Neuroanatomie

Question 1

CZS algemeen

Answer 1

centrale zenuwstelsel

1. onderdelen
   - hersenen in schedel: 1400gram
   –> cerebrum = grote hersenen, herstenstam & cerebellum = kleine hersenen
   - ruggenmerg in canalis vertebralis
   - netwerk van neuronen
   - vanaf buiten foramen vertebrae = PZS
2. cellen
   - neuronen = communicerende zenuwcellen
   –> sensibele, motorische & interneuronen
   - gliacellen = ondersteunende cellen
   –> vb: myelineschede
3. stof
   - witte stof = doortrekking van gemyeliniseerde axonen
   - grijze stof = zenuwcellichamen & dendrieten
   –> werkelijk roos/grijs door hoge bloedtoevoer
   - 3 meningen = hersenvliezen + liqour cerebrospinalis

Question 2

embryologie ruggenmerg

Answer 2

1. primaire neurulatie
   - week 3
   - neurale plaat = ectodermale verdikkin dorsaal in embryo
   - vorming van neurale groeve
   - later = samenkomen tot vorming van kanaal
2. sluiting
   - neuroporus anterior = dag 24
   - neuroporus posterior = dag 26
   - op somiet 31 = S2
3. neurulatie
   - week 8
   - differentiatie onder S2
   - caudale eminentie = mesoderm
   - ruggenmerg trager groeien als WZ
   - cauda equina vanaf L2

Question 3

delen hersenen

Answer 3

van rostraal naar caudaal

enchephalon = hersenen
medulla spinalis = ruggenmerg

1. prosencephalon
   - telencephalon = cerebrum = grote hersenen
   - diencephalon = hypothalamus, thalamus & hypofyse
2. mesencephalon = middenhersenen
3. rhombencephalon
   - metencephalon = pons & cerebellum
   - myelencephalon = medulla oblongata

Question 4

embryologie hersenen

Answer 4

= erg trage ontwikkeling maar plasticiteit

1. 5 hersenblaasjes
   - ontwikkeling vanuit rostrale deel ruggenmerg
   - op 6 weken
   - samen met 3 flexuren
2. 3 flexuren
   - 1 cephale flexuur = tussen mesencephalon & metencephalon
   - 2 pontiente - = tussen metencephalon & myelencephalon
   - 3 cervicale - = tussen medulla spinalis & myelencephalon

Question 5

verdere embryologie hersenen

Answer 5

1. laterale ventrikels
   - uitzetting neurale kannaal
   - verder groeien over 4e ventrikel
   - enkel nog opening caudaal voor vochtdrainage
   - aan randen van ventrikels = mitose & migratie
   –> vorming cortex (schors)
2. kwabben = lobi
   - vanaf 14e week
   - insula blijft achter in groei = blijft in diepte
   –> andere delen hanger er over = opercula

Question 6

vorming van kronkels hersenen

Answer 6

1. dichtbijeen gelegen neuronen = gladde hersenen
2. cortex zet uit door
   - ontwikkeling van axonen & dendrieten
   - vorming van synapsen
3. cortex vergroot opp x 12
   - kronkels = gyri
   –> rond sulcus centralis: precentralis = motorische cortex & postcentralis = sensibiliteit
   - groeven = sulci
4. verder myelinisatie
   - verdubbeling van gewicht eerste jaar
   - verder myelinisatie tot 30jaar

Question 7

soorten ontwikkelingsstoornissen CZS

Answer 7

1. structurele afwijkingen in sluiting van neurale buis = dysraphisme
   - verkeerd sluiten
   - verkeerde differentiatie/invaginatie
   - loskomen van ectoderm = rashischisis
2. stoornissen in celmigratie ≈ vorming van cerebrale context
3. stofwisselingsstoornissen
   - opstapeling van toxische metabolieten
   - defivientie essentiele bestanddelen

Question 8

NTD

Answer 8

neural tube defects = dysraphisme

1. algemeen
   - vaak rostraal of caudaal uiteinde
   - gepaard met onvolledige sluiting van botstructuur = bifidum
   - erfelijke factoren & tekort aan foliumzuur + anti-epileptica
2. soorten
   - defect sluiting rostraal = hersenen
   - defect sluiting caudaal = ruggenmerg
   - defect differentiatie

Question 9

defecten in sluiting

Answer 9

1. neuroporus anterior = cranium bifidum
   - onvolledig sluiten van schedel
   - herniatie van intracraniële inhoud = encefalocele
   onderverdeling = gradaties
   1 herniatie meningen = meningocele
   2 meningen & hersenweefsel = meningo-encefalocele
   3 meningen, hersenweefsel & ventriculair systeem = meningohydro-encefalocele
2. ruggenmerg = spina bifidum
   - geen herniatie van onderliggende structuren
   - niet vergroeide arcus posterior van wervels = 2 processus spinosi = spina bifida occulata
   - wel herniatie = spina bifida aperta
   gradaties
   1 meningen & cerebrospinaal vocht = meningocele
   2 + zenuwweefsel = meningomyelocele

