neuropsychologie

Question 1

case-studies

Answer 1

1. Phineas Gage
   - pijn door hoofd
   - grote veranderingen in persoonlijkheid & sociaal herstel
   - aandoening van frontaalkwab
2. Paul Broca
   - patient die spraak begreep maar niet beheersde
   - aandoening van spraakcentrum van broca

Question 2

eerste neuro-imaging-instrumenten

Answer 2

1. angelo mosso’s human circulation balance
   - activiteit van brein = hogere doorbloeding
   - in ruglig op tafel
   –> meet balans = verplaatst bloed
2. pneumo-encephalografie
   - walter dandy
   - drainage van cerebrospinaal vocht = beter contract X-ray
   - invasief, pijnlijk & gevaarlijk
   - vaak gebruikt voor fMRI tot jaren 70

Question 3

EEG

Answer 3

= elektro-encefalo-grafie

1. meting
   - elektroden op hersenen
   - meting van alle depolarisaties
   –> ERP’s event-related potentials = alle EEG’s op 1 stimulus
   - probleem = verstoring van andere hersen regio’s bij diepe gebieden
2. vergelijking fMRI/EEG
   - hoge spatiele resolutie / lage
   - lage temporele resolutie / hoge
   - meting corticale & subcotricale activiteit / enkel corticaal
   - indirecte meting van activiteit / directe

Question 4

MRI

Answer 4

= magnetic resonacance imaging

1. MRI
   - sterk homogeen magnetisch veld maken
   - coils maken verstoringen & kijken naar reflecties
   - structurele beeldvorming
2. fMRI
   - functionele MRI
   - BOLD-response = blood-oxygen-level dependent
   –> hoger verbruik van zuurstof meten
   - andere magnetische eigenschappen oxy & desoxy hemoglobine
   - hersenen verdelen in voxels = 3x3x3mm

Question 5

non-invasieve hersenstimulatie

Answer 5

1. TMS transcranial magnetic stimulation
2. tDCS transcranial direct current stimulation
3. gedragsexperimenten

Question 6

algemene principies visuele perceptie

Answer 6

1. verdeelde verwerking
   - verschillende onderdelen in apparte delen verwerkt
   - kleur, diepte, vorm, beweging, …
2. parallele verwerking
   - verschillende onderdelen worden automatische & tegelijk verwerkt
3. hoge resistentie tegen ruis = grootste obstakel van AI
4. beïnvloed door processen
   - top-down = vanuit hersenen aandacht naar verschillende zaken die je zoekt
   - bottum-up = vanuit opvallende dingen aandacht naar wijzen
5. constructief
   - dingen die we niet volledig zien invullen door vorige ervaringen

Question 7

oculomotorische cues deel 1

Answer 7

= perceptie ven 3D ruimte
= waar is object
bijna alle cues worden aangeleerd tijdens opgroeien

1. convergentie
   - spanning van oogspieren bepaalde verte
   - dicht voor je kijken = ogen meer gekruisd als ver
2. accomodatie = spanning van de lens
3. binoculaire cues
   - retinale dispariteit = verschil in zicht van beide ogen
4. monoculaire cues
   - relatieve maat = groote van object
   - hoeveelheid van retina ingenomen gecombineerd met verte

Question 8

oculomotorische cues deel 2

Answer 8

5. interpositie
   - weten welke voorwerpen voor/achter elkaar staan
   - vorm achter object kunnen vervolledigen
6. lineair perspectief
   - lijnen die in verte samenkomen
7. motion paralax
   - diepte door beweging
   - bewegingsrichting voor fixatie punt <=> bewegingsrichting
   - beweginsrichting na fixatie punt = bewegingsrichting
8. consistentie
9. licht & schaduw

Question 9

fases van vormperceptie

Answer 9

1. detectie van eigenschappen = features
2. groepering van eigenschappen tot een object
   - eenvoud = complexe vormen herleiden tot enkele normale vormen
   - nabijheid = voorwerpen die nabij zijn groeperen
   - gelijkheid
   - continuïteit
   - geslotenheid = closure
   - gemeenschappelijk lot = common fate = richting van bewegen
3. herkennen wat het is
   - bottom-up = feature netwerk = groepering
   - top-down
   - perceptuele probleem oplossing
   - verwachting

Question 10

logica perceptie

Answer 10

1. geen onwaarschijnlijke verklaringen
2. geen contradicties
3. coherente verklaring voor alle informatie

