Melting og þvagrás Flashcards
1
Q
Offitu er einfaldast að greina með því að
A
Mæla þyngdarstuðul (BMI)
2
Q
Sjúklingi er óvart gefnir 1000ml af 0.9% saltlausn. Hvað telst ekki til eðlilegra afleiðinga þess ?
A) Minnkuð losun á ADH
B) Aukinn þrýsstingur í háræðum
C) Aukin sympatísk virkni til nýrna
D) Aukning í þvagflæði
E) Minnkun í sympatískri virkni til bláæða
A
C) Aukin sympatísk virkni til nýrna
Vegna þess að aukin parasympatísk virkni leiðir til þess að maður pissar meira ekki sympatisk. Sympatísk virkni dregur æðarnar saman og minnkar blóðflæði
- minkun í sympatískri virkni til bláæða
- Aukin parasympatísk virkni til að pissa meira (vegna meira blóðmagns)
- Minkuð losun á ADH (til að skilja þvagi út)
- Aukinn þrýstingur í háræðum vegna meira blóðmagns
3
Q
Juxtaglomerular frumur í nýrum seyta efninu?
A) Angiotensinogen Kemur frá lungum
B) Angiotensin I Verður til i lifur
C) Angiotensin II Umbreytist úr Angiotensin 1
D) ADH Seytt frá heiladingli
E) Renín
A
E) renín
Ekki A vegna þess að að angiotensinogen kemur frá lungum
Ekki B vegna þess að angiotensin 1 verður til í lifur
Ekki C vegna þess að angiotensin 2 umbreytist úr angiotensin 1
Ekki D vegna þess að ADH er seytt frá heiladingli
4
Q
A, D, E og K vítamín eru öll ?
A
fituleysanleg vítamín
5
Q
Hverju seyta Parietal frumur í maga? A) HCI (saltsýra) B) Pepsínogen C) Pepsín D) Gastrín Enteroendicrine frumur E) CCK I-frumur
A
A) HCI (saltsýru)
Ekki B því chief frumur seyta pepsínogen
Ekki C vegna þess að pepsín breytist úr pepsinogen
Ekki D vegna þess að enteroendicrine frumur seyta gastrín
Ekki E vegna þess að I-frumur seyta CCK
6
Q
Hvaðan er secretin losað ?
A
Smáþörmunum, það stjórnar PH gildi í duodenum (skeifurgarnar)
7
Q
Hvaða þrjú efni eru losuð úr brisi ?
A
Bíkarbonar
Elastasi
Insulín
8
Q
Þrennt sem að örvar seytun gastrín í maga?
A
- Parasympatískar taugar
- Amínósýrur í maga
- Peptíð í maga
9
Q
Hvað er hamlandi fyrir losun gastrín í maga ?
A
Somatostatin
10
Q
Mikill niðurgangur getur orðið til þess að líkaminn ?
A
- Verður súr
- Heldur í vetnisjónir
- Reynir að halda í bíkarbonat í þvagi
- Ph gildi lækkar
11
Q
Seyti sekretíns úr innkirtilsfrumum í vegg skeifugarnar (duodenum) gerist vegna?
a) þans magaveggjar
b) sykrur í þarmainnihaldi í skeifugörn
c) sýru í þarmainnihaldi í smágirni (small intestine)
d) gastric sem losað er í neðsta hluta magans
e) ekkert af ofantöldu er rétt
A
c) sýru í þarmainnihaldi í smágirni (small intestine)
12
Q
Fjögur einkenni sykursýki
A
- Tíð þvaglát (polyuria) vegna osmótískrar virkni glúkósa í þvagi
- Ketocidosis (súrnun sem fylgir óeðlilegum fituefnaskiptum)
- Vökvatap (pissar mikið)
- Hækkaður blóðsykur (hyperglycemia) vegna minnkaðrar glúkósaupptöku í frumur og aukinnar glúkósalosunar frá lifur
13
Q
Hvað gerir lifrin í upptökufasa (absorptive state)?
A
Hún breytir glúkósa í glýkógen
14
Q
Brisið seytir meltingarvökva undir stjórn eftirfarandi hormóna:
A) Gastríns og secretíns.
B) Cholecystokiníns og gastríns.
C) Secretíns og cholecystokiníns.
D) Secretíns, cholecystókiníns og gastríns.
E) Engra ofangreindra hormóna.
A
C) secretin og cholecystokiníns (CCK)
15
Q
Niðurbrot fituefna í smáþörmum er mest flýtt með því að innlima þessar sameindir í ?
A
mícellur (ördropa)
16
Q
á hvaða stað er hvít blóðkorn venjulega ekki til staðar ?
A
lifur
17
Q
Nýrun skilja út þvagefni (urea) í þvag vegna þess að líkaminn þarf að losa sig við úrgangsköfnunarefnissambönd sem myndast við próteinefnaskipti.
Þessi fullyrðing er dæmi um ?
A) líffærafræðilega staðreynd
B) Ranga fullyrðingu vegna þess að nýrun skilja ekki út þvagefni
C) lífeðlisfræðilega skýringu í starfsemi
D) Lýsingu á líffæra og lífeðlisfræðilega sjúklega ástandi nýrna
E) Skýring á starfsemi í anda markhyggju
A
E) skýring á starfsemi í anda markhyggju
ekki D vegna þess að þetta er ekki sjúklegt ástand og ekki B vegna þess að þetta er rétt fullyrðing
18
Q
Hver af eftirtöldum spurningum um meltinguna er röng?
Finn ekkert rangt hér!!!
A) Trypsín er próteinkljúfandi ensím
B) Hormónið CCK veldur samdrætti í gallblöðru
C) Gall inniheldur meðal annars fitukljúfandi ensím (lípasa)
D) pH gildi brisssafa er hærra en 7
E) K vítamín er framleitt af bakteríum í meltingarveginum
A
C) Gall inniheldur meðal annars fitukljúfandi ensím (lípasa)
19
Q
Hver af eftirtöldum spurningum um efnaskipti er rétt?
A) Grunn efnaskiptahraði (BMR) er að jafnaði hærri hjá konum en körlum
B) Hormónið glúkagon er meira áberandi en insúlín í upptökufasa
C) ATP-myndun á sér eingöngu stað í hvatberum (mitochondria)
D) A,D,E og K vítamín eru öll fituleysanleg vítamín
E) 10% af orkunni sem verður til í líkamanum losnar út í umhverfið sem hiti
A
D) A,D,E og K vítamín eru öll fituleysanleg vítamín
Ekki A vegna þess að grunn efnaskiptahraði (BMR) er að jafnaði hærri hjá körlum en konum
Ekki B vegna þess að insúlín er aðalhormónið
Ekki C vegna þess að ATP myndast líka annars staðar
Ekki E vegna þess að það er 60 % af orkunni sem verður til í líkamanum sem losnar út í umhverfið
20
Q
Geir fer í bíó með vini sínum Davíð (á myndina Revenge of the renal tubules). Áður en myndin byrjar kaupir Geir sér stóran poka af poppkorni en þar sem Davíð er í megrun fær hann sér bara stórt vatnsglas. Þegar myndin er hálfnuð hefur eftirfarandi gerst:
A) Davíð hefur aukið styrk á ADH í blóði
B) Geir hefur aukið styrk á ADH í blóði
C) Davíð hefur minnkað styrk á ADH í blóði
D) Bæði a og b er rétt
E) Ekkert af ofangreindu
A
C) Davíð hefur minnkað styrk á ADH í blóði
ATH tvisvar sami valmöguleiki
21
Q
- Hver af eftirtöldum spurningum um meltinguna er rétt?
A) Tónískur samdráttur í sléttum vöðva meltingarfæranna varir einungis í nokkrar sekúndur
B) Iðrataugakerfið (ENS) er algerlega óháð miðtaugakerfinu (CNS)
C) Gallsölt eru framleidd í gallblöðrunni og losuð eftir þörfum
D) Amýlasar eru ensím sem taka þátt í niðurbroti á amínósýrum Nei niðurbrot á kolvetnum
E) Seytun munnvatns er undir stjórn ósjálfráða taugakerfisins (ANS)
A
E) Seytun munnvatns er undir stjórn ósjálfráða taugakerfisins (ANS)
Ekki A vegna þess að tónískur samdráttur i slettum vöðvum meltingarfæranna er stöðugt í gangi
Ekki B vegna þess að ENS er samtengt CNS
Ekki C vegna þess að gallsölt eru losuð frá brisi en gallblaðran framleiðir ekkert
Ekki D vegna þess að amylasar eru ensím sem taka þátt í niðurbroti á kolvetnum
22
Q
Aukin örvun sympatískra tauga á aðlæga slagæðlinga æðahnoðrans veldur ____ og þar með ____síunarhraða (GFR)
A) Æðasamdrætti (vasoconstriction), hækkuðum
B) Æðavíkkun (vasodilation), lækkuðum
C) Æðasamdrætti (vasoconstriction), lækkuðum
D) Æðavíkkun (vasodilation), hækkuðum
E) Ekkert af ofangreindu getur átt sér stað þar sem sympatískar taugar taka ekki þátt í stjórnun á síunarhraða nýrna
A
C) Æðasamdrætti (vasoconstriction), lækkuðum
Vegna þess að sympatíska kerfið dregur saman en parasympatíska víkkar út
Ekki E vegna þess að jú bæði sympatíska og parasympatíska taugakerfið tekur þátt
23
Q
Hvert eftirtalinna líffæra er líklegast til að hafa háræðar sem eru gegndræpar fyrir prótein? A) Heili Lítið gegndræpi hér...BBB B) nýru C) hjarta D) lifur E) smáþarmar
A
D) lifur
Ekki A vegna þess að það er lítið gegndræpi í heila (BBB)
24
Q
Hvert eftirtalinna atriða telst EKKI vera í hlutverki nýrna?
A) Að fjarlægja ýmis efni úr blóðvökva (plasma)
B) Nýmyndun á glúkósa (gluconegenesis)
C) Myndun erythopoietins
D) Myndun renins
E) ALLT ofangreint getur talist vera hlutverk nýrna
A
E) ALLT ofangreint getur talist vera hlutverk nýrna
25
Henlelykkjan skiptist í.....
A) Fjarhluta (distal) og nærhluta (proximal)
B) Fallandi hluta (descending) og rísandi hluta (ascending)
C) Undna hluta (convulated) og beina hluta (straight)
D) Neflægum hluta (nasal) og gagnaugalægan hluta (temporal)
E) Efri hluta (superior) og neðri hluta (inferior)
B) Fallandi hluta (descending) og rísandi hluta (ascending)
26
Svokallaður juxtaglomerular frumur losa......
