Lungu Flashcards

1
Q

hvað er undir LLT?

A

krónískur bronkítis og emphysema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

greining á krónískum bronchtiis?

A

hósti með uppg í 3 man í 2 ár

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

meinmyndun krónísks bronchitis?

A

th1 bólga -> stækkun á slímkirtlum + hyperplasia sléttra vöðva

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

meinmyndun emphysema?

A

tóbaksreykur -> bólgusvar -> skemmist elastín í alveolum. neuroph og macrophagar hindra alfa1-antitrypsin sem brýtur niður elastasa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

túlka spirometriu í teppu?

A

1) FEV1/FVC: er <70% í teppu.

2) FEV1: segir til um Gold flokkun. <30%, 30-50, 50-80 og >80%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

lyf í copd?

A

andkólín, beta agonistar, innönundarsterar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

1 dæmi um hvenær þarf að bólusetja við influensu og pneumokokkum?

A

copd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

sýklalyf í copd?

A

makrólíð eða doxycycline ef hiti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

einkenni astma

A

köst með mæði, wheezing og hósta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

hvort er weheezing í inn eða útöndun í astma?

A

bæði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

spirometria í astma?

A

lækkað FEV1/FVC og lækkað FEV1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

í hvaða stigum eru inh sterar notaðir í astma?

A

öllum nema vægasta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

mögulega lyf í astma?

A

1) beta agonistar
2) inh sterar
3) leukotrineblokkar
4) töflusterar
5) omalizumab (anti IgE)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

krónískur hósti með illa lyktandi uppgangi og stundum blóði?

A

bronchiectasis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

orsakir bronchiectasis? (4)

A

1) endurt sýkingar
2) cystic fibrosis
3) kartageners
4) autoimmune

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

greining á bronchiectasis?

A

CT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hvaða bakt fylgir oft cystic fibrosis?

A

pseudomonas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

einkenni cystic fibrosis?

A

obstr lungu, insufficiens í brisi og meltingarvegskomplikationir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

algengasta lungnacancer?

A

adenocarcinoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

minnsta reykingatenging lungacancers?

A

adenocarcinoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

reykingatengd lungnakrabbamein?

A

small cell og squamous cell

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

stigun small cell carcinoma?

A

limited og extensive.

inan thoracic og supraclavicular eitla, eða utan þeirra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Stiganir non small cell lungnacancers?

A
TNM
I: bara primer
II: primer eitlar í sama lunga
IIIA: eitlar í miðmæti sömu megin
IIIB: eitlar í miðmæti hinu megin
IV: fjarmeinvörp
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

horner syndrome er? (3)

A

1) lömun sympatískra tauga
2) unilateral svitaleysi, ptosis, miosis
3) getur verið vegna lungnacancers

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

pancoast tumor?

A

apical tumor sem þrýstir á c8 og t1 -> axlarverkur út í handlegg og veikleiki í útlimum (getur þýtt lungnacancer)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

hvert metastasar lungnacancer?

A

til heila, beina, nýrnahetta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

hvaða lungnacancerar eru með SIADH, ACTH og PTH?

A

small cell er með SIADH og ACTH og squamous er með PTH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

hvaða lungnacancerer eru skurðtækir?

A

nonsmallcell I og II. (primer og eitlar innan lungans)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

FEV1 til að þola lobectomiu?

A

1,5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

hvernig er lights criterian?

A

notar protein og LDH í pleural vökvanum. Transudat er með lítið af því og exudat er með mikið af því (30 og 200)

minnisr: ‘excissive amount’

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

hvað veldur transudate vökva í pleuru?

A

hjartabilun, cirrhosa, nephrotic syndrome

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

hvað veldur exudate vökva í pleuru?

A

skaði á fleiðrunni: lungnabólga, krabbamein

33
Q

er þvagræsing notuð vð pleural effusion?

A

já transudate

34
Q

hvað heitir gröftur í fleiðurholi?

A

emypema

35
Q

hvernig fær maður empyema?

A

exudatif effusion sem er ekki drenerað.

36
Q

hvað er mesothelioma?

A

cancer í pleurunni

37
Q

hvað er það ef það er fíbrósa í alveolar vegg sem veldur verri loftskiptum?

A

herpumynd

38
Q

mæði, þurr hósti, þreyta, brak basalt í innöndun?

A

lungnaherpa

39
Q

hvernig er FEV1/FVC í herpu?

A

hækkað. (HHerpa Hhækkað).

40
Q

afh hækkar fev1/fvc í herpu?

A

því FVC lækkar meira en FEV1

41
Q

sjúkdómsmynd sarcoidosis? (6)

A

1) interstitial fibrotiskur lungnasjúkd. Granuloma.
2) Húð: erythema nodosum
3) augu: uveitis
4) hjarta: arrhythmiur
5) liðverkir
6) taugar: bell palsy, peirfer neuropathia

42
Q

meðferð við sarcoidosu?

A

lagast oft á 2 árum. annars sterar eða methotrexate

43
Q

honeycomb útlit á rtg getur þýtt?

A

histiocytosis X

44
Q

staðbundin lungnafibrosa vegna kísilryks?

A

silicosis

45
Q

heymæði (farmers lung) er undirtýpa af..?

A

hypersensitivity pneumonitis

46
Q

herpusjúkdómur með IgG og IgA gegn antigeninu?

