Les 4b, 8u Flashcards
Geef per aandoening een vb van de slokdarm:
- Aangeboren
- Ontstekingen
- Tumoren
- Vasculair
- Functioneel
- Traumatisch
- Divertikel van Zenker, (atresie)
- Reflux oesofagitis, candida, eosinofiele oesofagitis
- Slokdarmkanker
- Slokdarmcarices (vlgms komen we hier pas met de lever op terug)
- Reflux, achalasie, spasmen
- Slokdarmscheur, vreemde voorwerpen
Geef uitleg over de aandoening divertikel van Zenker
Het is een uitstulping (die meestal) aan het begin vd slokdarm ligt, waar eten in kan blijven hangen
Wat zijn de gevolgen van divertikel van Zenker?
- Hoge dysfagie (duwt je slokdarm dicht)
- Aspiratie (vastzitten voedsel/vloeistoffen in die uitstulping)
- Halitosis (slechte adem)
+ eten komt in ventrikel, gaat rotten, geeft grote zwelling
Waar staat GERD voor?
Gastro-esophageal reflux disease
Wat houdt GERD in?
Dat je een keer per week wat zuurbranden ervaart.
Inh maag komt terug naar de keel, wat zure smaak kan hebben
Waarin wordt er een onderscheid gemaakt bij GERD?
erosieve vs niet-erosieva reflux (wordt verder niet uitgelegd)
Welke verwikkelingen kunnen plaatsvinden bij GERD?
Bloedingen, vernauwing slokdarm, Barret (slokdarmkanker op termijn)
Hoeveel verschillende gradaties heb je van reflux oesofagitis?
4
Waarbij het bij 4 bijna helemaal dicht zit)
Wat kunnen vijf factoren zijn die reflux oesofagitis bevorderen?
- Caustisch (brandend) karakter slokdarminhoud (maagzuur, pepsine, galzouten)
- Gewijzigde anatomie/ligging onderste slokdarmsfincter (bv door een hernia)
- Gewijzigde functie onderste slikdarmsfincter (bv door teveel relaxaties)
- Vertraagde lediging (leegmaken) maag
- Gestoorde klaring van slokdarminhoud
(psychosociale stress ook meer reflux)
Wat is een factor die beschermt tegen reflux oesofagitis?
Mucosale verdediging/ integriteit mucosa
Mucosa: dun laagje weefsel dat binnenopp van lichaam bedekt
Wat is een Barret slokdarm?
De binnenkant van het onderste deel vd slokdarm (vh slijmvlies eig) is veranderd n.a.v. langdurig contact met maagzuur. Deze verandering kan leiden tot dysplasie (voorstadium van kanker)
Wat is de prevalentie van Barret slokdarm?
ong 5%
Hoe kan een Barret slokdarm worden vastgesteld?
Endoscopisch: er is een aanpassing is het slijmvlies in de slokdarm waardoor de bloedvaten beter te zien zijn (dat betekent echter niet direct dat je een Barret slokdarm hebt tho)
ong 10% vd patiënten met reflux
Wat kan het gevolg zijn van een Barret slokdarm?
adenocarcinoma, een vorm van kanker
door ‘onrust in de cellen’, doordat slijmvlies is veranderd
Wat zijn de drie behandelingen voor reflux oesfagitis?
- Conservatieve maatregelen: Hoofdeinde hoger in bed, vermijden eten dat reflux kan veroorzaken
- Zuurremmende medicatie
- Heelkunde (fundo-plicatie, operatief stukje weghalen van de maag)
Herh:
Wat is GERD?
Ontsteking vh slokdarmslijmvlies door reflux (terugvloei) van maag of gal naar de slokdarm
Hoevaak komt GERD voor?
tot 20% vd bevolking
Wat zijn de klachten van GERD?
- Pyrrosis (zuurbranden), regurgitatie (terugvloei)
- Verwikkelingen: ziektebeelden passagestoornissen + bloedingen
Hoe kun je de diagnose GERD stellen?
- Endoscopie +/- biopsie
- 24u pH mertrie om duur en intensiteit vd reflux vast te stellen
- Impedantiemeting: meet wat er terugvloeit (gas/vloeistof) en kan ook meten of slijmvlies ‘in tact’ is
Herh:
Wat is de behandeling voor GERD?