Question 10

defect differentiatie

Answer 10

1. craniale neurale buid = anencefalie
   - geen ontwikkeling van hersenhemisferen, vliezen, schedelkap
   - enkel rudimentaire hersenstam
   - gepaard met spontane abortus of neonatale dood = altijd
2. medulla spinalis = myeloschisi = rachischis
   - niet altijd fataal
   - erg klinische problemen

Question 11

telencephalon

Answer 11

1. algemeen grote hersenen
   - linker & rechter hemisferen
   –> onderverdeeld door fissura longitudinalis cerebri
   - in diepe verbonden door corpus callosum = hersenbalk
   - diepe hersenkernen
   - laterale ventrikels gevuld met vocht
2. sulci & gyri
   - specifiek patroon bij iedereen verschillen & beide hersenhelften
   - enkele constanten = gebruik om hersendelen te verdelen

Question 12

de 4 basis lobus onderverdeling

Answer 12

1. fysieke onderverdeling
   - sulcus centralis van rolando
   - sulcus lateralis & fossa van sylvius
   –> eindigen in ramus anterior & ramus ascendens
2. lobus frontalis = voor sulcus centralis
   - door sulcus cinguli afgeschermd van gyrus cinguli
3. lobus parietalis = achter sulcus centralis
   - deel op midsaggitale doorsnede = precuneus
   - pars superior & pars inferior
   - van inferior = gyrus angularis & - supramarginalis rond ramus inferior sulcus centralis
4. lobus temporalis = onder sulcus lateralis
5. lobus occipitalis dorsaal
   - deel op midsaggitale doorsnede = cuneus
   - gevormd door diehoek van sulcus parieto-occipitalis
   - sulcus calcarinus = info over primaire visuele prikkels

Question 13

delen van lobus frontalis

Answer 13

1. gyri
   - gyrus frontalis inferior, superior & medius
   - lopen longitudinaal mee met fissura longitudinalis cerebri
2. gyri frontalis superior
   - pars opercularis = dorsaal van ramus ascendens sulcus lateralis
   - pars triangularis = tussen beide rami
   - pars orbitalis = caudaal van ramus anterior sulcus lateralis

Question 14

imaginaire onderverdeling

Answer 14

1. referentiepunten
   - sulcus parieto-occipitalis = craniale overgang lobus occpitalis & parietalis
   - incirusa pre-occpitalis = caudale overgang lobus occipitalis & temporalis
2. verbindingslijn
   - verbinding sulcus parieto-occipitalis & insicura pre-occipitalis = grenst lobus occipitalis volledig af
   - verbinding sulcus lateralis -> 1/2 van vorige verbindingslijn = grenst lobus parietalis & temporalis af

Question 15

lobulus paracentralis

Answer 15

= mid-saggitale doorsnede

1. grenzen
   - sulcus paracentralis = meest duidlijke sulcus op dit aanzicht
   - sulcus centralis = niet duidelijk op dit aanzicht = dorsaal gelegen
   - sulcus cinguli
2. deel van frontale kwab

Question 16

verbindingen van hemisferen

Answer 16

= facies medialis

1. corpus callosum
   - anterior = genu = meest anterior
   –> smal anterior uiteinde = rostrum
   - middendeel = truncus
   - posterior = splenium
   –> zichtbaar op caudale plaat dorsaal van mesencephalon
2. commissura
   - andere verbindingsbalken
   - anterior vormt A
   - posterior
   –> van fornix
3. septum pellucidum
   - vliesje tussen linker & rechter laterale ventrikels

Question 17

lobus 5 & 6

Answer 17

1. 5e = limbische lobus
   - geen echte kwab
   - aaneenschakeling van structuren = C-vorm
   - gyri: cinguli, parahippocampalis, hippocampus & uncus
   - boven corpus callosum
   - isthmus = versmalling dorsaal van gyrus cinguli
   –> loopt verder in gyrus parahippocapalis rond hippocampus
2. 6e = lobus insularis (van Reil)
   - achtergebleven eilandje van schorsgebied
   - bedekt door frontaal, temporaal & parietaalkwab
   –> door opercula = naamgeving voor overdekkende delen
   - pijnsensatie & smaak

Question 18

delen van witte stof

Answer 18

1. corona radiatia = direct onder cortex
   - overgang van grijze stof naar witte stof
2. capsula interna = organisatie van de witte stof
   - tussen basale ganglia (lateraal) & thalamus (mediaal) trekken
   - onderverdeeld in anterior & posterior limb + genu
   - motorenbanen
   - samen gekomen als takken
3. pedunculus of crus cerebri
   - links & rechts 1 grote bundel
   - door de middenhersenen
   - overgang in ruggenmerg na pons & medulla oblongata
4. capsula externa/extrema

