Masterclass 1 Flashcards
Welke 7 aspecten heeft abnormaal gedrag?
- Persoonlijk lijden
- (dis)functionaliteit van gedrag
- irrationeel en onbegrijpelijk gedrag
- onvoorspelbaarheid en verlies van controle
- opvallend en onconventioneel gedrag
- gedrag dat ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt en
- Overtreden van morele NORMEN
Wat zijn de 6 belangrijkste theorieen waaruit klinische psychologen werken?
- Neurobiologische
- Leertheorie
- Cogn theorie
- Psychoanalytische
- Hymanistische
- Systeemgeorienteerde theorien
Wat is een theorie?
Onze overtuiging van de manier waarop de wereld werkt en daarop baseren we ons handelen.
Primair kunnen we daar niet bij, overtuigingen geven richtlijnen voor handelen.
Wetenschap is mensenwerk en bedoeld om de wereld op een systematische manier te leren kennen. Ervaring =/ realiteit.
Welke vertekeningen beinvloeden onze waarneming?
- Confirmatie bias
- Fundamentele attributie fout: wijten succes aan onszelf, maar fouten aan de omgeving. Bij anderen doen we dit andersom.
Wat is het nut van een theorie?
- Theorie is onvermijdelijk, want je hebt altijd overtuigingen
- Wetenschap probeert dit expliciet te maken
Wat is het verschil tussen wetenschapper en (klinisch) hulpverlener?
- Beide werken obv theorieen, maar wetenschapper meer tijd om theorie te valideren. Hulpverlener moet sneller handelen
- Client ook eigen overtuigingen, = basis cogn benadering
Waarom zijn er zoveel theorieen?
- Zo veel theorieen als er mensen zijn. Gepoogd te beperken
Maakt het uit welke theorie je aanhaalt bij verklaring van een probleem?
- Geen theorie is alomvattend. Freud wel maar heb je niets aan, is niet kritisch genoeg, effectiviteit is niet te onderzoeken.
- Elke benadering heeft eigen toepassingsgebieden. Hoeft niet concurrerend te zijn.
- Neurobiologische, leertheorie en cogn sluiten op elkaar aan –> deterministisch. Mechanistisch mensbeeld.
- Hulpverlener moet multidisciplinair kunnen handelen en meerdere benaderingen kunnen toepassen
- Psycholoog moet verschillende perspectieven kennen en weten wanneer toe te passen
Wat is het gevaar van hulpverleners die een eigen benadering willen ontwikkelen en gebruiken?
Geen bezwaar, maar kritisch blijven. Theoretisch kader moet getoetst worden. Voorbeeld accupunctuur. Wetenschap moet in beweging zijn en moet zich aanpassen aan de tijdgeest.
Wat is verschil tussen theorie van ‘man in de straat’ vs hulpverlener?
Man in de straat: gebaseerd op gefilterde versie van realiteit. Conformatie bias en attributiefout.
Wetenschappers kritisch en middels empirisch onderzoek. Focus op enkel probleem
Welke theorie is volgens Jannes Eshuis het beste?
Niet 1 de beste. Verschillende perspectieven hebben verschillende toepassingsgebieden.
Individuele karakter samenleving + mechanistisch opvatting mens –> cogn benadering effectief bewezen, combi met neurobio
Wat is volgens Eshuis het nut van een theorie voor iemand met een psychisch probleem? En voor hulpverlener?
- Theorie voor client geen nut want leidt tot beperkingen in het functioneren.
- Theorie voor hulpverlener leidend in keuze voor behandeling. Probeert theorie van client bij te schaven –> beter functioneren.
Elke theorie heeft beperkt toepassingsgebied. vb. neurobiologische theorie effecteif, maar toepassing belangrijk. Goede combi met leertheorie of cogn. benadering
Wat is volgens Eshuis het nut van psychoanalyse?
- Bedenkingen bij oorspronkelijke psychoanalyse van Freud. Veel metaforen + mythologische begrippen, verklaringskracht onduidelijk. Geen handvaten.
- Latere ontwikkeling psychoanalyse: Vroege jeugd blijft belangrijk maar relationele inslag. Verdrongen driften –> afweermechanismen (vb hechtingstijl)
Wat zin veelgebruikte diagnostische tests?
- Big Five
- BDI
Wat zijn twee bekende projectieve methoden?
- Rorschachtest
- Thematic Apperception Test (TAT)
Wat zijn kenmerken van de Rorschachtest?
- 10 inktvlekken (5 zwartwit 5 kleur). Interpretatie van client gevraagd
- Psycholoog noteert letterlijke reactie + reactietijd
- Diverse scoringssystemen
- Weinig onderzoek in NL
Wat zijn kenmerken van de Thematic Apperception Test (TAT)?
- Selectie 30 platen afbeeldingen
- Client moet verhaal vertellen bij de platen.
- Psycholoog noteert wat en hoe lang reactie duurt.
- Verschillende scorings- en interpretatiesystemen, maar in klinische praktijk voorkeur aan eigen interpretatie
Wat is een voordeel van indirecte methoden?
- Inzicht in ‘hier en nu’, persoonlijkheidsstructuren afleiden uit concreet gedrag -
- verstoord denken en verstoorde realiteit opsporen en onbewuste processen
- Onbewuste processen die clienten niet kunnen vertellen of rapporteren kunnen opgespoord worden
(vb antisociale of narcistische persoonlijkheid)
Wat is een nadeel van indirecte methoden?
- Interpretatiebias. Gebaseerd op ongefundeerde aannames zonder vaste regels.
- Reacties van indirecte methoden altijd combienren met andere gegevens (bv vragenlijsten of observaties)
Wat is het doel van DSM?
Middel om de communicatie over psychische stoornissen tussen professionals te vergemakkelijken
Welke soort classificatie gebruikt de DSM?
Polythetische classificatie. Mensen worden geclassificeerd in een bepaalde groep met aantal kenmerken, maar hoeven niet specifieke kenmerken te delen. (vb OOS)