O&O College 4

Question 1

begrip

Answer 1

verstaan wat anderen zeggen

komt voor productie! vaak begrijpen kinderen al enigszins wat je bedoelt maar kunnen ze het zelf nog niet zeggen

Question 2

productie

Answer 2

zelf praten (of zingen of schrijven etc.)

Question 3

generativiteit

Answer 3

met een eindige set van woorden en morfemen in de menselijke vocabulaire kunnen we een eindige hoeveelheid zinnen samenstellen en veel ideeën bedenken etc.

Question 4

fonemen

Answer 4

eenvoudige units van betekenisvol geluid die gebruikt wordt voor taalproductie. ze kunnen voor een totaal ander woord zorgen als ze omgedraaid worden, een klein stukje klankeenheid kan dus al voor een verschil in woordbetekenis zorgen
bijv. /d/ en /b/ zijn fonemen in het Nederlands, omdat bak en dak 2 totaal verschillende woorden zijn

Question 5

fonologische ontwikkeling

Answer 5

kennis over het geluidssysteem van een taal. dit is de eerste stap die kinderen toepassen in het leren van een taal

Question 6

morfemen

Answer 6

kleinste units van betekenis in een taal, samengesteld door 1 of meerdere fonemen. draagt een echte betekenis bij zich
bijv. hond, bestaat al uit 2 morfemen

Question 7

semantische ontwikkeling

Answer 7

betekenis van een taal

Question 8

syntax

Answer 8

grote combinaties van woorden van verschillende combinaties om zinsbouw mogelijk te maken (soort grammatica)

Question 9

syntactische ontwikkeling

Answer 9

hoe woorden en morfemen precies gecombineerd worden (eigenlijk grammaticale ontwikkeling)

Question 10

pragmatische ontwikkeling

Answer 10

gebruikswijze van een taal (incl. context van hoe alles gezegd wordt, betekenis betrekken en meer)

Question 11

taal ontwikkeling heeft 2 eigenschappen

Answer 11

1. species-specifiek: alleen mensen kunnen taal beoefenen
2. species-universeel: alle mensen van de hele wereld leren taal door een typische ontwikkeling (vaak in de linker hersenhelft)

Question 12

kritieke periode voor taal

Answer 12

tijd waarin taal makkelijker ontwikkelt en na deze periode is taal verwerving moeilijker en vaak ook minder succesvol. deze tijd is vroeg in de kinderjaren

Question 13

Infant Directed Speech (IDS)

Answer 13

manier waarop mensen tegen kinderen praten. vaak met een hoge stem, overdreven gezichtelijke expressies, langzamere spraak, herhalen van woorden, duidelijker articuleren
het is niet perse nodig maar kinderen vinden de IDS wel veel interessanter, en luisteren dan ook meer wanneer iemand IDS gebruikt

Question 14

speech perception

Answer 14

een voorbeeld van perceptuele vernauwing: je kunt als jonger kind beter verschillen in een taal opmerken

Question 15

distributionele eigenschappen

Answer 15

het fenomeen dat in elke taal bepaalde geluiden vaker samen voorkomen dan andere geluiden. we herkennen vaak voorkomende combinaties dan ook sneller

Question 16

woord segmentatie

Answer 16

het opdelen van stukjes, weten waar een woord eindigt en begint in een vloeiende spraak

Question 17

prosodie

Answer 17

leren van verschillende geluiden: intonatie, klemtoon, ritme van een bepaald woord

Question 18

cooing

Answer 18

simpele, uitgerekte klanken uitspreken

bijv. ooooohhhhhh of baaaaaa

Question 19

babbling

Answer 19

lettergrepen beginnend met een medeklinker gevolgd door een klinker uitspreken
bijv. ba, ma, la

Question 20

referentie

Answer 20

de associatie tussen woorden en betekenis

Question 21

productieve vocabulaire

Answer 21

woorden die een kind kan zeggen

Question 22

holofrastische periode

Answer 22

periode waar kinderen beginnen om woorden te zeggen en met 1 woord een hele zin aanduiden
bijv. ‘optillen’

Question 23

telegrafische spraak

Answer 23

spraak waarbij 2 woorden als 1 zin worden bedoeld

Question 24

probleem van referentie

Answer 24

kind leert een paar woorden en gebruikt de betekenis van dit woord te ruim, naar welke objecten verwijzen de verschillende woorden?

