Leesbegripstoornis (Reading Comprehension Impairment) Flashcards
Patroon leesbegripstoornis
Kinderen met een leesbeperking (ook wel slechte begrip genoemd) hebben een patroon van leesproblemen dat sterk contrasteert met dat bij dyslexie. Deze kinderen herkennen woorden nauwkeurig, maar hebben problemen met het begrijpen van de betekenis van wat ze met normale nauwkeurigheid en snelheid hardop kunnen voorlezen.
Lezen
Lezen is het cognitieve proces van het begrijpen van spraak dat wordt opgeschreven.
Begrijpend lezen
- structurele aspecten (kennis, werkgeheugen)
- functionele aspecten (oriënteren, coherentievorming en leesstrategieën)
Een krachtige oorzaak van mislukte leesvaardigheid is slechte decodering.
Normale ontwikkeling tekstbegrip
Het lezen en begrijpen van een tekst is een complexe taak waarbij veel, zo niet alle, processen betrokken zijn bij het begrijpen van gesproken taal. Er is een duidelijk onderscheid tussen het kunnen decoderen of voorlezen van een tekstpassage en het kunnen begrijpen.
Simple View of Reading- model
Het Simple View of Reading-model wordt gevormd door het idee dat voldoende decodering nodig is, maar niet voldoende genoeg voor begrip. Dit model wordt uitgedrukt als de formule R = D x C:
Begrijpend lezen (R) is het product van Decodering (D) (tekst vertalen in geluiden, inclusief stil lezen) en taalbegrip (C) (mondeling/geschreven taal begrijpen, de betekenis van iets begrijpen).
Niveau van tekstbegrip volgens Kintsch en Rawson
- Taalniveau (eerste niveau van tekstbegrip): verwijst naar basisprocessen die betrokken zijn bij het herkennen en begrijpen van woorden in een tekst en het toewijzen van deze woorden aan hun rollen in zinnen.
- Semantisch niveau (tweede niveau van tekstbegrip): de lezer moet een semantische weergave van de beoogde betekenis van een passage construeren, en dit vereist processen die werken op niveaus hoger dan het woord.
Hyperlexia
Goed in herkennen, slecht in begrip
Pragmatische vaardigheden
zijn gerelateerd aan ons vermogen om de taal op de juiste manier te gebruiken, betekenissen over te brengen en conclusies te trekken die verder gaan dan de ‘gegeven informatie’ om de door de spreker beoogde betekenis te bepalen
Begripsbewaking (3 stappen)
- Planning van activiteiten voorafgaand aan het lezen (overwegen wat het doel van lezen is en wat de lezer uit de tekst wil halen).
- Zelfevaluatie.
- Revisie tijdens het lezen
Afwijkende ontwikkeling - leesbegripstoornis
Samenvattend kan worden gesteld dat, hoewel kinderen met een leesbegrip stoornis kunnen worden omschreven als kinderen met intacte decodeervaardigheden, de hierboven beschreven experimentele studies subtiele verschillen laten zien in de manier waarop deze kinderen hun leesvaardigheden hebben ontwikkeld in vergelijking met kinderen die zich doorgaans ontwikkelen.
Behandeling- metacognitieve strategieën
Deze strategieën zijn gebaseerd op taalkundige en cognitieve bronnen en kunnen worden gebruikt om kinderen te helpen bij het bouwen van coherente mentale modellen van de teksten die ze lezen. Metacognitieve strategieën die aanwezig moeten zijn voor bekwaam tekstbegrip: Voorspel, bevraag, verduidelijk, vat samen en stel je voor.
Behandeling- wederzijds onderwijs
In wederzijds onderwijs wordt kinderen eerst getoond hoe de strategieën toe te passen door hun leraar, die het proces modelleert. Kinderen lezen vervolgens een stukje tekst, paragraaf voor paragraaf, en ze leren de strategieën oefenen
Etiologie - biologisch
het is waarschijnlijk dat slecht begrijpend lezen het product is van genetische risicofactoren die verband houden met verschillen in de ontwikkeling van hersenmechanismen, die verantwoordelijk zijn voor de mondelinge taal.
Etiologie - cognitief
- een causaal model van leesproblemen waarbij verschillende klassen van mondelinge taalvaardigheden oorzaken zijn van verschillende soorten leesproblemen.
- tekort in het semantische systeem
- Lezers met zwak begrip herinneren zich niet alleen minder items correct in verbale werkgeheugentaken, maar ze maken ook meer indringingsfouten dan bekwame bevatters, dat wil zeggen dat ze in hun antwoord meer items uit de geheugenlijsten hebben opgenomen die verwerkt zijn, maar nu moeten worden onderdrukt.
- Kinderen met een zwak begrip blijken moeite te hebben met het afleiden van de betekenis van nieuwe woorden uit de context, een patroon dat ook kenmerkt voor volwassenen met zwakke verbale werkgeheugenvaardigheden.
parsimenteuze theorie over de cognitieve basis
beperkingen van het mondelinge taalsysteem