Question 19

dienchephalon

Answer 19

= onder & binnenzijde van hemisferen
= thalamus, hypothalamus & hypofyse

1. thalamus
2. begrenzing
   - ventraal = interventriculaire foramen van Monro = verbinding van laterale ventrikels naar 3e ventrikel
   - dorsaal = commisura posterior
3. hypofyse
   - in fossa hypofysialis van os sphenoidale
   - dorsaal van chiasma opticum & ventraal corpora mamillaria
   - achterkwab = neurohypofyse = verbinding met hypothalamus door hypofysesteel
   - epifyse = glandula pinealis = pijnappelklier
   –> dorsaal & caudaal + verbinding met steel

Question 20

werking van hypofyse

Answer 20

lobus anterior = adenohyposye
1. kernen met uitlopers naar 1e cappilaire netwerk
2. afgifte van regulatorische polypeptiden = mogelijk door verdwijnen van hersen-bloed-barriere
3. verbonden door v. porta
4. 2e cappilaire netwerk
5. epitheel cellen met secretoire functie

lobus posterior = neurohypofyse
- meteen doorloop naar systeemdoorloop

Question 21

ventrikelsysteem deel 1

Answer 21

1. ligging van laterale ventrikel = 1&2e ventrikel
   - corpus in parietaal kwab
   - cornu anterior = frontalis
   - cornu posterior = occipitalis
   - cornu inferior = temporalis
2. verloop
   - 1 in elke hemisfeer
   - C-vormig
   - aanmaak CSV door plexus choroideus
   - via foramina interventriculaire van Monro overlopen in
3. derde ventrikel
   - tussen beide thalamus kernen
   - verbonden door adhesio interhalamica
   - communicatie met 4e ventrikel door aquaductus cerebri van sylvius

Question 22

ventrikelsysteem deel 2

Answer 22

3. vierde ventrikel
   - gelegen tussen pons/medulla oblongata & kleine hersenen
   - verder gaan als canalis centralis in ruggenmerg
   - apertura lateralis = foramina van Luschka & foramen van Magendie = mediane apertura
   –> openingen in verbinding met subarachnoïdale ruimte = vocht uit ventrikels
4. cerebrospinaal vocht
   - vulling van ventrikels
   - door plexus choroideus
   - verlaten aan 3 gaatjes van vierde ventrikl = apertura lateralis & - mediana
   –> in subarachnoïdale ruimte

Question 23

de thalamus

Answer 23

1. algemeen
   - thalamus & hypothalamus
   - relai station voor interneuronen = doorsturen naar gepaste sensibele cortex
   - vormen wand van 3e ventrikel
   - verbonden door massa intermedia = adhesio interthalamica
2. onderdelen
   - lateraal, mediaal & anterior
   - vezels komen hier al in specifieke plaatsen terug & schakelen verder
   - dorsaal = corpus geniculatum mediale & laterale = metathalamus
3. epithalamus
   - dorsaal
   - epiphyse

Question 24

de hypothalamus

Answer 24

1. onderverderling
   - periventriculair = dicht tegen ventrikels
   - midden zone
   - laterale zone
2. controle over AZS
   - banen naar PS kernen in middenhersenen
   - contact in laterale deel ruggenmerg = oorsprong OS
   - contact sacrale PS kernen

Question 25

epiphyse

Answer 25

1. epiphyse klier
   - melatonine productie
   - circadiaans ritme
2. habenula
   - links & rechts van epiphyse
   - input via stria medullaris
   - beide onderdeel van limbisch susteem functioneel
   - dysfunctie = depressie & verslaving

Question 26

basale ganglia & ventrikels

Answer 26

= voornamelijk motorisch systeem

1. onderverdeling van basale ganglia
   - nucleus caudatus & putamen = corpus stratrium
   - putamen & globus pallidus = nucleus lentiformis
   - stratrium & nucleus lentiformis = basale ganglia
2. extra subcorticale motorische gebieden
   - extrapiramidaal systeem
   - nucleus subthalamicus van Luysi
   - onder thalamus & lateraal van hypothalamus

+ aflopende banen voor AZS regulatie

Question 27

basale ganglia

Answer 27

1. nucleus caudatus
   - mediaal van capsula interna
   - uitpuilen in gehele laterale ventrikels
   - caput = voor thalamus, corpus = over thalamus & cauda = achter thalamus
   - eindigen in amygdala
2. globus pallidus
   - externe & interne laag
   - kan soms te onderscheiden zijn op doorsnedes
   –> 2 kernen kunnen beide globus pallidus zijn!
   - mediaal van putamen
3. andere
   - nucleus accumbens
   - claustrum
   - nucleus lentiformis met nucleus putamen = buitenkern

beide lateraal gelegen van genu capsulae interna = scheiding van thalamus

Question 28

mesencephalon

Answer 28

= middenhersenen

1. situering
   - tussen diencephalon & metencephalon
   - ventraal = linker & rechter crus cerebri
   - dorsaal = vierheuvel plaat = tectum
2. kernen
   - substantia nigra
   - nucleus ruber
   - colliculi supeirores = visueel
   - colliculi inferiores = gehoor
   - nucleus oculomotorius
3. vierde ventrikel
   - vormt vloer
   - periaquaductal gray matter

