Ontwikkelingsdyslexie Flashcards
Dyslexie - oorsprong
Dyslexie is een specifieke leerstoornis die van neurobiologische oorsprong is.
Kenmerken dyslexie
Het wordt gekenmerkt door problemen met nauwkeurige en/of vloeiende woordherkenning en door slechte spelling.
Dyslexie in Nederland
Wanneer de automatisering van woordindentificatie en/of spelling bij de laagste 5-10% behoren vergeleken met kinderen met dezelfde IQ-score en leeftijdsgroep waarbij de problemen hardnekkig aanwezig blijven ondanks passend onderwijs.
DSM-5 Dyslexie
- Moeilijkheden in nauwkeurigheid of vloeiend lezen die niet consistent zijn met de chronologische leeftijd, opleidingsmogelijkheden of intellectuele vaardigheden van de persoon
- verstoord academische prestaties of activiteiten van het dagelijks leven die deze leesvaardigheid vereisen
Specifieke leesstoornis bevat tekortkomingen in
- Woordleesnauwkeurigheid
- Leessnelheid of vloeiendheid
- Begrijpend lezen.
Normale ontwikkeling lezen
Leren lezen is een proces van het ontwikkelen van paden tussen orthografie en fonologie en van orthografie naar fonologie d.m.v. semantiek.
Frith’s model van leesontwikkeling
o Logografisch stadium: herkennen
o Alfabetisch stadium: klank-tekenkoppeling
o Orthografisch stadium: automatisering
Ehri
o Zodra het kind enige basiskennis van letter en letter heeft (ongeveer 5 jaar oud). Dit zal het proces van het leren van associaties tussen letterreeksen in woorden en hun uitspraken beginnen te beïnvloeden.
Brief- geluid relatie
Bij kinderen wordt deze leesrelatie geleidelijk steeds explicieter en systematischer. Hier komen kinderen in een alfabetisch stadium waar ze lezen met behulp van fonologische strategieën.
Triangle model / connectie model lezen
Het driehoeksmodel bevat sets van representaties die zich bezighouden met orthografische (print), fonologische (spraakgeluid) en semantische (betekenis) informatie. Die onderling verbonden zijn door sets van verborgen eenheden.
Afwijkende ontwikkeling kinderen met dyslexie
Bij kinderen met dyslexie is het lastiger om een fonologisch pas te ontwikkelen. Hierdoor kan ook de ontwikkeling van het semantische pad vertragen, omdat het leren van de associaties tussen fonologische en semantische representaties kan worden gehinderd door het fonologische probleem.
Tekort kinderen met dyslexie volgens het driehoeksmodel
Kinderen met dyslexie hebben een tekort in dit proces van het maken van indelingen tussen orthografie en fonologie via semantiek.
Hoofdproblemen dyslexie
Fonologie problemen
- Inadequate representatie van fonemen
- Problemen met het ophalen of het correct opslaan van fonemen
- Allebei
Behandelingen die werken bij kinderen met dyslexie
- gestructureerd individueel onderwijs
- systematisch klankonderwijs in combi met fonologisch bewustzijntraining
Blijvenheid van dyslexie
Spellingsproblemen zijn hardnekkiger dan leesaccuraatheid