opmaat - thema bewustzijnsstoornissen Flashcards
Spoedverwijzing per ambulance wanneer bij bewustzijnsstoornissen
- Bij bewusteloosheid of verlaagd bewustzijn (EMV onder/gelijk aan 8 en 15 resp)
- Bij insult na trauma
- Bij focale neurologische uitval na trauma (moeite spreken, zicht, motorische uitval, minder senibiliteit, linksrechtsverschil)
- Bij vermoeden schedelbasisfractuur (palpabele fractuur, retro auriculaire bloeduitstorting, bloed in trommelvlies, hemotympanum, vocht uit oor of neus (otonnoe, rhinnoroe), gespannen fontanel kind)
- Bij vermoeden hoogenergetisch trauma
Hoog energetisch trauma (HET)
- Alles meer dan 2-3x lichaamslengte qua val
- Ongeval met meer dan 45 km/u (met autogordel om)
- Auto contra fietser/voetganger met meer dan 10 km/u
- Aanrijden van bron/snor of motro door ander voertuig bij snelheidsverschil van meer dan 35 km/uur
wat valt onder D?
EMV, FAST, pupil
* Lateralisatie
* PEARRL
* Glucose
* Nekstijfheid
wat valt onder E?
temp, glucose, VAS, huid
Lichamelijk onderzoek bij bewustzijnsstoornis
- Pupilgrootte, lichtreactie, oogbewegingen
- Mimiek van het gelaat (symmetrisch)
- Aanwijzingen schedelbasisfractuur
- Hematoom schedel
- Kracht en sensibiliteit
- Reflexen
- Hele lichaam bij kindermishandeling vermoeden
Wekadvies
Elk uur wakkermaken eerste 6 uur, daarna elke 2 uur. Kijken of reactie normaal is.
Aanwijzingen voor kindermishandeling
- Onduidelijk/inconsistente anamnese over aard/ernst trauma
- Lange tijdsinteval tot medische hulp
- Discrepantie tussen lo en anamnese of onbevestigde val door persoon die niet verzorger van kind was
- Ander letsel dan hoofdtrauma
- Sociale context
ARAS
Asecnderend Retculair Activerend Systeem, in reticulaire kernen
voor vorming bewustzijn
Wanneer vangnet gebruiken na triage bij letsel
Achteruitgang in abc of alarmsymptomen
VITE
Vite – snel aan denken bij bewustzijnsdaling want time = brain
* Vasculair – infarct, bloeding
* Infectie - meningitis
* Trauma
* Epilepsie
Meningitis trias
koorts, bewustzijnsdaling, nekstijfheid. Bewustzijnsverlies bemoeilijkt testen meningeale prikkeling
Status epilepticus
aanval meer dan 5 min. Potentieel levensbedreigend. Niet post ictaal gedaald bewustzijn
Post anoxisch coma
- Na reanimatie
- Prognose belangrijk voor pt en nasten
- Belangrijke rol voor eeg
- Detectie voor slechte uitkomst grotost binnen 24h
Hersendood
alle functies inclusief hersenstam en verlengde merg vergaan zijn
Orgaandonatie, niet weefsel
Beter dan na circulatiedood
Waarom en wanneer MRI
Wekedelen beter differentieren, bot ook. Verchil vocht, spier, fibrose, bot heel goed te onderscheiden
Aanwezigheid / typering vocht in de knie, peesletsels, peesontsteking, kraakbeen pathologie, bot / weke delen tumoren Occulte fracturen zijn soms op MRI zichtbaar (en niet op Xray
Werking MRI
Proton verticale (richting) en transversale (draaibeweging) component. Netto magnetisatie in B0 vlak (richting magneet), terwijl normaal richting, netto magnetisatie 0 is. De netto magnetisatie in B0 is ongeveer T1 tijd, netto magnetisatie in transversaal vlak is ongeveer T2. Machine heeft bepaalde pulse (klapt naar andere kant) en geeft protonen weer kans om naaar rustpositie te gaan. T1 herstelt langzaam, maar dit verschilt per weefsel, daarom sommige weefsels witter afgebeeld dan andere weefsels.
