les 2 Flashcards
etalage fenomeen/claudicatio
mensen laten niet in de omgeving zien dat ze pijn hebben, dus ze blijven vaak stil staan. regelmatige korte pauzes.
pijn indeling naar oorsprong(4)
- somatogeen
- viscerogeen
- neurogeen
- psychogeen
somatogeen
prikkeling van zenuwuiteinden in de huid of bewegingsapparaat
viscerogeen
prikkeling van de zenuwuiteinden bij de ingewanden
referred pain
pijn wordt naar een andere plek uitgestraald, terwijl de pijn ergens anders van oorsprong is
neurogeen
prikkeling van de geleidingswegen binnen het zenuwstelsel
2 categorieën neurogene pijn
- perifere neurogene pijn –> oorzaak in perifere ZS
- centrale neurogene pijn –> oorzaak in centrale ZS
psychogeen
oorsprong van pijn ligt in de psyche
7 zenuwstelselmodellen
- kabelmodel
- convergentiemodel
- evolutie model
- sensoriek- motoriek model
- circuitmodel
- plasticiteit model
- modulatiemodel
kabelmodel
is achterhaald, kan niet alle pijn fenomenen verklaren
convergentiemodel
informatie komt bijeen in een beslissingsstations –> niet voorspelbaar of prikkels leiden tot pijn
evolutie model, 2 vezels
- dikke snelle vezels –> fijne tast
- dunne trage vezels –> grove tast
sensoriek-motoriek model
altijd een relatie tussen pijn en gedrag, motoriek heeft invloed op sensoriek en andersom
circuitmodel
spontane activiteit in een zenuw. op een ander niveau zijn er blijvende circuits die blijven draaien
plasticiteit model
verhinderen dat er sensitisatie optreedt
sprouting
het ontstaan van nieuwe zenuwvezels
modulatiemodel
ZS heeft een eigen pijnmodulerend systeem dat ervoor zorgt dat aantal pijn in overeenstemming is met de noorzaak op dat moment
andere prikkel
oorspronkelijke prikkel wordt niet als pijn ervaren omdat er een andere prikkel wordt toegediend
eigenschappen van nociceptoren (3)
- vertonen geen adaptatie
- hebben een hoge drempelwaarde
- reageren op mechanische, thermische of chemische prikkels en zetten deze om in een elektrisch signaal
welke stoffen komen vrij als weefselschade de nociceptoren prikkelen? (5)
- histamine
- serotine
- bradykinine
- prostaglandine
- interleukine
wat doen de stoffen die vrijkomen bij het prikkelen van de nociceptoren bij schade?
deze stoffen activeren nociceptoren en verlagen de prikkeldrempel ervan –> sensitisatie
nociceptie fasen (4)
- transductie
- transmissie –> signaal wordt voortgeleid naar de hersenen
- modulatie
- perceptie –> manier hoe je met pijn omgaat
fasciculus
zenuwbundel
2 kanalen transmissie prikkel
- leak
- gated
4 gated kanalen + betekenis
- voltage gated; bepaald voltage om het kanaal te openen
- ligand gated; bepaald ligand wordt gebonden om het kanaal te openen
- mechanically gated; kanaal wordt geopend door het gevolg van druk
- temperature gated; kanaal wordt geopend door temperatuur
dualiteit van pijn; 2 fases
- primaire pijn –> snel ,scherp, kort en goed gelokaliseerd
- secundaire pijn –> vervelend, zeurend, langdurig en diffuse van lokalisatie
fysiologie van pijn (4)
- pijn receptoren
- transmissie prikkel
- dualiteit van pijn
- evolutie van pijnsysteem
tansductie
zetten prikkels om in een elektrisch signaal
2 pijn receptoren
- nociceptoren
- fysiologische receptoren
eigenschappen fysiologische receptoren
- meestal unimodaal –> reageren op 1 prikkel
- vertonen geen adaptatie
- kunnen bij overmatige prikkeling ook pijnervaring initiëren
hoe verloopt de transmissie van de prikkel?
- receptoren –> dendrieten –> cellichaam –> axonen –> synaps –> zenuwvezel –> fasciculus –> zenuw
