Late Republiek (264–27 v.Chr.) Flashcards
waarom was er een overgang?
Het oude privaatrecht heeft plaatsgemaakt voor het praetorisch recht
Wat deed de praetor?
De praetor, een van de Romeinse magistraten, publiceerde elk jaar zijn edict waarin hij aankondigde hoe hij de wetten zou toepassen.
Wat is de praetor?
magistraat belast met rechtspleging
Edict
Hij mag geen nieuwe wetten maken,
maar wel nieuwe regels maken, dit noem je het edikt.
Het nieuwe proces?
Formula Proces
Verschil Formula Proces en Legis Actio proces
- sneller = want geen rituelen
- nu ook meer geschillen worden behandeld danvoorheen. Want voorheen kon een geschil alleen worden behandeld wanneer hetin de Wet der Twaalf Tafelen stond
- Nu kon het ook worden berecht aan de handvan de actio utilis en de actio in factum
werd Dus het legis actio proces werd nog wel gebruikt?
ja, als het delict in de wet van de twaalf tafelen staat
Nu kon het ook worden berecht aan de handvan de actio utilis en de actio in factum? Hoezo?
wanneer het niet precies in W van 12 tafelen stond
Bij een actio utilis leek het geschil op een Wet in de Wet der Twaalf Tafelen en werd dus ook zodanig geïnterpreteerd dathet dan ook kon worden berecht. Wanneer een geschil helemaal niet in de Wet der Twaalf Tafelen stond en er ook geen mogelijkheid bestond om het zodanig teinterpreteren dat het door actio utitlis voor de rechter kon, gebruikte de praetor actio in factum. Dit was een geschil die een praetor der mate belangrijk vond dat het wel voor de rechter moest komen.
ontstaan van de praetor?
In 366 v.Chr. kregen de plebejers, door de zogeheten Licinisch-Sextische wetten (leges Liciniae Sextiae), toegang tot het consulaat, het hoogste ambt in de staat. Dit was de laatste stap in de juridische emancipatie van de plebejers. Tevens werd, naast het ambt van consul, een nieuw hoog ambt in het leven geroepen, de praetor
overgang van edicts?
Indien bepaalde regels bevielen, werden deze door de ambtsopvolger overgenomen. Op deze wijze ontstond een vaste kern van rechtsregels, regels die door alle praetoren in hun edict werden overgenomen, het traditionele edict (edictum tralaticium). Deze kern van rechtsregels ging men het praetorische recht (ius praetorium) noemen. Zo ontstond het onderscheid tussen het civiele recht (ius civile) en het praetorische recht (ius praetorium).
Het praetorische recht?
is het recht dat de praetoren in het algemeen belang hebben geïntroduceerd ter ondersteuning, aanvulling of correctie van het civiele recht
kon het slachtoffer van een diefstal waaraan
meerdere daders hadden deelgenomen, diverse acties tegen deze daders instellen –?
Zowel een poenale actie als een reipersecutoire actie. De eerste
actie was bedoeld om een dief te beboeten en dus te bestraffen voor het delict
dat hij had gepleegd; de tweede actie was bedoeld om het gestolen goed te
revindiceren dan wel de waarde daarvan vergoed te krijgen.
actio poenalis (poenale actie) ⇒
Actie gericht op het verkrijgen van een geldboete, deze kon je tegen alle daders instellen
→ rechter had wel een matigingsrecht - rekening met alle omstandigheden van het gedrag
reipersecutoire actie
> revindicatie van gestolen goed
> schadevergoeding
> maar tegen 1 persoon want 1x vermogensschade