behandeling gecomplcieerde cystitis
Ciprofloxacine
Na AB niet verbetering cystitis wat dan dd
niet gevoelige bacterie of pyelonefritis. Kan ook EUG, longembolie, pneumonie, cholangitis, cholecystitis, subfrenisch abces, appendicitis, urolithiasis
Pyelonefritis test
urinekweek
Longembolie test
d dimeer niet afwijkend dan ct angio
Pneumonie test
x thorax, echo, ct
Cholangitis of cholecystitis onderzoek
echo
Subfrenisch abces test
echo
Subfrenisch abces test
echo
Appendicitis test
echo
Urolithiasis test
echo of urine
Behandeling pyelonefritis
iv cefotaxim
perihepatitis – fits hughes syndroom
- Soa van tuba naar lever.
- Kan door chlamydia, gonnoroe, trichomonas
- Dysurie, vaginale afscheiding, contactbloeding, dyspareunie, koorts
- Kan ook zonder evidente onberbuiksklachten of adnexitis optreden
Risicofactoren EUG
- Vg eug
- Tubachirurgie
- SOA/PID in vg
- Subferitliteit
- IUD in utero
- Endometriose
- DES kinderen
schouderpijn, duizeligheid en
syncope kunnen eerste symptomen zijn
Risicofactoren overiumtorsie
- Cysteus vergroot adnex
- Eerdere torsie/vergrootadnex
- PCOS
Behandeling ovariumtorsie
- laparoscopisch detorsie ovariumsparend in fertiele leeftijd
- In tweede instantie behandelen/verwijderen cyste
Waarschijnlijkheidsdiagnose bij pijnlijkheid en zwelling scrotum
Epididymitis/torsio testis (al afgestorven, daarom minder pijn)
Geen relatie tussen torsio testis en epididymis.
Onderscheiden epididymitis en torsio testis
- torsio geeft afwezigheid cremasterreflex
- pijn neemt af bij omhooghouden testis bij epididymitis
hoe snel torsio testis behandelen
binnen 6h, anders niet vitale testis tot gevolg
Voor galstenen wanneer hogere kans - 4F
forty–the age over 40 years of age; female–sex; fertile–fertility; fat—obesity
Koliekpijn
Bewegingsdrang en pijnvrije periode. Bij holle organen (buisjes) door knijpen
zakt weer af na tijdje
pancreatitis symptomen
pijn aan buik en rug precies er achter, maar niet rondom
foetushouding
misselijkheid
braken
koorts
geen diarree of gewichtsverlies
Galwegafwijking lab
gamma gt
Pancreatitis lab
lipase hoog
Darmischemie lab
lactaat
Shock effecten
eerst hartslag omhoog om te compenseren, dan bloeddruk omlaag
Onderverdeling galsteenlijden
- Choledocholithiasis
- Cholecystolithiasis
- Cholecystitis
- Cholangitis
- Biliaire pancreatitis – helemaal onderaan, alles afgesloten
waar wijst Loslaatpijn, Defense musculaire op
prikkelnig peritoneum
wat verwacht je bij darm perforatie
harde buik (door ontlasting of iets in buik) en constante pijn
Cholecystolithiasis symptomen, LO, lab en beeldvorming
- Symptomen: niks of biliaire koliekpijn soms naar re schouder, uitgelokt door maaltijden, misselijk en braken, bewegingsdrang
- LO: niks
- Labwaarden: niks
- beeldvorming: echo
choledocholithiasis symptomen, LO, lab en beeldvorming
- symptomen: pij re bovenbuik, ontkleurde ontlasting, donkere urine, icterus
- LO: icterus
- Labwaarden: gamma gt, alkalisch fosfatase (cholestatisch lab). in begin ALAT ASAT hoog
- Beeldvorming: Echo, ERCP (voornamelijk!)
