Maatschappelijke verantwoordelijkheid en ethisch handelen Flashcards
Welke rol spelen stakeholders in de vier stadia van maatschappelijke verantwoordelijkheid?
Fase 1: de manager past de klassieke zienswijze van maatschappelijke verantwoordelijkheid toe en leeft alle wetten en regels na terwijl hij eigenlijk alleen voor de belangen van aandeelhouders zorgt.
Fase 2: de managers breiden hun verantwoordelijkheid uit naar een andere belangrijke stakeholdergroep, de werknemers.
Fase 3: de managers breiden hun verantwoordelijkheden uit naar andere stakeholders in de specifieke omgeving, voornamelijk klanten en leveranciers. Hun filosofie in deze fase is dat ze hun verplichtingen aan aandeelhouders alleen kunnen nakomen door in de behoeften van deze andere stakeholders te voorzien.
Fase 4: wordt gekenmerkt door de hoogste sociaal-economische commitment, de managers voelen dat ze een verantwoordelijkheid jegens de gehele samenleving hebben. Ze beschouwen hun onderneming als een publieke grootheid en menen daarom dat het belangrijk is om het algemeen belang te dienen.
Wat is de klassieke zienswijze en wat is de sociaal-economische zienswijze van maatschappelijke verantwoordelijkheid?
- de klassieke zienswijze van mov: de enige verantwoordelijkheid van het management is winstmaximalisatie.
- sociaaleconomische zienswijze van mov: verantwoordelijkheid gaat verder dan winst maken en omvat bescherming en verbetering van het welzijn van de samenleving.
Wat is het verschil tussen maatschappelijke verplichting, maatschappelijke ontvankelijkheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid?
- Maatschappelijke verplichting: een bedrijf onderneemt maatschappelijke acties omdat het verplicht is bepaalde economische of wettelijke verantwoordelijkheden na te komen. De organisatie doet enkel wat zij moet doen, wat verwijst naar de klassieke zienswijze.
- Maatschappelijke ontvankelijkheid: een onderneming onderneemt maatschappelijke acties in reactie op een of andere populaire maatschappelijke behoefte. Managers in maatschappelijk ontvankelijke organisaties worden geleid door sociale normen en nemen praktische beslissingen over de maatschappelijke acties die ze ondernemen.
- Maatschappelijke verantwoordelijkheid: is de intentie van een onderneming die verder gaat dan haar wettelijke en economische verplichtingen, om de juiste dingen te doen en zo te handelen dat het goed is voor de samenleving, wat verwijst naar de sociaal-economische zienswijze.
De morele verplichting van een bedrijf afgezien van de wettelijke en economische noodzakelijke verplichtingen, om doelstellingen na te streven die goed zijn voor de samenleving als geheel.
Wat heeft onderzoek aangetoond over de relatie tussen de maatschappelijke betrokkenheid van een onderneming en haar economische prestatie?
+ definitie maatschappelijke evaluatie
Onderzoek heeft aangetoond dat er een positief verband bestaat tussen maatschappelijke activiteiten en economische prestaties. Gezien de druk die er van de politiek en de samenleving uitgaat, betekent het dat het raadzaam is voor managers om tijdens het plannen, organiseren, leiding geven en controleren rekening wordt gehouden met hun maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Toch moeten we voorzichtig zijn met deze conclusie omdat het meten van maatschappelijke verantwoordelijkheid en prestaties nogal problematisch is.
*maatschappelijke evaluatie: het toepassen van maatschappelijke criteria voor de beslissing om wel of niet te investeren
Bv. Door het succes van groene beursfondsen te bekijken, men investeert niet in bedrijven die zich bezighouden met gokken, tabak, wapens, enz.
Argumenten voor en tegen maatschappelijk verantwoorde activiteiten:
Voor - tegen
Verwachtingen van het publiek: de publieke opinie steunt de bedrijven die economische en maatschappelijke doelen probeert te bereiken. - minder winst: een bedrijf is alleen maatschappelijk verantwoordelijk bezig als het de eigen economische belangen nastreeft.
Winst op lange termijn: maatschappelijk verantwoorde bedrijven lijken op langere termijn een stabiele winst te behalen - vervaging van doelstellingen: het ontplooien van maatschappelijk verantwoorde activiteiten vervaagt het hoofddoel van het bedrijf: economisch productief zijn
Ethische plicht: bedrijven moeten maatschappelijk verantwoordelijk zijn omdat ze een ethische plicht hebben - kosten: veel maatschappelijk verantwoorde activiteiten kosten meer dan ze opbrengen en iemand moet de kosten dragen
Imago: bedrijven kunnen een goed imago ontwikkelen door maatschappelijk verantwoorde activiteiten te ontplooien - te veel macht: bedrijven hebben al veel macht en zullen te veel macht krijgen als ze maatschappelijk verantwoorde activiteiten ontplooien
Een betere leefomgeving: bedrijven kunnen helpen bij het oplossen van lastige maatschappelijke vraagstukken - gebrek aan vaardigheid: bedrijven ontberen vaardigheden op maatschappelijke problemen op te lossen
Weerhouden van verdere regulering door de overheid: als ze maatschappelijk verantwoord bezig zijn, hoeven bedrijven minder inmenging van de overheid te verwachten - wie is verantwoordelijk? Er is geen directe verantwoordelijke aan te wijzen voor het slagen of mislukken van maatschappelijk verantwoorde activiteiten.
