Leki Ukladu Sympatycznego Flashcards
Receptory α2
• dzialaja za pośrednictwem bialka Gi
•powodują: hamowanie uwalniania neuroprzekaźników oraz agregacje płytek krwi
• sa dwa podtypy:
-α2A- zlokalizowane w OUN, maja dzialanie uspokajające i nasenne
-α2B - zlokalizowane w pniu mozgu, w ośrodku odpowiadającym za regulacje impulsacji sympatycznej i napięcie zwieraczy przedwlosniczkowych, ich pobudzenie hamuje impulsacje sympatyczna i obniza CTK
DEKSMEDETOMIDYNA, MIWAZEROL
• selektywni agoniści α2A
Atipamezol
•selektywny antagonista α2A
Receptory ß1
- dzialanie za pośrednictwem bialka Gs
* powodują wzrost czestosci i sily skurczu serca, uwolnienie reniny
Receptory ß2
- dzialaja za pośrednictwem Gs
* powodują rozkurcz mm. Gładkich: rozszerzenie oskrzeli i naczyń i rozkurcz mm. trzewnych; glikogenoliza w watrobie
Receptory ß3
- dzialaja za pośrednictwem bialka Gs
- powodują lipolize w tkance tłuszczowej
- obecne w sercu i srodblonku naczyń (odpowiedzialne za wazodylatacje powodowana przez NO w odpowiedzi na nebiwolol - ß-bloker 3 generacji)
Adrenalina
- stosowana w akcji reanimacyjnej
* dziala w równym stopniu na receptory α i ß
Noradrenalina
- dziala glownie na receptory α
- stosowana w niewydolności serca z zaawansowana hipotonia oraz we wstrząsie septycznym
- po podaniu dożylnym następuje spadek akcji serca ze wzgledu na odruchowa wagotonie spowodowana gwałtownym wzrostem cisnienia
Dopamina
- w dawce 0,5-5 mikrogramów/kg/min aktywuje glownie receptory dopaminergiczne w nerce
- w dawce 5-10 mikrogramów/kg/min aktywuje receptory ß1 w sercu
- w dawce powyzej 10 mikrogramów/kg/min aktywuje glownie receptory α1 i wywołuje uogólniony skurcz naczyn
- w dawkach nerkowych stosowana w leczeniu ostrej niewydolności nerek i w stanach zagrażających rozwojowi niewydolności nerek
- w dawkach powyzej 5 mikrogramów/kg/min w ostrej niewydolności serca, ciężkim zaostrzeniu przewlekłej niewydolności serca i wstrząsie septycznym
Leki pobudzające receptory α
- fenylefryna
- nafazolina
- ksylometazolina
- tetryzolina
- midodryna
Fenylefryna
• selektywny agonista α1
• w postaci pozajelitowej ułatwia utrzymanie prawidłowego CTK podczas znieczulenia przewodowego i ogólnego
• to srodek wspomagający w leczeniu wstrząsu i niedocisnienia tętniczego
•w postaci doustnej - składnik preparatow złożonych
Dzialania niepożądane:
- lek
- niepokój
-nerwowość
- omamy
- drgawki
- porażenie akomodacji i rozszerzenie źrenic
-odruchowa bradykardia
Nafazolina i ksylometazolina
- miejscowo w ostrym, przewlekłym nieżycie nosa
* w postaci kropli w ostrym zapaleniu spojówek
Tetryzolina
• w prostym nieinfekcyjnym zapaleniu spojówek oraz nieżycie nosa i zapaleniu zatok
Dzialania niepożądane:
- czeste i długotrwałe stosowanie moze powodować przekrwienie błony śluzowej i nawrot choroby
- zespol suchego oka
- niedokrwienie przedniego odcinka gałki ocznej
Midodryna
• w leczeniu hipotonii ortostatycznej Dzialania niepożądane: - wysokie CTK w pozycji leżącej i siedzącej - parestezje - świąd - dreszcze - zaburzenia oddawania moczu
Leki pobudzające receptory ß
- izoprenalina
- orcyprenalina
- dobutamina
Izoprenalina
•w przeszlosci stosowana w zaburzeniach rytmu serca, obecnie rzadko stosowana
Orcyprenalina
• stosowana w przejściowych zaburzeniach rytmu w sercu, niewymagających ani wszczepienia rozrusznika
Dobutamina
- stosowana we wstrząsie kardiogennhm
- w przewlekłej niewydolności serca z mala pojemnością minutowa
- w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca
Leki pobudzające receptory ß2
•wykorzystywane w terapii astmy oskrzelowej i POChP •Salbutamol i fenoterol stosowane sa jako leki hamujące skurcze macicy (tokolityczne) Przyklady: •salbutamol •fenoterol •terbutalina •salmeterol •formoterol
Salbutamol, fenoterol, terbutalina
•lek krotkodzialajacy
Salmeterol
- nowy, dlugo działający ß2-mimetyk
* ma właściwości przeciwzapalne
Formoterol
• jak salmeterol, lecz sa roznice w poczatku dzialania: formoterol przejawia aktywnosc po 1-3 min od podania, salmeterol po 10-20 min
Leki pobudzające receptory dopaminergiczne - Fenoldopam
- wybiórczy agonista receptorów D1
- slaby antagonista receptorów α2-adrenergicznych
- szybko działający lek rozkurczający naczynia tętnicze i obniżający CTK
- stosowany we wlewie dożylnym w leczeniu ciężkiego nadciśnienia tętniczego pierwotnego lub wtórnego
Leki o pośrednim działaniu sympatykomimetycznym
•dzialanie polega na uwalnianiu NA z pęcherzyków sympatycznych wspolczulnych zakończeń nerwowych i/lub jej zwrotnym wchłanianiu ze szczeliny synaptycznej do neuronu presynaptycznego Przyklady: -efedryna -pseudoefedryna -amfetamina