A) Renin
B) Noradrenalín (norepinephrine)
C) Adrenalín (epinephrine)
D) Vasopressin (anti-diuetic hormone) Heiladingull
E) Dópamín Heili
A) renin
Ekki C því adrenalín kemur frá nýrnahettum
Ekki D því vasopressin kemur frá heiladingul
Ekki E vegna þess að dópamín kemur frá heila
27
```
Hver af eftirtöldum hormónum veldur lækkun í styrk blóðsykurs?
A) Glúkagón
B) Insúlín
C) Kortísól
D) Adrenalín
E) Vaxtarhormón
```
B) Insúlín
28
Í nýrunum er þvagefni (urea) tekið upp með
A) Virkum hætti (active transport)
B) Með óvirkum hætti (passive transport)
C) Með flutningspróteinum (transport proteins)
D) Með urea/K-dælum
E) Í samhliða flutningi (co-transport) með insúlíni
B) Með óvirkum hætti (passive transport)
29
```
Meirihluti vökva og efna er endurupptekin í þeim hluta nýrnana sem nefnist...
A) Nærpíplur (proximal tubule)
B) Henle-lykkja (Henle-loop)
C) Fjarpíplur (distal tubule)
D) Safnrás (collecting duct)
E) Skjóða (pelvis)
```
A) Nærpíplur (proximal tubule)
30
Þvagræsilyf (díúretika)...
A) Hafa áhrif á fjölda vatnsganga (aquaporins) í safnrásum (collecting ducts)
B) Hamla endurupptöku á natríum
C) Auka síunarhraða nýrnahnoðra (glomerular filtration rate)
D) Auka áhrif noradrenalíns (norepinephrine) á nýru
E) Hafa áhrif á fjölda vatnsganga (aquaporins) í Henle-lykkju
B) Hamla endurupptöku á natríum
31
Jöfnunni Cx=UxV/Px stendur Cx fyrir.....
A) Nýrnaúthreinsun (renal clearance) á efni x
B) Styrk (concentration) x í þvagi
C) Rúmmál (volume) þvags
D) Styrk (concentration) x í plasma
E) Samhliða flutning (co-transport) á efni x
A) Nýrnaúthreinsun (renal clearance) á efni x
32
Flóðmiga (diabetes insipidus) orsakast yfirleitt af....
A) Of miklu magni aldósteróns
B) Of litlu magni aldósteróns
C) Æxli í nýrnahettum (adrenal glands)
D) Of miklu magni vasopressins (anti-diuretic hormone)
E) Og litlu magni vasopressins (anti-diuretic hormone)
E) Og litlu magni vasopressins (anti-diuretic hormone) vegna þess að þegar það er lítið ADH þá pissum við meira.
ADH er oft kallað ekki pissa hormónið
33
Hvert eftirtalinna fullyrðinga á EKKI við um hormónið glúkagon?
A) Það er myndað í brisi (pancreas)
B) Það hvetur losun insúlíns
C) Það eykur nýmyndun glúkósa (gluconeogenesis)
D) Blóðsykurfall (hypoglycemia) hvetur til aukinngar losunar þess
E) Sympatísk virkni örvar losun þess
B) Það hvetur losun insúlíns (glúsósi gerir það ekki glúkagon)
34
Hvert eftirtalinna efna er EKKI losað úr brisi (pancreas)
A) Bíkarbónat
B) Elastasi
C) Insúlín
D) Secretin
E) Öll ofangreind efni eru losuð úr brisi
D) Secretin (það er losað í smáþörmum, stjórnar ph gildi í duodenum)
35
```
Hvert eftirfarandi virkar hamlandi í losun Gastrín í maga?
A) Parasympatískar taugar
B) Amínósýrur í maga
C) Peptíð í maga
D) Somatostatin
E) Acetýlkólín
```
D) Somatostatin
36
```
Mikill niðurgangur getur orðið til þess að líkaminn
A) Missir vetnisjónir (H+)
B) verður basískur
C) Fer að losa meira bíkarbónat í þvagi
D) Verður súr
E) Hækkar í pH
```
Ekki A vegna þess að að líkaminn heldur í vetnisjónir missir þær ekki.
Ekki B vegna þess að líkaminn verður súr
Ekki C vegna þess að líkaminn reynir að halda í bókarbónat
Ekki E vegna þess að pH lækkar ekki hækkar
37
Seyti sekretíns úr innkirtilsfrumum í vegg skeifugarnar (duodenum) gerist vegna
A) Þans magaveggjar
B) Sykra í þarmainnihaldi í skeifugörn
C) Sýru í þarmainnihaldi í smágirni (small intestine)
D) Gastríns sem losað er í neðsta hluta magans (pylorus)
E) Ekkert að ofantöldu
C) Sýru í þarmainnihaldi í smágirni (small intestine)
38
Hvað af eftirtöldu getur EKKI talist einkeni sykursýki (diabetes melitus)?
A) Aukin notkun glúkósa vegna hás blóðsykurs
B) Tíð þvaglát (polyuria) vegna osmótískrar virkni glúkósa í þvagi
C) Ketocidosis (súrnun sem fylgir óeðlilegum fituefnaskiptum)
D) Vökvatap
E) Hækkaður bloðsykur (hyperglycemia) vegna minnkaðrar glúkósaupptöku í frumur og aukinnar glúkósalosunar frá lifur
A) Aukin notkun glúkósa vegna hás blóðsykurs (Glúkósi hleðst upp)
39
```
Í upptökufasa (absorptive state)......
A) Breytir lifrin glúkósa í glycogen
B) Losar lifrin amínósýrur út í blóðið
C) Losar lifrin glúkósa út í blóðið
D) Losar lifrin ketóna út í blóðið
E) Bæði 2 og 3
```
```
Í upptökufasa…..
A) Breytir lifrin glúkósa í glýkógen
B) Losar lifrin amínósýrur út í blóðið
C) Losar lifrin glúkósa út í blóðið
D) Losar lifrin ketóna út í blóðið
E) Losar lifrin ketósýrur út í blóðið
```
A) Breytir lifrin glúkósa í glycogen (losar ekkert heldur geymir efni)
A) Breytir lifrin glúkósa í glýkógen
40
```
Hvert af eftirtöldu gerir insúlín EKKI?
A) Örvar upptöku fruma á glúkósa
B) Örvar myndun glýkógen
C) Örvar niðurbrot próteina
D) Örvar myndun triacylglyceróls
E) Bæði 2 og 3
```
Insúlín..
a) örvar flutning glúkósa inn aftur út í þarma
b) eykur losun glúkósa úr lifur
c) lækkar blóðsykur
d) bæði 1 og 3
e) allt saman rétt
C) Örvar niðurbrot próteina
Insúlín örvar nýmyndun próteina
c) lækkar blóðsykur
41
Eftir langvarandi líkamsþjálfun í miklum hita _______ tíðni boða frá þrýstinemum (baroreceptors), sem leiðir til ________ í seyti (secretion) á _______ og þess vegna ________ endurupptöku (reabsorption) ______ í nýrum.
Erum búin að tapa vökva þarna og vantar inn í kerfið
A) Hækkar; aukningar; reníni; meiri; natríumjóna
B) Lækkar; aukningar; reníni; minni; natríumjóna
C) Lækkar; aukningar; vasópressíni; meiri; vatns
D) Hækkar; minnkunnar; vasópressíni; minni; vatn
E) Lækkar; minnkunnar; vasópressíni; meiri; vatns
C) Lækkar; aukningar; vasópressíni; meiri; vatns
42
Hver eftirtalinna fullyrðinga á við um síun (glomerular filtration) í nýrum?
A) Vökvaþrýstingur í Bowman´s hylki virkar gegn síun
B) Síunarhraðinn (GFR) takmarkast af hámarks flutningsgetu (transport maximum)
C) Allur blóðvökvi sem kemur til að hnoðra (glomerulus) er síaður.
D) Það er hvort tveggja rétt að vökvaþrýstingurinn í Bowman´s hylki virkar gegn síun og að síunarhraðinn takmarkast af hámarks flutningsgetu
E) Það er hvort tveggja rétt að vökvaþrýstingurinn í Bowman´s hylki virkar gegn síun og að allur blóðvökvi sem kemur til hnoðra er síaður
D) Það er hvort tveggja rétt að vökvaþrýstingurinn í Bowman´s hylki virkar gegn síun og að síunarhraðinn takmarkast af hámarks flutningsgetu
(s.s. bæði A og B)
43
Vökvinn í nýrnapíplum (tubular fluid) er ________ við blóðvökva þegar hann kemur í Bowman´s hylkið, ________ við blóðvökva þegar hann kemur að Henles lykkju, _____við blóðvökva þegar hann kemur neðst í Henles lykkju og _____ við blóðvökva þegar hann kemur frá Henles lykkju í fjarpíplu (distal tubule).
A) Isosmotic; hyperosmotic; hyperosmotic; isomotic
B) Isomotic; isomotic, hyposmotic; hypoosmotic
C) Isosmotic; isosmotic; hyperosmotic; hypoosmotic
D) Isosmotic; isosmotic; hypoosmotic; hyperosmotic
E) Isosmotic; isosmotic; hyperosmotic; isosmotic
C) Isosmotic; isosmotic; hyperosmotic; hypoosmotic
44
```
Nýrun taka þátt í að stjórna styrk allra eftirtalinna efna NEMA.
A) Vatn
B) Natríum
C) Kalíum
D) Fosfat
E) Glúkósi
```
E) Glúkósi (geta samt nýmyndað glúkósa í svelti)
45
Magn efnis sem skilið er út með þvagi (excreted) er sem nemur því magni af efninu sem er ______ að viðbættu því magni efnisins sem er _______ og að frátöldu því magni efnisins sem er ______
A) Síað (filtered); endurupptekið (reabsorbed); seytt (secreted)
B) Endurupptekið; síað; seytt
C) Seytt; endurupptekið; síað
D) Síað; seytt; endurupptekið
E) Endurupptekið; seytt; síað
D) Síað; seytt; endurupptekið
46
```
Megin upptaka næringarefna fer fram í….
A) Maga
B) Mjógirni
B) Ristli
D) Vélinda
E) Munni
```
```
Megin upptaka næringarefna fer fram í….
A) maga
B) smágirni
C) Ristli
D) Vélinda
E) munni
```
B) Mjógirni
B) smágirni
47
Brisið seytir meltingarvökva undir stjórn eftirfarandi hormóna:
A) Secretíns og cholecystokiníns
B) Cholecystokiníns og gastríns
C) Gastríns og secretíns
D) Secretíns, cholecystókiníns og gastríns
E) Engra ofangreindra hormóna
A) Secretíns og cholecystokiníns
48
```
Niðurbroti fituefna í smáþörmum er mest flýtt með því að innlima þessar sameindir í
A) Stóra fitudropa
B) Mícellur (ördropa)
C) Chylomicrons (fitikirni)
D) HDL (high density lipoproteins)
E) LDL (low density lipoproteins)
```
B) Mícellur (ördropa)
49
Hvað örvar seytun insúlíns út í blóðrás?