Acute cholecystitis symptomen, LO, lab en beeldvorming
- symptomen: koorts, pijn re bovenbuik (langdurig), misselijk, braken
- LO: murphey sign (niet mcburney), peritoneale prikkeling, koorts
- Labwaarden: CRP, leukocytose
- Beeldvorming: echo, anders CT
cholangitis symptomen, LO, lab en beeldvorming
- symptomen: charcots triad - pijn rechter bovenbuik continu, koorts, cholestase. reynolds pentad - shock. icterus en koude rillingen
- LO: icterus, shock, zieke indruk
- Labwaarden: CRP, leukos, leverenzymen
- Beeldvorming: echo, anders CT
Secretoire diarree
meer uitgescheiden dan opgenomen. Kan bloed bij, daardoor anemie
oorzaak bacteriele toxines (cholera, stafylokokken)
Osmotische diarree
hoge concentratie daar gaat water naar toe. oorzaak sorbitol, lactoseintolerantie, wordt minder bij vasten. verder bij virale infectie/laxantia
Excudatieve diaree
door ontsteking niet goed opnemen zoals pancreasinsuff of coeliakie, crohn
Motiliteits diarree
meer beweging
door hyperthyreoidie, medicatie, vagusdisfunctie, darmresectie
waarmee stel je het tumorstadium van darmkanker vast, en waarmee de uitzaaiingen?
TNM colon door MRI vaststellen, niet PETCT. Metastasen op afstand met CT thorax abdomen, niet PETCT. Is omdat lever altijd activiteit heeft
geeft colontumor links of rechts meer klachten
Tumor links colon meer klachten omdat rechts nog uit kan rekken, links veel minder. Ook omdat ontlasting minder vast is, en grotere diameter. Links ook veel sneller symptomen
Histaminerg angio oedeem onder 40j
- Niet erfelijk
- Ontstaat snel
- Hoofd/hals
- Soms urticaria
- Reageert op antihistaminica
- Kan op elke leeftijd
Hereditair angio oedeem onder 40j
- Autosomaal dominant
- Ontstaat traag
- Asymmetrisch overal
- Geen urticaria
- Geen reactie op antihistaminica
- Onder 18 vaak
Nadelen ct
- Duur
- Straling
- Dunne patiënten nadeel
nadelen echo
- Obesitas
- Kan niet bot en gas bekijken
- Minder overzicht
Vanaf welk CRP aanvullend onderzoek doen wanneer appendix op echo niet zichtbaar is?
50 – dan ct
moet je nog onderzoek doen wanneer niersteen klinisch zo duidelijk is obv kliniek?
dan alleen ct wanneer je wilt zien waar de steen zit. Voordelen: nietstenen zichtbaar, locatie en grootte stenen zichtbaar (niet op echo), goed overzicht. Maar geeft tunnelvisie! En daarnaast wat als het niet zichtbaar is?
Welke ct setting bij maken bij verdenking nierstenen
botwindow want is gecalcificeerd. Daarna wekedelen voor urether beoordeling. Zonder contrast omdat steen zelf ook wit is, soms hele nier
Steen – blanco
Hydronefrose – blanco
Nieren bekijken – contrast
symptomen AAAA (aneurysma aorta abdominalis)
acute epigastrio pijn uitstralend naar rug, vg hypertensie, hoge pols, lage bloeddruk, hoog CRP, hoog leukos
onderscheid maken aneurysma geruptuurd of niet op ct
Donkere cirkel er om heen is aneurysma met thrombus, midden is witter want daar is het contrast – gescheurd aneurysma bij A waarbij lumen los is, minder ernstig.