Question 29

syndroom van Weber

Answer 29

1. tak van a. cerebri posterior die mesenchephalon bevloeit geraakt verstop
2. uitval n. oculomotorius
3. symptomen
   - ipsilaterale oftalmoplegie = horinzontale oog bewegingen verlopen slechter
   - contralaterale paralyse van lagere delen aangezicht, tong, arm & been

Question 30

witte stof van hersenstam

Answer 30

1. pendunculi cerebelli
   - 3 verbindingen naar cerebellum
   - superior, medius & inferior
2. pyramide banen
   - crura cerebri = corticospinale & corticuobulaire vezels = pyramide banen ventraal
   –> uitlopers capsula interna
   - oliva = kern achter pyramide banen ventraal
   –> hiertussen loopt de 12e craniale zenuw uit = n. hypoglossus
   - andere craniale zenuwen ontspringen dorsaal van oliva
3. dorsaal
   - dorsale opstijgende banen & netwerk van neuronen
   - test & proprioceptie
   –> laatste, proximale deel = lemniscus medialis (systeem)

Question 31

pons

Answer 31

= tussen mesemcephalon & medulla oblongata

delen

1. voorste deel
   - horizontaal lopende vezels
   - ≠ helften cerebellum verbinding
   - colliculus facialis = n. facialis = uitlopen in 4e ventrikel
2. dorsaal deel
   - dak 4e ventrikel = vloer is cerebellum
   - doorlopen van corticospinale zenuwen

ponteine kernen
- midden van pons
- craniale zenuwen V-VIII
- zwarte draatjes = uitlopers naar cerebellum

Question 32

medulla oblongata

Answer 32

van ventraal naar dorsaal

1. nu. hypoglossus = uitpuilen in 4e ventrikel
2. nucleus olevaris inferior
3. piramide banen
4. tuberculus gracilis & cuneatus

Question 33

functies medulla oblongata

Answer 33

1. algemeen
   - autonome centra ademhaling & bloedcirculatie
   - motoriek spijsverteringsstelsel
2. oliva inferior
   - schakelstation
   - parvocellulair nucleus ruber -> cortex & kernen kleine hersenen
   - proprioceptieve input ruggenmerg
3. nucleus ambiguus
   - spieren farynx & larynx = n. IX, X & XI
4. nucleus solitarius
   - schakelen van affrente smaakverels
   - n. IX, X & VII

Question 34

lateraal medullair syndroom van wallenberg

Answer 34

1. oorzaak
   - stoornis PICA posterior inferior cerebellar artery
   - dorsolateraal deel van medulla geen bloed
   - aftakking van a. vertebralis
2. gevolgen
   - dysfagie & dysarthrie = verhemelte & larynx verlamd
   - analgesie = verlaagde pijnsensatie & warmteantesthesie in gezicht
   - ataxie = ongecoördineerde bewegingen
   - vertigo (duizeligheid), nausea & braken
   - Horner syndroom = pupil vernauwing & verminderde zweet secretie
3. contralaterale zijde
   - verlies gevoel, pijn & tempzin romp & ledematen

Question 35

kleine hersenen

Answer 35

= cerebellum

1. situering
   - vast aan hersenstam met 3 pedunculi
   - dak = dorsaal van 4e ventrikel
   –> bodem = medulla oblongata & pons
2. opbouw
   - cortex = grijze stof
   - medulla = witte stof
   - grijze kernen vb: nucleus dentatus = grootste
   - folia = gyri in cerebellum
   - arbor = witte stof die takvormig naar buiten gaat
3. hemisferen
   - ≈grote hersenen
   - verbonden door vermis volledig centraal

Question 36

indeling van kleinde hersenen

Answer 36

1. lobi
   - lobus anterior
   - lobus posterior
   - vestibulo cerebellum volledig in midden = evenwicht
2. fissura
   - tussen anteiror & posterior = fissura prima (niet functioneel)
   - fissura secunda
   - fissura horizontalis
3. pars intermedia
   - net lateraal van vermis
   - samen met vermis vormt spinocerebellum
   –> banen naar ruggenmerg met bepaalde functies vb: evenwicht
   - laterale delen = cerebrocerebellum = communicatie met grote hersenen

Question 37

vermis

Answer 37

1. algemeen
   - wormvormige verbindingen van hemisferen cerebellum
   - direct boven foramen magnum
2. delen
   - anterior = nodulus
   - lateraal = flocculus
   - posterior = tonsilla verhevenheid

Question 38

ruggenmerg

Answer 38

1. algemeen
   - 46cm lang met diameter van 1cm
   - foramen magnum -> L2
   - einde = conus medullaris
   –> overgang in cauda equina
   - progressief grotere lengte van spinale zenuwen
   - 8C, 12T, 5L, 5S & 1Co
2. verdikking
   - intumescentia cervicalis = C5-T1
   - intumescentia lumbosacralis = L1-S2
   - plaatsen waar innervatie ledematen starten
3. functie
   - ontvangen van alle senosrische informatie buiten hoofd
   - alle motorische & autonome prikkels versturen
   - lokale reflexen