A) Hærri blóðstyrkur kalsíums
B) Hærri blóðstyrkur amínósýra og lægri blóðstyrkur glúkósa
C) Hærri blóðstyrkur aldósteróns og vasópressins
D) Hærri blóðstyrkur amínósýru og glúkósa
E) Aukin sympatísk taugavirkni
D) Hærri blóðstyrkur amínósýru og glúkósa
50
```
Insúlín og glúcagon er seytt út frá….
A) Útkirtilshluta brissins
B) Útkirtilshluta miltans
C) Innkirtilshluta lifrar
D) Langerhans-eyjum í brisi
E) Langerhans-eyjum í milta
```
D) Langerhans-eyjum í brisi
51
Hvaða hlutar nýrnaeiningar (nephron) liggja niður í merg (medulla) nýrna?
A) Hnoðra (glomerulus, Henlelykkja og safnrás (collecting duct)
B) Hnoðri, nærpípla (proximal tubule) og fjarpípla (distal tubule)
C) Henlelykkja og safnrás
D) Henlelykkja, fjarpípla og safnrás
E) Nærpípla, Henlelykkja og fjarpípla
C) Henlelykkja og safnrás
52
Ef heildar síunarþrýstingur í nýrungshnoðra (net glomerular filtration pressure) er 26 mmHg, hlýtur…..
A) Blóðþrýstingur í háræðum nýrungshnoðra (glomerular capillary pressure, PGC) að vera 60 mmHg, vökvaþrýstingur í Bowman´s hylki (fluid pressure in Bowman´s space, PBS) að vera 15mmHg og osmótískur þrýstingur vegna prótína í blóðvökva (osmotic forces due to protein in plasma, “pímerkið”GC) að vera 29 mmHg
B) Blóðþrýstingur í háræðum nýungshnoðra (PGC) að vera 70 mmHg, vökvaþrýstingur í Bowman´s hylki (pGC) að vera 15 mmHg og osmótískur þrýstingur vegna prótína í blóðvökva (“pímerkið”GC) að vera 29mmHG
C) Blóðþrýstingur í háræðum nýrungshnoðra (PGC) að vera 27mmHG, vökvaþrýstingur í Browman´s hylki (PBS) að vera 33 mmHg og osmótíksur þrýstingur vegna prótíma í blóðvökva (“pímerki”GC) að vera 20mmHg.
D) Blóðþrýstingur í háræðum nýungshnoðra (PGC) að vera 52 mmHg, vökvaþrýstingur í Browman´s hylki (PBS) að vera 26mmHg
E) Blóðþrýstingur í háræðum nýrungshnoðra (PGC) að vera 20mmHg, vökvaþrýstingur í Bowman´s hylki (Pbs) að vera 59mmHg og osmótíksur þrýstingur vegna prótína í blóðvökva (“pímerki”GC) að vera 13mmHg.
NFP=Pæðahnoðri-Pnýrnahylki-pí
B) Blóðþrýstingur í háræðum nýungshnoðra (PGC) að vera 70 mmHg, vökvaþrýstingur í Bowman´s hylki (pGC) að vera 15 mmHg og osmótískur þrýstingur vegna prótína í blóðvökva (“pímerkið”GC) að vera 29mmHG
70-15-29=26
53
Aðaláhrif hormónsins Aldósteróns eru að
A) Minnka endurupptöku natríum í Henle-lykkju
B) Minnka endurupptöku natríum í safnrásum (collecting duct)
C) Auka endurupptöku kalíum á nærpíplu (proximal tubule)
D) Örva endurupptöku natríum í safnrásum (collecting duct)
E) Örva seytun klórs úr safnrásum (collecting duct)
D) Örva endurupptöku natríum í safnrásum (collecting duct) (og fjarpíplum)
54
Hvert eftirtalinna atriða á EKKI við ANF (atrial natriuretic factor)?
A) Það er losað úr frumum í hjartanu
B) Það verkar á nýrnapíplurnar (renal tubules)
C) Það eykur endurupptöku natríum á nærpíplu (proximal tubule)
D) Styrkur þess eykst ef rúmmál blóðsins eykst
E) Styrkur þess er háður styrk natríum
C) Það eykur endurupptöku natríum á nærpíplu (proximal tubule) (skilur út natríum)
55
Losun á vasopressins (anti-diuretic hormone) í blóð….
A) Minnkar þvagmagn
B) Eykur gegndræpi í safnrás (collecting duct) fyrir vatni
C) Getur minnkað við vefjaskemmdir í undirstúku (hypothalamus)
D) Eykst við fall í blóðþrýstingi
E) Allt ofangreint er rétt
E) Allt ofangreint er rétt
56
Í jöfnunni Cx=UxV/Px stendur Ux fyrir
A) nýrnaúthreinsun (renal clerance) á efni x
B) styrk (concentration) x í þvagi
C) rúmmál (volume) þvags
D) styrk (concentration) x í plasma
E) samhliða flutning (co-transport) á efni x
B) styrk (concentration) x í þvagi
Nýrnaúthreinsun á efni x=Styrkur x í þvagi/styrk x í plasma
57
Hvað af eftirtöldum þáttum geta aukið síun í nýrnahnoðrum (glomerular filtration)?
A) Osmótískir kraftar vegna próteina í blóði
B) Vökvastöðuþrýstingur (hydrostatic pressure) í Bowmanshylki
C) Blóðþrýstingur í háræðum nýrnahnoðra (glomerulus)
D) Bæði 1) og 2) eru rétt
E) Bæði 2) og 3) eru rétt
E) Bæði 2) og 3) eru rétt
58
```
Hver eftirfarandi þátta hemur losun magainnihalds niður í skeifugörn (duodenum)
A) Þensla magaveggsins
B) Gastrín
C) Kolvetni í maganum
D) Fita í skeifugörninni
E) Fita í maganum
```
D) Fita í skeifugörninni
59
```
Ketón myndast í lifur við niðurbrot
A) Amínósýra
B) Fitusýra
C) Próteina
D) Glýkógens
E) Mjólkursýru
```
B) Fitusýra
60
Hvað af eftirtöldu getur EKKI talist einkenna sykursýki (diabetes mellitus)?
A) Aukin notkun glúkósa vegna hás blóðsykurs
B) Tíð þvaglát (polyuria) vegna osmótískrar virkni glúkósa í þvagi
C) Ketocidosis (súrnum sem fylgir óeðlilegum fituefnaskiptum)
D) Vökvatap
E) Hækkaður blóðsykur /hyperglycemia) vegna minnkaðrar glúkósaupptöku í frumur og aukinnar glúkósalosunar frá lifur
A) Aukin notkun glúkósa vegna hás blóðsykurs
61
```
Brisið seytir meltingavökva, sem í er aðallega (auk vatns):
A) Meltingarensím og saltsýra (HCI)
B) Saltsýra og bíkarbónat (HCO3-)
C) Meltingarensím og gall
D) Gall og gallsýrur
E) Metingarensím og bíkarbónat
```
E) Metingarensím og bíkarbónat
62
```
Hvert af eftirtöldu gerir insúlín EKKI?
A) Örvar upptöku fruma á glúkósa
B) Örvar myndun glýkógen
C) Örvar niðurbrot próteina
D) Örvar myndun tricylglyceróls
E) Bæði 2 og 3
```
C) Örvar niðurbrot próteina
63
Hvaða eftirtaldir þættir geta aukið losun aldósterón úr nýrnahettuberki (adrenal cortex)?
A) Aukinn styrkur K+ í blóðvökva
B) Aukinn styrkur angíótensín II í blóðvökva
C) Aukinn styrkur Na2 í blóðvökva
D) 1 og 2 eru rétt
E) 2 og 3 eru rétt
D) 1 og 2 eru rétt
64
```
Hvert af eftirtöldu getur valdið efnaskiptatengdri súrnun (reflexa) iðrataugakerfisins (enteric nervous system) vísar það helst til þess….
A) Hröð öndun hyperventilation)
B) Hæg öndun (hypoventilation)
C) Uppköst
D) Niðurgangur
E) Hraðari útskilnaður á H+ í þvagi
```
D) Niðurgangur
65
```
Kirtlar í ofanverðum maganum losa….
A) Slím (muvus)
B) Saltsýru (HCI)
C) Pepsinogen
D) Secretin
E) 1,2 og 3 eru rétt
```
E) 1,2 og 3 eru rétt
Ekki D vegna þess að secretin er losað frá smáþörmum
66
Þegar við tölum um stutta og langa viðbragðsboga (reflexa) iðrataugakerfisins (enteris nervous system) vísar það helst til þess…..
A) Hversu lengi áreitið þarf að vera til staðar þar til svar berst
B) Hversu lengi svarið við áreitið er að berast
C) Hversu lengi svarið varir (response time)
D) Hvort parasympatísk íttaugun (innervation) hamli áhrifum sympatískrar
E) Hvort miðtaugakerfið taki þátt í boganum eður ei
E) Hvort miðtaugakerfið taki þátt í boganum eður ei
67
```
Niðurbrot á sterkju (starch) hefst í…..
A) Smágirni (small intestines)
B) Digurgirni (large intestines)
C) Munni
D) Maga
E) Vélinda (esophagus)
```
C) Munni (Ensímið amýlasi brýtur niður)
68
```
Melting (digestion) á fitu er nær einvörðungu fram í….
A) Smágirni (small intestines)
B) Digurgirni (large intestines)
C) Munni
D) Maga
E) Vélinda (esophagus)
```
A) Smágirni (small intestines)
Ekki B vegna þess að það er nær engin melting i digurgirni
Ekki C vegna þess að í munni er melting á kolvetnum
Ekki D vegna þess að í maga er niðurbrot á próteinum
Ekki E vegna þess að í vélinda er engin melting bara flutningur fæðu
69
```
Hvert af eftirtöldu sjá nýrun um?
A) Nýmyndun á glúkósa (gluconeogenesis) eftir viðvarandi svelti
B) Myndun erythropoietin
C) Myndun renin
D) Myndun dihydroxyvitamin D3
E) Allt ofangreint
```
E) Allt ofangreint
70
```
Hvað nefnist sá hluti nýrnapíplunnar sem tekur við síuvökvanum úr Bowman´s hylkinu?
A) Henlelykkja
B) Nærpípla (proximal tubule)
C) Fjarpípla (distal tubule)
D) Safnrás (collecting duct)
E) Skjóða (pelvis)
```
B) Nærpípla (proximal tubule)
71
```
Hvað nefnast frumurnar sem losa renín?