ZSAS HIER
ZSA: Differentiaal diagnostisch denkkader bij buikpijn
Toetsen en testen (buikpijn)
ZSA: De werkdiagnose bij casuïstiek?? misschien niet
JO
Diarree definitie
3 of meer keer in 24h lozen van ongevormde ontlasting
Acute diarree definitie
tot 2 weken
Chronische diarree oorzaken intestinaal
o ontsteking/infectieus (zelden bacterieel),
o ontsteking niet infecteus zoals CU, diverticulitis, crohn
o malabsorptie door steatorroe door pancreas, candidiasis, pathologische darmflora, ziekte van whipple, osmotische diarree door lactase deficientie
Chronische oorzaken diarree niet intestinaal
o hyperthyreoidie
o DM
o medicamenteus
Bacteriele veroorzakers diarree
campylobacter jejeni, salmonella, shigella, shigatoxine producerende E coli (STEC), clostridium difficile, yersinia enterocolitica
Virale veroorzakers diarree
norovirus en rotavirus
Parasitaire veroorzakers diarree
cryptosporidium parvum, giardia lamblia
Mechanismen van verwekkers voor veroorzaken diarree
Resorberend oppervlak beschadigen (brush border) waarin disachariden zich bevinden, nodig voor de afbraak van koolhydraten
Door de vorming van enteotoxinen – minder resorptie en toegenomen secretie in vnml dunne darm
Door invaie en beschadeging enterocyten in terminale ileum en colon – ontstekingsreactie met bloed en pus/slijm (dysenterie)
Infecteren enterocyten – afgestoten, vervangen door minder goed dedifferentieerde cellen, minder resorberend
Voedselvergiftiging oorzaak
door bacterie gevormde toxines binnen enkele uren. Bij infectieus is langer (1-3d)
Toxische diarree veroorzakers)
s aureus, baccilus cereus, clostridium perfringens, E coli, vibrio cholerae (buiten NL
Infecteuze diarree veroorzakers
salmonella, shigella, E coli, campylobacter jejuni, yersinia enterocolitica, rotavirsu, norovirus, enterovirus, adenovirus en andere giardia lamblia, entamoebe histolytica (buiten NL), cryptosporidium, microsporidium
PMC (pseudomembraneuze collitis)
veroorzaakt door clostridium difficile, kan toxisch megacolon en colonperforatie geven
Waarbij komt c difficile infectie het meeste voor?
in het ziekenhuis bij gebruik van dlindamycine, cefalosporinen en amoxicilline door veranderingen in intestinale flora
Norovirus kenmerken
- Wordt verspreid van mens-mens maar ook via water, voedsel of besmette omgeving
- Zorgt nogal eens voor epidemie in zorginstelling
- Overal ter wereld een van de meest voorkomende oorzaken van gastro-enteritis
verschil crohn en CU
Ziekte van crohn kent vernauwingen, fistels en granulomen en kan in hele spijsverteringskanaal voorkomen (vooral laatste deel dunne darm en eerste deel dikke darm)
Bij CU zijn er vrijwel geen vernauwingen, fistels en granulomen en dit komt alleen in colorectum voor
Bij beide ziektes komen kunnen andere delen van lichaam ook aangedaan zijn, zijn er darmontstekingen, komen tussen 15-30 aan het licht, komen in sommige families vaker voor en de oorzaak is onduidelijk
Op welke locatie vindt lactose malabsorptie plaats?
Mucosale spijsvertering
Coeliakie kenmerken
- Darmspruw genoemd
- Afwezigheid slijmvliesvilli bij endoscopie
- Kan op vele wijzen manifesteren, zowel in eerste levensjaren als op volwassen leeftijd
waar wordt Misselijkheid en braken gereguleerd
hersenstam
Via waar wordt braakcentrum geactiveerd bij metabole afwijkingen?
Chemoreceptor trigger zone
Welke zenuwen worden geactiveerd bij braken
n phrenicus, spinale zenuwen (dwarsgestreept spierweefsel buikwand en thorax), n vagus (larynx en farynx)
Effect NSAID op maag
maaglijm bestaat uit polymeren van glycoproteinen die veel water kunnen opnemen en gel vormen. HCO3 uit slijmbekercel neutraliseert HCL. Prostaglandine stimuleren de vroming hiervan maar prostaglandine wordt geremd door salicylaten en NSAIDs
Oesophagitis ontstaat door reflux
Reflux, zuurbranden, oprispen
het terugstromen van maagzuur in de slokdarm, geeft retrosternale pijn en of zuur in keel/mond
Dyspepsie
continu of terugkerende klachten van pijn of onaangenaam gevoel in bovenbuik, al dan niet gepaard gaande met misselijkheid, opboeren of een opgeblazen gevoel
Uitscheiding bilirubine
gebonden aan albumine, in de lever geconjugeerd. In de darm wordt het omgezet naar urobilinogeen. Een deel hiervan wordt uitgescheiden, een ander deel geabsorbeerd
Wat is verhoogd bij een prehepatische oorzaka van icterus?