Question 39

algemeen structuur ruggenmerg

Answer 39

1. vlindervormige kern = grijze stof
   - vorm afh van hoogte in ruggenmerg
   - 2 vleugels verbonden door canalis centralis gevuld met cerebrospinaal vocht
   - columna anterior & posterior
   - cornu lateralis enkel T1-L2
   - zone tussen hoornen = intermediair grijs
2. omringd door kolommen
   - witte stof
   - funiculi anterior, lateralis & posterior
   –> russen columna van grijze stof

opp. groeven
1. fissura mediana anterior
2. sulcus antero-lateralis = ingang radix anterior
3. sulcus postero-lateralis = ingang radix posterior
4. sulcus intermedius posterior
5. sulcus medianus posterior

Question 40

indeling van rexed

Answer 40

= indeling van grijze stof in laminae
van dorsale hoorn naar ventrale hoorn

1 zona marginalis
2 substantia gelatinose
3 & 4 nucleus proprius
5 basis van dorsale hoorn
6, 7 & 10 intermediaire zone
- 7 = interneuronen
- 10 = verbinding tussen beide helften
8 mediale motorische nucleus
9 laterale motorische nucleus

commissura alba anterior = verbinding linker & rechter helft tussen centraal kanaal & fissura mediana anterior
–> ERG GROOT = witte banen volledig onder basale ganglia

Question 41

monosynaptische reflexen

Answer 41

1. reflex
   - onwikkeleurige respons op een bepaalde stimulus
   - receptor - afferent neuron - efferent neuron
   - meerdere interneuronen = polysynatpische reflex = meeste
2. voorbeelden
   - strech-reflex = mono- = knie-peesreflex
   - flexor-reflex = wegtrekken bij pijn
   - gekruiste-reflex = wegtrekken & strekken bij hoge pijn

Question 42

delen v/h formatio reticularis

Answer 42

1. nucleus raphe
   - middelste systeem
   - afdalende pijnmodulatie
   - neurotransmitter = serotonine
   - emotioneel evenwicht & slaapregulatie
2. mediale zone = magnocellulair
   - opstijgende banen = naar cortex voor bewust zijn
   - afdalende banen vb: tractus reticospinalis
3. laterale zone = parvocellulair
   - afferent
   - sensorische banen voor hersenzenuw reflexen & hersenfuncties

Question 43

functies reticulair systeem deel 1

Answer 43

= verbindingen door gehele hersenen

1. motoriek
   - input van cerebellum
   - output cia tractus reticulo spinalis
   - controle op spinale motorische neuronen = afdalende motorische informaie voor complexe & geautomatiseerde bewegingen
2. stabiliteit
   - regulatie pijn perveptie = pijndrempel
   - controle reflexen

Question 44

functies reticulair systeem deel 2

Answer 44

1. viscerale controle
   - controle van ademhaling & hartfuncties
2. bewustzijn
   - RAS reticulair activerend systeem
   - algemene niet-specifieke arousal
   - activatie via ARAS = ascenderend ARAS

Question 45

pijn

Answer 45

1. systeem
   - lokalisatie = gyrus postcentalis
   - emotie van pijn = limbisch systeem
   - kwaliteit van pijn = aard = insulaire cortex
   –> gedragsrespons vb: wrijven
   - associatie cortex van frontale kwab
2. onderdrukking
   - noradrenergisch & serotonergisch
   - beïnvloeding door opstijgende vezels van anterolateraal systeem & dalende corticale vezels
   - vezels van PAG lopen via nucleus raphe naar substantia gelatinosa in dorsale hoorn van ruggenmerg
   - remming van pijnprikkels naar ruggenmerg
   = gate control theory of pain

Question 46

klinische toepassingen pijn

Answer 46

1. analgesie = pijnbestrijding bij kanker patient
   - anterolaterale baan van andere kant wordt doorgesneden
   –> cordotomie
   - geen pijn meer
2. syringomyelie
   - ziekte van ongekente oorsprong
   - cyste in centraal kanaal, meestal cervicaal
   - druk op comissura anterior
   - verlies van pijn, warmte & koude
   –> ontstekingen op wonden
   - wel nog gevoel van aanraking

Question 47

OS in ruggenmerg

Answer 47

1. voorkomen
   - columna lateralis T1-L1/2
   - geen OS in cervicale ruggenmerg
   - in lateraal stukje van voorhoorn
   - lopen in radix anterior via ramus communicans albus naar truncus sympaticus
   –> deze loop wel over gehele wervelkolom = C2, T11, 4L & 4S
   - verdikking bij begin op T1 want vele cellichamen
2. verder
   - schakelen: normaal of naar diepere synapsen vb: van maag & darmen
   - ramus grisea = terug lopen naar spinale zenuw
   - viscerale afferentie = sensibele zenuwen die teruglopen via truncus sympaticus naar ruggenmerg
   –> meestal nociceptie = pijn die deze weg nemen