A) Juxtaglomerular frumur
B) Tubular frumur
C) Aldosterón frumur
D) Undnar (convulated) frumur
E) Angíótensín frumur
```
A) Juxtaglomerular frumur
72
```
Hversu hröð er síun blóðvökvans úr nýrnahnoðraháræðum í 70 kg. meðalmanneskju?
A) 125 ml/mín
B) 125 L/mín
C) 300 ml/mín
D) 300 L/dag
E) 50 ml/mín
```
A) 125 ml/mín
73
```
Innkirtlahluti (endocrine part) brissins (pancreas) losar……
A) Trypsin
B) Insúlín
C) Chymotrypsin
D) Elastasa
E) 1,3 og 4 eru rétt
```
B) Insúlín (einnig glúkagon)
útkirtlar losa Elastasa, chymotrypsin og trypsin
74
247. Hvað af eftirtöldu gera nýrun?
A) Þau sjá um að stjórna K+ magni líkamans
B) Þau sjá um að losa líkamann við gallsölt
C) Þau seyta þvagtemprandi hormóni (ADH eða vasópressín)
D) Þau sjá um að stjórna járnmagni líkamans
E) Þau stjórna blóðsykrinum (blood glucose)
Hvað af eftirtöldu gera nýrun?
A) Þau sjá um að losa líkamann við CO2 Lungun
B) Þau sjá um að losa líkamann við gallsölt Skilst út í saur
C) Þau seyta þvagtemprandi hormóni (ADH eða vasópressín) Heiladingull
D) Þau seyta hormónunum erythropoietin og renín
E) Þau hafa engu merkilegu hlutverki að gegna í líkamanum
A) Þau sjá um að stjórna K+ magni líkamans
Ekki B vegna þess að gallsölt skilast út með saur
Ekki C vegna þess að heildadingull seytir ADH
Ekki E vegna þess að insúlín stjórnar blóðsykri
Ekki D vegna þess að nýrun stjórna ekki járn magni
D) Þau seyta hormónunum erythropoietin og renín
Ekki A vegna þess að lungun sjá um að losa líkamann við CO2
75
Hvað af eftirtöldu gera nýrun ekki ?
A) Þau sjá um að stjórna NaCl magni líkamans
B) Þau sjá um að losa líkamann við CO2
C) Þau seyta hormónunum erythropietin og renín
D) Þau sjá um að stjórna vatnsmagni líkamans
E) Í viðvarandi svelti geta nýrun búið til glúkósa (glúkósanýmyndun)
Hvað af eftirtöldu gera nýrun ekki?
A) Þau sjá um að stjórna NaCl magni líkamans
B) Þau sjá um að stjórna K+ magni líkamans
C) Þau sjá um að stjórna járnmagni líkamans
D) Þau sjá um að stjórna vatnsmagni líkamans
E) Í viðvarandi svelti gera nýrun búið til glúkósa (glúkósanýmyndun)
B) Þau sjá um að losa líkamann við CO2 (Lungun)
C) Þau sjá um að stjórna járnmagni líkamans
76
```
Hvað af eftrtöldu er hluti af nýrunum?
A) Lithimna (iris) Er í auga
B) Ristill (colon) Þarmar
C) Vélinda (esophagus) Melting
D) Nýrungur (nephrone)
E) Gallblaðra (gallblader)
```
```
Hvað af eftirtöldu getur ekki talist hluti nýrna?
A) Nýrungur (nephrone)
B) Ristill (colon)
C) Henle-lykkja (loop of Henle)
D) Börkur (cortex)
E) Nærpípla (proximal tuble)
```
D) Nýrungur (nephrone)
Ekki A vegna þess að lithimnana er í augunum
Ekki B vegna þess að ristillinn er partur af þörmunum
Ekki C vegna þess að vélindað er hluti meltingunni
B) Ristill (colon)
77
Hver eftirtalinna jafna lýsir starfsemi nýrna rétt? (lýsir útskilnaði nýrna)
A) Útskilnaður = Síun + Endurupptaka + Seyti
B) Útskilnaður = Síun – Endurupptaka +Seyti
C) Útskilnaður = Síun + Endurupptaka – Seyti
D) Síun = Útskilnaður + Endurupptaka – Seyti
E) Endurupptaka = Útskilnaður + Síun – Seyti
B) Útskilnaður = Síun – Endurupptaka +Seyti
78
```
Hvert eftirtalinna hormóna er hluti af stjórnkerfi sem stjórnar útskilnaði nýrna?
A) Vaxtarhormón (growth hormone)
B) ANF (ANP)
C) Hríðarhormón (oxytocin)
D) Gastrín (gastrin)
E) Insúlín
```
B) ANF (ANP)
79
```
Hvaða hluti nýrna sjá um endurupptöku á um 2/3 hluta af því vatni og söltum sem er síað?
A) Fjærpípla (distal tuble)
B) Henle lykkja (loop og Henle)
C) Nærpípla (proximal tuble)
D) Safnrás (collectin duct)
E) Þvagblaðra (bladder)
```
C) Nærpípla (proximal tuble)
80
Hvað af eftirfarandi er rétt?
A) K+ er hvorki endurupptekið (tubular reabsorption) né seytað (tubular secretion) í nýrnapíplunum
B) Lítið af því K+ sem er síað (glomerular filtration) í nýrum er endurupptekið (tubular reabsorption)
C) Minnkaður K+ styrkur í blóði örvar seyti aldósteróns (aldosterone) frá nýrnahettum (adrenal glands)
D) Aldósteróne (aldosterone) örvar endurupptöku (tubular reabsorption) K+ í barkarhluta safnrásar (cortical collecting duct)
E) Aukinn K+ styrkur í blóði örvar beint seyti (tubular secretion) K+ í barkahluta safnrásar (cortical collecting duct) með því að hafa áhrif á Na/K-dælur
E) Aukinn K+ styrkur í blóði örvar beint seyti (tubular secretion) K+ í barkahluta safnrásar (cortical collecting duct) með því að hafa áhrif á Na/K-dælur
81
Hvað af eftirfarandu er RÉTT varðandi meltingarfærin?
A) Meltingarfærin eru um 460 m á lengd frá munni að endaþarmi
B) Holið í meltingarfærunum (lumen) er hluti af innra umhverfi líkamans
C) Bakteríur geta ekki lifað í holi (lumen) meltingarfæranna vegna magasýrunnar og öflugra bakteríudrepandi peptíða
D) Smágirni (small intestine) liggur frá maga yfir í digurgirni (large intestine) og skiptist í skeifugörn (duodeum), ásgörn (jejenum) og dausgörn (ileum)
E) Upptaka (absorption) er færska á næringarefnum úr maga yfir í smágirni
D) Smágirni (small intestine) liggur frá maga yfir í digurgirni (large intestine) og skiptist í skeifugörn (duodeum), ásgörn (jejenum) og dausgörn (ileum)
Ekki A vegna þess að meltingarkerfið er um 9-10 metrar
Ekki B vegna þess að meltingarkerfið er í taun sérkerfi, rör inn í röri
Ekki C vegna þess að það eru til maga bakteríur
82
Neðri þrengja vélinda (lower esophageal sphincter)…
A) varnar því að vélinda taki við of stórum bitum af fæðu
B) varnar því að magasýra fari úr maga niður á skeifugörn(duodenum)
C) varnar því að magasýra fari úr maga upp í vélinda
D) varnar því að magasýra fari úr þörmum upp í maga
E) skammtar hæfilegum skömmtum af fæðumauki niður meltingarveginn
C) varnar því að magasýra fari úr maga upp í vélinda
83
Hvert eftirfarandi atriða er rangt varðandi hlutverk munnvatns (saliva)
A) Bleyra og mýkja fæðuna áður en hún fer niur vélinda (esophagus)
B) Melta kolvetni með amýlasa (amylase)
C) Melta prótein með pepsínum (pesin)
D) Leysa upp (dissolve) fæðuna
E) Drepa bakteríur (antibacterial action
C) Melta prótein með pepsínum (pesin) (það byrjar í maga)
84
Höfuðfrumur maga (chief cells
A) seyta lípasa (lipase) sem klífur niður þríglyseríð (triglycerides)
B) seyta pepsínógeni sem er breytt í pepsín í maganum
C) seyta saltsýru sem hjálpar til við meltingu próteina Parietal frumur
D) seyta salti sem hjálpar til við meltingu próteina
E) seyta HCO3- sem hjálpar til við að hlutleysa magasýruna
B) seyta pepsínógeni sem er breytt í pepsín í maganum
ekki C vegna þess að PARIETAL FRUMUR seyta saltsýru sem hjálpar til við meltingu próteina
85
Hvað af eftirtöldu er RÉTT varðandi það sem fram fer í skeifugörn (duodenum)?
A) Í skeifugörn blandast magasýra sem kemur frá lifur við fæðumaukið
B) Í skeifugörn blandast við fæðumaukið insúlín sem kemur frá brisi (pancreas)
C) Í skeifugörn hefst melting kolvetna
D) Í skeifugörn fer engin upptaka (absorption) á næringarefnum fram
E) Í skeifugörn blandast við fæðumaukið forverar ýmissa meltingarensíma eins og trypsínógen sem koma frá brisi (pancreas)
Hvað af eftirtöldu er RANGT varðandi það sem fram fer í skeifugörn (duodenum)
A) Í skeifugörn blandast gall sem kemur frá lifur við fæðumaukið
B) Í skeifugörn blandast HCO frá brisi (pancreas) við fðumaukið
C) Í skeifugörn hefst melting kolvetna
D) Í skeifugörn fer stór hluri upptökunnar fram (absorption)
E) Í skeifugörn blandast við fæðumaukið forverar ýmissa meltingarensíma eins og trypsínógen sem koma frá brisi (pancreas)
E) Í skeifugörn blandast við fæðumaukið forverar ýmissa meltingarensíma eins og trypsínógen sem koma frá brisi (pancreas)
Ekki D vegna þess að í skeifugörn fer mesta upptakana á næringarefnum fram
Ekki C vegna þess að melting kolvetna hefst í munn
Ekki B vegna þess að insúlín tengist blóðsykri
Ekki A vegna þess að magasýra kemur frá maga
C) Í skeifugörn hefst melting kolvetna (hefst í munni)
86
Hvað af eftirtöldu er eitt af lykilorðum í starfsemi meltingarvegarins?
A) Stöðnun (staleness)
B) Útskilnaður (excretion)
C) Síun (filtration)
D) Seyti (secretion) Mikið af ensímum og öðru seytt til að brjóta niður fæðuna
E) Endurupptaka (reabsorotion)
```
Hvað af eftirtöldu er ekki eitt af lykilorðum í starfsemi meltingarvegarins?