Effect T1 op densiteit MRI
Hoe korter T1 tijd, hoe witter het plaatje
T1 SI intensiteit MRI per lichaamsdeel
- Lucht, kalk, bot, snelstromend bloed zwart
- Vocht, ligamenten, spieren/pezen, buikorganen, kraakbeen donker
- Eiwitrijk weefsel lichtgrijs
- Vet, bloed, gadolinium, melanine, eiwit wit
effect T2 tijd op intensiteit
Hoe langer T2, hoe witter in het plaatje
T2 SI intensiteit MRI – onthoud T2 water wit per lichaamsdeel
- Lucht, kals, bot, snel stromend bloed zwart
- Ligamenten, pezen, lever, pancreas, bijnieren, kraakbeen donker
- Vet, lever, pancreas, bijnieren, spieren, kraakbeen lichtgrijs
- Vocht, liquor, blaas, gal/galblaas, nieren wit
Hoe T1 en T2 ondersheiden
In plaatje kijken naar blaas, myelum, liquor
Waarbij vetsupressie gebruiken
In T2 vet en vocht lastig van elkaar te onderscheiden, daarom vetsupressie
Effect buisgrootte MRI
Hoe nauwer buis en hoe homogener het veld, hoe beter de plaatjes
Coil nodig bij MRI waarom
ontvanger van signaal uit patiënt – beter plaatje
Bij kinderen en zwangeren in MRI waaraan denken
afh van leeftijd kijken of ze stil kunnen liggen, speciaal kinderkussen of ouder erbij, sedatie
Gevaren MRI
- Magneet - Aantrekken metalen
- Coils - magnetisch veld genereert elektrische stroom die opwarmt bij weerstand (overgang ene weefsel naar andere weefsel. Daarom benen uit elkaar leggen, meters van armen af etc. Geeft anders verhitting/verbranding
- Gradients - zorgen voor omslaan protonen naar andere kant. Kan zorgen dat pacemaker op dat ritme gaat kloppen. Verder ook materiaal dat is ingebracht (maar niet wordt aangetrokken) kan vervormen door vibratie
MRI aanvraag
kan niet vanuit huisarts, moet vanuit specialist. Niet bij bv artrose want diagnose is al duidelijk, wel bij verhaal dat niet klopt met behandelconsequenties
EMV in vergelijking met AVPU inschatting
- A – 15
- V – 12-14
- P – 9-11
- U – 8 of lager
Sympathomimetisch toxidroom
(fight and fly)
Cocaïne
Amphetamines (speed)
XTC
Caffeïne
2CB/4-FMP (ook serotonerg)
Hypertensie
Tachycardie
Versnelde AF
Hyperthermie
Mydriasis
Normale peristaltiek
Overmatig zweten
Agitatie, paranoia, wanen
Hyperreflexie
Anticholinergisch toxidroom
Antihistaminica
Antiparkinson middelen,
Antipsychotica
Antidepressiva,
Atropine
Spierverslappers
Scopolamine
Tachycardie, Hypertensie,hartritme-
stoornissen
Normale AF
Hyperthermie
Mydriasis (geen pupilreflex)
Verminderde peristaltiek,
Urine-retentie, droge huid/ mucosa
Delirium, convulsies
Cholinergisch toxidroom
Insecticiden (carbamaten en
organofosfaten)
Paddo’s
Zenuwgas
Fysotigimine
Bradycardie, hypotensie, AF, VT, AV-block
Normale temp
Bemoeilijkte ademhaling
Miosis
Diarree, braken, buikkrampen
Zweten ,speekselvloed, tranen, urine-incontinentie
Agitatie, rusteloosheid, angst, psychose,
delier,depressive CZV, coma
Spierfasciculaties, spiertrekkingen, convulsie, krampen,
spierzwakte
Sedativa-Hypnotica
Benzodiazepinen
Alcohol
GHB
Bradycardie, Hypotensie
Hypoventilatie
Hypothermie
Normale pupillen
Verminderde peristaltiek
Geen verandering zweten
Ataxie, verminderd EMV / coma
Hyporeflexie
Opioïd toxidroom
Opiaten
Heroïne
Methadon
Hypotensie, bradycardie
Verlaagde AF
Hypothermie
Miosis
Verminderde peristaltiek
Geen verandering zweetproductie
Verminderd bewustzijn
Serotonerg toxidroom
XTC i.c.m. met andere middelen
-MAO-remmers
-SSRI’s
-ameftamine, cocaïne
2CB/4-FMP (ook symptatico-
mimetisch)
- Tachycardie
- Versnelde AF
- Hyperthermie, koorts
- Mydriasis
- Diarree
- Zweten, oververhitting, trillen/rillen
- Spierstijfheid (kaakklem),
fasciculaties en overactieve reflexen - Verwardheid
wat testen bij verdenking toxidroom
bloedgas
niet urine, gaat te ver terug
Laag ph hoog PaCo2 en laag HCO3
metabole compensatie
Laag ph, laag HCO3 en laag PACO2
respiratoire compensatie
Hoog ph met laag PACO2 en laag HCO3 –
metabole compensatie
Hoog ph met hoog HCO3 en hoog PACO2
respiratoire compensatie
Carboxyhemoglobine is hoog in bloedgas
koolmonoxide vergiftiging
Restverschijnselen koolstofmonoxidevergiftiging
- Late neuropsychiatrische verschijnseleln na gemiddels 20d
- Cognitief
- Persoonlijkheid
- Beweging
- Focale
- Geen relatie tussen ontwikkelen en hoogte van vergiftiging
Ingrijpen kinetiek intox
- Absorptie – maagspoeling, koolstof, darmlavage
- Distributie – lipofiele geneesmiddelen
- Eliminatie – dialyse, extra corporale membraan oxygenase
Antidotum opioid–
naloxon, flumanezil
acute wernicke encefalopathie symptomen
door alcohol vg B1 tekort, verder nystagmus, verwardheid, loopstoornis. Heeft hoge mortaliteit. Korsakov is chronisch
Beleid bij verdenking wernicke encefalopahtie
thiamine iv hooggedoseerd, 3x500 voor 3 dagen daarn a1x250. Bij onrust lorazepam, CT en MRI