Question 48

PS in ruggenmerg

Answer 48

1. aanvoeren
   - n. vagus = naar vele organen = zwevende craniale zenuwen
   - nu. oculomotorius III = Edinger-Westphal
   - nuclei saliclatorius van VII & IX
   - nucleis motorius van n. vagus X
   - 4 cervicale kernen
   - S2-S4 voor kleine bekken
2. afvoerend = nociceptie
3. sacraal deel
   - plexus hypogastrica superior & inferior
   - n. hypogastricus sinistra = blaas prostaat & rectum
   - zelfde deel door OS T10-L2
   - zowel PS als OS gaat ook naar crainiale zenuwen

Question 49

craniale kernen in oog systeem

Answer 49

= belangerijk ivm Horner

1. spieren
   - n. oculomotorius
   - n. abducens
   - n. trochlearis
2. PS aanvoer
   - vanuit nu. Edinger-Westphal = PS kern van n. oculomotorius
   - naar galgion ciliaire
   - naar spieren ivm lensbolling & pupilsluiting = uitval bij Horner
3. OS aanvoer
   - vezels van bovenste OS ganglion die meetlopen met a. carotis interna
   - ook via galgion ciliaire
   - pupil dilateren & ooglid opheffen

Question 50

somatotopie

Answer 50

1. definitie
   - lichaam in kaart op hersenschors
   - homunculus: niet gelijke grootte
   –> grote handen, hoofd & lippen
   - organisatie ookal zo in columna posterior
   –> OL = mediaal, BL & hoofd = lateraal
2. functie
   - proprioceptische gewaarwording
   - discriminatiezin, vormherkenning & textuur herkenning = sterognosie
   - gnostische = epicritische sensibiliteit
   –> constant voldoende informatie over lichaam om bewegingen te kunnen uitvoeren

Question 51

verloop spinale zenuwwortels

Answer 51

1. ruggenmerg
2. radix = gescheiden
   - anterior = motorisch, celkern in ruggenmerg
   - posterior met ganglion = sensorisc, celkern in dorsaal ganglion (DRG dorsal root ganglion)
   - interneuronen nemen = traditioneel in lamina 7 van REXED
3. spinale zenuw = samenkomen
4. ramus = gemengd
   - anterior = ventrale spieren & huid
   - posterior = rug
   - onderverdeling in dermatomen = overlappend
   –> geen overlap in gezicht
   - beide hebben motorische & sensorische vezels ≠ radix

+ rami communicantes albus & griseus = verbinding naar truncus sympaticus

Question 52

algemeen hersenvliezen

Answer 52

functie = bescherming
- mechanisch door ophaning aan vliezen
- drijven door CSV cerebrospinaal vocht

delen
1. schedel
2. epidurale / extra-durale ruimte
3. dura mater
4. subdurale ruimte
5. arachoidea
6. subarachnoïdale ruimte
7. pia mater

Question 53

de 3 vliezen

Answer 53

1. dura mater
   - hard hersenvlies
   - tegen schedel & ruggenmergkanaal
   - vormt enkele duplicaturen = dubbelbladen met enkele durale sinussen
   –> periostiale laag tegen bod & meningeale laag
   1 falx cerebri = samenkomen van beide hemisferen in fissura longitudinalis cerebri
   2 falx cerebelli = door kleine hersenen
   3 tentorium cerebelli = tussen occipitaal kwab & kleine hersenen
2. arachnoidea = spinnenwebvlies
   - 2 zachte vliezen (samen met pia)
   - verbonden met pia ater door trabeculae
3. pia mater
   - elke contour CZS volgen
   - condensatie onder cauda equina = vasthechten op os coccygis
   - verbindingen in ruggenmerg = lig. denticulatum

Question 54

durale sinussen

Answer 54

1. falx cerebri
   - sinus sagittalis superior = bovenrand falx cerebri
   - sinus sagittalis inferior = onderrand
   - sinus rectus = dorsale verbinding
   - eindigen in v. magna cerebri vanuit diepe venen
2. andere
   - sinus transversus = tussen tensorium & schedel
   - sinsu cavernosus = ontvangen bloed van orbita
   - sinus sigmoideus = afdalen binnenzijde os occipitalis naar v. jugularis interna

Question 55

menigneale ruimte

Answer 55

1. epidurale
   - tussen duramater & periost (beenvlies)
   - bloedvaten & lymfe
2. subdurale = veneuze sinussen
3. subarachnoïdale
   - hersenarterien & CSV + plexus choroideus in ventrikels & sinussen
   - cisternen langs basis van hersenen = dilatatie subarachnoïdale ruimte

Question 56

cisternen

Answer 56

= vergrootingen van subarachnoïdale ruimte

1. cisterna cerebellomedullaris = tussen medula oblongata & cerebellum
2. cisterna interpeduncularis = tussen pedunculi van mesencephalon
3. cisterna quadregeminale = op vierheuvelplaat
4. cisterna pontine = pons
5. cisterna magna = onder cerebellum
6. cisterna lumbalis = vaak staaltje afpakken