A) Hreyfanleiki (motility)
B) Melting (digestion)
C) Síun (filtration)
D) Seyti (secretion)
E) Upptaka (absorption)
```
D) Seyti (secretion) (seyta mikið af ensímum og öðru til að brjóta niður fæðuna)
C) Síun (filtration)
87
Hvað af eftirtöldu er rangt?
A) Gallblöðruhreyfill (CCK) hamlar hreyfingum magans
B) Gallblöðruhreyfill (CCK) hamlar losun á HCO3- frá brisi (pancreas)
C) Gallblöðruhreyfill (CCK) örvar ensímlosun frá brisi (pancreas)
D) Gallblöðruhreyfill (CCK) hamlar sýrumyndun í maga
E) Gallblöðruhreyfill (CCK) örvar samdrátt gallblöðru
B) Gallblöðruhreyfill (CCK) hamlar losun á HCO3- frá brisi (pancreas)
88
Hvað af eftirtöldu er eitt af þeim atriðum sem hormónið gallblöðruhreyfill (CCK) hvetur?
A) Örvar insúlin losun frá brisi (pancreas)
B) Hamlar losun á HCO3- frá brisi (pancreas)
C) Hamlar ensímlosun frá brisi (pancreas)
D) Hamlar sýrumyndun og hreyfingum magans
E) Hamlar samdrætti gallblöðru
D) Hamlar sýrumyndun og hreyfingum magans
89
Hvað af eftirtöldu er rétt?
A) Sekretín (secretin) er losað af maga við sympatiska örvun
B) Sekretín (secretin) er losað af maga við aukið magn af kolvetnum og fitusýrum í maga
C) Sýra í smáþörmum er örvandi á losun sekretín (secretin)
D) Sekretín (secretin) örvar sýrulosun og hreyfingar magans
E) Sekretín (secretin) örvr hreyfingar í smá- og digurgirni
annað hvort C eða E
Ekki D vegna þess að sekretín (secretin) hamlar sýrulosun og hreyfingar magans
Ekki A eða B vegna þess að það er fita eða sýra
90
Hvað af eftirfarandi er rangt hvað varðar upptökufasa (absorptive phase)?
A) Í upptökufasa er blóðstyrkur insúlíns hár
B) I upptökufasa myndast glýkógen í lifrarfrumum
C) Í upptökufasa er fitu safnað í fituvef (adipose tissue)
D) Í upptökufasa er fita notuð til orku (brennslu)
E) Upptökufasi ríkir þegar melting er í gangi
D) Í upptökufasa er fita notuð til orku (brennslu)
| rangt því það er í föstufasa
91
Hvað af eftirtöldu er rétt?
A) Í föstufasa (postabsorptive state) taka vöðvar upp glúkósa og breyta í glycogen
B) Í föstufasa (postabsorptive state) er insúlín styrkur í blóði hár
C) Í föstufasa (postabsorptive state) er glúkagon styrkur í blóði lágur
D) Í föstufasa (postabsorptive state) er blóðsykur lágur
E) Í föstufasa (postabsorptive state) nota allar frumur líkamans kolvetni til að framleiða ATP
Hvað af eftirtöldu er rétt?
A) Í föstufasa (postabsorptive state) taka vöðvar upp glúkósa og breyta í glýcógen
B) Í föstufasa (postabsorptive state) er insúlín styrkur í blóði lágur
C) Í föstufasa (postabsorptive state) er glúkagon styrkur í blóði lágur
D) Í föstfasa (postabsorptive state) er blóðsykur hár
E) Í föstufasa (postabsorptive state) nota allar frumur líkamans kolvetni til að framleiða ATP
D) Í föstufasa (postabsorptive state) er blóðsykur lágur
Ekki C vegna þess að í föstufasa (postabsorptive state) er glúkagon styrkur í blóði hár
Ekki B vegna þess að í föstufasa er insúlín styrkur í blóði lágur
B) Í föstufasa (postabsorptive state) er insúlín styrkur í blóði lágur
92
Hvað af eftirtöldu er RÉTT varðandi seyti insúlíns frá brisi (pancreas)?
A) Blóðsykur (blood glucose) hindrar seyti Nei eykur seyti
B) Amínósýrur í blóði örvar seyti
C) Parasympatísk virkni hindrar seyti Nei örvar
D) Adrenalín í blóði örvar seyti Hindrar seyti
E) GIP sem losað er frá innkirtlafrumum smágirnis (small intestine) hindra seyti
Hvað af eftirtöldu er RANGT varðandi seyti insúlíns frá brisi (pancreas)?
A) Blóðsykur (blood glucose) örvar seyti
B) Amínósýrur í blóði örvar seyti
C) Parasympatísk virkni örvar seyti
D) Insúlín í blóði örvar seyti
E) GIP sem losað er frá innkirtlafrumum smágirnis (small intestine) örvar seyti
B) Amínósýrur í blóði örvar seyti
Ekki A vegna þess að slóðsykur eykur seyti
Ekki C vegna þess að parasympatisk virkni örvar seyti
Ekki D vegna þess að adrenalín í blóði hindrar seyti
D) Insúlín í blóði örvar seyti
93
Hvað af eftirfarandi fylgir ómeðhöndlaðri sykursýki (diabetes mellitus) af gerð 1 (type 1; insúlin-háð)?
A) Ef styrkur insúlíns hækkar vegna inngjafar með sprautu veldur það ekki lækkun á blóðsykri
B) Eðlilegur styrkur glúkósa í blóði
C) Hætta á fylgikvillum eins og blóðþurrð sem getur valdið drepi í útlimum og blindu
D) Glúkósi kemur ekki fram í þvagi
E) Engin hætta á ketósúrnun (ketoacidosis) Mikil hætta
Hvað af eftirfarandi fylgir ómeðhöndlaðri sykursýki (diabetes mellitus) af gerð 1 (typer 1; insúlín-háð) en ekki gerð 2(type 2; insúlín-óháð)?
A) Aukinn styrkur insúlíns vegna inngjafar með sprautu veldur einhverri lækkun á blóðsykri
B) Hár styrkur glúkósa í blóði
C) Aukin hætta á fylgikvillum eins og blóðþurrð sem getur valdið drepi í útlumum og blindu
D) Glúkósi kemur fram í þvagi
E) Ketósúrnun (ketoacidosis) vegna mikillar framleiðslu lifrar á
C) Hætta á fylgikvillum eins og blóðþurrð sem getur valdið drepi í útlimum og blindu
Ekki A vegna þess að jú blóðsykurinn lækkar
Ekki B vegna þess að það er of hár stykur glúkósa í blóði
Ekki D vegna þess að glúkósi kemur fram í þvagi
Ekki E vegna þess að það er mikil hætta á ketósúrnun
A) Aukinn styrkur insúlíns vegna inngjafar með sprautu veldur einhverri lækkun á blóðsykri
94
```
Hvað af eftirfarandi getur lifrin notað til glúkósanýmyndunar (gluconeogenesis)?´
A) Mjólkursýra (lactate) í blóð
B) Fitusýrur í blóði
C) Fituorði lifrar
D) Glýkógenforði vöðva
E) Þvagefni (urea)
```
Hvað af eftirfarandi getur lifrin EKKI notað til glúkósanýmyndunar (gluconeogenesis)?
A) Mjólkursýra (lactate) í blóð
B) Aminósýrur í blóði
C) Glýkógenforði lifrar
D) Glýkógenforði vöðva
E) Glýseról úr þríglýseríðum (triglycerides)
B) Fitusýrur í blóði
HELD EG
D) Glýkógenforði vöðva
95
Í nýrunum eru tvær gerðir háræða: _____ og ______ Þær tengjast saman með _______
A) Aðlægar (afferent) – frálægar (efferent) – peritubular slagæðlingum (arteioles)
B) Aðlægar (afferent) – frálægar – nýrungshnoðraslagæðlingum (glomerular srterioles)
C) Peritubular – mergs (medullary) – peritubular slagæðlingum (arterioles)
D) Peritubular – nýrungshnoðra (glomerular) – aðlægum slagæðlingum (afferent arterioles)
E) Peritubular – nýrungshnoðra (glomerular) – frálægum slagæðlngum (efferent arterioles)
A) Aðlægar (afferent) – frálægar (efferent) – peritubular slagæðlingum (arteioles)
96
Heilbrigð manneskja drekkur hálfa annan helling af vatni. Innan 1-2 klukkustunda hefur hún pissað öllu þessu aukalega vatni. Hvaða merki er það sem stjórnar MESTU þar um?
A) Aukin síun í gegnum nýrungshnoðra (Glomerular Filtration)
B) Minni síun í gegnum nýrungshnoðra
C) Minnkuð endurupptaka vatns í nýrnapíplum (tubular reabsorption)
D) Fleirri aquaporin í safnrás (collecting duct)
E) Aukin losun ADH (antidiuretic hormone)
A) Aukin síun í gegnum nýrungshnoðra (Glomerular Filtration)
Ekki B því það er aukin síun
Ekki C vegna þess að það er aukin endurupptaka vegna vatnsmagns
Ekki D vegna þess að að það er tekið upp vatn ekki fleiri aquaporin
Ekki E vegna þess að það er ekki aukin losun ADH því það heldur í vatn
97
Hvaða eftirtaldir þættir geta aukið renin-losun frá juxtaglomerular-frumum?
A) Færri boð frá sympatískum taugum
B) Hækkaður blóðþrýstingur í slagæðum
C) Minni síunarhraði í nýrnahnoðra (glomerular filtration rate)
D) Meiri saltstyrkur í Macula densa
E) Bæði 2 og 3 eru rétt
C) Minni síunarhraði í nýrnahnoðra (glomerular filtration rate) (þá skynja frumurnar vatnsskort)
98
Svokallaður járngeymdarkvilli (hemochromatosis) getur komið fram ef..
A) Fólk borðar ekki nægjanlegt járn
B) Járn er ekki tekið upp í nægjanlegu magni í meltingarvegi
C) Fólk borðar of mikið járn
D) Ef of mikið járn er losað út með þvagi
E) Ef of mikið járn er losað út með hægðum
C) Fólk borðar of mikið járn
99
```
Á hvert eftirtaldra ferla getur insúlín haft áhrif á?
A) Upptöku á glúkósa í fituvef
B) Niðurbrot próteina Nýmyndar prótein
C) Fósturvöxt
D) 1 og 3 er rétt
E) Allt ofantalið er rétt
```
D) 1 og 3 er rétt
100
Hvað af eftirtöldum hormónum er ekki hluti af stjórnkerfi sem stjórnar úskilnaði nýrna?
