MLL - Laatste levensfase Flashcards
Palliatieve zorg
Zorgt voor verbetering kwaliteit van leven patiënten en families worden geconfronteerd met de problemen die gepaard gaan met een levensbedreigende ziekte. Het gaat om het voorkomen en verlichten van pijn door vroege identificatie en onberispelijke beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen
Wat is ALS
Amyotrophe Lateraal Sclerose
De meest voorkomende neurodegeneratieve motorneuron aandoening. De exacte oorzaak is onbekend, wel zijn er verschillende hypothesen over mogelijke cellulaire excitotoxiciteit door disregulatie van micro-RNA en/of veranderingen in ionkanalen
Wat zijn symptomen van ALS
- Spierzwakte van de extremiteiten
- Bulbaire onset door dysarthie en dysphagie
- Klein percentage heeft aan het begin al last van initiële ademhalingsmoeilijkheden
- Cognitieve stoornissen en gedragsveranderingen
- Pyschologische stoornissen
- Metabole veranderingen
Wat is Upper motorneuron ALS
Primaire laterale sclerose. De overleving 8-10 jaar
Lower motorneuron ALS
Progressieve musculaire atrofie. Overleving is 2-4 jaar
Problemen met upper motor neuron
Spasticiteit en verhoogde reflexen
Klachten Lower motor neuron
Slappe spierzwakte, verlaagde reflexen en fasciculaties
Afwijkingen in CZS door ALS
Cognitieve en gedragsmatige veranderingen, of frontotemperale dementie
Welke mechanismen zijn gekoppeld aan ALS
- Genetische bijdrage aan de pathogenese
- Cellulaire veroudering
- Corticomotorneuro processtoornis
Welke onderdelen vallen onder corticomotorneuronale processtoornis
- OPTN
- SOD1
- Lower motor neuron fenotype mutaties
- TARBDP gen mutaties
- Stoornissen TTNA-processing
Waaruit bestaat de diagnose van ALS
De diagnose bestaat uit de anamnese en het klinisch onderzoek. De aanvullende onderzoeken (laboratorium onderzoek, beeldvorming en elektofysiologische studies) worden gebruikt om andere oorzaken uit te sluiten.
Wat zijn de behandeldoelen bij ALS
- Symptomen management
- Behoud van kwaliteit van leven
- Ondersteunen vier dimensioneel beeld (fysisch, psychologsich, sociaal en spiritueel)
- Open communicatie over verwachtingen
Somatische behandelmogelijkheden
Farmacologisch
- Riluzole
- Antibiotica
- Slijmreductie
Somatische behandelmogelijkheden
Niet-Farmacologisch
- Niet-invasieve beademing
- Invasieve beademing via een tracheostomie
- Gastrostomie voor voeding
- Voorkomen van doorligwonden
Hoe gebeurt palliatieve zorg ALS
Dit gebeurt door niet-invasieve beademing en sondevoeding. Er is een belangrijke fysieke achteruitgang met psychologische, sociale en existentiële gevolgen. Patiënt voelt zich gevangen en uitzichtloos.
Iatrogenese
Het ziek worden van medische ingrijpen
Soorten iatrogenese
- Klinische iatrogenese: schade veroorzaakt door medische behandelingen
- Sociale iatrogenese: voorheen ‘gewone’ fenomenen worden nu als medisch gezien
- Structurele iatrogenese: toenemende macht van de geneeskunde
Waar kijkt de geneeskunde naar
Geneeskunde kijkt vooral naar gezondheid, veiligheid en overleving. Het kan dat iets anders belangrijk is voor de patiënt.
Medicalisering
Het fenomeen dat wetenschap en techniek alle problemen kunnen oplossen. Er ontstaat hierdoor een toenemend geloof in de maakbaarheid
Medicalisering
Het fenomeen dat wetenschap en techniek alle problemen kunnen oplosse. Er ontstaat hierdoor een toenemend geloof in de maakbaarheid
Technologische medicatie
Dat het menselijk bestaan alleen begrepen kan worden uit de relaties die mensen hebben me de voor hen bekende werkelijkheid. Technologieën zorgen voor het leggen van relaties met de wereld om ons heen en geven deze relaties vorm en inhoud.
Inlijvingsrelatie
Techniek waarmee we ons lichaam uitbreiden (rolstoel)
Alteriteitsrelatie
Techniek waarmee we interacteren (google home, siri)
Versmeltingsrelatie
Techniek die zo nauw verbonden is met jouw lichaam dat er nauwelijks een onderscheid tussen mens en technologie gemaakt kan worden (PEG-sonde, beademingsmachine)