Ongeconjugeerd bilirubine
Wat is verhoogd bij een posthepatische oorzaak van icterus?
geconjugeerd bilirubine
Non hepatische oorzaken icterus
hemolyse hematoom resorptie van hematoom
Intrahepatische oorzaken icterus
cirrose, hepatitis (viraal/toxisch/autoimmuun), intrahepatische cholestase (geneesmiddel, kanker, immuun), bilirubineconjugatiestoornis (syndroom van gilbert, ziekte vna grigler-najjar)
Extrahepatische oorzaken icterus
obstructie ductus hepatocholedochus (galsteen, kanker, primair sclerotiserende cholangitis, pancreatitis, overige structuren)
Wat verwacht je bij pre hepatische oorzaak icterus als lab
indirect bili hoog
direct niet
urine licht
ontlasting donker
oorzaak vaak hemolyse
Wat verwacht je bij hepatische oorzaak icterus lab
Indirect bilirubine hoog
Direct bilirubine hoog
Urine donker
Ontlasting licht
Leverziekten vaak oorzaak
Wat verwacht je bij post hepatische icterus lab
indirect bilirubine laag
Direct hoog
Urine donker
Ontlasting licht
Galsteen tumor
Parietale pijn
nociceptieve pijn veroorzaakt door prikkeling van de gevoelszenuwen van het parietale, de buikwand bekledende peritoneum. Duidelijk begrensd en scherp, stekend of kloppend, kan gepaard gaan met hogere spierspanning en wordt verergerd door stimulatie, drukverhoging en beweging.
Viscerale pijn
nociceptieve pijn die voortkomt uit de darm of een ander orgaan. Het orgaan is niet gevoelig maar treed op als visceraal peritoneum er omheen uitgerekt wordt of de spieren van een hol orgaan zich samentrekken. Is niet duidelijk gelocaliseerd, borend, drukkend of krampend. Gaat vaak samen met vegetatieve verschijnselen. Meestal in de midline
Reffered pain
pijn ver van betrokken orgaan door dermatoom dat op het zelfde ruggenmergniveau projecteert
Niet urgente ziektes acute buik
- Niet specifieke buikpijn
- Gastroenteritis
- Inflammatoire darmziekten
- Lever, pancreas en gal problematiek
Levensbedreigende ziektes acute buik
- Aorta aneurysma
- Darm ischemie
- Darm perforatie
Urgente ziektes acute buik
- Acute appendicitis
- Acute diverticulitis
- Darm obstructie
- Cholecystitis
- salpingitis
urgent = binnen 24h gestart
Meest naar minst voorkomend buikklachten
- Acute appendicitis
- Acute diverticulitis
- Obstructie
- Cholecystitis
- Acute pancreatitis
- ischemie
HU waarde
hoe wit iets is
Contrastreactie
anafylactisch, kan leiden tot shock. Hierbij tabel volgen
Van waar tot waar loopt een ct abdomen
boven diafragmakoepels tot onder os ischii, inademen om diafragma lager te krijgen, scangebied kleiner
Voordelen mri
- Geen stralen
- Hoogste sensitiviteit en specificiteit van alle onderzoeken
Nadelen mri
- Duur
- Kost veel tijd
- Specifieke protocollen voor specifieke diagnoses
Ontstoken appendix echo kenmerken
- Groot (meestal boven 7mm)
- Niet comprimeerbaar
- Vetinfiltratie
- Vetinfiltratie
- Doppler +++ of –
- Niet mobiel
Normale appendix echo kenmerken
- Klein (onder 7 mm meestal)
- Compressie mogelijk
- Geen vetinfiltratie
- Doppler +
- Mobiel
Welk onderzoek beste voor appendicitis
MRI en CT beide even goed, echo mist er soms een paar
symptomen geruptureerd aneurysma
Zeer hevige pijn onderin buik, zwelling mediaanlijn, lage bloeddruk
coeliakie persoonskemerken en begeleidende symptomen
jonge kinderen en vrouwen
Gewichtsverlies bij
volwassen of failure to thrive
bij kinderen, steatorroe,
anemie, invloed dieet op
buikpijn, soms braken