Wat is social impact management?
Een benadering van management waarbij managers de maatschappelijke gevolgen van hun beslissingen en handelingen onderzoeken.
Het juiste doen d.w.z. verantwoordelijk en ethisch leiden is niet altijd gemakkelijk. Desondanks, omdat de verwachtingen v d samenleving ten aanzien van haar instituten regelmatig veranderen, moeten deze managers deze verwachtingen voortduren in de gaten houden. Wat vandaag aanvaardbaar is kan een slechte leidraad zijn voor de toekomst.
Hoe kunnen organisaties groen worden?
+ definitie: de vergroening van organisaties
- Wettelijke of lichtgroene handelswijze: ondernemingen doen eenvoudigweg wat wettelijk verplicht is
- Marktgerichte handelswijze: organisaties reageren op milieuvoorkeuren van hun klanten
- Belanggerichte handelswijze: organisaties werken eraan om aan de milieu-eisen van diverse stakeholders te voldoen, zoals medewerkers, leveranciers of de gemeenschap
- Activistische, donkergroene handelswijze: organisaties zoeken naar manieren om de aarde en de natuurlijke hulpbronnen te respecteren en te behouden
Hoe zijn de benaderingen van vergroening aan de concepten van maatschappelijke verplichting, maatschappelijke ontvankelijkheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid gerelateerd?
De benaderingen hebben dezelfde opbouw: van (wettelijke) minimale inspanning (maatschappelijke verplichting = lichtgroene handelswijze) naar voorzichtig kiezen (maatschappelijke ontvankelijkheid = marktgerichte handelswijze) naar een maximale inspanning (maatschappelijke verantwoordelijkheid = donkergroene handelswijze).
Wat is de relatie tussen waardemanagement en ethiek?
Waardemanagement is een methode van management waarbij managers de in een organisatie gedeelde normen en waarden vastleggen, uitdragen en uitoefenen. De term ethiek verwijst naar de principes, waarden en overtuigingen die bepalen wat goed en fout gedrag is.
Welke factoren beïnvloeden ethisch en onethisch gedrag?
Ethisch en onethisch gedrag worden beïnvloed door:
- Het niveau van morele ontwikkeling: (preconventioneel, conventioneel, principieel)
- Individuele kenmerken (persoonlijkheid, waarden, standvastigheid, locus of control)
- Structurele variabelen (onduidelijkheid en onzekerheid minimaliseren of juist maximaliseren)
- De bedijfscultuur: (gedogen vs. Optreden)
- De intensiteit van het dilemma.
Definitie: de vergroening v h management
Het onderkennen van de relatie tussen de activiteiten van een bedrijf en de invloed hiervan op het milieu.
Wat zijn ethische codes en hoe kan hun effectiviteit worden verbeterd?
Een ethische code is een formele verklaring over de primaire waarden van een bedrijf en de handelwijze die het bedrijf van werknemers verwacht. In de praktijk zijn ethische codes niet altijd effectief. De effectiviteit van ethische codes kan worden verbeterd door regelmatig te communiceren over de codes, zodat ze gemeengoed kunnen worden. Verder zullen alle managementniveaus de code congruent moeten onderstrepen en sancties op overtredingen moeten zetten. Ook moeten alle stakeholders betrokken worden: dat maakt de ethische codes beter en ook krachtiger te dragen.
Welke rol spelen managers bij het aanmoedigen van ethisch gedrag?
Managers vervullen een voorbeeldfunctie voor ethisch gedrag. Er zijn een paar zaken die ethisch gedrag aanmoedigen. Zo kunnen managers mensen met hoge ethisch normen aannemen, een ethische code of regels voor het beslissingsproces ontwikkelen, het goede voorbeeld geven, functiedoelen en beoordelingen vast omlijnen, cursussen verzorgen, sociale controles uitvoeren en mensen met een ethisch dilemma ondersteunen.
Hoe kunnen managers en organisaties medewerkers beschermen die ethische kwesties aan de orde stellen?
Managers moeten een cultuur aanmoedigen waarin medewerkers slecht nieuws kunnen vertellen zonder angstig te hoeven zijn voor de gevolgen. Beschermingsmaatregelen zijn: speciale adviseurs aanstellen waar werknemers terecht kunnen, een speciaal beroepsproces faciliteren dat werknemers kunnen gebruiken om ethische kwesties aan de orde te stellen.
Hoe kan men de vergroening van management evalueren?
- De richtlijnen van de GRI volgen
- De ISO 14000-normen overnemen
- Genoemd worden als 1 van de honderd groenste bedrijven ter wereld