Question 11

aandacht

Answer 11

1. definitie
   - willekeurig aspect = gericht
   - beperkende capaciteit
   –> selectie: richten & loslaten
   - negeren is een actief process
2. bottum-up & top-down
3. spotlight = alle andere zaken kunnen veranderen zonder actief waar te nemen
4. shift van aandacht
   - open = met oogbewegingen
   - verborgen = zonder oogbewegingen

Question 12

spatiele-cueing paradigma

Answer 12

1. principe
   - snellere reactie bij juiste cueing
   - vb: pijl naar rechts = rechts kruisje
   - exogene & endogene cues
2. endogene vs exogene cues
   - vrijwillig vs on-
   - top-down vs stimulus-driven/bottom-up
   - langdurig vs reflexief/kortdurig

Question 13

aandacht gemeten op EEG

Answer 13

1. onderverdeling
   - N = negatieve deflectie
   - P = positieve deflectie
   - negatief = omhoog op grafiek
   - P1 - N1 - P2 - N2 - P3 patroon
   - P1 = 70-75ms = activiteit retinotopische gebieden
   –> top-down invloeden gebeuren hierna pas
   - N1 = orienterend = sensory gain
2. dorsale stroom
   - analyse van beweging & vorm
   - IPS inferior parietal sulcus -> FEF frontal eye fields
   - actief bij endogene & symobolische cues
   - top-down gereguleerd
3. ventrale stroom
   - analyse van vorm & kleur
   - TPJ temporoparietale junctie -> ventrale frontale cortex
   - niet actief bij cues: actief bij targets
   - onverwachte & relevante stimuli

Question 14

unilateraal neglect

Answer 14

1. definitie
   - aandachtsstoornis
   - onvoeldoende aandacht voor 1 hemiruimte
   –> meestal linkerzijde door rechts parietale schade
   - geen toeschrijving van stoornissenen visuele waarneming, alertheid, bergrip, …
   - vooral ventrale aandachtsnetwerk
2. toepassing
   - enkel links scheren
   - enkel 1 deel van lijn zien
   - huisje maar voor de helft tekenen

Question 15

geheugen algemeen

Answer 15

= vermogen om geleerde informatie vast te houden, op te slaan & te bewaren
–> mogelijk daarna vergeten

onderverdeling

1. kort
   - sensorische geheugen = 1-4sec
   –> vasthouden van recente zintuigelijke indrukken
   - kortetermijn geheugen = 10-20sec
   –> tijdelijk bijhouden van informatie
2. langetermijn
   - permanente opslag plaats van informatie
   - procedueel = impliciet
   - declaratief = expliciet
   –> episodisch & semantisch

Question 16

sensorisch geheugen

Answer 16

1. iconisch
   - sensorisch van visus
   - erg grote capaciteit
   - 1sec
2. echoïsch
   - van auditief
   - 2-4 sec
   - vluchtige stimuli van audio
   –> latere stadia = altijd KTG
3. functie
   - accuraate waarnemingen
   - herkenning sensorische informatie
   - overdracht naar korte termijn

Question 17

onderzoeken ivm met iconisch gebeugen

Answer 17

1. globale antwoord procedure
   - 12 letters voor 50msec onthouden
   - gemiddelde recall = 4 letters
2. partiële antwoord procedure
   - 3 rijen van 4 letters
   - per rij een hoge/medium/lage toon
   - de gevraagde rij moeten opnoemen
   –> combinatie met echoïsch geheugen
   - delay van geluidsignaal
   –> geen = nauwlijks verval <=> 1sec ≈ globale antwoord procedure
3. gap
   - fotos laten zien
   - lang zonder pauze, kort zonder pauze of kort met pauze
   - meest optimaal = kort met pauze
   –> single cell metingen in IT inferior temporele cortex blijven langer vuren = langer vashouden

Question 18

korte termijn geheugen

Answer 18

1. recall
   - 7 items
   -> +/- 2 items
   - cijfers in begin beter onhouden = primacy effect
   - cijfers op het einde beter onthouden = recency effect
2. verdwijnen van effecten
   - primacy = versnelde presentatie van eerste stimuli
   - recency = vertraagde opsomming van cijfers
   –> al buiten 10-20 sec van KTG
3. overgang LTG
   - door herhaling
   - chunking = apparte dingen als geheel opslaan
   - max 4 chunks