prikkelbare darm syndroom persoonskemerken en begeleidende symptomen
jong volwassenen, meer vrouwen
Wisselend: diarree, obstipatie, of combinatie geen gewichtsverlies ,opgeblazen gevoel
obstipatie persoonskenmerken en symptomen
iedereen
zelden overloopdiarree
Diverticulose –(itis) persoonskenmerken en symptomen
over 40j
Zelden diarree, soms
bloedbijmenging, bij –itis
acuut pijn koorts, algehle
malaise
geen gewichtsverlies, linker onderbuik
lactose intolerantie persoonskenmerken en symptomen
iedereen
vaak diarree, geen
gewichtsverlies, kan
secundair,
collitis ulcerosa persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Vaak diarree (bloederig) en
gewichtsverlies
ziekte van crohn persoonskenmerken en symptomen
iedereen
diarree (bloederig) en
gewichtsverlies
infectieuze collitis persoonskenmerken en symptomen
iedereen
diarree (bloederig) soms
gewichtsverlies (chronsich)
colorectaal carcinoom persoonskenmerken en symptomen
boven 50j
Zelden (overloop) diarree,
vaak gewichtsverlies,
veranderd
ontlastingspatroon,
bloedbijmenging
NB ook zelden buikpijn
refluxziekte persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Geen diarree of
gewichtsverlies, brandend
maagzuur, oprispingen
dyspepsie persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Opgezet gevoel maag,
boeren, misselijk, branden
maagzuur
ulcus pepticum persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Opgezet gevoel maag,
boeren, misselijk, branden
maagzuur, braken
met hematemesis
galstenen persoonskenmerken en symptomen
iedereen, meer kans obesitas/gewichtsverlies
koliekpijnen, misselijk
braken, RBB
Geen diarree of gewichtsverlies
chronische pancreatitis persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Diarree (vettig)
gewichtsverlies mogelijk
hepatitis persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Icterus (bij bv hepatitits a), koorts, malaise, misselijk
Maligniteit van lever,
galwegen, galblaas,
pancreas persoonskenmerken en symptomen
iedereen
geven zelden
buikpijn. Geen diarree, vaak
gewichtsverlies
chronische urineweginfectie persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Geen diarree of
gewichtsverlies,
mictieklachten
nierstenen persoonskenmerken en symptomen
iedereen
koliekpijnen, misselijk en
braken
endometriose persoonskenmerken en symptomen
pijn rondom de menstruatie
uterusmyomen persoonskenmerken en symptomen
Anemie, pijn rondom
menstruatie
ovariumcysten persoonskenmerken en symptomen
misselijkheid, zeurende pijn
pelvic inflammatory disease persoonskenmerken en symptomen
bij IUD
koorts, slingerpijn,
dyspareunie, fluor evt
cervixcarcinoom persoonskenmerken en symptomen
post-coïtaal bloedverlies, NB
geeft zelden buikpijn
uteruscarcinoom persoonskenmerken en symptomen
Hevige vaginaal bloedverlies,
post-coïtaal bloedverlies
geeft zelden buikpijn
ovariumcarcinoom persoonskenmerken en symptomen
niks
angina abdominalis persoonskenmerken en symptomen
iedereen
Vaak diarree, geen
gewichtsverlies
adhesies persoonskenmerken en symptomen
Na operatieve ingrepen,
zeurend van aard vaak geen
bijkomende symptomen
buikwandpijn ACNES persoonskenmerken en symptomen
Pijn neemt toe bij activiteit
(bukken, stofzuigen), met 1
vinger aan te wijzen,
Misselijkheid bij pijn
abdominale migraine persoonskenmerken en symptomen
Misselijkheid en braken
herpes zoster persoonskenmerken en symptomen
boven 60j
prodromale verschijnselen
Algehele malaise, veel pijn,