A

hypersensitivity pneumonitis

47
Q

meðferð við eosinophilic pneumoniu?

A

barksterar

48
Q

rtg með bilateral infitrötum sem líkjast leðurblöku?

A

pulmonary alveolar proteinosis

49
Q

lungnabiopsia með usuual interstitial pneumoniu mynstri?

A

idiopathic pumonary fibrosis.

lungnatransplant, 3-7 ára lifun

50
Q

Hvað er A-a gradient?

A

A = Alveolar O2.
a = arterial O2.
Mismunurinn á milli

51
Q

Hvað segir A-a gradient manni?

A

ef munurinn er mikill þá er líklega V/q mismatch eða shunt

52
Q

Hvað er hypercapnia?

A

of mikið CO2 í blóðinu (capnia = reykur)

53
Q

skilgr á akút öndunarbilun?

A

PaO2 < 55 mmHg
eða
PCO2 > 50 mmHg

54
Q

orsakir hypoxemiu? (3) almennt

A

hypoventilation, vp mismatch, shunt (t.d. lungabólga eða emboía)

55
Q

orsakir hypercapniskrar öndunarbilunar? (2) almennt

A

hypoventilation eða aukin CO2 framleiðsla

56
Q

skilgr á V/P mismatch?

A

SKORTUR á loftflæði eða blóðflæði

57
Q

svarar vp mismathc súrefni?

A

58
Q

skilrg á shunting?

A

EKKERT loftflæði. Þannig það fer venublóð í arteríur, shuntast óbreytt yfir

59
Q

svarar shunting súrefni?

A

nei

60
Q

hvað veldur vp mismatch?

A

astmi, copd, embolia

61
Q

hvað veldur shunting?

A

lungnabólga, lungnabjúgur (hjartabilun)

62
Q

Hvernig er A-a gradient í hypercapniskri öndunrabilun?

A

normal

63
Q

meðferð við öndunarbilun? (2)

A

1) CPAP/BiPAP ef meðvitund

2) öndunarvél ef ekki meðvitund

64
Q

Hvað heitir dreifður bólguprocess í báðum lungum sem er keyrður áfram af neutrophilum og er oft komplikation af t.d. sepsis, aspiration, drukknun

A

Acute respiratory distress syndrome (ARDS)

65
Q

Hvað er þetta? samfall alveola og surfactant bilun -> massíft shunt (engin oxygenering) vegna bjúgs í lungum -> aukinn A-a gradient og versnun á loftskiptum. Einnig stífna lungu við samfall alveola -> aukin vinna við öndun. Dead space eykst og lungnarúmmál minnkar.

A

Acute respiratory distress syndrome (ARDS)

66
Q

Hvað er þetta? hypoxísk öndunarbilun sem svarar illa súrefni?

A

shunt

67
Q

astrup í ARDS?

A

fyrst er respiratorisk alkalosa , síðan respiratorisk acidosa

68
Q

hvað er barotrauma?

A

þrýstingsáverki eftir öndunarvél

69
Q

hvað er tracheomalacia?

A

mýking brjósksins í trachea eftir langavarndi intubation

70
Q

allir í öndunarvél eiga að vera á…

A

PPI

71
Q

hvað er PEEP?

A

þrýstingur við lok útöndunar, sem heldur alveolum opnum

positive end exiratory pressure

72
Q

hvernig er WHO flokkun fyrir orsakir lungnaháþrýstings? (5)

A
flk 1: primer lungnaháþrýstingur vegna einhvers í lungnaslagæðum (ættgengt, portal htn, vascular sjúkd)
flk 2: vegna vi hjartabilun
flk 3: vegna lungnasjúkdóms (copd)
flk 4: vegna lungnaemboía
flk 5: annað - sarcoidosa t.d.
73
Q

lyf fyrir primer lungna htn? (3)

A

lyf til að vasodilatera

1) endothelin viðtakahamlar
2) prostacyclin
3) PDE-hindrar (viagra)

74
Q

skilgr á cor pulmonale?

A

hægri hjartabilun vegna lanvarandi lungnaháþrýstings

(oftast copd eða embolía)

eins og spegilmynd af vi.hjartabilun vegna htn

75
Q

meðferð við cor pulmonale?

A

lungnameðferð. ekki of mikil þvagræsing (því hægri slegill er svo preolad háður)

76
Q

lágmark sem þarf til að teljast kæfisvefn?

A

önundarhlé yfir 30 á nóttu og klínísk einkenni

77
Q

kæfisvefnssjkl skipt í þrennt?

A

1) svefnleysi
2) lítil einkenni en fylgikvillar (afib, htn, diabetes)
3) kvartanir um dagsyfju

78
Q

einkenni kæfisvefns? (6 á nóttu og 4 á daginn)

A
svefn:
1) hrotur
2) öndunarhlé
3) byltur, vakna, martaðir
4) tíð næturþvaglát
5) nætursviti
6) vélindabakflæði
á daginn:
7) syfja
8) pers.breytingar, minnkuð vitræn geta, minnkuð kynhvöt
9) höfuðverkur 
10) aukinn fjöldi rbk
79
Q

akút mæði, orsakir? (6)

A

1) versnun á hjartabilun
2) ARDS
3) lungnabólga
4) embolía
5) berkjuspasmi (bráðaofnæmi), astmi
6) pneumothorax