Question 57

kliniek hersenvliezen

Answer 57

1. epiduraal hematoom = bloeduitstoring
   - a. maningea = a. tussen dura & schedel
   - bloeding door slag of breuk schedel
   - hoofdpijn & andere tekenen compressie hersenen
   - bloeding beperkt door dura tegen schedel
2. subduraal hematoom
   - bloeduistorting van vene
   - acuut = harde klap vaak bij kinderen vb: na bewusteloos
   - subactuut = trage stijging intracraniäle druk met symptomen
   - chronisch = bij ouderen door fragiele wanden

Question 58

cerebrospinaalvocht

Answer 58

functies
- bumper effect = bescherming CZS
- transport van hormonen & factoren die hormonen beïnvloeden
- voert metaboleafvalproducten weg

1. aanmaak in plexus choroideus = laterale ventrikel
2. foramine interventricularis van Monro
3. 3e ventrikel
4. aquaductus van Sylvius
5. 4e ventrikel
6. apertura van Luschka lateraal & apertura van Magendie mediaal
7. canalis centralis
8. naar subarachnoidale ruimte
9. arachnoidale granulaties in durale sinussen
10. aflating naar veneus

Question 59

kliniek CSV

Answer 59

hydrocefalie = opstapeling

1. soorten
   - obstructieve = interne = in ventriculair systeem zelf
   - communicerende = externe = obstructie van resportie rond arachnoïdale villi
   –> ook bij spina bifida
   - gevolg = dilatatie ventriculaire systemen
2. symptomen
   - afh van drukstijgingen
   - hoofdpijn, misselijkheid & braken
   - acuut = bewustheidsverlies
   –> meer voorkomen = drukstijging door tumor
   - therapie = drainage of invasieve neuro-endoscopie

Question 60

a. carotis interna

Answer 60

1. ventraal over hals
2. door apertura carotis externa
3. door apertura carotis interna = in hersenen
4. S-vorm in schedel = carotis sifon
   - sulcus a. carotis interna tegen zijkant sella turcica
   - blijft van binnenkand van proc. styloideus anterior
   - door sinus cavernosus = veneuze plexus rond fossa hypofysialis
5. binnenkomen in subarachnoïdale ruimte
6. splitsen in a. cerebri anterior, media a posterior
7. verbinding tussen aa. cerebri anteriores = a. communicans anterior

Question 61

a. vertebralis

Answer 61

L&R a. vertebralis
- aftakking van a. subclavia
- via foramen transversarium naar foramen magnum
- door sulcus a. vertebralis op atlas
- door foramen magnum
- samen komen & a. baslisaris vormen
–> basilair systeem loop over pons
- afgeven van a. cerebelli inferior posterior, a. cerebelli inferior anterior & L&R a. cereballi superior
- bovenrand pons = splitsen in R&L a. cerebri posterior

Question 62

circulus van Willis

Answer 62

= samen komen van communicerende bloedvaten

a. cerebri media van a. carotis interna
–> a. cerebri anterior met a. communicans anterior
a. cerebri posterior van basilair systeem
–> a. communicans posterior naar a. cerebri media toe

1. nut
   - uitval van 1 van de netwerken = mogelijkheid tot overname
   - anastomoserend netwerk = collaterale circulatie
2. vertakkingen
   - naar alle hersen structuren
   - oorsprong bloed kunnen herlijden
   - carotis = telencephalon & diencephalon
   - vertebralis = hersenstam, cerebellum, delen diencephalon & ruggenmerg
   - belangerijkste vertakkingen: cerebri anterior, media & posterior

Question 63

veneuze drainage & bloed-hersenbarrière

Answer 63

1. bloed-hersenbarrière
   - niet alle chemische substanties kunnen passeren
   - astrocyten rond cappilairen
   - optimaal milieu van hersenen
   - bepaalde geneesmiddelen geen effect op hersenen
   - op bepaalde plaatsen doorbroken rond ventriculair systeem = circumventriculaire orgaantjes
2. veneuze drainage
   - opp venen in subarachnoïdale ruimte
   - ledigen in veneuze sinussen
   - verlaten van schedel via v. jugularis interna
3. bloedvoorziening hersenvliezen
   - a. meningea anterior, media & posterior = aftakkingen van carotis externa

Question 64

arterieële aanvoer van ruggenmerg

Answer 64

1. algemeen ventraal = a. spinalis anterior
   - ventraal over medulla spinalis rond fissura mediana anterior
   - segmentaal = a. medullaris segmentalis anterior/posterior
   - in canalis vertebralis = opspliten in ramus redicualaris psoterior & anterior
2. segmentaal
   - cervicaal = a. vertebralis, a. cervicalis ascendens & - profunda
   - throacaal = ramus spinalis van a. intercostalis poterior
   - lumbaal = a. lumbalis
   - sacraal = a. sacralis lateralis
3. a. spinalis posterior
   - 2 posterior = rond beide funiculus posterior, net mediaal van intrede radix posterior
   - analoog aan anterior
   - vanuit a. medullairs segmentalis posterior

–> beide reiken naar radix anterior of posterior
anterieur meer takjes

Question 65

veneuze drainage van ruggenmerg

Answer 65

1. vv. spinales anteriores & posteriores
   - 1 aan fissura mediana anterior
   - 1 aan sulcus mediana posterior
   - 2 lateralen die ontdubbelen
2. plexus
   - anterior & posterior plexus internus
   - epidurale ruimte
   - verbinding met azygos systeem