Question 25

Mutual exclusivity

Answer 25

besef dat een bepaald iets maar 1 naam kan hebben
bijv. je laat 2 objecten aan het kind zien: een emmer en een bal. het kind kent 1 van de objecten, namelijk de bal. als je dan als onderzoeker vraagt welke de emmer is, zal het kind wijzen naar de emmer, omdat het kind uitsluit dat het nieuwe woord hoort bij het voorwerp wat het kind niet kent

Question 26

whole object assumption

Answer 26

aanname dat een benaming voor een geheel object is en niet voor een onderdeel ervan
bijv. als een kind het nieuwe woord ‘bloem’ leert, dan zal het kind aannemen dat dit over de gehele bloem gaat, en niet over het steeltje of het blaadje

Question 27

overextensie

Answer 27

gebruik van een woord in een bredere context dan gebruikelijk
bijv. elke man op aarde ‘papa’ noemen

Question 28

fast mapping

Answer 28

een nieuw woord leren door het tegenovergestelde te horen van een bekend woord naast een onbekend woord. dus het gebruik van tegenstellingen om een nieuw woord te leren
bijv. een kind kent het woord ‘kind’. de ouder zegt tegen het kind, terwijl deze wijst, ‘ik ben de ouder en jij bent het kind’. het kind zal dan begrijpen dat ‘ouder’ uit de tegenstelling doelt op de ouder

Question 29

pragmatische cues

Answer 29

aanwijzingen van mensen om je heen volgen om iets te leren

Question 30

cross-situationeel woord leren

Answer 30

in verschillende situaties telkens hetzelfde woord horen en daardoor het woord leren

Question 31

syntactisch bootstrapping

Answer 31

de taal wordt gebruikt om de betekenis van het woord te leren
bijv. het kind moet het woord ‘banaan’ leren. hij gebruikt de volgende 2 zinnen:
1. De aap eet de banaan
2. De banaan wordt door de aap gegeten
door middel van de grammatica en zinsbouw kan het kind dan weten over welk woord het gaat

Question 32

collectieve monologen

Answer 32

‘gesprek’ tussen 2 kinderen, waarbij de kinderen afzonderlijk een gesprek voeren en slechts voortborduren op hun eigen onderwerp

Question 33

overregularisatie

Answer 33

het gebruik van verkeerde grammaticale regels in situaties waarbij deze regels niet toepasselijk zijn
bijv. in het Engels achter elk werkwoord -ed plakken, terwijl er ook irreguliere vormen zijn van werkwoorden zoals grew en niet grow-ed

Question 34

2 belangrijke taaltheorieën

Answer 34

1. nativisme
   taal is te complex om alleen voort te komen uit ervaring. er bestaan aangeboren structuren bij kinderen om een taal te kunnen leren
   Chomsky: er bestaat een grote, abstracte set van regels die voor elke taal geldt –> Universal Grammar
2. connectionisme
   leermechanisme dat wij gebruiken om een taal te leren. er bestaan veel neuronale netwerken die met elkaar in verbinding staan, waardoor associaties de neuronale netwerken stimuleren

Question 35

Universal Grammar

Answer 35

samengestelde set van abstracte, onbewuste regels die overeenkomen in elke taal

Question 36

modularity hypothese

Answer 36

idee dat het menselijke brein aangeleerde, zelf bevattende taal module heeft dat anders is van andere aspecten van cognitieve functionering
brein bevat aangeboren en zelfbehouden modules gebruikt voor specifieke cognitieve functies

Question 37

connectionisme

Answer 37

gelijktijdige activatie van veel verbonden processing units, allerlei neuronale netwerken die met elkaar verbonden zijn

Question 38

dual representation

Answer 38

een symbolisch gegeven moet gerepresenteerd zijn in 2 manieren op hetzelfde moment
bijv. de connectie kunnen leggen tussen een kleine miniatuurkamer die er hetzelfde uit ziet als een levensechte kamer