meme Flashcards
meme ca risk faktörleri
kadın olmak: 8 kat diğer memede saptanmış olan ca 30 yaş üzerinde olmak (50 yaş pik) brca mutasyonu dansite gebe kalmamak ilk gebelik yaşının>30 olması/hiç çocuk doğurmamak erken menarş/geç menopoz endokrin faktörler: oral kontraseptif östradiol - IGF-1 - CRP aile hikayesi obezite dcis-lcis-atipik hiperplazi
genetik brca testi adayları kimlerdir
50 yaş öncesi meme ca duktal karsinoma in situ ailede 1+ erken yaş meme ca over-pankreas-prostat ca-melanom bilateral meme kanseri erkekte mem kanseri-ailede öyküsü
brca pozitif bireylerde prevansiyon yaklaşımları nelerdir
- kemoprevansiyon: YOK!
- yıllık mammografi-mr taraması
- cerrahi profilaksi
- bilateral profilaktik mastektomi: MEME
- bilateral ooferoktemi: YUMURTALIK
karşı memeye (kontralateral) profilaktik mastektomi endikasyonları
*belgelenmiş brca1-2 taşıyıcılığı
*genetik test yapılmamış ya da yatkınlık gösterilemeyen hastada güçlü aile öyküsü
*30 yaş- göğüs duvarına radyasyon öyküsü
+
*brca dışı gen taşıyıcılığı: p53, chek-2
*brca- veya brca+ aile ferdi bilinmiyor, fakat ailede güçlü meme ca öyküsü varsa
*diğer memenin takibini sınırlamak için
*anksiyete
karşı memeye profilaktik mastektomi düşünülmemesi gereken bireyler
- tek taraflı meme ca olan orta risk grubu bireyler
- ileri evre meme ca: inflamatuar, t4, n3, evre4
- brca+ aile üyeleri olan brca- bireyler
- erkek meme ca
- erkek brca taşıyıcıları
histolojik risksiz - düşük - orta riskli evreler
RİSKSİZ:
apokrin değişiklik
duktus ektazisi
hafif epitelyal hiperplazi
DÜŞÜK:
orta-yoğun epitel hiperplazisi
sklerozan adenozis
intraduktal papilloma
ORTA:
atipik duktal hiperplazi
atipik lobüler hiperplazi
histolojik yüksek riskli premalign evreler
dcis
lcis
atipik hiperplazi
*HEM AYNI HEM DE KARŞI MEMEDE İNVAZİV CA RİSKİNİ ARTTIRIRLAR.
malign meme kanserinin max görülen çeşidi ve kökeni nedir
adenokanser: terminal duktal lobüler üniteden
in situ karsinom tanımı
malignite; bazal membranla çevrili duktus ve asinuslar ile çevrilidir
invaziv karsinom tanımı
malignite bazal membranı atlayarak stromaya invazyon göstermiştir
iyi prognozlu meme ca tipleri
tübüler kribriform müsinöz medüller invaziv lobüler papiller
kötü prognozlu meme ca tipleri
inflamatuar metaplastik lipidden zengin müsinöz: taşlı yüzük hücreli çeşidi atipik medüller
!inf ve met kanser, kolon poliplerinde NONNNEOPLASTİK. karıştırma.
tnm sınıflandırma t kısmı
t0: primer tümör yok
tis: in situ
t1: 2cm>
t2: 2-5 cm
t3: >5 cm
t4: boyutu ne olursa olsun göğüs duvarına yayılmış tümör
tnm sınıflandırma n kısmı- pn kısmı
n0: metaztaz yok
n1: aynı taraf aksillada 1, 1+ hareketli lenf noduna metaztaz
n2: aynı taraf aksillada 1, 1+ birbirlerine ya da çevreye yapışık lenf noduna metaztaz
n3:
aksiller lenf noduna ek olarak;
*aynı taraf infraklavikuler lenf nodlarına
*aynı taraf internal mammarian lenf nodlarına metaztaz
supraklavikular lenf nodlarında metaztaz
pn0: yok
pn1: 1-3
pn2: 4-9
pn3: 10+
invaziv kanserli hastada 10 yıllık hayatta kalımın en önemli prognostik belirteci nedir
**tutulan aksiller lenf nodu sayısı>4 ise: KÖTÜ PROGNOZ
**bir diğer kötü prognoz belirteci: level3 lenf nodunun>2cm olması
Ç: meme koruyucu tedavi endikasyonları
ERKEN EVRE MEME CA’LARDA, ADJUVAN TEDAVİ EKLEMEK KAYDIYLA
- meme volümü uygunsa
- tümör volümü uygunsa
- unifokal ise
- tümör sınırları sağlam ise
- hasta isteği
- evre 1-2 meme ca
İLERİ EVRE MEME CA’LARDA, YUKARIDAKİ VE AŞAĞIDAKİ KRİTERLERE UYUYOR VE NEOADJUVAN KEMOTERAPİYE YANIT VERİYOR İSE:
- tümör<5 cm
- cilt tutulumu yok
- multisentrik değil
- mikrokalsifikasyon yok
- meme/tümör oranı uygun
- toraks duvarına fikse değilse
meme koruyucu tedavi kontraendikasyonları
*lokal yineleme durumu olan hastalar
*kozmezisin sağlanamadığı durumlar