A) Aldósteróne, renín og angíótensín II
B) ANF (ANP)
C) Þvagtemprandi hormín (ADH, vasopressín)
D) Parathyroid hormón (PTH, kalkkirtlahormón)
E) Insúlín og glúkagon
E) Insúlín og glúkagon
101
Hvað af eftirtöldu er rétt?
A) Nýrun seyta H+ með því að mynda H2CO3- og H inni í þekjufrumum pípluveggjanna (tubular epithelial vells) og dæla HCO3- orkukræft inn í pípuhomið (lumen)
B) Nýrun seyta HCO3- með því að mynda HCO3- og H inni í þekjufrumum pípluveggjanna og dæla H+ orkukræft inn í pípluholið (lumen)
C) Nýrun mynda HCO3- sem fer í blóðið með því að mynda HCO3- úr glútamíni inni í þekjufrumum pípluveggjanna og dæla orkukræft NH4+ inn í pípluholið (lumen)
D) Nýrun auka endurupptöku og myndun á HCO3- sem fer í blóðið þegar sýrustig (pH) blóðs hækkar
E) Nýrun auka seyti á H+ þegar sýrustig (pH) blóðs hækkar
C) Nýrun mynda HCO3- sem fer í blóðið með því að mynda HCO3- úr glútamíni inni í þekjufrumum pípluveggjanna og dæla orkukræft NH4+ inn í pípluholið (lumen)
102
Brjóstsviði (heartburn) myndast þegar…..
A) magasýra fer úr maga upp í vélinda vegna þess að neðri þrengja vélinda (lower esophageal sphincter) vinnur ekki nógu vel
B) magasýra fer úr maga niður í skeifugörn (duodenum) vegna þess að neðri þrengja vélinda (lower esophageal sphincter) vinnur ekki nógu vel
C) magasýra fer úr maga upp í vélinda vegna þess að of mikil framleiðsla verður á magasýru
D) .magasýra fer úr þörmum upp í maga vegna þess að magaþrengja (pyloric sphincter) vinnyr ekki nógu vel
E) hjartað slær óreglulega vegna truflunar frá meltingunni
A) magasýra fer úr maga upp í vélinda vegna þess að neðri þrengja vélinda (lower esophageal sphincter) vinnur ekki nógu vel
103
Saltsýra í maga myndast við það að….
A) munnvatnskirtlar (salivary glands) seyta saltsýru (H og CL) sem fer niður í maga
B) saltsýrufrumur (parietal cells) í magaveggnum seyta saltsýru (H+ og CL-) í maga en HCO3- í millifrumuvökva/blóðvökva og taka þaðan óvirkt (passíft) upp Cl-
C) saltsýrufrumur (parietal cells) í magaveggnum seyta salti (Na+ og Cl-) í maga en HCO3- í millifrumuvökva/bloðvökva og taka þaðan óvirkt (passíft) upp í Cl-
D) saltsýrufrumur (parietal cells) í magaveggnum seyta saltsýru (H+ og Cl-) í millifrumuvökva/blóðvökva en HCO3- í maga og taka þaðan óvirkt (passíft) upp Cl-
E) saltsýrufrumur (parietal cells) í magaveggnum seyta saltsýru (H+ og Cl-) í maga ásamt HCO3- en taka Cl- óvirkt (passíft) upp úr millifrumuvökva/blóðvökva
B) saltsýrufrumur (parietal cells) í magaveggnum seyta saltsýru (H+ og CL-) í maga en HCO3- í millifrumuvökva/blóðvökva og taka þaðan óvirkt (passíft) upp Cl-
104
Hvað af eftirtöldu er rétt?
A) Í upptökufasa (absorptive state) nota flestar frumur líkaman fitusýrur til að framleiða ATP
B) Í upptökufasa (absorptive state) viðheldur liftin blóðsykri með því að mynda glókósa m.a. úr amínósýrum
C) Í upptökufasa (absorptive state) er fitu safnað í fituvef (adipose tissue)
D) Í upptökufasa (absorptive state) er venjulega mikil framleiðsla á ketónum (ketones)
E) Í upptökufasa (absorptive state) á próteinmyndun sér ekki stað í líkamanum
C) Í upptökufasa (absorptive state) er fitu safnað í fituvef (adipose tissue)
105
Vasopressin (ADH) er losað frá
A) framhluta heiladinguls (anterior pituitary).
B) afturhluta heiladinguls (posterior pituitary).
C) undirstúku (hypothalamus).
D) eggjastokkum (ovaries).
E) brisi (pancreas).
B) afturhluta heiladinguls (posterior pituitary).
106
Ástæðan fyrir því að maður A, sem drekkur 1 lítra af hreinu vatni, pissar miklu meira næstu 2-3 klst en jafþungur maður B, sem drekkur 1 lítra af ísótónískri saltlausn er…
A) Í manni A verða miklu meiri breytingar á rúmmáli blóðvökva (plasma).
B) Í manni A verða engar breytingar á rúmmáli blóðvökva (plasma).
C) Í manni A verða miklu minni breytingar á rúmmáli blóðvökva (plasma) heldur en í B.
D) Í manni A verða miklu meiri breytingar í osmóvirkni (osmolality) en í B.
E) Í manni A verða miklu minni breytingar í osmóvirkni (osmolality) en í B.
D) Í manni A verða miklu meiri breytingar í osmóvirkni (osmolality) en í B.
107
```
Hvert eftirtalinna getur virkað sem buffer í líkamanum?
A) Fosfat-sölt (phosphate salts).
B) Prótín.
C) Bíkarbónat-CO2-kerfið.
D) Hemóglóbín.
E) Allt ofangreint.
```
E) Allt ofangreint.
108
Hvert eftirtalinna fullyrðinga er RÖNG?
A) Mikil kalkneysla getur valdið útfellingum í vefjum og nýrnasteinum.
B) Allt kalsíum (Ca2+) sem við neytum í fæðunni er tekið upp í líkamann.
C) D-vítamín örvar upptöku Ca2+ í meltingarveginum.
D) Kalkkirtilshormón (PTH) örvar starfsemi osteoclasta í beinum.
E) Kalkkirtilshormón virkjar D-vítamín.
B) Allt kalsíum (Ca2+) sem við neytum í fæðunni er tekið upp í líkamann.
109
Glúcagon gerir eftirfarandi:…
A) Örvar upptöku á glúkósa inn í taugafrumur, vöðvafrumur og fitufrumur.
B) Örvar myndun þríglýseríða í fituvef.
C) Örvar myndun glycogens (glycogen synthesis) í fituvef.
D) Örvar nýmyndun glúkósa (gluconeogenesis) í lifur.
E) Örvar upptöku á glúkósa inn í lifrar-, fituvefs-, og vöðva- og heilafrumur.
D) Örvar nýmyndun glúkósa (gluconeogenesis) í lifur.
110
Saltsýrumyndun í maga fer fram með því að …
A) Carbónic anhydrasi hvetur myndun á H2CO3.
B) H+ fer út í magaholið með virkum burði.
C) HCO3 fer út í blóðið í skiptum fyrir Cl.
D) Fullyrðingarnar nr. 1) og 2) eru báðar réttar.
E) Fullyrðingarnar nr. 1), 2) og 3) eru allar réttar.
B) H+ fer út í magaholið með virkum burði.
111
```
Vagus taugin:
A) Hamlar losun bíkarbónats frá brisi.
B) Hamlar losun ensíma frá brisi.
C) Örvar saltsýrulosun í maga.
D) Hægir á samdrætti gallblöðru.
E) Örvar losun GIP í skeifugörn.
```
C) Örvar saltsýrulosun í maga.
112
Pepsín
A) er virkt í mjógirni
B) klýfur fitu.
C) er virkjað af saltsýru eftir að það er losað á óvirku formi úr kirtlum í maga.
D) er ómissandi í meltingu próteina.
E) klýfur einstakar aminósýrur af enda peptíðkeðju
E) klýfur einstakar aminósýrur af enda peptíðkeðju
Ekki A vegna þess að það er virkt í maga
Ekki B vegna þess að það klýfur prótein
Ekki C vegna þess að það er virkjað af H+
Ekki D vegna þess að það það er jú ómissandi en það er lika trypsin og chymotrypsin
113
Gallsölt
A) sundrar stórum fitudropum í chylomicron.
B) eru að fullu tekin upp í þarmi.
C) auka leysanleika lípasa í fitu.
D) eru ásamt mónóglyseríðum og fríum fitusýrum í „micelles“.
E) hvetja samdrætti í gallblöðru.
D) eru ásamt mónóglyseríðum og fríum fitusýrum í „micelles“.
114
```
Í vegg magans eru m.a. mynduð tvö eftirtalinna efna:
A) Ensímin pepsín og gastrín.
B) Hormónin CCK og gastrín.
C) Ensímin trypsín og pepsín.
D) Pepsín og HCL.
E) Secretín og HCL.
```
A) Ensímin pepsín og gastrín.
HCL er myndað í maga
Secretín er myndað í smáþörmum
CCK er myndað í smáþörmum
115
Hreinsun „clearance“ efnis er unnt að nota sem mælikvarða á síunarhraða (GFR) ef að efnið:
A) Síast í glomerulus og er endurupptekið í píplum „tubules“.
B) Síast í glomerulus og er seytt í píplum.
C) Síast í glomerulus og er hvorki endurupptekið né seytt í píplum.
D) Síast í glomerulus og er endurupptekið en ekki seytt í píplum.
E) Síast í glomerulus og er seytt en ekki endurupptekið í píplum.
C) Síast í glomerulus og er hvorki endurupptekið né seytt í píplum.
116
Glúkósi kemur fram í þvagi sykursýkissjúklings vegna þess að:
A) Glúkósa er seytt í fjarpíplum (distal tubules) sykursýkissjúklinga.
B) Magn glúkósa sem síað er, er meira en nemur hámarks flutningsgetu fyrir endurupptöku glúkósa.
C) Mikið þvagflæði um píplur nýrna (tubules) hindrar endurupptöku glúkósa.
D) Endurupptaka glúkósa í píplum nýrna er háður því að insulín bindist viðtökum í nýrnapíplum.
E) Hámarks flutningsgeta fyrir endurupptöku glúkósa í nýrnapíplum er lægri en í heilbrigðum einstaklingum.
B) Magn glúkósa sem síað er, er meira en nemur hámarks flutningsgetu fyrir endurupptöku glúkósa.
117
a) aldosteron,
b) renin,
c) angiotensinogen,
d) angiotensin II,
e) converting enzyme,
f) aukinn NA+ útskilnaður.
Hver eftirtalinna liða lýsir réttri tímaröð atburða?
A) b-c-a-e
B) c-d-a-f
C) d-c-e-a
D) e-d-a-f
E) c-b-e-a
A) b-c-a-e
118
```
Langvarandi uppköst geta leitt til…
A) Metabólskrar acidósu.