Question 19

verschillen van korte termijn geheugend

Answer 19

1. fonologische lus
   - ≈ atkinson & shiffrin KTG model
   - bijhouden van verbale info
   - herhalen om langer bijhouden
   –> opnieuw in KTG steken = timer herstarten
   - uiteindelijk door genoeg herhaling naar LTG
2. visuospatiaal schetsblad
   - ≈ lus
   - informatie herhalen door “innerlijke schrijver”
   - corsi block-tapping taak = beperkt tot sequentie van 5-6 blokken onthouden
   –> veel langer bij apen
3. verschillende systemen
   - visueel, auditief, innerlijke schrijver, fonologisch
   - centrale verwerker
   - tegelijk werkend

Question 20

werkgeheugen

Answer 20

1. niet door KTG
   - KTG kan niet rekenen & rederen
   - werkgeheugen = centrale verwerker
2. functies = interfase KTG & LTG
   - aandacht verdelen
   - relevante stimuli selecteren
   - informatie bewerken

Question 21

lange termijn geheugen

Answer 21

1. bibliotheek
   - consolidatie = opslag
   - retrieval = later opnieuw ophalen
   - vergeten = slechte organisatie of effectieve missing van kennis
2. adresgebaseerd model = verschillende eigenschappen opgelijst
3. gedistrubeerd model
   - vorming van web uit verschillende kenmerken verbonden via knopen
   - informatie vinden via verschillende kanalen
   - gracieuze degradatie = als 1 kenmerk ontbrekend is toch nog vinden
   - implicatie = beter onthouden bij groter associatief netwerk

Question 22

consolidatie

Answer 22

= KTG - LTG

1. KTG consolidatie
   - rol van hippocampus
   - spatiaal & episodisch opslaan
   - doorverwijzen naar neocortex
   - meer actief & groter bij meer leertaken
2. onderdelen
   - visuele gebieden
   - limbisch systeem
   - olfactorische cortex
   –> samenbinden door hippocampus
3. LTG consolidatie
   - herinneringen worden steeds minder afh. van hippocampus
   - ontstaan van directe verbindinen die niet meer langs hippocampus moeten
   –> ooit volledig onafhankelijk??
   - gebeurd tijdens slaap

Question 23

oproepen uit LTG

Answer 23

1. aanwijzingen
   - makkelijker ophalen
   - vergeten kan ook oproepingsprobleem zijn
2. context
   - principe van codeerspecificiteit
   - context = knoop in gedistrbueerde netwerk
3. test
   - onderwater & bovenwater leren
   - onderwater & bovenwater testen
   –> beter scoren op overeenkomstige omgeving

Question 24

reconstructie

Answer 24

= invullen van ontbrekende informatie

1. loftus & palmer test
   - botsing van 2 autos
   - vraagstelling: hoe snel reden de autos toen ze elkaar raakten/smakten
   –> raken lagere snelheid antwoorden als smakten
2. implicaties
   - suggestie van ondervragers kunnen leiden naar bepaalde antwoorden
   - ooggetuigen niet altijd betrouwbaar
3. verdrongen herinnerginen = psychoanalyse van freud
   - hoge fantasierijkheid
   - suggestieve contexten = invullen met verdrongen herinneringen

Question 25

flitslicht herinneringen

Answer 25

1. definitie
   - uitzonderlijke gebeurtenissen makkelijker herinneren
   - vb: waar was je toen WTC neergingen
2. amygdala
   - extra kern aan hippocampus
   - emotionele lading aan herinnering geven
   - niet noodzakelijk accurater
   –> wel levendiger

Question 26

vergeten

Answer 26

1. ebbinghaus vergeet curve
   - leren betekenisloze lettergrepen
   - op verschillende momenten opnieuw opzeggen
   - sterk initieel verval met daarna erg gradueel = consolidatie
2. ebbinghaus besparingsmethode
   - niet echt vergeten want sneller leren daarna
3. interferentie
   - problemen met ophalen van herinnering
   - proactieve interferentie = van eerdere gebeurtenissen
   - retroactieve interferentie = met latere gebeurtenissen
   - mensen herinneren zich beter net na slapen

Question 27

amnesie

Answer 27

1. definitie
   - geheel of gedeeltelijk geheugen verlies
   - pathologie
   - vaak beperkt & niet blijven
   –> 80% van mensen max 1 week voor ongeval vergeten
   - soms permanent
2. types
   - retrograde- = verlies van herinneringen VOOR ongeval
   - anterograde = probleem met nieuwe informatie
   - kinderamnesie = herinneringen voor 3-4 jaar
   - dementie
   - hersenschade