- Zuurremmende medicatie (protonpompinhibitoren)
- Eventueel anti-reflex heelkunde
Wat is een schimmelinfectie vd slokdarm? (medische naam + waar gaat het vaak gepaard mee?)
- Candica albicans oesofagitis
- Vaak gepaard met aantasting mondmucosa (dunne wand binnenhuidopp)
Bij wie komt een schimmelinfectie vd slokdarm voor?
- Patiënten met verzwakt immuunsysteem (AIDS, kanker, chemo)
- Na antibiotica
Wat zijn de klachten van een schimmelinfectie vd slokdarm?
Odynofagie (retrosternale pijn tijdens eten)
Hoe stel je de diagnose van een schimmelinfectie vd slokdarm?
Endoscopie +/- biopsie
Wat is de therapie voor een schimmelinfectie vd slokdarm?
Fluconazole (gewoon iets wat je kunt kopen bij de apotheek)
Wat is eosinofiele oesofagitis?
Ontsteking met opvallende aanwezigheid van eosinofiele witte bloedcellen in de slokdarm
Bij wie komt eosinofiele oesofagitis voor?
- Vaak geassocieerd met (voedings)allergie
- Vaak geassocieerd met andere orgaanaantasting
Wat zijn de klachten van iemand met eosinofiele oesofagitis?
Vooral passagestoornis, dysfagie (hinder transport), voedselimpactie
Hoe stel je de diagnose van eosinofiele oesofagitis?
Endoscopie +/- biopsie
Wat zijn de therapieën voor eosinofiele oesofagitis?
- Mijden van allergenen
- Lokaal werkende corticosteroiden (fluticasone)
Welke twee soorten kwaadaardige slokdarmtumoren kun je hebben?
- Spinocellulair carcinoom: meerlagig epitheel
- Adenocarcinoom: enkellagig epitheel
Bij wie komt vooral een spinocellulair carcinoom voor?
vooral oudere mannen, met risicofactoren roken en alcohol drinken
Bij wie komt vaak adenocarcinoom voor?
Bij mensen met Barrett slijmvlies
Hoe kun je de stadium bepaling van een kwaadaardige slokdarmtumor doen?
- Echoendoscopie (hoe diep in de wand?)
- CT-thorax abdomen en/of PET-scan
Wat zijn de klachten van kwaadaardige slokdarmtumoren?
Passagestoornissen, bloedingen, dysfagie, anorexie en vermagering
Hoe kun je de diagnose kwaadaardige slokdarmtumor stellen?
D.m.v. endoscopie +/- biopsie
Wat is de behandeling voor een kwaadaardige slokdarmtumor en waar is deze afhankelijk van?
Afhankelijk van/in functie van stadium
- heelkunde zo mogelijk
- (radio)chemotherapie, chemotherapie
- Stent doorheen tumor indien inoperabel
Wat is achalasia?
Een vernauwing van de slokdarm ter hoogte van verbinding slokdarm - maag (dit is wat is te zien op het plaatje)
Wat is de behandeling tegen achalasia?
pneumatische dilatie
Wat is een pneumatische dilatie?
Er wordt een katheter ingebracht tot de maag, met een ballonnetje. Deze wordt opgezet op de plek van vernauwing om deze uit te zetten
Waar moet op gelet worden bij een pneumatische dilatie?
Dat er niet teveel wordt uitgezet waardoor scheurtjes ontstaan
Wat is een slikstoornis?
Stoornis van het bovenste gesprekje spierweefsel vd slokdarm
Wat is de behandeling voor een slikstoornis?
Een PEG-sonde
Percutane Endoscopische Gastromie
(eten binnen krijgen via een buisje rechtstreeks in de maag)
Extra aantekeningen van opmerkingen die hij in de les heeft gezegd (geen studeervraag als in, deze moet je niet kunnen opnoemen maar als herhaling over wat hijzelf als belangrijk benadrukte)
- Wat is reflux?
- Wat is een Barret slokdarm? hoe kan dat leiden tot kanker?
- Verschillende aandoeningen en wat is het verschil daartussen?