B) Respíratóriskrar acidósu.
C) Metabólskrar alkalósu.
D) Respíratóriskrar alkalósu.
E) Blandaðrar metabólskrar acidósu og respíratórískrar alkalósu.
```
C) Metabólskrar alkalósu.
119
Hvert af eftirtöldum efnum gæti mögulega virkað sem lyf sem dregur úr seytun magans á saltsýru (HCl)?
A) Efni sem líkir eftir virkni insúlíns
B) Efni sem líkir eftir virkni sómatóstatíns
C) Efni sem líkir eftir virkni gastríns
D) Efni sem líkir eftir virkni histamíns
E) Efni sem dregur úr seytun sekretíns
B) Efni sem líkir eftir virkni sómatóstatíns (hindrar myndun gastrín)
Ekki C vegna þess að það eykur seytun á saltsýru
120
Í svelti...
A) verður marktæk aukning á kolvetnanotkun líkamans
B) eykst nýmyndun glúkósa (gluconeogenesis)
C) minnkar styrkur ketónefna (ketone bodies) í blóði
D) er ekki hægt að nota byggingarprótein líkamans sem orkugjafa
E) Liðir A og B eru báðir réttir
B) eykst nýmyndun glúkósa (gluconeogenesis)
121
```
Hver er síunarþrýstingur (Net Filtration Pressure) í nýrungi ef vökvastöðuþrýstingur (hydrostatic pressure) er 55 mmHg í æðahnoðra (glomeruli) en 15 mmHg í Bowmans hylki og osmótískur þrýstingsmunur milli æðahnoðra og Bowmans hylkis er 30 mmHg (hærri í æðahnoðra)?
Jafna:
NFP= Pæðahnoðri – Pnýrnahylki-pí
55-30-15=10
A) 5 mmHg
B) 10 mmHg
C) 15 mmHg
D) 20 mmHg
E) Ónógar upplýsingar til útreiknings
```
B) 10 mmHg
Jafna:
NFP= Pæðahnoðri – Pnýrnahylki-pí
55-30-15=10
122
Hvaða eftirfarandi efni er venjulega EKKI til staðar í þvagi ?
1) Na+
2) Þvagefni (urea)
3) H+
4) Glúkósi
4) Glúkósi
123
Í vatnsskorti gerist eftirfarandi með utanfrumuvökvann og osmóstyrkinn:
1) Rúmmál utanfrumuvökva minnkar, engin breyting í osmóstyrk.
2) Rúmmál utanfrumuvökva minnkar, lækkun í osmóstyrk
3) Rúmmál utanfrumuvökva minnkar, hækkun í omsóstyrk
4) Rúmmál utanfrumuvökva eykst, engin breyting í osmóstyrk
5) Rúmmál utanfrumuvökva eykst, lækkun í osmóstyrk
3) Rúmmál utanfrumuvökva minnkar, hækkun í omsóstyrk
124
ANP ( atrial natriureetic peptide)
1) minnkar útskilnað salts
2) eykur seytun aldósteróns
3) minnkar síunarhraða nýrnanna
4) myndast aðallega í sleglum hjarta
5) eykur útskilnað vatns
5) eykur útskilnað vatns
125
Tilfærsla glúkósa yfir holhlið nærpíplufruma í nýrunum fer aðallega fram með...
1) K+-amínósýru samflutningi
2) miðilsdreifingu
3) Na+-amínósýru samflutningi
4) einfaldri dreifngu
5) Ekkert af ofangreindu er rétt.
5) Ekkert af ofangreindu er rétt.
það gerist með glúkósa Na+ samferjun
126
Hvaða þætti örva seytun reníns og þar með myndun Angiotensíns II ?
1) minna magn af NaCl berst til macula densa í byrjun fjarpíplunnar
2) minni blóðþrýstingur, sem aðlægu slagæðlingarnir skynja sjálfir
3) Aukin virkni sympatískra taugunga til nýrnanna
4 ) bæði 1 og 2 eru rétt en ekki 3
5) öll atriðin í 1,2 og 3 eru rétt
5) öll atriðin í 1,2 og 3 eru rétt
127
Hvað af eftirfarandi örvar útskilnað á K+ ?
1) Aldósterón
2) Hærri styrkur K+ inni í frumum safnrása
3) mikið af neikvæðum sýrum í pýpluvökva safnrása
4) allt í 1,2 og 3 er rétt
5 ) ekkert í 1,2 eða 3 er rétt
4) allt í 1,2 og 3 er rétt
128
Hvað af eftirfarandi er rétt varðandi verkun angíótensíns II ?
1) veldur þrengingu slagæðlinga í nýrunum
2) eykur losun vasópressíns frá aftari heiladingli
3) Eykur þorstatilfinningu með virkni sinni í undirstúkunni
4) örvar losun aldósteróns frá nýrnahettum
5) Allt ofangreint er rétt
5) Allt ofangreint er rétt
129
Hvaða skynnemar hafa bein áhrif á seytun vasópressíns ?
1) Osmónemar í smáþörmum
2) Osmónemar í undirstúku
3) Saltnemar í nýru
2) Osmónemar í undirstúku
130
Hvað af eftirfarandi er rétt varðandi nýrung hjá mönnum...
1) í niðurgangandi hluta Henle-lykkjunnar, er mikið gegndræpi fyrir NaCl.
2) Í uppgangandi hluta Henle-lykkjunnar, er lítið sem ekkert gegndræpi fyrir vatni.
3) Í safnrásinni er alltaf lítið gegndræpi fyrir vatn.
4) osmóstyrkurinn neðst í safnrásinni getur mestur orðið 2400 mOsm.
5) Vasópressín getur breytt gegndræpi niðurgangandi hluta Henle-lykkjunnar
2) Í uppgangandi hluta Henle-lykkjunnar, er lítið sem ekkert gegndræpi fyrir vatni.
131
Hver af eftirfarandi lýsingum á við hreyfingar í meltingarvegi sem kallast skiptihreyfingar?
1) þær eiga sér stað frá maga niður í ristil.
2) vegna þeirra ýtist þarmamaukið fram og til baka
3) það verður samdráttur samtímis á mörgum stöðum í smáþörmunum og um leið slökun þar á milli.
4) bæði (2) og (3) eru rétt en ekki (1)
5) Öll atriðin í (1),(2) og (3) eru rétt.
4) bæði (2) og (3) eru rétt en ekki (1)
132
Pepsínógen myndast í.....
1) parietal frumum
2) G-frumum
3) chief- frumum
4) slímfrumum
5) ECL-frumum
3) chief- frumum
133
Þegar maginn fyllist af fæðu gerist eftirfarandi:
1) hreyfingar magans örvast
2) tæming ileums yfir í ristilinn verður hægari
3) hreyfingar í ristli örvast
4) bæði (1) og (2) eru rétt en ekki (3)
5) bæði (1) og (3) eru rétt en ekki (2)
5) bæði (1) og (3) eru rétt en ekki (2)
134
Hvernig er tríglýceríð tekið upp í smáþörmum?
1) sem tríglýceríð
2) það er brotið niður og tekið upp sem mónóglýceríð
3) það er brotið niður og tekið upp sem fitusýrur
4) það er brotið niður og tekið upp sem mónóglýceríð og fitusýrur
5) það er brotið niður og tekið upp sem glýceról og fitusýrur
4) það er brotið niður og tekið upp sem mónóglýceríð og fitusýrur
135
Hvaða lífhvati er ekki seytt af brisinu
1) alfa-Amylasi
2) pepsín
3) carboxypeptidasi
4) trypsín
5) DNAasi
2) pepsín
136
Hvar er cobalamin (vítamín B12) tekið upp í meltingarveginum?
1) Maga
2) Duodenum
3) Jejenum)
4) Ileum
5) Ristli
4) Ileum
137
Hvaða útkirtill myndar gallið?
1) brisið
2) Gallblaðran
3) Lifrin
4) maginn
5) crypts
3) Lifrin
138
Hver af eftir farandi atriðum (a) til (e) skipta máli varðandi niðurbrot próteina og stjórn þess í meltingarvegi?
a) pepsín
b) CCK
c) saltsýra í maga
d) gastrín
e) allt er rétt
e) allt er rétt
139
Hvað er talið að meðalmaður seyti miklu magni af vökva inn í meltingarveginn á degi hverjum?
1) 2,5 L
2) 7L
3) 15 L
4) 0,5 L
5) 0,15 L
2) 7L
140
Hvað af eftirfarandi lýsingum á við hreyfingar í meltingarvegi sem kallast skiptihreyfingar?
1) þær eiga sér stað eingöngu í smáþörmum
2) vegna þeirra ýtist þarmamaukið fram og til baka.
3) þð verður samdráttur samtímis á mörgum stöðum í smáþörmunum og um leið slökun þar á milli.
4) bæði (2) og (3) eru rétt
5) öll atriðin í (1),(2) og (3) eru rétt.
4) bæði (2) og (3) eru rétt
141
Instrinsic factor myndast í ...
1) parietal frumum
2) G-frumum
3) Chief - frumum
4) slímfrumum
5) ECL-frumum
1) parietal frumum
142
þegar maginn fyllist af fæðu gerist eftirfarandi:
1) seytun á papsínogeni frá parietal frumum í maganum örvast
2) tæming ileums yfir í ristilinn verður hraðari
3) Hreyfingar í ristli temprast
2) tæming ileums yfir í ristilinn verður hraðari
143
hver eru áhrif CCK
1) örvar hreyfingu magans
2) örvar seytun galls inn í skeifugörn
3) örvar seytun brisensíma inn í skeifugörn
4) bæði (2) og (3) eru rétt
5) öll atriðin 1,2 og 3 eru rétt
4) bæði (2) og (3) eru rétt
144
Hverjar af eftirfarandi liðum eru einkennandi fyrir upptökufasann?