Question 28

amnesieën

Answer 28

1. dementie = geheugenverlies door hersenatrofie
2. Alzheimer
   - atrofie in grote delen cerebrale contex
   - hippocampus vroeg & zwaar aangetast
3. fronto-tempropraal
   - atrofie frontale & temporale cortex
   - vooral semantische amnesie
   - taalproblemen & impuls controle
4. cardiovasculair
   - vele kleine bloedingen
   - symptomen afh van gebieden
5. parkinson
   - begin in basale ganglia
   –> meer & meer ook geheugen
6. korsakoff
   - chronisch alcoholisme -> vit B1 tekort = hersenschade
   - spreken & rederen vloeiend
   - vaak herhalen van vragen & verhalen

Question 29

Ribot-gradiënt

Answer 29

1. wet Ribot
   - normaal = vergeten van oude herinneringen eerst
   - amnesie = recente herinneringen aantasten
   - gradiënt = grafische projectie van vergeten
2. alzheimer
   - oude herinneringen heel levendig
   - eerst aantasting hippocampus = nieuwe herinneringen
   - daarna neocortex = oud

Question 30

soorten geheugen

Answer 30

1. declaratief = bewuste herinneringen
   - gebeurtenissen = procedueel in hippocampus
   - feiten = semantisch
2. procedueel
   - vaardigheden die niet verwoordbaar zijn
   - basale ganglia & cerebellum
   –> controleren bewegingen & routines inbouwen
   - onaangetast bij amnesie (buiten parkinson)
3. semantisch
   - modaliteit specifieke opslag: visueel vs auditief
   - temporele pool = samenbinden van semantische kenmerken
   –> eerst bij semantische dementie
   - minder duidelijke werking hippocampus

Question 31

sport & geheugen

Answer 31

stijging van volume door sport
volume stijging positieve correlatie met verbetering in geheugen

Question 32

delen v/d hersenen voor cognitieve controle kunnen aanduiden

Answer 32

zie figuur

1. sulci
   - centrale sulcus
   - inferior precentrale sulcus
   - inferior frontale sulcus = afsplitsing van precentrale naar anterior
2. regio’s
   - DLPFC = dorso-laterale prefrontale cortex
   - VLPFC ventro-laterale prefrontale cortex
   - VMPFC = ventro-mediale prefrontale cortex = OFC orbito-frontale cortex
   - IFG = inferior frontale gyrus
   - preSMA = presupplemenaire motorische area
   - ACC = anterior cingulate cortex

Question 33

algemeen cognitieve controle

Answer 33

1. cognitieve controle
   - origineel = aleenstaande functies vb: central executive & supervisory attentional system
   - later = meer dan 1 algemene functie
2. onderdelen
   - werkgeheugen
   - confilct adaptatie
   - cognitieve flexibiliteit
   - inhibitie

Question 34

conflict adaptatie

Answer 34

1. definitie
   - 2 tegengestelde inhouden van informatie vb: woord vs afbeelding
   - ACC = detecteren van conflict
   - DLPFC = aanpassen van gedrag door conflict
2. congruentie effect
   - snellere beslissing als gelijke info
   - vb: verschillende verkeerslichten
   - 50ms langer
   - congruentie sequence effect = verwachting
   - ook langer over taak doen als je geen congruentie verwacht maar het toch is
3. andere tests
   - flanker-test = drukken als je letter S ziet
   –> verschil in snelheid als alle letters S vs S in woord
   - stroop-test = drukken als kleur van lettertype = groen
   –> woord groen met andere kleur = niet drukken

Question 35

type fouten

Answer 35

= door ACC
–> fout = actie die resulteerd in effect dat niet de bedoeling is

1. action slips = level of action execution
   - informatie over correctie actie aanwezig
   - premature reactie
   - interne = endogene fouten detectie
2. mistakes = level of action planning/decision
   - geen juiste/genoeg informatie aanwezig
   - onzekerheid van beslissingnemen
   - juiste actie kan niet worden opgesteld
   - externe feedback

Question 36

ERN

Answer 36

1. ERN error-related negativity
   - vroeg elektrofysiologische marker van foutenbewerking
   - binnen 100-200ms na fout
   - lagere amplitude bij alcohol
2. verloop
   - gelijkaardig patroon & tijdsverloop als onverwachte stimuli
   - gegenereerd door ACC
3. Pe = error positivity
   - latere component
   - 200-300ms na fout
   - varieert afh van hoe zeker iemand was respons