Question 66

syndroom van Brown-Séquard

Answer 66

= spinale hemisectie

gevolgen
1. uitval somatosensorische informatie aan zelfe kant hemisectie
–> kruisen pas in nuclei van medulla oblongata
2. uitval pijn informatie aan andere kant & enkele niveaus lager
–> stijgen eerst een paar niveaus vooraleer overschakelen
3. spacticiteit & paralyse aan zelfde kant van letsel

zelfde symptomen kunnen veroorzaakt worden door compressio medullae

Question 67

spinale shock

Answer 67

1. oorzaak
   - voornamelijk ongevallen
   - letsel aan ruggenmerg
2. gevolgen
   - totale uitval van ruggenmerg
   - paralyse
   - anesthesie = verlies van gevoel
   - posturale hypotensie = intense daling bloeddruk na rechtop komen
3. andere
   - boven C5 = verlamming ademhaling
   –> onmiddelijke dood
   - wegvallen spinale reflecen
4. revalidatie
   - terugkomen reflexen na weken
   –> hogere spiertonus & hevigere reflexen
   - als niet terugkomen = blijvend

Question 68

functies van basale ganglia

Answer 68

1. algemeen
   - grijze kernen in midden van witte stof van grote hersenen
   - initiatie & organisatie van motorische bewegingen
   - kwaliteit & uitvoering van motorische opdrachten
   - meewerken met controle = extrapiramidaal systeem
2. loops
   - skeletomotorische loop = musculaire controle
   - oculomotorische loop = controle saccadische bewegingen
   - prefrontale loop = cognitie
   - limbische loop = motivationeel gedrag & emoties

Question 69

input nuclei

Answer 69

1. input nuclei
   - nu. caudatus
   - putamen
   - nu. accumbens
   –> samen = (neo)stratium
   - ontvangen afferente connecties cortex
   - projecteren naar output & intrinsieke nuclei
2. directe pathway
   - desinhibitie door stratum & output nuclei = excitatie
   - informatie via thalamus naar frontale cortex sturen
3. indirecte pathway
   - desinhibitie van intrinsieke pathway
   –> over extern globus pallidum & nu. subthalamcus
   - toch inhibitie door output nuclei

Question 70

andere nuclei basale ganglia

Answer 70

2. output nuclei
   - intern deel globus pallidus
   - substantia nigra pars reticula
   - ventrale pallidum
3. intrinsieke nuclei
   - extern deel globus pallidus
   - nu. subthalamicus
   –> beide voor indirecte pathway
   - substantia nigra pars compacta
   - ventrale tegmentale area
   –> beide dopaminerge neuronen naar input nuclei
   - dopamine stimulatie bij directe pad & inhibitie bij indirecte pad

Question 71

disinhibitie

Answer 71

= 2 inhiberende interneuronen achter elkaar
–> zelfde effect als exciterend interneuron
- vorm van excitatie die vaak voorkomt bij basale ganglia

Question 72

ziekte van Parkinson

Answer 72

1. fysiologisch
   - degeneratie van pars compacta substantia nigra neuronen
   - tekort aan dopaminerge input in nu. caudatus & putamen
   - directe pathway = minder excitatie
   - indirecte pathway = meer inhibitie
   –> minder fine tuning, initatie & algemene vermindering van beweging
2. oorzaken
   - traumatisch = rugby/boksen
   - iatrogeen = epileptica
   - encephalitis
   - ziekte van parkinson?
3. therapie
   - L-dopa
   - na 20min weer normale gang

Question 73

symptomen van parkinson

Answer 73

= abberanties in motoriek & moeite start van bewegingen

1. gang
   - niet vlot
   - fenestraties = shuffelen tot stilstand
   - freezen vooraleer richting veranderen
2. rust
   - alfa-rigiditeit
   - akinesie = uitvalverschijnselen
   - tremor = tandra fenomeen
3. andere
   - hypo & bradykinesie = moeilijkheden bij starten van bewegingen
   - micrografie

Question 74

Ziekte van Huntington

Answer 74

1. oorzaak
   - dominant erfelijk
   - verlies neuronen stratium
   - inhibitie naar intrinsieke nuclei valt weg
   –> minder inhibitie = teveel beweging
2. symptomen
   - chorea = vluggen, random bewegingen van extremiteiten
   - athetose = draaiende & wringende bewegingen met armen
   - hyperkinetisch = aangezichtspieren
   - dementie

Question 75

limbisch systeem

Answer 75

1. hippocampale formatie
   - gyrus dendatus
   - hippocampus
   - subiculum
2. functie
   - deel van geheugen
   - actief bij leren = consolidatie van expliciet geheugen
3. entorhinale cortex
   - sterke verbinding
   - aanvoer van sensoriele & cognitieve infromatie
4. fornix
   - output van limbisch systeem
   - circiut van papez
   - uitlopers van fimbrea die eindigen in corpora mamillaria