1) glúkósinn er þá aðalorkugjafi allra vefja líkamans
2) umframmagn af amínósýrum ummyndast að ákveðnu marki í fitusýrur
3) fituefni eru geymd sem tríglýceríð í fitufrumum
4) insúlín er aðalhormón upptökufasans
5) öll atriðin að ofan eru rétt
5) öll atriðin að ofan eru rétt
145
Megin upptaka næringarefna fer fram í….
a) Maga
b) Smágirni (small intestines)
c) Ristli (colon)
d) Vélinda (esophagus)
e) Munni
b) smágirni (small intestines)
146
Pepsín
1) er virkt í smágirni(small inteetines)
2) klýfur prótein í amínósýrur
3) er virkjað af saltsýru eftir að það er losað á óvirku formi úr kirtlum í maga
4) er ómissandi við meltingu próteina
5) allir liðir hér að ofan eru réttir
5) allir liðir hér að ofan eru réttir
147
Ketonar myndast í lifur við niðurbrot
fitusýra
148
Brisið seytir meltingarvökva út í
skeifugörn
149
Brisið seytir meltingarvökva, sem í er aðallega
meltingarensím og NaHCO3
150
magatæming minnkar
| ef
ef fitumagn, sýrumagn og/eða þan veggjarins eykst í skeifugörn
151
Síunarhlutfall og síunarhraðinn í nýrunum er
20% og 120 mL/mín
152
ANP
Eykur útskilnað vatns og minnkar seytun aldósteróns
153
Hvaða fullyrðing um meltinguna er RÖNG?
a) Sterkja er kolvetni sem ekki er meltanlegt þar sem menn skortirensímið beta-amýlasa sem klýfur niður efnatengi hennar.
b) Melting fitu fer nær einvörðungu fram í smáþörmum.
c) Prótín eru m.a. brotin niður í peptíð af pepsíni í maga og trypsíni og chymotrypsíni (frá brisi) í smáþörmum.
d) Í ristlinum eru bakteríur sem framleiða K vítamín.
e) CCK (cholecystokinin) veldur samdrætti í gallblöðru og opnun brisgallganga.
a) Sterkja er kolvetni sem ekki er meltanlegt þar sem menn skortirensímið beta-amýlasa sem klýfur niður efnatengi hennar.
154
Hver af eftirtöldum fullyrðingum um meltinguna er RÖNG?
a) Trypsín er próteinkljúfandi ensím
b) Gall inniheldur meðal annars kólesteról
c) Gallsafi er súr og hefur því pH gildi undir 7
d) Hormónið gastrín örvar saltsýruseytun í maga
e) Upptaka steinefna á sér stað að mestu leyti í smáþörmum
c) Gallsafi er súr og hefur því pH gildi undir 7
hann er basískur
155
Þrír félagar snæða saman nestið sitt í hádeginu. Nestið er útbúið af næringarfræðingi sem hefur sett það nákvæmlega saman með eftirfarandi hætti:
* Félagi 1 er með nesti sem inniheldur: 100 g prótein, 80 g kolvetni og 20 g fitu
* Félagi 2 er með nesti sem inniheldur: 50 g prótein, 100 g kolvetni og 50 g fitu
* Félagi 3 er með nesti sem inniheldur: 80 g prótein, 100 g kolvetni og 20 g fitu
Hver eftirfarandi fullyrðinga um nestið er réttust:
a) Félagi 1 er meðorkumesta nestið
b) Félagi 2 er með orkumesta nestið
c) Félagi 3 er með orkumesta nestið
d) Félagar 1 og 2 eru með jafnorkumikið nesti
e) Allir eru með jafn orkumikið nesti
b) Félagi 2 er með orkumesta nestið
156
Melting og frásog kolvetna. Rekið ferðalag sterkju niður
| meltingarveginn og gerið grein fyrir því hvernig hún er brotin niður og frásoguð.
Melting kolvetna byrjar í munninum þar sem amýlasi í munnvatni byrjar að brjóta mölva niður í maltósa
einginn melting kolvetna á sér stað í maganum
Kirtlarnir í smáþörmum losa svo laktasa,maltasa og súkrasa sem brjóta sykrurnar niður í minni einingar.
Háræðar í garnatotum frásoga svo einsykrurnar og koma þeim strax til lifrar með lifrarportæð.
- Flókin kolvetni frásogast hægar en einföld kolvetni og því verður ekki jafn skyndileg hækkun á blóðstyrk við neyslu þeirra.
157
Fylltu inn í eyðurnar í textanum hér fyrir neðan sem fjallar um
hormón sykurstjórnunar í líkamanum og áhrif þeirra.
Eftir máltíð, sem inniheldur kolvetni, hækkar styrkur glúkósa í blóði sem leiðir til aukinnar seytunar á _______________ frá beta-frumum í brisi. Fleiri þættir hafa áhrif á seytun þessa hormóns eins og til dæmis__________________________ og _________________________. Við áreynslu ________________ seytun þessa hormóns vegna virkni ___________________ taugakerfisins. Þegar langt er liðið frá máltíð og manneskjan er komin í föstu ástand (fasted state) eykst seytun _______________ frá alfa-frumum í brisi. Helsta marklíffæri þess er_______________________ þar sem það eykur ____________________og ____________________________.
Insúlín, GH, kortisól, minnkar, sympatíska, Glúcagon, Lifur, Glýkógenesis(nýmyndun glúkósa) og nota fituefni sem aðal orkugjafa.
158
Upptaka glúkósa úr meltingarveginum inn í þekjufrumur smáþarma fer fram með:
a. fyrsta stigs virkum flutningu(primary active transport) með beinni notkun ATP.
b. samhliða flutningi(symport) með Na+
c. samhliða flutningi(symport) með K+
d. mótflutningi(antiport) með H+
e. osmósu
b. samhliða flutningi(symport) með Na+
159
Mjólkursykursóþol (laktósaóþol) stafar af því að:
a. lactobaccilus bakteríur í þörmnunum eru ekki til staðar.
b. annars stigs virkur flutningur í laktósa yfir þekjufrumur meltingarvegarins eru truflaður af erfðafræðilegum orsökum.
c. Ensímið laktasti er ekki til staðar í meltingarveginum í nægjanlegumagni til að klúfja mjólkursykur(laktósa) niður í glúkósa og galaktósa.
d. Líkaminn myndar sjálfsofnæmi gegn mjólkursykri(laktósa)
e. Og mikill viðbættur sykur finnst oft í mjólkurafurðum.
c. Ensímið laktasti er ekki til staðar í meltingarveginum í nægjanlegumagni til að klúfja mjólkursykur(laktósa) niður í glúkósa og galaktósa.
160
Í höfuðfasa meltingarinnar (cephalic phase)...
a. verður maginn fyrir auknu togi af völdum fæðumauks.
b. hindrar sekretín seytun á saltsýru.
c. eykst upptaka næringarefna í smáþörmum.
d. hægist á myndun magasafa.
e. eykst boðspennutíðni í þeirri grein Vagus taugarinnar sem liggur til magans.
e. eykst boðspennutíðni í þeirri grein Vagus taugarinnar sem liggur til magans.
161
Hver er talin algengasta og mikilvægasta skýringin á myndun magasárs og skeifugarnarsárs?
a. Aukin virkni ósjálfráða taugakerfisins (ANS) hjá fólki sem þjáist af viðvarandi stressi.
b. Sýking af völdum bakteríunnar Hedicobacter pylori.
c. Mikil neysla á krydduðum mat.
d. Ofseytun magans á saltsýru (HCl)
e. Allar ofangreindar ástæður eru jafn mikilvægar.
b. Sýking af völdum bakteríunnar Hedicobacter pylori.
162
Hver af eftirtöldum spurningum um meltinguna er RÖNG?
a. Trypsín er próteinkljúfandi ensím.
b. Hormónið CCK veldur samdrætti í gallblöðru.
c. Gall inniheldur meðal annars fitukljúfandi ensím (lípasa)
d. pH gildi brissafa er hærra en 7.
e. K vítamín er framleitt af bakteríum í meltingarveginum.
c. Gall inniheldur meðal annars fitukljúfandi ensím (lípasa)
163
Hver af eftirtöldum spurningum um meltinguna er RÉTT?
a. Tónískur samdráttur í sléttum vöðva meltingarfæranna varir einungis í nokkrar sekúndur
b. Iðrataugakerfið (ENS) er algerlega óðháð miðtaugakerfinu (CNS)
c. Gallsölt eru framleidd í gallblöðrunni og losuð eftir þörfum.
d. Amýlasar eru ensím sem taka þátt í niðurbroti á amínósýrum.
e. Seytun munnvatns er undir stjórn ósjálfráða taugakerfisins (ANS).
e. Seytun munnvatns er undir stjórn ósjálfráða taugakerfisins (ANS).
164
Hver af eftirtöldum efnum gæti mögulega virkað sem lyf sem dregur úr seytun magans á saltsýru (HCl)?
a. Efni sem líkir eftir virkni sómatóstatíns.
b. Efni sem líkir eftir virkni gastríns.
c. Efni sem líkir eftir virkni histamíns.
d. Efni sem líkir eftir virkni insúlíns.
e. Efni sem líkir eftir virkni sekretíns.
a. Efni sem líkir eftir virkni sómatóstatíns.
165
Ef maður er með skerta pepsín framleiðslu af erfðafræðilegum orsökum gengur inná veitingastað, ætti hann síst að panta sér _____ vilji hann sleppa við meltingatruflanir.
a. Rjómasósu
b. Pepsí
c. Áfengi
d. Nautasteik a la casa
e. Pasta með sveppum
d. Nautasteik a la casa
166
Ef maður er með skerta gallframleiðslu af erfðafræðilegum orsökum gengur inná veitingastað, ætti hann síst að panta sér _____ vilji hann sleppa við meltingatruflanir.
a. Rjómasósu
b. Pepsí
c. Áfengi
d. Nautasteik a la casa
e. Pasta með sveppum
b. Pepsí
167
Hvað hægir á meltingunni ?
a. útvikkun maga
b. gastrín í blóði
c. kolvetni í maga
d. fita í maga
e. fita í skeifugörn
d. fita í maga
168
Í vökva, sem tekinn var einhversstaðar úr meltingarveginum eða líffærum tengdum honum, mældist eftirfarandi: Trypsínógen, lípasi og bíkarbónat. Þessi vökvi kom úr…
1) Munnvatnskirtlum.
2) Maga.
3) Brisvökva.
4) Galli.
5) Vélinda.
3) Brisvökva
169
Hvað af eftirfarandi er rangt varðandi meltingarfærin?
a) Meltingarfærin eru um 460 cm á lengd frá munni að endaþarmi
b) Holið í meltingafærunum (lumen) er tengt ytra umhverfi líkamans um bæði munn og endaþarmsop (anus) Já
c) Milljarðar baktería geta lifað í holi (lumen) meltingarfæranna en mega allas ekki komast inn í innra umhverfi líkamans. Já
d) Smágirni (small intestine) liggur frá maga yfir í digurgorni (large instestine) og skiptist í skeifugörn (duodenum), ásgörn (jejeum) og dausgörn (ileum) Já
e) Upptaka (absorption) er færsla á næringarefnum úr maga yfir í smágirni
a) Meltingarfærin eru um 460 cm á lengd frá munni að endaþarmi
OG
e) Upptaka (absorption) er færsla á næringarefnum úr maga yfir í smágirni
- GÖLLUÐ SPURNING - ÞETTA ER BÆÐI RANGT