Question 37

cognitieve flexibiliteit

Answer 37

1. cognitieve flexibiliteit
   - mogelijkheid om van taak te wisselen
   - verandering van instructie-implementatie
   - vooral activatie van IFG inferior frontale gyrus
2. delen van instructie-implementatie
   - instructie fase = taak model opmaken
   - implementatie fase = activeren van actie-conditie regels
   - apllicatie fase = regels toepassen

Question 38

testen cognitieve flexibiliteit

Answer 38

1. taakwisselparadigma
   - taak herhaling & taak wissels
   - wisselkost = wissel - herhaling
   - voorbereidingsgerelateerde controle = aanbieden van task cues in test
   - uivoeringsgerelateerde controle
2. andere testen
   - horen van klinker/medeklinker = het woord dat verschijnt op een andere manier categoriseren
   - same green index = als beide woorden groen zijn dan knop indrukken
   - WCST Wisconsin card sorting test = verschillende regels volgen afh van externe feedback

Question 39

inhibitie

Answer 39

1. marshmellow niet mogen eten
2. stop signaal taak
   - drukken elke kaar als letterzien
   - niet drukken als letter paars is
3. SSRT stop signale reaction time
   - tijd die nodig is om actie toch niet uit te voeren
   - 150ms
   - vooral door IFG inferior frontal sulcus

Question 40

superviserende cognitieve controle functies

Answer 40

1. lagere-orde leren
   - stimulus respons leren
   - task sets controle op stimulus - & respons representaties
   –> cognitieve controle over task sets
2. geïntegreedre controlerepresentaties
   - continue aanleren doorheen ontwikkeling

Question 41

sociale neurowetenschappen

Answer 41

delen

1. perceptie van sociale stimuli
   - gezichtsherkenning
   - perceptie van lichaamsdelen
   - perceptie van biologische bewegingen
2. spiegelneuronen
3. theory of mind

Question 42

gezichtsherkenning

Answer 42

1. ontwikkeling
   - gezichten veel beter herkennen als andere stimuli
   - zelf bij pas geboornen = nog nooit eerder gezicht gezien
   - veel beter gezichten herkennen binnen zelfde cultuur als opgroeien
2. verwerking
   - face, animal & vehicle herkennen
   - veel accurater & minder SRT
3. manieren van herkennen
   - analystisch = scannen van voornamelijk ogen, neus & mond
   - holistisch = delen van gezicht appart bekijken
   –> ook gezichten herkennen in rare dingen

Question 43

testen voor gezichtherkenning

Answer 43

1. weglaten van delen gezicht
   - wenkbrouwen belangerijker als ogen
2. composite face illusion
   - testen of bovenkant gelijk is aan onderkant gezicht
   - makkelijker als niet meteen onder elkaar maar verschoven
3. face inversion illusion
   - omgedraagde gezichten met omgedraaide mond & ogen
   –> niet zien dat abnormaal is
4. prosopagnosie

Question 44

prosopagnosie

Answer 44

= pathologie: niet meer gezichten kunnen herkennen

aantonen van betrokken hersen delen bij gezichtsherkenning
- gyrus parahippocampalis
- gyrus fusiformis
–> FFA fusiform fase area ook betrooken bij andere expertises van objecten

Question 45

perceptie van lichaamsdelen & biologische beweging

Answer 45

1. EBA extrastriate body area
   - proprioceptie
   - lateraal in cortex gelegen
2. biologische beweging
   - testen door bewegende punten te tonen
   - vragen welke beweging = herkennen
   - vooral door STSp posterior superior temporal sulcus

Question 46

spiegelneuronen

Answer 46

1. gebruik
   - perceptie omzetten in actie
   - iemand nadoen
   –> interviewer die vaak krabt aan gezicht = ook doen
   - koppeling van visueel brein aan motorisch brein
2. echopraxia
   - prefrontale patienten
   - ongecontroleerde drang om mensen na te doen

Question 47

theory of mind

Answer 47

1. definitie
   - capaciteit die we hebben om mensen hun gedachten te interferreren
   - inschatten hoe hun gedachten anders kunnen zijn als onze
   - geen unitair begrip = netwerk van verschillende functies & regio’s
2. testen = teddy beer verplaatsen & andere geloven
   - mensen zijn hier heel goed in
   - down & autisme = de helft zo goed