misselijkheid, blaasjes
perihepatitis symptomen
uitstralende pijn, vastzittend aan de ademhaling
subfrenisch abces symptomen
RBB, piekende koorts
gastro enteritis symptomen
Vaak diarree, geen gewichtsverlies, koorts,
dehydratie
reflux symptomen
Geen diarree of gewichtsverlies, pijn epigastrio,
oprispingen
ileus symptomen
stille buik, obstipatie, misselijkheid, braken
maagperforatie symptomen
hematemesis
Galblaasperforatie symptomen
Geen diarree of gewichtsverlies
Obstructie door hernia,
tumor, intussusceptie,
volvulus, torsie symptomen
Zelden (overloop)diarree, geen gewichtsverlies
Urolithiasis symptomen
Koliekpijnen, flankpijn
beklemde) hernia inguinalis symptomen
misselijkheid, brakne
Pyelonefritis/
urineweginfectie
Geen diarree of gewichtsverlies, koorts, pijn
flanken, klachten van een UWI, algehele malaise
Epididymitis/ orchitis/ torsio
testis symptomen
Geen diarree of gewichtsverlies, acuut begin,
klachten van een UWI, misselijkheid braken,
koorts
Acute blaasretentie symptomen
Niet kunnen plassen of enkel kleine beetjes, of
hematurie
Hydronefrose symptomen
koliekpijn
Extra uteriene graviditeit symptomen
zwangerschap, vaginaal bloedverlies, misselijk
braken
Peri-hepatitis symptomen
Pijn RBB, vastzittend ademhaling
Acuut aneurysma aortae
abdominalis symptomen
Geen diarree of gewichtsverlies, vegetatieve
verschijnselen, shock
Dissectie abdominale aorta symptomen
Geen diarree of gewichtsverlies, misselijk
braken, vegetatieve verschijnselen, scheurende
pijn
mesenteriaal thrombose symptomen
Soms diarree, gewichtsverlies, pijn gerelateerd
aan eten, algemene vasculaire problematiek
diverticulitis onderzoek en behandelen
lab (CRP, leukos), CT
voedsel onthouding, vocht, ab, soms chirurgie
salmonella/shigellose incubatietijd, diagnose en behandeling
8 uur tot 2 dagen (shigellose 1-3d)
kliniek, kweek, pcr, soms bloedkweek
ors, loperamide (shigellose ciprofloxazine bij ernstig)
yersinia incubatie, diagnose en bhenadeling
3-7d
buikpijn en enteritis
feceskweek en pcr
fluorchinolonen
campylobacter incubatie, symptomen, diagnose, behandeling
2-4d
hoofdpijn, verward, misselijk, waterdunne diarree
klinisch beeld, kweek, pcr, bloedkweek
zout en vocht, azitro bij ernstig
erysipelas/cellulitis verwekker, incubatie, symptomen, diagnose, behandeling
erysypelas door pyogenes, cellulitis door s aureus/a strep
1-2d
ery is roder en pijnlijker met blaar
kliniek en lab
penicilline en druk
fasciitis necroticans/gasgangreen verwekker, incubatie en behandeling
door a pyogenes/clostridium
uren tot dagen/2-4d
clindramycine (en peni bij gas) en chirurgie
incubatietijd tropishce muggenziektes
malaria 12-17d
gele koorts 2-9d
dengue 5-14d
chikungunya 1-12d
zika 3-12d
ebola/marburg incubatietijd
2-21d
leptospirose incubatie, symptomen, diagnose, behandeling
2-30d
hoofdpijn, rillerig, spierpijn, donkere urine, icterus, sufheid, tachycardie, hypoten, conjunctivitis, hepatomegalie, nekstijf
kliniek, bloed, urine, liquor, serologie, lab
penicilline, dialyse indien nodig
schistosomiasis incubatie, symptomen, diagnose, behandeling
14-84d
koorts, hepatomegalie, eosinofilie, urticaria, diarree met bloed of slijm, oesaphagus varices, hematurie
kliniek, feces eieren, urine, rectumbiopt
praziquantel en soms cortico
perihepatitis
pijn gebonden aan ademhaling, koorts, malaise
diverticulitis symptomen
misselijk, braken, soms diarree
ileus symptomen
misselijk, braken, geen diarree