*rt alınamayacak durumlar
*küçük-büyük meme
*4cm+ tümör
*multisentrik ise
*santral yerleşim
*yaygın mikrokalsifikasyonlu meme
*temiz cerrahi sınırın sağlanamayacağı düşüncesi
+
*radyoterapi kontraendikasyonları
-daha önce rt almış meme
-gebelik
-ulaşılabilirliğin olmaması
-konnektif doku hastalıkları
meme koruyucu tedavi tipleri
1-kadranektomi
2-lumpektomi
total mastektomide çıkarılan kısımlar
MEME:
- tüm meme dokusu
- meme başı
- areola
- deri
radikal mastektomide çıkarılan kısımlar
pektoral kasın minor-major-fasiası
aksiller lenf nodları
tüm aksilla
meme
modifiye radikal mastektomide çıkarılan kısımlar
pektoral kasın fasiası
meme
düzey 1-2 aksiller lenf nodları
lokal erken evre: evre1-2 tedavi
- meme koruyucu cerrahi+radyoterapi
- modifiye radikal mastektomi
lokal geç evre: evre 3 tedavi
evre 3a: operabl-nonoperabl
- operabl: modifiye radikal mestektomi+adjuvan kt ve rt
- nonoperabl: evre3b gibi
evre3b:
*neoadjuvan rt:3-4 kür (siklofosfamid-adriamisin)—> ardından modifiye radikal mastekomi+adjuvan kt ve rt
triple - ca özellikleri
- östrojen hormon reseptörü (ER) -
- progesteron hormon reseptörü (PR) -
- human epidermal büyüme faktörü reseptörü 2 (HER2) -
- genelde brca2+tir
- prognoz kötüdür
- neoadjuvan kt’ye iyi cevap verir
luminal a ca özellikleri
HER2 -'tir en iyi prognozlu tiptir grade 1: mitoz-histolojik derece düşük yavaş seyirli postmenopozal kadınlarda ki
luminal a ca tedavi
hormon tedavisi: ER+ , PR+
adjuvan: kemoterapi
meme koruyucu cerrahi: iyi prognoz
*neoadjuvana yanıtı YOKTUR
luminal b ca tedavi
hormon tedavisi: ER+, PR+
kempoterapi
trastuzumab?
meme koruyucu cerrahi: luminal a kadar olmasa da iyi prognoz
her2 ca tedavi
- transtuzumab*
- kemoterapi
- neoadjuvan kemoterapi+modifiye radikal mastektomi
bazal ca tedavi
- sadece kemoterapi
* neoadjuvan kemoterapi+modifiye radikal mastektomi
radyoterapi kontraendikasyon
daha önce aynı memede rt
1-2. trimester gebelik
cilt tutulumlu aktif bağ doku hastalıkları
rt merkezine ulaşamama
aksiller diseksiyon yan etkileri
- kol ödemi
- hissizlik
- kol hareket sınırı
- uzamış seroma: meme ca cerrahisinden sonra açığa çıkan ölü boşlukta seröz sıvı birikimidir
- cerrahi enfeksiyonu
meme ca’da aksilla cerrahisinde seçenekler
- aksiller diseksiyon: aksiller bölge lenf nodlarının tamamı temizlenir
- sentinel lenf nodu biyopsisi: amaç gereksiz diseksiyondan kaçınmaktır. lezyon etrafına mavi boya enjekte edilir ve enjeksiyon sonucu axillada ilk boyanan lenf bezinden alınan biyopsi FROZEN SECTION’da GAMA PROB ile incelenir, çıkan sonuca göre de diseksiyon kararı alınır ya da dışlanır
akut mastit klinik
laktasyonun ilk haftası;
hassasiyet
eritem
sistemik ateş
akut mastit tedavisi nasıldır
ılık kompres
ab: amoksisilin klaavulonik asit
çatlak önleyici krem
annenin emzirmeye devam etmesi
abse oluşursa: drenaj ( emzirmeyi keseriz)
periduktal mastit tedavisi nasıldır
AKUT: ab+drenaj
KRONİK: eksizyon-> tekrarlama-fibrozis olmasın diye
yağ nekrozu etiyolojisi
travma
geçirilmiş cerrahi
mondor hastalığı nedir-tedavisi
- toraks duvarının yüzeysel tromboflebitidir. genelde meme cerrahisi/travmasını izler
- hassas-sert-yüzeyel ven kordonu
- kendini sınırlar: TEDAVİSİZ
- sınırlamazsa: ANTİİNFLAMATUAR
basit kist tedavi
şikayet yoksa: TAKİP
ani boyut artışı
inflamasyon
tanıda sıkıntı: ASPİRASYON
fibroadenom fizik muayene bulguları nelerdir
yumuşak
lastik kıvamında
düzgün sınırlı
hareketli kitleler
fibroadenom tedavisi
şikayet yoksa: TAKİP
2 cm+
giderek büyüme: CERRAHİ
dev fibroadenom ve juvenil fibroadenomda ek olarak EKSİZYON
dev fibroadenom nedir
10 cm’den büyük fibroadenom
KİMDE: hamile - laktasyon dönemi
juvenil fibroadenom nedir
5-20 cm
KİMDE: adelosan çağda puberte ile belirginleşir ve asimetri yaratır
sistosarkoma filloides tedavi
geniş eksizyon